Ukraine tố Nga pháo kích hỏng cảm biến bức xạ nhà máy Zaporizhzhia

[june04]

Ukraine cáo buộc Nga nã pháo nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia làm hỏng "một số cảm biến bức xạ", trong khi Moskva tố lực lượng Kiev tấn công nhà máy.

Công ty năng lượng hạt nhân quốc gia Ukraine Energoatom hôm 11/8 cho biết các cuộc tấn công mới của Nga xảy ra gần một trong 6 lò phản ứng của nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, hiện do Nga kiểm soát, và có "khói mù mịt". "Một số cảm biến bức xạ bị hỏng", công ty cho hay.

Energoatom trước đó nói rằng việc các cảm biến tại cơ sở này bị hỏng có thể khiến họ không thể phát hiện và ứng phó kịp thời nếu xảy ra rò rỉ bức xạ từ các thùng nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng.

Trong khi đó, Vladimir Rogov, quan chức chính quyền khu vực do Nga bổ nhiệm, trước đó thông báo trên Telegram rằng các lực lượng Ukraine "một lần nữa tấn công nhà máy điện hạt nhân Zaporozhzhia".

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres cảnh báo các cuộc tấn công nhằm vào nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia có thể "dẫn đến thảm họa".

"Thật đáng tiếc, thay vì giảm leo thang, trong nhiều ngày qua đã có báo cáo về những sự cố đáng lo ngại hơn nữa, mà nếu tiếp tục có thể dẫn đến thảm họa", ông cho hay, đồng thời kêu gọi các lực lượng "ngừng ngay lập tức" mọi hoạt động quân sự gần nhà máy.

Một binh sĩ Nga đứng canh gác tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, phía đông nam Ukraine, ngày 4/8. Ảnh: Reuters.

Nhà máy Zaporizhzhia đang là tâm điểm chú ý khi Ukraine và Nga liên tục cáo buộc lẫn nhau tập kích cơ sở này, có nguy cơ dẫn đến thảm họa. Nga kiểm soát nhà máy Zaporizhzhia từ hồi tháng 3, nhưng cơ sở này vẫn do nhân viên kỹ thuật Ukraine vận hành. Nhà máy này có 6 lò phản ứng lớn, có khả năng cung cấp điện cho 4 triệu hộ gia đình. Nhà điều hành Ukraine cáo buộc lực lượng Nga chuẩn bị kết nối cơ sở với lưới điện bán đảo Crimea.

Ông Guterres lặp lại cảnh báo "thiệt hại tiềm tàng đối với Zaporizhzhia hoặc bất kỳ cơ sở hạt nhân nào khác ở Ukraine có thể dẫn đến hậu quả thảm khốc không chỉ đối với vùng lân cận mà còn đối với khu vực và rộng hơn thế nữa".

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết nước này ủng hộ lời kêu gọi thiết lập khu phi quân sự xung quanh nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia.

"Giao tranh gần một nhà máy hạt nhân là nguy hiểm và vô trách nhiệm. Chúng tôi tiếp tục kêu gọi Nga ngừng mọi hoạt động quân sự tại hoặc gần các cơ sở hạt nhân của Ukraine và trao trả toàn quyền kiểm soát cho Ukraine, đồng thời ủng hộ kêu gọi của Ukraine về lập khu phi quân sự xung quanh nhà máy", người phát ngôn cho biết.

Phe ly khai thân Nga cáo buộc Ukraine nã pháo vào một nhà máy bia ở thành phố Donetsk, miền đông Ukraine, khiến một người thiệt mạng và gây rò rỉ khí amoniac, làm bùng lên ngọn lửa có thời điểm bao phủ 600 m2.

Hình ảnh từ hiện trường cho thấy ngọn lửa thắp sáng bầu trời phía trên một phần thành phố, trong khi nhân viên cứu hỏa đeo mặt nạ trong lúc xử lý đám cháy.

Truyền thông Nga cho biết "khí độc đang ảnh hưởng đến bán kính 2 km quanh nhà máy". Cư dân được khuyến khích ở trong nhà và không mở cửa sổ.

Bộ Quốc phòng Ukraine chưa bình luận về thông tin này.

Nhà máy bia ở thành phố Donetsk, miền đông Ukraine bị pháo kích hôm 11/8. Video: Reuters.

Theo các quan chức Ukraine, ít nhất hai người thiệt mạng và 9 người bị thương, trong đó có bé gái 13 tuổi, sau khi lực lượng Nga nã pháo vào tỉnh Dnipropetrovsk, miền trung Ukraine.

Tỉnh trưởng Dnipropetrovsk Valentin Reznichenko cho biết hơn một trăm đạn pháo Nga đã bắn trúng 4 quận của khu vực, làm hư hại hàng chục tòa nhà và khiến hàng nghìn cư dân chịu cảnh mất điện. Các đội cứu hộ đang tìm kiếm người sống sót trong đống đổ nát, ông nói.

Dnipro, thành phố lớn nhất trong khu vực, cũng bị tấn công bằng tên lửa. Hiện chưa rõ mức độ thiệt hại.

Quân đội Ukraine thông báo đã thực hiện 6 cuộc không kích nhằm vào các mục tiêu của Nga ở miền nam. Lực lượng Nga bị tấn công ở thành phố Beryslav, tỉnh Kherson và các kho đạn bị phá hủy ở Bashtanka, Barvinka. Các sở chỉ huy của Nga cũng bị phá hủy.

Thông tin được đưa ra trong bối cảnh lực lượng Ukraine tăng cường hoạt động ở miền nam đất nước.

Anh và Đan Mạch thông báo sẽ cung cấp nhiều viện trợ tài chính và quân sự hơn cho Ukraine, khi các bộ trưởng quốc phòng châu Âu họp tại Copenhagen để thảo luận về sự hỗ trợ quốc phòng lâu dài cho Kiev.

Anh, quốc gia đã viện trợ các hệ thống vũ khí tiên tiến, cho biết sẽ gửi thêm nhiều hệ thống tên lửa phóng và số lượng đáng kể tên lửa M31A1 dẫn đường chính xác có thể tấn công các mục tiêu cách xa tới 80 km.

Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen cho biết Đan Mạch sẽ tăng viện trợ tài chính cho Ukraine thêm 110 triệu euro (113,6 triệu USD).

Tàu chở ngũ cốc đầu tiên rời Ukraine theo thỏa thuận do LHQ hậu thuẫn đã cập cảng Thổ Nhĩ Kỳ ngày 10/8. Tàu Razoni mang cờ Sierra Leone rời cảng Odessa của Ukraine ngày 1/8, mang theo 26.000 tấn ngô và dự kiến cập cảng Tripoli của Lebanon cuối tuần trước.

Tuy nhiên, giới chức Ukraine cho biết việc giao hàng chậm 5 tháng do chiến sự khiến người mua Lebanon hủy bỏ thỏa thuận trong lúc con tàu đang trên biển. Các trang web giao thông hàng hải cho thấy tàu Razoni cập cảng Mersin ở biển Địa Trung Hải của Thổ Nhĩ Kỳ sau vài ngày neo đậu ngoài khơi.

Một người mua ở Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiếp nhận lô hàng này. "Hàng hóa đã được bán. Nó sẽ được dỡ tại Mersin", quan chức Thổ Nhĩ Kỳ cho hay.

Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc (OHCHR) ghi nhận hơn 5.400 trường hợp thiệt mạng và gần 7.500 người bị thương kể từ khi xung đột nổ ra ở Ukraine. Con số thực tế có thể cao hơn do tình hình chiến sự gây cản trở quá trình xác minh và thống kê.

Cao ủy Liên Hợp Quốc về Người tị nạn (UNHCR) báo cáo hơn 10,6 triệu lượt người rời Ukraine và hơn 4,5 triệu lượt người từ nước ngoài vào Ukraine trong gần 6 tháng xung đột. Cơ quan này ghi nhận hơn 6,3 triệu người tị nạn Ukraine trên khắp châu Âu.