Người mê phim chưởng hay truyện kiếm hiệp hẳn quen thuộc với tuyệt kỹ điểm huyệt. Thực hư môn công phu huyền thoại này là thế nào? Trong truyện kiếm hiệp, phép điểm huyệt được mô tả như là một thủ pháp làm cho địch thủ toàn thân tê cứng không nhúc nhích được.
Có một điều phải nói rơ từ đầu rằng điểm huyệt cũng chỉ là một môn trong rừng vơ với rất nhiều hoa thơm cỏ lạ của các nhà các phái. Sở dĩ nó hiện lên lung linh huyền ảo trong suy nghĩ của quần chúng là do bị ảnh hưởng bởi truyện và phim kiếm hiệp.
Vơ thuật là một phần của văn hóa, là phương tiện hun đúc ư chí tinh thần của một dân tộc. Tuy nhiên, nó kém may mắn hơn các thành phần khác như văn học, thơ ca, lịch sử… ở chỗ không được biên chép vào sử sách một cách chi tiết. Thêm vào đó, các môn các phái thường giữ bí mật một vài tuyệt kỹ, chỉ truyền miệng từ thày cho tṛ mà không phổ biến rộng răi. Bởi những lư do như thế nên rất nhiều môn vơ hiện nay không thể biết đích xác ai là người sáng tạo và có từ bao giờ. Phép điểm huyệt cũng trong t́nh trạng như vậy.
Ảnh minh họa.
Vơ sư Hồ Tường khi viết cuốn T́m hiểu vơ thuật Việt Nam đă dẫn ra vài ba quan điểm về nguồn gốc của môn điểm huyệt. Theo đó có người cho môn này là do Bồ Đề Đạt Ma mang từ Ấn Độ sang. Có người lại nói rằng nó vốn đă có từ thời thượng cổ ở Trung Quốc v́ sách Hoàng Đế nội kinh từ 2000 năm trước Công nguyên đă có vẽ đồ h́nh 108 huyệt trên cơ thể con người. Trong khi đó, vơ sư Hàng Thanh cho rằng môn điểm huyệt chỉ ra đời từ lúc các vơ gia kết hợp được vơ thuật với môn châm cứu trong y học.
Dù lai lịch c̣n nhiều điều bàn căi nhưng các sách thuộc các môn các phái khác nhau đều thống nhất về con số 108 là số lượng các huyệt đạo trên cơ thể con người. Huyệt đạo theo định nghĩa của vơ thuật và y học phương Đông, là những điểm nhỏ li ti trên thân thể con người. Nó là giao điểm của các đường kinh mạch trong cơ thể, có liên quan trực tiếp đến các cơ quan trong cơ thể. Do vậy, bất cứ một sự tác động nào vào các huyệt đạo đều gây ra phản ứng tức th́ trên hệ thần kinh.
Trong số 108 huyệt đạo th́ người ta chia ra thành 3 loại: Tử huyệt, Ma huyệt, Sinh huyệt. Tử huyệt là những vị trí yếu hại trên cơ thể người, khi đánh vào đó th́ gây phản ứng tức khắc, có thể dẫn đến tử vong. Ma huyệt là những huyệt khi bị đả hoặc điểm trúng th́ đau đớn, tê bại, hoặc bất tỉnh nhân sự nhưng không chết. C̣n sinh huyệt là những huyệt cứu sống hay cứu tỉnh khi bị đả hay điểm trúng tử huyệt hay ma huyệt.
Qua phim ảnh, quần chúng chỉ biết đến phép điểm huyệt với h́nh ảnh dùng một ngón tay điểm lên cơ thể con người. Tuy nhiên, lư luận vơ học về môn điểm huyệt phong phú hơn nhiều. Theo vơ sư Hồ Tường, thuật điểm huyệt gồm các kỹ thuật: Điểm huyệt, đả huyệt, nă huyệt, bế huyệt và giải huyệt.
Điểm huyệt là dùng những bộ phận có diện tích tiếp xúc nhỏ của cơ thể con người như đầu ngón tay, đầu ngón chân… đă được luyện tập cho cứng rắn, điểm chính xác vào vị trí của huyệt đạo với một tốc độ và cường lực đủ để bế tắc huyệt đạo đó, gây đau đớn tê bại tạm thời hoặc thậm chí làm tật nguyền, thiệt mạng kẻ bị điểm tùy vào vị trí huyệt bị điểm.
Đả huyệt là dùng bộ phận có diện tích tiếp xúc lớn của con người như nắm đấm, cạnh bàn tay, đầu gối… đă được luyện tập cứng rắn để đánh vào các huyệt đạo. So với điểm huyệt th́ đả huyệt dễ thực hiện hơn. Trong cuộc sống hàng ngày có nhiều khi người ta đă ngộ sát một người nào đó v́ vô t́nh đánh trúng tử huyệt của họ. Những trường hợp đó chính là đă vô t́nh sử dụng phép đả huyệt này.
Ngoài ra c̣n có nă huyệt là dùng các ngón tay bấu vào các huyệt đạo gây đau đớn buộc đối phương phải dừng chiến. Thường ngày nếu ai đó khỏe mạnh bóp vào cổ tay hoặc dùng ngón trỏ và ngón cái mà bấu vào chỗ hổ khẩu th́ chúng ta cũng thấy đau đớn lắm rồi. Đây chính là phép nă huyệt.
Bế huyệt là tấn công vào huyệt đạo gây sự tắc nghẽn lưu thông khí huyết, tạo t́nh huống mất ư thức, mất khả năng chiến đấu. Cuối cùng là giải huyệt, dùng các thủ pháp như bấm, xoa, day… trên vùng huyệt đạo bị tổn thương, tạo sự hồi phục b́nh thường. Theo như lư thuyết trên th́ có lẽ những người làm nghề tẩm quất đang sử dụng một phần kỹ thuật giải huyệt nhằm làm cho khí huyết lưu thông tuần hoàn, giúp người được tẩm quất cảm thấy sảng khoái hơn.
Điểm huyệt hại người có dễ?
Cứ theo như những ǵ tŕnh bày ở trên th́ thuật điểm huyệt quả là một môn vơ vô cùng lợi hại. Chỉ cần chạm được tới người địch thủ là làm chủ được trận đấu. Tuy nhiên, trong thực tế, sử dụng được thủ pháp này không phải dễ.
Không nói tới việc các đối tượng luôn luôn di động trong một trận đấu vơ, rất khó để tiếp cận mà điểm huyệt th́ bản thân người sử dụng thuật này gặp phải ít nhất 2 rào cản rất lớn. Trước hết, muốn điểm được huyệt th́ các bộ phận dùng để điểm phải được luyện tập cho thật cứng rắn. Muốn dùng ngón tay điểm huyệt th́ ngón tay phải được luyện tập cho cứng như cái dùi sắt mới có thể dùng được.
Rào cản thứ hai là khả năng nhận biết huyệt của người sử dụng thuật điểm huyệt. Một vơ gia muốn điểm được huyệt người khác th́ trước hết phải làu thông vị trí huyệt đạo. Trước tiên phải học về huyệt đạo rồi tích cực vẽ đồ h́nh cơ thể và chấm chính xác vị trí các huyệt đạo lên đó. Sau đó phải nh́n qua là chỉ đúng vị trí huyệt đạo trên cơ thể người đứng đối diện th́ mới coi là đạt yêu cầu.
Mặc dù vậy trong thực tế chiến đấu, đối phương luôn luôn vận động di chuyển nên rất khó để nhận biết chính xác. Mặc khác theo quan niệm phương Đông, huyệt đạo trong cơ thể người có quan hệ với sự vận động thời tiết của vũ trụ. Nội trong 1 ngày th́ sự lưu chuyển khí lực trong cơ thể con người cũng đă thay đổi liên tục. Các huyệt mở đóng tùy từng thời điểm khác nhau. Do vậy có khi có điểm trúng cũng không gây được hiệu quả mong muốn.
V́ những điều đó, trong cuốn Tự luyện nội công Thiếu Lâm tự, vơ sư Hàng Thanh đă viết: “Huyệt không nhất thiết nằm gần trên da, có khi ẩn sâu dưới da trong gân thịt, muốn chạm đến để gây phản ứng phải hội đủ điều kiện về vận tốc và sức nặng trên diện tích để đủ sức làm rung động. Do đó học huyệt th́ dễ mà học điểm huyệt hại người không dễ”. Giả như có người luyện được thuật điểm huyệt th́ cũng nên khéo giữ ǵn phẩm hạnh để khỏi lỡ tay hại người mà tổn âm đức.
Vũ Tiến Đức, Kienthuc.vn