Tajikistan, quốc gia láng giềng Afghanistan đang đứng trước t́nh thế khó xử. Quốc gia này phản đối Taliban nắm quyền ở Afghanistan nhưng vẫn đang xuất khẩu điện sang Afghanistan dù Taliban chưa trả một đồng nào.
Taliban hiện đang đối mặt khủng hoảng, bao gồm phụ thuộc nhập khẩu điện từ các nước láng giềng.
Kể từ khi kiểm soát hoàn toàn Afghanistan vào tháng 8, Taliban vẫn chưa trả một đồng nào cho các nhà cung cấp điện Trung Á.
Điện nhập khẩu từ các nước láng giềng Uzbekistan, Tajikistan và Turkmenistan chiếm một nửa lượng điện tiêu thụ của trên toàn quốc ở Afghanistan.
Turkmenistan và Uzbekistan là hai quốc gia có mối quan hệ thân thiện với Taliban, đă khẳng định sẽ không ngừng xuất khẩu điện.
Trong khi đó, Tajikistan lại rơi vào thế khó v́ công khai phản đối Taliban nắm quyền, cho phép các thủ lĩnh phe kháng chiến ẩn náu.
Quốc gia này phải cân nhắc ngừng xuất khẩu điện hay tiếp tục duy tŕ cấp điện để tránh một cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Afghanistan, theo Eurasia.net.
65% sản lượng điện xuất khẩu của Tajiksitan được xuất sang Afghanistan vào năm ngoái, đem về nguồn thu đáng kể.
Barki Tojik, công ty điện lực quốc gia Tajikistan, tuyên bố hăng tạm thời sẽ chọn phương án b́nh tĩnh chờ đợi.
Phát ngôn viên Nozirjon Yodgori nói, kể từ khi Taliban lên nắm quyền vào giữa tháng 8, Tajikistan chưa nhận được bất ḱ khoản thanh toán nào.
Nhưng Yodgori vẫn tỏ ra lạc quan, v́ công ty điện lực Afghanistan, Da Afghanistan Breshna Sherkat (DABS) đă khẳng định sẽ trả tiền ngay khi ngân hàng nhà nước Afghanistan được khôi phục hoạt động quốc tế.
“Chúng tôi kư hợp đồng với DABS, chứ không phải với Taliban. Chúng tôi vẫn đang tích cực liên lạc với đối tác và họ cam kết sẽ sớm trả tiền điện c̣n nợ”, Yodgori nói.
Yodgori nói t́nh h́nh chưa quá tồi tệ v́ Tajikistan có lượng điện dồi dào vào mùa hè. Nhưng đến mùa đông, quốc gia này thường rơi vào t́nh cảnh thiếu điện. Khi đó, Tajikistan sẽ cân nhắc lại nếu Taliban vẫn chưa trả nợ xong.
Safiullah Ahmadzai, quyền giám đốc điều hành DABS, đă gửi thư hối thúc các đối tác tạm thời chưa ngừng cấp điện và hứa rằng Taliban sẽ trả nợ.
Theo Tolo News, Taliban đang nợ các nước láng giềng 62 triệu USD tiền điện. Taliban mong muốn Phái bộ Hỗ trợ của Liên hợp quốc tại Afghanistan (UNAMA) sẽ đứng ra trả nợ hộ để tránh thảm họa nhân đạo.
Hôm 6.10, 3 Stephane Dujarric, phát ngôn viên của Tổng thư kư Liên Hợp Quốc Antonio Guterres, nói: “UNAMA chưa nhận được bất ḱ đề nghị nào từ Taliban về vấn đề hỗ trợ trả tiền điện”.