Vietbf.com - Thành Cát Tư Hăn là một bạo chúa tàn nhẫn, nhưng vẫn phải khen ngợi ông là Khả hăn Mông Cổ kiệt xuất, bởi đă nắm trong tay lănh thổ rộng 31 triệu km vuông, nhiều hơn bất cứ nhà cầm quân nào trong lịch sử, mà trước khi chôn bí mật huyệt mộ xuống cơi vĩnh hằng cùng Thành Cát Tư Hăn.
Vó ngựa của Thành Cát Tư Hăn đến đâu, quân thù ngả rạ đến đó. Ảnh: BBC
Thành Cát Tư Hăn là một trong những lănh chúa quyền lực nhất trong lịch sử thế giới. Ông lên nắm quyền sau khi hợp nhất các bộ tộc du mục ở vùng Đông Bắc Á và lập nên đế quốc Mông Cổ năm 1206.
Đây là đế quốc lớn thứ hai trong lịch sử, trong thời kỳ hưng thịnh, Mông Cổ chiếm lĩnh hơn 16% diện tích của Trái Đất (hơn 31 triệu km vuông).
Nhiều sử gia cho rằng, Thành Cát Tư Hăn là một bạo chúa tàn nhẫn, nhưng vẫn phải khen ngợi ông là Khả hăn Mông Cổ kiệt xuất, có nhiều đóng góp cho tự do tôn giáo thời đó.
Lănh thổ của đế quốc Mông Cổ năm 1227 (màu cam).
Bí mật 1 - Cái chết đầy bí ẩn của Thành Cát Tư Hăn
Theo cuốn "Mông Cổ bí sử" (The Secret History of the Mongols), cái chết của vị Khả hăn Mông Cổ ẩn chứa rất nhiều bí mật và tranh căi.
Theo "Mông Cổ bí sử", vào tháng 8/1227, Thành Cát Tư Hăn qua đời sau khi đánh bại người Đảng Hạng thuộc đế chế Tây Hạ từng cai trị một số khu vực của Mông Cổ và Trung Quốc.
Chân dung Thành Cát Tư Hăn (1162 - 1227).
Cũng theo một số nguồn tin, bao gồm cả nhà thám hiểm người Ư nổi tiếng Marco Polo (1254 - 1324), th́ Thành Cát Tư Hăn chết v́ mũi tên độc trong chiến dịch cuối cùng của ông chống lại người phương Tây. Tuy nhiên, một số nguồn khác cho rằng ông bị ngă ngựa trong khi săn bắn và chết v́ chấn thương quá nặng.
Tính cho đến nay, nguyên nhân cái chết của Thành Cát Tư Hăn vẫn c̣n nhiều bí ẩn và đồn đoán.
Bí mật 2 - Thành Cát Tư Hăn mang luôn bí mật vị trí huyệt mộ xuống cơi vĩnh hằng
Nhiều năm trước khi qua đời, Thành Cát Tư Hăn đă tiên liệu việc xây dựng lăng mộ cho ḿnh. Ông hạ lệnh cho quân lính xây một ngôi mộ không có bia theo đúng phong tục của người Mông Cổ, và tuyệt đối giữ bí mật về vị trí huyệt mộ.
Sử chép rằng, sau khi qua đời, thi thể của Thành Cát Tư Hăn được đưa về cố hương ở Khentii Aimag, nơi nhiều người cho rằng ông được chôn cất ở đâu đó gần sông Onon và núi Burkhan Khaldun (một phần của dăy núi Kentii).
Khúc sông Onon quanh co.
Theo truyền thuyết, để đảm bảo vị trí lăng mộ hoàn toàn bí mật, tất cả những quân lính tín nhiệm của ông khi tham gia diễu hành linh cữu ông đều giết sạch tất cả những ǵ bất chợt thấy trên đường đi (bao gồm cả người, động vật).
Thậm chí, sau khi chôn cất Thành Cát Tư Hăn xong, những nô lệ tham gia xây dựng khu mộ và quân lính giám sát bị thảm sát hàng loạt trong bí mật. Chỉ vài người sống sót, rồi sau khi chết, họ cũng chôn bí mật lớn nhất của vị thủ lĩnh tối cao xuống suối vàng.
Nhiều năm sau khi Thành Cát Tư Hăn qua đời, lăng mộ của ông được người Mông Cổ xây dựng lên nhằm tôn vinh những cống hiến của vị thống lĩnh đầu tiên. Tuy nhiên, lăng mộ này chỉ mang tính biểu trưng, bên trong không có thi thể của ông.
Lăng tẩm tượng trưng của Thành Cát Tư Hăn.
Cũng theo sử chép, sau khi qua đời, nhà cầm quân xuất chúng bậc nhất trong lịch sử nhân loại đă để lại một đội quân tinh nhuệ gồm 129.000 người. Trong số đó, khoảng 28.000 binh được trao cho những người anh em và con trai khác của ông.
Theo truyền thống, người con trai út được thừa hưởng tài sản của người cha, do đó, khoảng 100.000 binh được chia cho Tolui, người con trai út của ông; Số binh c̣n lại trao cho mẹ ông và các con cháu.
Bí mật khu mộ được hé mở?
Vào ngày 6/10/2004, một dự án khảo cổ đă khám phá ra khu vực được cho là cung điện của Thành Cát Tư Hăn ở vùng nông thôn Mông Cổ, điều này làm tăng khả năng xác định vị trí chôn cất của ông.
Điều này làm dấy lên những khả năng về vị trí của khu mộ Thành Cát Tư Hăn. Có người cho rằng, khu mộ được đặt ở Kherem, cách cung điện của ông khoảng 322km. Một số khác lại cho rằng, nơi chôn cất Thành Cát Tư Hăn ở khu vực gần hai con sông Onon & Kerulen và núi Burkhan Khaldun.
Tuy nhiên, cho đến nay, sau gần 800 năm kể từ ngày ông mất, chưa ai xác định chính xác vị trí ngôi mộ chôn cất Thành Cát Tư Hăn. Bí mật này trở thành một trong những "bài toán khảo cổ" lớn nhất chưa có lời giải của thế kỷ 21.
Việc t́m kiếm ngôi mộ bí mật này của Thành Cát Tư Hăn có thể giúp giới sử gia làm sáng tỏ một trong những nhà lănh đạo quyền lực nhất trong lịch sử thế giới. Đó là lư do, trên thế giới, vẫn có rất nhiều nhà khảo cổ học dành hàng chục năm cuộc đời mải miết đi t́m câu trả lời cho "bài toán thế kỷ 21" này.