Người có thể đặt dấu chấm hết cho Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Ngày 30/5, lănh đạo đảng cực hữu Naftali Bennett bày tỏ sự ủng hộ đối với chính phủ liên hiệp tại Israel. Đây là quyết định có thể giúp phe đối lập hạ bệ Thủ tướng Benjamin Netanyahu.
“Hoặc là một cuộc bầu cử thứ 5, hoặc là chính phủ liên hiệp”, ông Bennet nói trên sóng truyền h́nh vào ngày 29/5, Reuters đưa tin.
Từ tháng 4/2019 đến nay, Israel đă tổ chức 4 cuộc bầu cử nhưng đều không có kết quả. Cả đảng cánh hữu Likud của ông Netanyahu và phe đối lập không thể giành đủ 61 ghế ở quốc hội 120 người của Israel để lập chính phủ mới.
Quyết định của ông Bennett có thể giúp người đứng đầu phe đối lập Yair Lapid tập hợp được liên minh các đảng cánh hữu, ôn ḥa, và cánh tả để đánh bại ông Netanyahu, lănh đạo lâu năm nhất của Israel.
Ông Lapid, lănh đạo đảng ôn ḥa Yesh Atid, được tổng thống Israel ra hạn chót thông báo chính phủ mới trong thời gian từ nay đến ngày 2/6.
Khả năng thành công của ông Lapid phụ thuộc chủ yếu vào ông Bennett. 6 ghế mà đảng Yamina của ông Bennett nắm giữ trong quốc hội đủ để khiến ông Bennett trở thành người định đoạt thắng bại trên chính trường Israel vào lúc này.
Theo thỏa thuận chia sẻ quyền lực chưa được xác nhận, ông Bennett sẽ thay thế Thủ tướng Netanyahu trong 2 năm rồi nhường lại vị trí cho ông Lapid.

Naftali Bennett và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trước khi Covid-19 xuất hiện tại Israel. Ảnh: Flash 90.
Ông Bennett có quan hệ lâu dài nhưng trắc trở với Thủ tướng Netanyahu. Theo Reuters, ông Bennett từng làm trợ lư cấp cao cho ông Netanyahu trong các năm 2006-2008 trước khi từ chức v́ bất ḥa.
Năm 2013, ông Bennett trở lại chính trường và lần lượt đảm nhiệm nhiều vị trí trong chính phủ của Thủ tướng Netanyahu như bộ trưởng Quốc pḥng, Giáo dục và Kinh tế.
Sau 4 lần bầu cử bất thành, ông Bennett cho rằng lần bỏ phiếu thứ 5 sẽ là tai họa quốc gia nên đă ngồi vào bàn đàm phán với khối các đảng ôn ḥa - cánh tả, phe đối lập chính với ông Netanyahu.
Một điểm chính trong chương tŕnh nghị sự của ông Bennet là việc sáp nhập một phần Bờ Tây - vùng lănh thổ bị chiếm đóng sau cuộc chiến năm 1967 - vào Israel.
Tuy nhiên, mục tiêu trên hiện không khả thi về mặt chính trị do liên minh chống lại ông Netanyhua c̣n cần sự ủng hộ của các thành viên người Arab trong quốc hội. Những thành viên này vốn dĩ phản đối hầu hết chương tŕnh nghị sự của ông Bennett.
Ngày 29/5, ông Bennett cho biết cả cánh tả và cánh hữu sẽ phải thỏa hiệp trên một số phương diện như trên.
Không như một số cựu đồng minh thuộc cánh tả tôn giáo, ông Bennett tương đối tự do về các vấn đề như quyền của người đồng tính và quan hệ giữa tôn giáo và nhà nước.
VietBF@ sưu tập