Có nên tiêm 2 loại vaccine cho chắc?

[june04]

Vì các loại vắc xin Covid-19 còn khá mới mẻ nên số lượng vắc xin Việt Nam tiếp nhận chưa nhiều và các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu để tìm ra phương án có lợi nhất.


Mở rộng đối tượng tiêm vắc xin ngừa Covid-19: Những trường hợp nào được ưu tiên?
Sẽ ra sao khi người đã tiêm phòng mà vẫn nhiễm Covid-19: 5 điểm khác biệt hoàn toàn
Đừng ai bỏ mũi tiêm vắc xin nCoV thứ 2: Nghiên cứu nguy cơ qua đời ở người tiêm 1 mũi khác hẳn

Thông tin từ Bộ Ngoại giao cho biết đến nay, Việt Nam đã có cam kết và ký hợp đồng khoảng 105 triệu liều vắc-xin phòng Covid-19 (38,9 triệu liều do COVAX tài trợ, 30 triệu liều AstraZeneca ký hợp đồng với Công ty cổ phần vắc-xin Việt Nam VNVC, 31 triệu liều Pfizer ký với Chính phủ, 5 triệu liều Moderna ủy quyền cho công ty Zuellig Pharma Việt Nam), và đang đàm phán mua 55 triệu liều (40 triệu liều Sputnik-V do Tập đoàn T&T đàm phán với Quỹ đầu tư trực tiếp Nga và 15 triệu liều Covaxin do Bộ Y tế đang đàm phán với Ấn Độ).

Tính đến ngày 12-7-2021, Việt Nam đã nhận được khoảng 8 triệu liều vắc-xin; sắp tới sẽ tiếp tục nhận thêm từ các nguồn đã đàm phán mà các nước và hãng sản xuất đồng ý chuyển giao sớm cho nước ta cũng như từ các nguồn hỗ trợ của các đối tác song phương và các tổ chức quốc tế.


Một người tiêm vắc xin Covid-19 của 2 hãng khác nhau được không?

Một nghiên cứu tiến hành ở Tây Ban Nha đã khẳng định tiêm một liều vắc xin Covid-19 của AstraZeneca kết hợp 1 liều vắc xin Covid-19 Pfizer-BioNTech tạo ra phản ứng miễn dịch mạnh với virus SARS-CoV-2. Nghiên cứu này đã được công bố ngày 19/5 trên tạp chí Nature.



Trước đó, Anh cũng có một báo cáo tương tự và khẳng định phối hợp 2 loại vắc xin là an toàn. Tuy nhiên, tỉ lệ người bị các tác dụng phụ sau tiêm như sốt cao hơn so với những người tiêm 2 liều cùng loại.

Ở một số nước châu Âu cũng đã khuyến cáo một số hoặc toàn bộ những ai đã tiêm liều đầu với vắc xin của AstraZeneca nên tiêm liều thứ hai với vắc xin khác.

Nhà miễn dịch học của Đại học MacMaster ở Hamilton (Canada), ông Zhou Xing đã bình luận về kết quả nghiên cứu: "Dường như vắc xin Pfizer đã tăng cường phản ứng kháng thể một cách đáng kể sau khi tiêm một liều vắc xin AstraZeneca".

Các số liệu ban đầu cho thấy phản ứng kháng thể ở những người được tiêm phối hợp hai loại vắc xin thậm chí còn mạnh hơn so với những người nhận 2 liều vắc xin của AstraZeneca. Thế nhưng, hiệu quả này không rõ khi so với phản ứng tương tự ở những người nhận hai liều vắc xin của Pfizer – BioNTech vì vắc xin này có xu hướng kích hoạt phản ứng kháng thể đặc biệt mạnh sau liều thứ hai.


Dễ cho khâu hậu cần

Phối hợp vắc xin COVID-19 không chỉ là sử dụng vắc xin do hai đơn vị khác nhau sản xuất mà còn là phối hợp hai cách kích hoạt phản ứng miễn dịch khác nhau, do công nghệ bào chế vắc xin khác nhau.

Lợi ích của việc phối hợp này còn được thấy ở khâu hậu cần. Ví dụ, khi nguồn cung của một loại vắc xin tạm gián đoạn, người dân có thể đổi sang dùng loại vắc xin khác mà không cần phải lo lắng.



Nếu phản ứng miễn dịch mạnh hơn, kéo dài hơn khi phối hợp 2 loại vắc xin như các nhà nghiên cứu hy vọng, đây còn là cách tốt hơn để bảo vệ người dân trước các biến thể mới đang lây lan mạnh gần đây.

Tuy nhiên, vấn đề sẽ càng phức tạp hơn với mũi tiêm nhắc lại (mũi thứ ba) vì vắc xin AstraZeneca có xu hướng kém hiệu quả hơn, trong khi tác dụng phụ khi tiêm nhắc lại của vắc xin Pfizer - BioNTech lại có xu hướng mạnh hơn.

Các nhà nghiên cứu hy vọng họ có thể phối hợp các loại vắc xin COVID-19 của nhiều hãng khác nhau. Phối hợp vắc xin không phải là sáng kiến mới, mà nó đã được áp dụng phổ biến với nhiều loại bệnh dịch khác như Ebola.