La Quán Trung đă tô vẽ lịch sử, sáng tạo thêm rất nhiều chi khác hoàn toàn so với chính sử Trung Quốc mà ít ai biết. Cúng ta đă biết rằng tiểu thuyết là một thể loại văn xuôi có hư cấu, thông qua nhân vật, hoàn cảnh, sự việc để phản ánh bức tranh xă hội rộng lớn và những vấn đề của cuộc sống con người, biểu hiện tính chất tường thuật, tính chất kể chuyện bằng ngôn ngữ văn xuôi theo những chủ đề xác định. Bởi vây không có ǵ lạ với La Quan Trung khi viết bộ Tam Quốc Diễn nghĩa.
Với ư đồ làm tăng thêm sự hấp dẫn và kịch tính cho bộ tiểu thuyết Tam Quốc Diễn Nghĩa, La Quán Trung đă ra sức tô vẽ lại lịch sử Trung Quốc, đồng thời hết lời ca ngợi tập đoàn của Lưu Bị, bởi ông viết Tam Quốc diễn nghĩa với tư tưởng ủng Lưu phản Tào.
“Tam Quốc Diễn Nghĩa” có tích Quan Công chém Nhan Lương, Văn Sú, đúng là Quan Công chém Nhan Lương, nhưng Văn Sú lại là do một tướng của Tào Tháo giết chứ không phải Quan Công.
Chi tiết “Qua 5 ải chém 6 tướng” của Quan Vân Trường được người đời sau ca ngợi hết lời, song trong thực tế, Quan Vũ không hề "qua 5 ải chém 6 tướng" của Tào Tháo như La Quán Trung miêu tả. Theo chính sử Trung Quốc, Quan Vũ sau khi bỏ Tào Tháo đi, trực tiếp từ Hứa Xương về Nhữ Nam t́m Lưu Bị, không hề có chuyện "qua 5 cửa ải chém 6 tướng".
Tam Quốc Diễn Nghĩa đă tô vẽ lại lịch sử. Ảnh: Internet
“Chém Hoa Hùng khi rượu c̣n nóng” cũng là tích hay nhưng thực ra Hoa Hùng bị chết bởi tay Tôn Kiên ( chính là cha của Tôn Quyền ), Quan Vũ chưa từng giao đấu với Hoa Hùng nên không có chuyện ông giết Hoa Hùng.
Điển tích “Tam Anh chiến Lă Bố” cũng không hề có thật. Thực tế, Lă Bố bị Tôn Kiên đánh lui, Công Tôn Toản không hề tham gia liên minh đánh Đổng Trác nên Lưu, Quan, Trương cũng không tham gia, tức là không hề có chuyện “Hổ Lâu quan, tam anh chiến Lă Bố” trong lịch sử.
Chuyện Quan Vũ đưa ra 3 điều kiện rồi mới hàng Tào, thực chất cũng là do tác giả của "Tam Quốc Diễn Nghĩa" nghĩ ra, nhằm ca ngợi ḷng trung thành của Quan Vân Trường.
Quan Vân Trường được La Quan Trung thần thánh hóa. Ảnh: Internet
Quan Vũ cũng không hề được Hoa Đà cạo xương chữa thuốc. Chuyện cạo xương chữa thuốc thực sự có diễn ra nhưng bởi một thầy thuốc b́nh thường vô danh.
Trong lịch sử có chuyện Lă Bố và Đổng Trác tranh nhau tỳ nữ Điêu Thuyền, nhưng không có ghi chép về đó là mỹ nhân kế được vạch ra.
Trong chính sử không hề ghi chép chuyện “Lưu, Quan, Trương kết nghĩa vườn đào” và xem nhau như anh em. Thực tế th́ Quan Vũ nhiều tuổi nhất, rồi mới đến Lưu Bị và Trương Phi, chỉ có điều, Lưu Bị là ḍng dơi tôn thất nhà Hán nên được ḷng dân và Vân Trường, Trương Phi pḥ tá.
“Hỏa thiêu g̣ Bác Vọng” hoàn toàn là chiến công của Lưu Bị, không quan ǵ đến Gia Cát Lượng bởi trận này xảy ra năm Kiến An thứ 7, trong khi năm Kiến An thứ 12 Gia Cát Lượng mới “xuất sơn” theo Lưu Bị.
“Dốc Trường Bản Triệu Vân bảy lần vào bảy lần ra” liều ḿnh cứu ấu chúa là tích bịa. Chuyện Triệu Vân hộ tống già trẻ rút lui rất b́nh thường. Cam Phu nhân và My phu nhân đều an toàn không hề hấn ǵ ở Đương Dương, cho nên không hề có chuyện Triệu Vân đạp tường lấp giếng như trong “Tam Quốc Diễn Nghĩa”.
Trương Phi một anh hùng thời Tam Quốc. Ảnh: Internet
Trương Phi thét làm Hạ Hầu Kiệt sợ vỡ mật mà chết ở cầu Trường Bản hoàn toàn là t́nh tiết viết theo kiểu khoa trương, không có trong thực tế.
Cũng không hề có chuyện “Khổng Minh thiệt chiến quần nho”. Đúng là có chuyện Gia Cát Lượng gặp Tôn Quyền, c̣n các chuyện “Thiệt chiến quần nho”, “Quần anh hội”, “Khổ nhục kế”, “Liên hoàn kế” đều là... hư cấu.
Trong trận Xích Bích nổi tiếng, có t́nh tiết Gia Cát Lượng đi cùng Lỗ Túc và 30 thuyền cỏ trong sương mù, khiến Tào Tháo không dám xuất quân mà chỉ bắn tên ra. Thế là hàng chục vạn mũi tên cắm vào thuyền cỏ quay ngang. Gia Cát Lượng thu tên về nộp cho Chu Du. Sự thực việc dùng "thuyền cỏ mượn tên" là do chính Tôn Quyền thực hiện.
"Tam Quốc Diễn Nghĩa" kể chuyện Gia Cát Lượng 3 lần chọc tức Chu Du khiến Chu Du tức phải than: "Trời sinh Du sao c̣n sinh Lượng?" rồi chết. Sự thực là Chu Du chết bệnh trong quân ngũ, không liên quan đến việc bị Gia Cát Lượng chọc tức.
Do đề cao Gia Cát Lượng, La Quán Trung để con và cháu ông là Gia Cát Chiêm, Gia Cát Thượng tử trận khi Đặng Ngải vào Tây Xuyên. Sự thực là cha con Gia Cát Chiêm đă hàng Đặng Ngải.
Lưu Bị là một người rất giỏi vơ, có sức khoẻ, có tài chỉ huy, có mưu mẹo thao lược, có tài an dân trị quốc, có cả tài ăn nói chiêu dụ dân chúng. Nói chung là văn vơ toàn tài chứ không như trong truyện mô tả.