Giá những kim loại quư dùng trong bộ chuyển đổi xúc tác ống xả ngày càng tăng khiến bộ phần này mất trộm ngày càng nhiều.
Không có con số cụ thể nhưng New York Times trích lời cảnh sát Mỹ cho biết số vụ trộm ống xả đang tăng lên. Thành phố St. Louis (bang Missouri) đă báo cáo số vụ trộm vào năm 2020 nhiều gấp 8 lần so với năm 2019. Lexington, South Carolina, Wichita, Kansas và các thành phố khác cũng đă chứng kiến các vụ trộm tăng lên hàng trăm.
Bộ chuyển đổi xúc tác trong ống xả dễ bị lấy cắp. Ảnh: DonutMedia
Sự gia tăng phụ thuộc vào một số yếu tố, nhưng một trong những yếu tố lớn nhất là giá kim loại chứa bên trong đang tăng đột biến. Các thiết bị này, theo yêu cầu của luật pháp ở Mỹ kể từ năm mẫu 1975, các nhà sản xuất phải sử dụng các kim loại quư như bạch kim, rhodium và palladium để giúp giảm lượng khí thải từ ống xả trong ôtô.
Trong mỗi bộ chuyển đổi xúc tác, cả palladium, platinum hay rhodium đều có khả năng kiểm soát ḍng khí thải từ ôtô bằng cách phản ứng với một số khí như CO, NOx, qua đó giảm mức độ gây hại của chúng khi ra môi trường.
Giá palladium đă tăng gấp năm lần trong 5 năm qua lên khoảng 2.500 USD cho 28 gram chất, giá tương tự đối với rhodium. Mức giá cao hơn với palladium khoảng 640 USD cho 28 gram, và giá c̣n tăng hơn nữa, mức tăng này tương đương 3.000%.
Với giá đắt hơn vàng khoảng 12 lần, mặc dù không có nhiều kim loại trong bộ chuyển đổi xúc tác nhưng một số đơn vị thu mua có thể trả 500 USD cho một bộ như vậy.
Không phải tất cả các bộ chuyển đổi xúc tác đều được tạo ra như nhau. Theo quy luật, những chiếc xe cũ có xu hướng sử dụng nhiều kim loại quư hơn những chiếc Prius được săn lùng nhiều hơn v́ chúng sử dụng động cơ ít hơn, đồng nghĩa với việc nhiều chất xúc tác bị bỏ đi. Các phương tiện cao hơn như SUV và bán tải cũng là mục tiêu do chiều cao của chúng dễ dàng chui vào gầm để lấy thiết bị hơn.
Các chủ xe ít di chuyển thường sẽ là mục tiêu, và khó có cách nào ngăn chặn triệt để vấn đề này. Các cơ sở thu gom phế liệu ở một số bang có thể được yêu cầu cung cấp giấy tờ tùy thân có ảnh khi họ mua bộ chuyển đổi xúc tác, nhưng ở nhiều bang, thị trường chợ đen dành cho chúng rất khó theo dơi. Đó là lư do tại sao một số sở cảnh sát thậm chí c̣n khuyến cáo nên khắc biển số hoặc các kư hiệu nhận dạng khác vào bộ phận này.