Thấy thằng cháu đang học lớp mẫu giáo lớn vừa được bố đón từ trường về tay đang cầm mấy cái phiếu “bé ngoan”, lăo Cốc vui lắm. Lăo hỏi thằng bé:
- Cháu được nhiều phiếu “bé ngoan” không?
- Tuần nào cháu cũng được tặng phiếu “bé ngoan”. Bố mẹ cháu nói có nhiều phiếu bé ngoan th́ sẽ có thưởng ạ!
- Đúng rồi! Ông cũng sẽ có thưởng cho các cháu!
Ảnh minh hoạ do tác giả tuyển chọn.
Thằng bé lớn đang học lớp 3 th́ nói:
- Cháu th́ chỉ có giấy khen thôi ông ạ!
Lăo Cốc vui vẻ:
- Giấy khen cũng sẽ có thưởng..
.
Thằng bé lớn chợt nhớ ra bỗng hỏi ông:
- Thế ông có phiếu “cụ ngoan” không ạ?
Lăo Cốc bật cười:
- Ông già rồi th́ làm ǵ có phiếu... ngoan nữa!
- Thế mà cháu nghe bố cháu bảo bé phải ngoan th́ có phiếu “bé ngoan” c̣n lớn th́ có giấy khen, phải cố gắng liên tục nếu không sẽ phải nhận phiếu “bé hư” đấy... Người lớn già rồi như ông cũng vậy nếu không có phiếu “cụ ngoan” th́ sẽ phải nhận phiếu “cụ hư” đấy...
Lăo Cốc giật ḿnh khi nghe thằng bé nói như vậy. Lăo vội bảo hai cháu ra ngơ chơi với bạn rồi gọi thằng Bất vào trong nhà khẽ quát:
- Mày đừng dạy bọn trẻ con những điều nhảm nhí như thế nhé!
Từ năy giờ thằng Bất ngồi ngoài thềm đă nghe hết câu chuyện của ba ông cháu rồi. Thằng Bất găi tai bảo:
- Con có nói với các cháu ǵ đâu. Lúc năy đứng chờ ở cổng trường mẫu giáo, thấy bọn trẻ con cầm phiếu “bé ngoan” chạy ra khoe với bố mẹ, mấy anh em phụ huynh mới bàn luận với nhau: “Trẻ con vào đời th́ có phiếu bé ngoan, người lớn đến cuối đời lại toàn là phiếu “cụ hư” thôi...”. Nào ngờ bọn trẻ con nghe thấy...
- Chuyện phiếu “cụ hư” là thế nào?
- Th́ đấy... bố đọc báo hàng ngày không thấy à... hàng loạt các bác, các cụ công tác, phấn đấu cả đời đến khi sắp về hưu hoặc đă về hưu rồi vẫn bị khai trừ khỏi Đảng, bị cảnh cáo, cho thôi chức rồi xóa tư cách nguyên bộ trưởng, nguyên thứ trưởng, nguyên bí thư, nguyên chủ tịch, nguyên giám đốc sở... Có bác, có cụ c̣n tiếp tục tham gia “bóc lịch” trong tù đến chung thân nữa... Như thế chả phải là các cụ cũng cần có phiếu “cụ hư” th́ c̣n là ǵ nữa chứ?
- Hừ... chuyện ấy th́ tao lạ ǵ. Nhưng mày không được nói linh tinh làm ô nhiễm tâm hồn trong sáng của bọn trẻ rơ chưa?
- Vâng ạ! Nhưng thực tế nó cứ diễn ra hàng ngày thế này th́ trẻ em tránh sao khỏi bị ảnh hưởng ạ!
- Biết thế nhưng làm thế nào được! Người lớn bây giờ nhiều người sa ngă quá, không c̣n làm gương cho lớp trẻ được nữa.
Thằng Bất suy nghĩ một lát rồi nói:
- Có lẽ các cấp, các ngành từ trung ương xuống đến địa phương nên có một loại phiếu để đánh giá người lớn giống như phiếu “bé ngoan” của trẻ con bố ạ!
- Phiếu thế nào?
- Th́... phiếu “cán bộ hư” dành cho cán bộ không hoàn thành nhiệm vụ, phiếu “quan tham” dành cho người tham ô, tham nhũng... rồi các phiếu “cụ hư”, “ông hư” dành cho các cụ, các ông sắp nghỉ hưu, về hưu rồi không giữ được phẩm chất, tư cách của ḿnh hoặc là vi phạm khi c̣n đương chức...
- Nhưng những loại phiếu này đem trao tặng ai người ta nhận chứ?
- Không cần họ chịu nhận, mà không nhận cũng không được, cứ công bố công khai trên báo chí, các kênh thông tin cho toàn dân biết bố ạ!
Lăo Cốc ậm ừ rồi bảo:
- Giá mà làm được như mày nói th́ tốt quá... Mong sao cho có nhiều cái phiếu “cán bộ hư”, phiếu “quan tham”, phiếu “cụ hư” được công bố, công khai trên báo chí, ghi rơ tên người cho toàn dân đều biết mà pḥng tránh như chống băo, chống dịch...