Nguyên nhân nào khiến em gái của Kim Jong Un không được vào bộ máy chính trị?

[Romano]

Một số người nói rằng ông Kim Jong Un có thể đã giáng chức em gái mình - được nhiều người coi là quan chức quyền lực thứ hai của Triều Tiên - vì những thất bại trong chính sách chung.

Những người khác tin rằng ông Kim có thể lo lắng về sự thăng tiến nhanh chóng và ngày càng cao của bà khi ông cố gắng củng cố quyền lực trước những thách thức kinh tế ngày càng tăng.

Oh Gyeong-seob, một nhà phân tích tại Viện Thống nhất Hàn Quốc, cho rằng những tin đồn nói Kim Yo Jong là người thừa kế anh trai cô có thể nguy hiểm cho ông Kim vì chúng “đặt ra vấn đề về việc ông Kim nắm giữ quyền lực và sức khỏe của ông ở Triều Tiên”. Ông Oh nói, đây là lý do tại sao Kim Jong Un đang làm chậm sự thăng tiến chính trị của em gái.

Diễn biến này gây bất ngờ vì Kim Yo Jong, người đã trở thành ủy viên dự khuyết của Bộ Chính trị vào năm ngoái, được nhiều người cho là sẽ nhận đủ tư cách trong đại hội của Đảng Lao động vừa diễn ra. Tư cách ủy viên Bộ Chính trị được coi là rất quan trọng đối với các quan chức cấp cao hy vọng thăng tiến mạnh trong chính phủ của Kim Jong Un.

Khi đại hội kéo dài 8 ngày, lần đầu tiên kể từ năm 2016, khai mạc vào tuần trước, Kim Yo Jong, người được cho là khoảng 32 tuổi, ngồi trên ghế lãnh đạo, nổi bật trong số các cán bộ đảng chủ yếu là nam giới lớn tuổi. Nhưng khi đại hội công bố danh sách 30 thành viên dự khuyết và đầy đủ của Bộ Chính trị, bao gồm cả ông Kim Jong Un, 37 tuổi, bà Kim không có tên.

Bà Kim Yo Jong không bị thanh trừng hay buộc phải từ bỏ chính trị, và bà vẫn giữ tư cách ủy viên Trung ương đảng, cũng là một cơ quan cấp cao. Nhưng khi bà đưa ra tuyên bố chỉ trích Hàn Quốc hôm thứ Tư, truyền thông nhà nước Triều Tiên đã xác định bà là "phó giám đốc bộ phận" của đảng, cấp bậc thấp hơn so với chức danh "phó giám đốc thứ nhất" trước đó của bà.

Ông Kim Jong Un đang kêu gọi dân số 25 triệu người ủng hộ sự lãnh đạo của ông để vượt qua điều mà ông gọi là những khó khăn “tồi tệ nhất từ trước đến nay” của đất nước.

Triều Tiên đã phải đối mặt với những cú sốc kinh tế liên quan đến coronavirus, một loạt các thảm họa thiên nhiên vào mùa hè năm ngoái và các lệnh trừng phạt dai dẳng do Mỹ dẫn đầu. Trong đại hội, ông Kim tuyên bố sẽ mở rộng kho vũ khí hạt nhân và xây dựng một nền kinh tế tự cường, mạnh mẽ hơn. “Mục đích của đại hội là củng cố sự lãnh đạo của Kim Jong Un. Nếu Kim Yo Jong trở thành một Ủy viên Bộ Chính trị đầy đủ, mọi con mắt sẽ đổ dồn vào bà ấy... và ông Kim Jong Un có thể cảm thấy đó như một gánh nặng ”, Ko Young-hwan, cựu Phó Viện trưởng Viện Chiến lược An ninh Quốc gia, một tổ chức tư vấn do cơ quan tình báo Hàn Quốc điều hành.

Trước đây ít được người ngoài biết đến, Kim Yo Jong đã phát triển mạnh mẽ về mặt chính trị kể từ khi anh trai của bà thừa kế quyền lực sau khi cha của họ, ông Kim Jong Il, qua đời vào cuối năm 2011.

Những người họ Kim hiện tại là thế hệ thứ ba của gia đình lãnh đạo Triều Tiên sau khi ông nội của họ là cố lãnh đạo Kim Nhật Thành thành lập đất nước vào năm 1948.

Kim Yo Jong đã trở nên nổi tiếng trên trường quốc tế sau khi anh trai của bà gặp gỡ Tổng thống Mỹ Donald Trump và các nhà lãnh đạo thế giới khác hồi năm 2018 và 2019. Trong những cuộc gặp đó, sự gần gũi của bà với anh trai làm dấy lên suy đoán rằng bà đang giữ chức vụ chánh văn phòng của ông anh.

Tại Hàn Quốc, bà xây dựng hình ảnh là "sứ giả hòa bình" sau khi tham dự lễ khai mạc Thế vận hội mùa đông Pyeongchang 2018, trở thành thành viên đầu tiên trong gia đình cầm quyền của Triều Tiên đến thăm miền Nam kể từ khi kết thúc Chiến tranh Triều Tiên 1950-1953. Năm ngoái, bà đột ngột thay đổi hướng đi bằng cách tung ra những lời lẽ gay gắt chống lại Hàn Quốc và gây áp lực buộc Mỹ phải nhượng bộ trong bối cảnh chính sách ngoại giao hạt nhân đang bế tắc.

Truyền thông nhà nước của Triều Tiên cho biết bà Kim phụ trách các mối quan hệ với Hàn Quốc và các chuyên gia bên ngoài suy đoán rằng bà cũng có thể sẽ được giao các công việc với Mỹ.

Khi những tin đồn chưa được xác thực về sức khỏe của ông Kim Jong Un lan truyền vào năm ngoái, một số nhà quan sát cho rằng Kim Yo Jong là người tiếp theo sẽ cai trị Triều Tiên nếu anh trai cô không thể tiếp tục đảm đương công việc.

Cơ quan tình báo Hàn Quốc sau đó nói rằng bà Kim về cơ bản là nhà lãnh đạo số hai của Triều Tiên nhưng chưa thể làm người kế tục anh trai. Kim Yeol Soo, một nhà phân tích của Viện Quân sự Hàn Quốc cho rằng: “Ông Kim Jong Un có khả năng buộc em gái mình phải chịu trách nhiệm về những mối quan hệ [bên ngoài] xấu đi, vì bà ấy không có thành tựu trong quan hệ với Mỹ và Hàn Quốc”.

Dù lý do rõ ràng là gì khiến bà mất chức Bộ Chính trị, nhiều chuyên gia cho rằng tầm ảnh hưởng chính trị của bà có thể vẫn không thay đổi nhờ là con cháu họ Kim. Cũng có cảm giác rằng ông Kim Jong Un cuối cùng có thể giao cho bà một công việc cao cấp khác.

Ông Oh cho rằng Kim Yo Jong có thể là người phụ nữ quyền lực thứ hai trong lịch sử Triều Tiên sau Kim Song Ae, người vợ thứ hai của cố lãnh đạo Kim Nhật Thành. “Kim Yo Jong có thể gặp và nói chuyện với Kim Jong Un thoải mái bất cứ lúc nào ... vì vậy chúng tôi không thể không nói rằng cô ấy có ảnh hưởng to lớn,” Oh nói. "Khi bà ấy lớn hơn, vai trò của bà ấy sẽ lớn hơn." Tuy nhiên, ông nói thêm, sự nổi lên của bà ấy có thể kết thúc nếu bà ấy mong muốn nhiều quyền lực hơn. “Bà ấy phải cẩn thận về điều đó,” ông nói.