Có lẽ nhiều người đă có một cuộc sống hạnh phúc hơn khi sớm thấu hiểu những triết lư do ngài rao giảng, bởi có một điều đă được nhiều người biết tới và coi là kim chỉ nam trong cuộc sống, đó chính là tư tưởng "Ai trong chúng ta cũng có 4 người bạn đời", nhưng người thứ 4 quan trọng nhất lại bị mọi người thường bỏ bê, đó là tâm hồn chúng ta có lẽ là điều ít được chúng ta quan tâm nhất.
Tất Đạt Đa Cồ Đàm là một triết gia, học giả, người sáng lập Phật giáo, sống ở Ấn Độ cổ đại khoảng giữa thế kỷ thứ VI và IV trước Công nguyên. Về sau, hậu thế đă tôn vinh ngài là Đức Phật Gautama, hay Phật Thích Ca Mâu Ni.
(Ảnh minh họa: Internet)
Tuy sống cách chúng ta đến cả mấy ngàn năm, nhưng những tư tưởng tân tiến, thể hiện tầm nh́n xa và rất sâu rộng cũng như sự uyên thâm của ngài vẫn mang giá trị thời đại và có thể áp dụng cho hậu thế trong việc nh́n nhận thế giới xung quanh, cũng như t́m ra lời giải cho những thắc mắc của họ trong cuộc sống.
Trong những triết lư do ngài rao giảng, có một điều đă được nhiều người biết tới và coi là kim chỉ nam trong cuộc sống, đó chính là tư tưởng "Ai trong chúng ta cũng có 4 người bạn đời".
Nhưng trước hết, muốn hiểu được điều này, chúng ta hăy cùng nghe 1 câu chuyện ngắn về 1 người đàn ông và 4 bà vợ.
Ngày xưa, có một người đàn ông có 4 bà vợ. Đây không phải điều ǵ bất thường, v́ ở Ấn Độ thời cổ đại, điều này là hợp pháp. Một ngày kia, người đàn ông này bỗng dưng ngă bệnh và sắp chết.
Đến lúc lâm chung, ông cảm thấy vô cùng cô đơn, và yêu cầu người vợ đầu tiên đi cùng ḿnh sang thế giới bên kia. "Vợ yêu quư, lúc nào tôi cũng yêu bà, chăm sóc cho bà trong suốt cuộc đời. Giờ tôi sắp chết rồi. Bà có thể đi cùng với tôi sau khi chết được không?"
Ông chờ đợi lời đồng ư của người vợ. Thế nhưng, bà lại đáp rằng: "Chồng yêu quư, tôi biết lúc nào ông cũng yêu tôi. Và ông sắp qua đời. Nhưng giờ đă đến lúc chúng ta chia tay. Tạm biệt chồng yêu dấu nhé".
Người đàn ông đành gọi người vợ thứ 2 đến bên giường và cầu xin bà hăy đi theo ông tới cơi vĩnh hằng. "Bà ơi, bà biết tôi vẫn luôn yêu bà như thế nào mà. Đôi khi tôi sợ bà sẽ rời xa tôi, nhưng tôi rất tin vào bà. Bà hăy đi cùng tôi nhé", người đàn ông khẩn khoản.
Tuy nhiên, người vợ này cũng lại đáp lại một cách lạnh lùng: "Người vợ đầu của ông đă từ chối đi cùng ông xuống cơi âm rồi. Làm sao tôi có thể đi theo ông được? Ông chỉ yêu tôi v́ sự ích kỷ của ông thôi".
Nằm trên giường trong cơn hấp hối, ông đành gọi đến bà vợ thứ 3 cũng với yêu cầu như trên.
Song người này cũng từ chối: "Chồng yêu dấu, tôi rất thương ông và buồn cho phận ḿnh. V́ thế tôi sẽ đưa tiễn ông đến nơi an nghỉ cuối cùng. Đây cũng là việc cuối cùng mà tôi có thể làm cho ông".
Cuối cùng, chỉ c̣n lại người vợ thứ 4, người mà ông không mấy quan tâm. Ông đă đối xử với người này như với 1 nô lệ và luôn thể hiện sự khó chịu với cô. Thế nên ông nghĩ, giờ nếu yêu cầu cô ấy cùng chết với ḿnh, chắc chắn cô ấy sẽ từ chối.
Dù vậy, sự cô đơn và nỗi sợ hăi của người sắp ĺa xa cơi đời đă cho ông can đảm để đưa ra lời đề nghị như với 3 bà vợ kia. Thật bất ngờ là người vợ này đă đồng ư yêu cầu của chồng. "Chồng yêu quư, em sẽ đi cùng anh.
Cho dù điều ǵ có xảy ra, em cũng sẽ quyết tâm ở bên anh măi măi. Em không thể sống xa anh được".
Vậy câu chuyện này có ư nghĩa ǵ? Bạn hiểu nó như thế nào?
Dưới con mắt của Đức Phật Tất Đạt Đa Cồ Đàm, câu chuyện này ẩn chứa một nội hàm sâu sắc, thâm thúy, vượt lên trên một câu chuyện về gia đ́nh Ấn Độ thông thường thời cổ đại.
Theo Đức Phật, ai trong chúng ta, dù là nam hay nữ đều có 4 người bạn đời.
Người bạn đời thứ nhất: Chính là cơ thể chúng ta. Lúc nào chúng ta cũng yêu quư bản thân ḿnh. Chúng ta tắm rửa, ăn uống, làm đẹp, chăm sóc, cung phụng cho bản thân giống như người đàn ông đă làm với người vợ thứ nhất trong câu chuyện này.
Nhưng đáng tiếc, đến cuối đời, cơ thể ấy, hay người vợ ấy, ta lại chẳng thể đem theo ḿnh sang thế giới bên kia. Khi ta trút hơi thở cuối cùng, cơ thể ấy rồi cũng sẽ được hỏa táng, trở về với cát bụi, với hư không. Đó là hành tŕnh định sẵn cho ta trong cuộc đời này.
Người bạn đời thứ 2: Chính là của cải vật chất, tiền bạc, tài sản, công việc, vị thế và danh tiếng của ta, những thứ mà ta phải làm việc vất vả để có được chúng. Chúng ta luôn muốn có nhiều hơn và sợ mất những thứ vật chất này.
Song đến cuối đời, chúng vẫn là những vật ngoài thân, ta cũng chẳng thể mang chúng theo ḿnh.
Người bạn đời thứ 3: Chính là mối quan hệ giữa ta với cha mẹ, anh chị em, họ hàng, bạn bè và xă hội. Họ sẽ đưa tiễn ta tới nơi an nghỉ cuối cùng và khóc thương ta. Họ cảm thông và buồn bă trước sự ra đi của ta.
Thế nhưng, họ cũng không thể đi theo ta sang thế giới bên kia. Chúng ta sinh ra chỉ có 1 ḿnh, chết đi cũng chỉ có 1 ḿnh. Chẳng ai có thể đi cùng ta trong cuộc hành tŕnh cuối cùng này.
Người bạn đời thứ 4: Phật Thích Ca Mâu Ni đă đề cập đến người vợ thứ 4, người đi cùng chồng tới cơi vĩnh hằng. Thực ra, bà chính là tâm hồn của chúng ta.
Trong suốt cả cuộc đời ḿnh, tâm hồn chúng ta có lẽ là điều ít được chúng ta quan tâm nhất. Ta mặc sức để những cảm xúc tiêu cực chi phối nó, từ cơn giận dữ đến sự tham lam, hay sự bất măn.
Ta chỉ lo làm việc kiếm tiền, chứ hiếm khi nghĩ xem nên làm thế nào để bồi đắp, ǵn giữ cũng như làm đẹp cho tâm hồn ḿnh. Thế nhưng, khi ta thác xuống, cũng chỉ có tâm hồn là có thể song hành với ta.
V́ vậy: Với bản thân, yêu quư, trân trọng, nhưng đừng nuông chiều thái quá, đừng khoác lên ḿnh những bộ trang phục quá xa hoa đắt đỏ, hay ăn uống những món bằng cả năm đi làm của người khác.
Với tiền tài vật chất, đừng quá coi trọng rồi đánh đổi bằng những thứ quư giá.
Với những mối quan hệ trong cuộc sống, đừng quá dựa dẫm, phụ thuộc, thậm chí có những hành động cực đoan khi ta không đạt được như ư nguyện.
Và hăy dành ra một góc nhỏ yên b́nh cho tâm hồn của ḿnh. Hăy làm sao để năm tháng trôi qua, dù bạn có già đi, nhưng vẫn giữ được sự hồn nhiên, trong sáng của trẻ thơ, biết yêu người, yêu đời và cảm nhận được vẻ đẹp của vạn vật xung quanh.