Trà Mi-VOA - Một ngày sau khi diễn ra các cuộc tuần hành ôn ḥa chống Trung Quốc tại Sài G̣n và Hà Nội, Trung Quốc kêu gọi Việt Nam hăy hành động có lợi cho mối quan hệ song phương, nền ḥa b́nh và ổn định tại Biển Đông.
Người biểu t́nh cầm biểu ngữ chống Trung Quốc tuần hành qua đường phố Hà Nội, ngày 1/7/2012
Tân Hoa xă dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Lưu Vị Dân, tại cuộc họp báo ngày 2/7 nhấn mạnh rằng Bắc Kinh phản đối hành động của các nước gây căng thẳng và làm phức tạp thêm t́nh h́nh tranh chấp ở Biển Đông.
Vẫn theo lời ông Lưu, Trung Quốc luôn coi trọng t́nh hữu nghị và sự hợp tác với Việt Nam và Bắc Kinh sẵn sàng giải quyết thỏa đáng các tranh chấp theo đúng những ǵ lănh đạo hai nước Việt-Trung đă nhất trí.
Hôm 1/7, hàng trăm người Việt Nam tại hai thành phố lớn ở Sài G̣n và Hà Nội đă xuống đường để bày tỏ thái độ phản đối các hành động mới đây của Trung Quốc xâm phạm chủ quyền Việt Nam trên Biển Đông và ủng hộ Luật Biển Việt Nam vừa được Quốc hội thông qua.
Dù không bị trấn áp mạnh tay như các cuộc tuần hành tương tự hồi năm ngoái, nhưng nhiều người từng tham gia biểu t́nh chống Trung Quốc trước đây đă bị lực lượng an ninh sách nhiễu và ngăn cản không cho họ xuống đường lần này. Cô Trịnh Kim Tiến, một gương mặt được nhiều người biết đến từ các cuộc biểu t́nh chống Trung Quốc, là một người trong số đó. Tiến cho biết:
“Hôm qua (1/7) em ở trong Sài G̣n. Em ra nhà thờ Đức Bà để tham gia biểu t́nh, em bị giữ trên đó và họ buộc em phải quay về. Và em tự biểu t́nh tại nhà luôn. Một số người khác sau khi tham gia biểu t́nh bị họ bắt nguội. Có một bạn tên Châu Văn Thi chỉ v́ mang máy h́nh trên đường mà bị họ bắt giữ từ sáng hôm qua, bị giam hơn 24 tiếng. Tới trưa hôm nay (2/7) họ mới thả bạn ấy ra.”
Trong số những người bị bắt về đồn công an trong cuộc tuần hành ngày 1/7 tại Sài G̣n có blogger Huỳnh Thục Vy. Cô thuật lại:
“Ngày 1/7 tôi và năm anh chị em trong nhà xuống đường theo lời kêu gọi của mọi người. Lúc đầu ḿnh tời nhà thờ Đức Bà, rồi qua công viên 30/4. Sau đó, nhóm tăng lên mấy chục người. An ninh đứng đầy công viên, bất thần họ ập tới đạp tất cả anh chị em ḿnh vào xe 16 chỗ ngồi. Chúng ḿnh cố vươn ra ngoài hét to lên rằng “Hoàng Sa-Trường Sa của Việt Nam”. Sau đó, người ta bắt ḿnh và chồng ḿnh về công an phường Cô Giang. Em trai ḿnh bị họ bóp cổ, bẻ tay, và bị đánh rất nhiều. Chồng ḿnh cũng bị đánh rất nhiều. Họ bắt về làm việc suốt 12 tiếng đồng hồ. Cuối cùng họ ra quyết định thông báo miệng rằng chúng ḿnh đă gây rối trật tự công cộng và xử phạt riêng ḿnh 1,5 triệu. Có rất nhiều người biểu t́nh khác cũng bị bắt. Nhiều người khác đă bị ngăn cản ở nhà, những người đă từng đi biểu t́nh yêu nước trước đây như Bùi Hằng cũng đă bị giữ ở nhà, không thể đi biểu t́nh được.”
Những người biểu t́nh nói đây là cuộc tuần hành tự phát, không có người lănh đạo và cũng không bị ai xúi giục, tất cả đều xuất phát từ sự tự nguyện và tấm ḷng yêu nước, bức xúc trước các hành động ngang ngược của Trung Quốc.
Tổ chức bảo vệ nhân quyền Human Rights Watch lên án việc chính quyền Việt Nam cản trở công dân tham gia các cuộc tuần hành ôn ḥa chống Trung Quốc là vi phạm quyền tự do bày tỏ quan điểm. Ông Phil Robertson, Phó giám đốc phụ trách khu vực Châu Á thuộc Human Rights Watch, phát biểu với VOA Việt ngữ:
“Hành động của an ninh Việt Nam chống lại các cuộc tuần hành bài Trung Quốc một lần nữa chứng tỏ chính quyền Việt Nam luôn sách nhiễu bất kỳ h́nh thức phản kháng ôn ḥa nào của công chúng bất kể nguyên nhân hay vấn đề nào. Thật đáng mỉa mai là ngay cả hành động bày tỏ sự ủng hộ chính sách của nhà nước đối với Trung Quốc cũng bị công an gây áp lực, trong đó có việc hăm dọa và cấm cản các nhà hoạt động, và thậm chí là bắt giữ tùy tiện như trường hợp của bà Bùi Minh Hằng hay blogger Huỳnh Thục Vy, hầu ngăn không cho họ đi tuần hành chống Trung Quốc. Những hành vi này cho thấy Việt Nam vẫn tiếp tục vi phạm nhân quyền căn bản của công dân.”
Lời kêu gọi tuần hành phản đối Trung Quốc trước ṭa đại sứ và lănh sự quán của Bắc Kinh ở Hà Nội và Sài G̣n ngày 1/7 được lan truyền trên các trang mạng xă hội sau khi Trung Quốc loan báo thành lập thành phố Tam Sa quản lư cả hai quần đảo Hoàng Sa – Trường Sa của Việt Nam và cho mời thầu thăm ḍ 9 lô dầu khí hoàn toàn nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lư và thềm lục địa của Việt Nam.
Hơn chục cuộc tuần hành chống Trung Quốc hồi mùa hè năm ngoái ở Sài G̣n và Hà Nội đă bị an ninh trấn áp mạnh tay, khiến công luận bất b́nh.
Trà Mi-VOA