Phiên bản mới nhất của Omicron có nguy hiểm?

[pizza]

Với sự xuất hiện của BA.2 - chủng phụ của biến chủng Omicron - khiến WHO phải xem xét liệu nó có đặt ra thách thức mới cho các quốc gia trong tiến trình thoát khỏi đại dịch hay không. Hiện nay BA.2 là chủng phụ của biến chủng Omicron - phiên bản mới nhất của virus SARS-CoV-2 đang lây lan nhanh chóng, gây ra sự gia tăng đột biến số ca mắc tại Mỹ và nhiều nơi khác trên thế giới. Các nhà virus học gọi biến chủng Omicron ban đầu là BA.1.

“BA.2 là chủng về sau, khác với BA.1 ở số lượng đột biến, bao gồm cả số lượng đột biến trong gai protein", Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) viết trên trang web. "Các cuộc điều tra về những đặc điểm của BA.2, bao gồm cả đặc tính né tránh miễn dịch và độc lực, nên được ưu tiên tìm hiểu một cách độc lập với BA.1".

Virus đột biến liên tục, và hầu hết virus sẽ đột biến theo những cách vô hại. Hiện tại chưa có bằng chứng cho thấy BA.2 có độc lực mạnh hơn, lây lan nhanh hơn hoặc có khả năng né tránh miễn dịch tốt hơn BA.1, theo Washington Post.

"Các biến chủng xuất hiện, rồi các biến chủng lại biến mất", Robert Garry - nhà virus học tại Đại học Y khoa Tulane - cho biết. “Tôi không nghĩ có lý do gì để nghĩ rằng chủng này tệ hơn rất nhiều so với biến chủng Omicron hiện tại".

Câu hỏi mở
Theo các quan chức y tế và phương tiện truyền thông đưa tin, BA.2 được phát hiện ở Ấn Độ, Đan Mạch và Anh, cùng các quốc gia khác. Ở châu Âu, chủng này xuất hiện nhiều nhất ở Đan Mạch. Điều này có thể là do quốc gia vùng Scandinavia có khả năng xây dựng chương trình giải trình tự bộ gene của virus nhanh và tân tiến hơn.

Mỹ đã xác nhận ít nhất ba trường hợp nhiễm chủng BA.2 tại Bệnh viện Houston Methodist ở Texas - nơi cũng đang nghiên cứu cấu trúc gene của các mẫu virus từ bệnh nhân.


Virus đột biến liên tục, và hầu hết virus sẽ đột biến theo những cách vô hại. Ảnh: AP.
"Tin tốt là chúng ta hiện chỉ mới ghi nhận 3 người", James Musser - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu các bệnh truyền nhiễm ở người tại Houston Methodist - cho biết. “Chúng tôi chắc chắn không ghi nhận trên 5% số ca mắc như Vương quốc Anh và 40% như được báo cáo ở Đan Mạch".

Nhưng ông Musser nói BA.2 nhận nhiều sự chú ý vì vẫn còn ít người biết về nó.

"Chúng tôi biết rằng Omicron có thể né tránh khả năng miễn dịch đã có từ trước đó, kể cả từ vaccine hay do từng nhiễm các biến chủng khác", ông nói. "Có điều chúng tôi chưa biết liệu chủng phụ của Omicron làm điều tốt hơn hay kém hơn Omicron. Đây vẫn là một câu hỏi mở".

"Omicron tàng hình"
Mỹ ghi nhận hơn 695.000 ca nhiễm vào hôm 24/1. Giải trình tự gene cho thấy hầu hết ca mắc đều là do biến chủng Omicron. Tuy nhiên, con số này đang có xu hướng đi xuống và giảm 13,7% so với tuần trước đó.

Kristen Nordlund, phát ngôn viên của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), cho biết: “Mặc dù dòng virus BA.2 xuất hiện nhiều hơn ở một số quốc gia trong thời gian gần đây, tỷ lệ chủng này lưu hành ở Mỹ và trên toàn cầu vẫn rất thấp. Hiện tại, không có đủ dữ liệu để xác định liệu dòng BA.2 có khả năng lây truyền nhiều hơn hay có lợi thế gì hơn so với dòng BA.1 hay không. CDC tiếp tục theo dõi các biến chủng đang được lưu hành cả trong nước và quốc tế".

Anders Fomsgaard, nhà virus học tại Viện Huyết thanh Nhà nước ở Đan Mạch, cho biết hôm 24/1 rằng BA.2 đã trở thành chủng virus chiếm ưu thế ở quốc gia gần 6 triệu dân. Trong khi đó, tỷ lệ nhiễm BA.1 - chiếm khoảng 65% số ca mắc hiện tại - lại có xu hướng giảm.


Còn nhiều điều chưa biết về BA.2. Ảnh: NBC Chicago.
Tuy nhiên, ông Fomsgaard cho biết “chúng tôi không quá lo lắng vì cho đến nay, chúng tôi không nhận thấy sự khác biệt lớn về phân bố độ tuổi, tình trạng tiêm chủng, ca lây nhiễm đột phá và nguy cơ nhập viện. Ngoài ra, mặc dù tỷ lệ lây nhiễm của BA.2 cao, số ca nhập viện phải vào phòng chăm sóc đặc biệt (ICU) đang giảm".

Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh xác định hơn 400 trường hợp BA.2 trong 10 ngày đầu tiên của tháng 1. Tuần trước, họ chỉ định BA.2 là chủng virus đang được điều tra, theo Al Jazeera. Cơ quan cho biết BA.2 đã được xác định ở 40 quốc gia và "vẫn còn chưa chắc chắn về tầm quan trọng của những thay đổi này đối với bộ gene của virus".

Một số nhà khoa học đã đặt tên cho BA.2 là “Omicron tàng hình” vì nó có các đặc điểm di truyền khiến việc xác định chủng này thông qua xét nghiệm PCR trở nên khó khăn hơn.

Nhà dịch tễ học người Pháp Antoine Flahault nói với AFP rằng điều khiến giới khoa học ngạc nhiên là "tốc độ nhanh chóng mà chủng phụ này - hiện lưu hành ở một phạm vi rộng hơn tại châu Á - dần chiếm giữ tỷ lệ số ca mắc tại Đan Mạch".

Vietbf@ sưu tập