Quan hệ giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ đang không mấy khả quan, khi 2 bên đang có sự dè chừng lẫn nhau. Mới đây, việc Thổ Nhĩ Kỳ sắm cho ḿnh tên lửa S-400 của Nga đă làm Mỹ nóng mắt. Rất có thể Mỹ sẽ giáng 1 đ̣n v́ hành động của Thổ Nhĩ Kỳ.
Một dự luật đă được đệ tŕnh lên Quốc hội Hoa Kỳ về các biện pháp trừng phạt đối với chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ v́ đă mua các hệ thống pḥng không S-400 của Nga, truyền thông Mỹ dẫn tuyên bố trên trang web của Nghị sĩ từ đảng Cộng ḥa Adam Kinzinger. Ông Adam Kinzinger chính là một trong những tác giả của tài liệu nói trên.
"Hôm nay, đại diện Adam Kinzinger, Abigail Spanberger và Phó Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Michael McCall đă đưa ra dự luật áp đặt lệnh trừng phạt đối với chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ v́ đă mua hệ thống pḥng thủ tên lửa S-400 từ Liên bang Nga" - tuyên bố cho biết.
Tài liệu này được gọi là "Luật về phản đối xuất khẩu vũ khí Nga", kêu gọi công nhận hợp đồng mua sắm này là một " giao dịch quan trọng", theo Luật chống đối thủ của Mỹ bằng lệnh trừng phạt (CAATSA) hiện hành, yêu cầu áp dụng các biện pháp trừng phạt.
Hiện toàn bộ nội dung của văn bản dự luật chưa được đưa vào cơ sở dữ liệu của Quốc hội Mỹ nhưng theo giới phân tích, khả năng nó được lưỡng viện Mỹ thông qua là rất cao và sẽ được Tổng thống Donald Trump kư ban hành luật.
Năm ngoái, Nga đă hoàn thành hợp đồng đầu tiên cung cấp bốn sư đoàn tên lửa S-400 cho Thổ Nhĩ Kỳ trị giá 2,5 tỷ USD.
Việc bàn giao cho Thổ Nhĩ Kỳ các hệ thống pḥng không S-400 mới nhất do Nga sản xuất đă khơi lên cuộc khủng hoảng trong quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ, bắt đầu hồi trung tuần tháng 7 năm 2019.
Hệ thống pḥng không S-400 được máy bay Nga vận chuyển tới Thổ Nhĩ Kỳ
Washington đ̣i Ankara từ bỏ giao kèo với Nga, đổi lấy việc mua các hệ thống Patriot của Mỹ, đồng thời đe dọa tŕ hoăn hoặc thậm chí hủy bỏ việc bán chiến đấu cơ thế hệ 5 F-35 Lightning II cho Thổ Nhĩ Kỳ, cũng như áp dụng các biện pháp trừng phạt theo CAATSA.
Ankara cương quyết không nhượng bộ và tiếp tục đàm phán về lô S-400 tiếp theo với những tính năng đặt riêng cho Thổ Nhĩ Kỳ. Vào tháng 6 vừa qua, hai bên cũng đă nhất trí về nguyên tắc hợp đồng cung cấp tổ hợp tên lửa pḥng không thứ hai.
Nga cũng có thể trừng phạt Thổ Nhĩ Kỳ nếu…
Chính quyền Trump cho đến nay vẫn chưa hiện thực hóa mối đe dọa của ḿnh về áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Thổ Nhĩ Kỳ. Nhưng đến thời điểm hiện nay, dường như Washington đă hết kiên nhẫn v́ những lời đe dọa không thể ngăn nổi Thổ Nhĩ Kỳ kư tiếp hợp đồng thứ hai.
Ngoài các biện pháp trừng phạt, Hoa Kỳ c̣n có những cách thức khác để giảm thiểu những thiệt hại từ hợp đồng S-400 của Nga với Thổ Nhĩ Kỳ.
Vừa qua, Thượng nghị sĩ Mỹ John Thune đă nêu ra cách thức để giải quyết mâu thuẫn giữa Washington và Ankara liên quan đến hệ thống pḥng không của Nga. Ông ta đưa ra đề nghị sửa đổi ngân sách quốc pḥng Hoa Kỳ, trong đó có đề xuất mua lại các tổ hợp này từ Thổ Nhĩ Kỳ.
Tuy nhiên, Nga đă cảnh báo rằng, khi kư kết bất kỳ hợp đồng ngoại thương nào, bên mua luôn phải tuân thủ một số điều kiện luôn được quy định trong việc sử dụng hàng hóa được mua.
Trong đó, quan trọng nhất là những quy định về hạn chế sử dụng vũ khí trên một vùng lănh thổ nhất định, không tiết lộ bí mật hoặc bí quyết đào tạo sử dụng vũ khí, cũng như có thể có những hạn chế khác liên quan đến việc chuyển giao bằng sáng chế và thông tin khác đi kèm với giao dịch.
Do đó, Thổ Nhĩ Kỳ đang lâm vào t́nh trạng tiến thoái lưỡng nan, nếu Ankara bán S-400 cho Mỹ, nước này có thể sẽ dính đ̣n trừng phạt của Nga, c̣n nếu không bán cho Mỹ th́ sẽ bị Washington giáng đ̣n trừng phạt. Thổ Nhĩ Kỳ giống như người đang đánh đu, mà 2 đầu có 2 con thú dữ đang ŕnh mồi.
VietBF Sưu Tầm