VBF - Từ bắc cho tới nam đâu đâu cũng chỉ nghe thấy nào là cá chết, ô nhiễm, hôi thối tất cả là Việt Nam đây. Chẳng biết thanh niên có chịu nổi không, chứ trẻ em và người già thì chắc chắn là đã ngộp thở rồi. Mới đây Hồ Tây ở Hà Nội cũng bị cá chết hàng loạt nổi lềnh đềnh, còn ở Sài Gòn thì mùi hôi thối bốc từ bãi xử lý rác, trước đó Vũng Áng bị Formosa làm hủy đi cả bờ biển đẹp vì xả chất độc khiến cá chết hàng loạt.
Không hẹn mà gặp, vào đầu tháng 9 này nhiều chuyện ở VN được cả nước chú ý. Trong khi lễ “Độc Lập” hay còn gọi là “Quốc Khánh” 2 tháng 9 diễn ra, được nghỉ liền bốn ngày, người dân chen nhau đi chơi hơn là đi xem lễ. Đường phố Sài Gòn thưa thớt, vắng vẻ, đi đứng ung dung hơn. Cũng trong thời gian này người dân lại chuẩn bị Tết Trung Thu dành cho trẻ em nhưng thật ra là cho cả người lớn. Vài con phố được gọi tên là “Phố Đèn Lồng” mọc lên, sớm nhất là con phố Lương Nhữ Học (quận 5) luôn tấp nập người từ sáng đến tối nhờ vẻ đẹp lung linh, đầy màu sắc của đủ loại lồng đèn từ cổ điển đến hiện đại.
Càng gần đến Tết Trung Thu hay rằm tháng Tám, người dân Sài Gòn lại xuống phố, rủ nhau dạo phố lồng đèn khiến con phố này trở nên nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Lồng đèn được bày bán ở đây có vô vàn kiểu dáng, chất liệu. Chúng có thể được nhập về từ các chợ hoặc là hàng thủ công do chính những chủ cửa hàng ở đây làm ra.
Nhưng điều quan trọng và “hiện đại” nhất phải kể đến cả nước cùng “thi đua la làng” về cái sự “thối hoăng, thối không chịu nổi.”
Từ Hà Nội đến miền Trung và Sài Gòn đều la thối
Chuyện Formosa ở Hà Tĩnh từ mấy tháng nay đã tràn ngập nước mắt của người dân miền Trung và tốn không biết bao nhiêu giấy mực của các cơ quan truyền thông trong và ngoài nước. Chẳng phải chỉ có tỉnh Hà Tĩnh mà những tỉnh quanh đó cũng cùng chịu thảm họa này. Hiện nay người dân vẫn đứng ngồi không yên chờ công bố cá an toàn, chờ đến bao giờ chưa biết.
Một quán bán thịt trâu tại Sài Gòn. Thành phố này cũng như Hà Nội đều bị ô nhiễm không khí với khói xe và mùi hôi từ rác rưởi. (Paula Bronstein/ Getty Images)
Chuyện Formosa bồi thường $500 triệu Mỹ kim không thể đền bù hết những thiệt hại lâu dài. Làn sóng người biểu tình vẫn rầm rộ xuống đường từ ngày đó cho đến nay, bất chấp nguy hiểm. Bạn đọc dù ở đâu cũng đã biết những tin tức đau lòng này. Tôi không nhắc lại.
Đấy là chuyện ở miền Trung, còn miền Bắc và miền Nam cũng chẳng khác gì. Gần đây nhất chuyện dân Sài Gòn ăn nước heo thối tôi đã tường thuật với bạn đọc. Cho đến nay vẫn vậy. Đọc mấy tờ báo xuất bản ở VN, báo nào cũng nêu hàng tít to tướng ngoài miền Trung đến miền Bắc và miền Nam toàn những tiếng kêu ngửi toàn mùi hôi thối ở khắp nơi và đủ kiểu đủ cách làm cho dân không chịu nổi. Vậy hãy nghe người dân Hà Nội nói gì.
Hà Nội: Rác chất đống, bốc mùi trên đường mới mở
Báo VN Net mới ra ngày 03 tháng 9 nêu diễn tả:
“Con đường dài chạy qua 4 phường ven sông Lừ hơn một năm nay bỗng biến thành nơi đổ trộm rác. Vỉa hè bị lấn chiếm nhường chỗ cho rác thải, phế liệu …chất đống.
“Đi dọc đường ven sông Lừ vắt từ phường Phương Liệt (quận Thanh Xuân) sang phường Phương Mai, Kim Liên (quận Đống Đa) đến phường Định Công (quận Hoàng Mai- Hà Nội), đập vào mắt là những đống rác thải.
“Rác thải khiến hàng ngàn gia đình dân 2 bên đường phải chịu đựng mùi hôi ngày đêm.
“Vì đường mới đưa vào sử dụng, không có biển báo cấm đổ rác nên nơi đây bỗng nhiên trở thành nơi tập kết rác thải, phế liệu…
“Người dân ở đây cho biết, những ngày nắng nóng mùi hôi thối bốc lên nồng nặc. Ngày mưa bão, ngập lụt vừa rồi, rác thải lại bị nước cuốn xuống lòng đường, trôi dập dềnh rồi dạt vào nhà dân.
“Nhiều lần các tổ dân phố ở các phường đã kiến nghị nhưng chính quyền địa phương vẫn chưa có động thái giải quyết.”
100 tấn chất thải của Formosa được phát hiện chôn ở trang trại giám đốc Công ty Môi trường.
Và ở làng Lũng Vị, xã Đông Phương Yên (Chương Mỹ, Hà Nội), cứ đều đặn dù mưa hay nắng, dòng nước thải mùi thối sặc sụa có màu đỏ thẫm đã “ám” lấy ngôi làng Lũng Vị, xã Đông Phương Yên (Chương Mỹ, Hà Nội), khiến đời sống bà con chao đảo trong bệnh tật.
Vì dòng nước thải này xả thẳng ra ruộng đồng nên việc làm đồng áng của bà con bị ảnh hưởng, có nguy cơ mắc các bệnh ngoài da như: chân tay đều nổi mẩn ngứa, lở loét và bỏng rát.
Và báo này đăng đầy đủ hình ảnh của Thủ Đô văn minh tiến bộ, toàn những rác thải.
Chẳng biết các ông lãnh đạo TP Hà Nội có đọc không. Thôi thì bà con thủ đô hày chịu đựng thêm một thời gian nữa. Bao giờ hết mùi hôi là biết liền. Nói thẳng ra các quan có muốn làm cũng chẳng làm được. Tiền đâu? Lại móc bóp của dân, lại tiêu cực, lại họp bàn đến… Tết Congo.
Những chiếc lồng đèn giấy tạo nên nét hoài cổ với người Sài Gòn
Đại gia Hà Nội cũng sống chung với nghĩa trang
Không chỉ chịu mùi hôi thối từ rác mà không ít các đại gia nhà giàu phải sống chung với cảnh nghĩa trang án ngữ ngay trước nhà. Cư dân nhà giàu Khu đô thị Ciputra (Tây Hồ, Hà Nội) phải làm hàng xóm bất đắc dĩ bên cạnh nghĩa trang Xuân Đỉnh.
Để khắc phục tình trạng trên, chủ đầu tư đã cho xây dựng bức tường bao cao 6 mét để tách biệt hẳn với khu nghĩa trang này. Tuy nhiên, thực tế hàng ngày người dân sống trong khu biệt thự vẫn phải chịu đựng không khí của nghĩa trang. Hay khu đô thị lớn khác ở quận Long Biên cũng bị một nghĩa trang đang án ngữ ngay lối vào. Nhà giàu sinh sống tại đây đều cảm thấy ớn lạnh mỗi khi đi về qua nghĩa trang này.
Nhiều chủ đầu tư các dự án nhà ở cho biết, về nguyên tắc trách nhiệm chính trong thực hiện giải phóng mặt bằng, bàn giao đất sạch cho nhà đầu tư thuộc về chính quyền địa phương. Tuy nhiên, đã có tình trạng một số quận, huyện chính quyền đã ngại khó, buông xuôi, né tránh trong giải quyết triệt để các vướng mắc khi giải phóng mặt bằng, nhất là liên quan đến di dời mồ mả, nghĩa trang.
Tại miền Nam còn thê thảm hơn.
Ô nhiễm bủa vây Đồng Nai
Tỉnh Đồng Nai tập trung nhiều khu công nghiệp nên tại một số khu vực ở địa phương này, người dân kêu trời vì rác thải. Thời gian qua, người dân tỉnh Đồng Nai rất phẫn nộ trước thông tin công an tỉnh này phát hiện việc xả thải nghi chưa qua xử lý ra môi trường trong phân khu Khu Công Nghiệp (KCN) Formosa thuộc huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai.
Những ngày cuối tháng Bảy, Phòng Cảnh Sát Phòng Chống Tội Phạm Về Môi Trường (PC49) - Công an tỉnh Đồng Nai phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường bất ngờ kiểm tra Công ty Chin Well Fasteners Việt Nam (100% vốn nước ngoài; chuyên sản xuất bu-lông, ốc vít) đóng tại phân khu KCN Formosa và bắt quả tang công ty này đang sử dụng hai ống xả nước thải, trong đó có một đường ống xả thẳng chất thải chưa qua xử lý ra môi trường. Lực lượng chức năng cũng phát hiện hàng trăm tấn chất thải nguy hại được chôn ngay trong khu vực công ty, hiện chưa xác định khối lượng cụ thể.
Công ty Hưng Nghiệp Formosa thuê đất tại KCN Nhơn Trạch 3 (huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai) năm 2001, thành lập phân khu KCN với thời hạn 50 năm, có nhiều doanh nghiệp nước ngoài vào đầu tư. Cụ thể, trong phân khu KCN này có 18 doanh nghiệp đang hoạt động.
Những ngày đầu tháng Chín, trở lại vùng đất KCN Nhơn Trạch 3, đặc biệt nơi có phân khu KCN Formosa, rất nhiều lời kêu than của người dân xung quanh tình trạng ô nhiễm môi trường nước, đất và cả không khí.
Bà L.T.L (ở ấp 5, xã Hiệp Phước, huyện Nhơn Trạch) cho biết các gia đình dân ấp 4, 5 nằm cách phân khu KCN Formosa vài trăm mét đang bị ô nhiễm mạch nước ngầm nhưng vẫn phải dùng nước giếng khoan vì chưa có nước máy. Bà L. than thở: “Từ lâu, nguồn nước ngầm đã không dùng được, chúng tôi phải mua nước đóng bình ở ngoài về sử dụng”.
Ông Võ Tái Hưng, Bí thư Đảng ủy xã Hiệp Phước, cho biết hiện tại, hầu hết người dân trong xã đều kêu trời vì tình trạng ô nhiễm. Ông bí thư này nói: “Chỉ nhìn bằng mắt thường cũng đã thấy không khí ô nhiễm khói bụi, kênh rạch chết dần, nguồn nước bị ảnh hưởng trầm trọng. Chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị chính quyền cần có những quy định giám sát chặt chẽ hơn về quản lý khí thải cũng như nguồn nước”.
Trong khi đó ông Đặng Minh Đức, Phó Giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi Trường tỉnh Đồng Nai, cho biết đang kiểm tra, phân loại lượng chất thải công nghiệp thuộc thành phần nào và có hướng xử lý. Ông Đức nhấn mạnh, “Các đơn vị chức năng sẽ làm mạnh tay, tùy mức độ có thể chuyển hồ sơ sang công an đề nghị xử lý hình sự.”
- Thưa ông Phó Giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi Trường bao giờ công an xử lý hình sự? Xử kiểu nào? Xử rồi có hết mùi hôi hay không? Hay rồi lại “xù”? Bà con nghe ông nói nhưng chẳng ai yên tâm. Nói và làm khác nhau nhiều lắm ông ạ. Người dân nghe mãi cái kiểu “xử lý” đó rồi. Còn kiểu nào hay hơn nữa không, thưa ông?
Đừng tưởng bở biêt thự là sang, đại gia ở Sài Gòn cũng khóc
Người ta vẫn đồn Khu đô thị Phú Mỹ Hưng là nơi đáng sống ở TP. Sài Gòn, nhưng sự thật khác hẳn với lời đồn. Ngay cả những đại gia ở biệt thự triệu đô cũng được hân hạnh ngửi mùi hôi. Mua căn nhà cao cấp, mua biệt thự cả chục tỷ nhưng giới nhà giàu chẳng sướng chút nào, khi luôn phải sống chung với mùi hôi của rác thải, cạnh nghĩa trang và nhiều phiền toái khác. Khu vực này có hàng trăm biệt thự sang trọng, khu nhà cao cấp với mức giá thấp nhất vài tỷ đồng, cao nhất lên tới cả chục tỷ đồng. Cám cảnh này chẳng khác gì những điều mà người nghèo phải chịu đựng.
Một cư dân cho biết, “Thời gian gần đây, cuộc sống cư dân sống tại khu đô thị mới quận 7, TP. Sài Gòn đang đảo lộn vì mùi rác thải bốc vào nhà. Mùi hôi không xuất hiện thường xuyên nhưng khi có thì cực kỳ khó chịu. Người lớn còn không chịu được thì sao trẻ em chịu nổi. Các cô giáo của trường con tôi cũng phản ánh mùi hôi nên mong đại diện công ty có lời giải thích.”
Theo đơn vị quản lý khu đô thị, đơn vị này tổ chức tổng kiểm tra, rà soát toàn bộ cơ sở hạ tầng kỹ thuật hiện có tại khu đô thị Phú Mỹ Hưng, đặc biệt là trạm xử lý nước thải nhưng kết quả các công trình đều bảo đảm. Mùi hôi thối được phát hiện từ nơi khác theo hướng gió bay vào các khu dân cư của Phú Mỹ Hưng và lân cận.
Công ty phát triển Phú Mỹ Hưng vừa gửi đơn đề nghị UBND TP. Sài Gòn có biện pháp giải quyết tình trạng phát sinh mùi hôi thối lan tỏa trên diện rộng ảnh hưởng đến đời sống của người dân tại khu đô thị này.
Kiến nghị với kiến bò thế là xong. Công ty này chỉ trấn an bằng cái kiến nghị thế cho ra vẻ làm tròn trách nhiệm với người mua cho yên chuyện. Đại công ty cũng thế và chính quyền cũng vậy. Cả nước cứ việc la làng là nước tôi thối hoăng. Kêu nữa đi cho các quan… mua vui!
Văn Quang (Tháng 9, 2016)
