Trong thời gian điều hành ngân hàng VCSB, ông Lê Ân đã bị tuyên án tử hình vì tội danh "Lập ngân hàng huy động vốn để lừa đảo".
Khi khai sinh Ngân hàng VCSB, Lê Ân còn xin thành lập Làng cô nhi Nghĩa Ân. Theo cách tính của Lê Ân thì một phần lợi nhuận của VCSB sẽ được trích lại để chăm lo cho các mảnh đời bất hạnh tại làng cô nhi này.
Đề án Làng cô nhi Nghĩa Ân đã được chấp thuận thông qua vào năm 1993, với sự ủng hộ tuyệt đối của các trung tâm, tổ chức bảo vệ trẻ em trong và ngoài nước. Với quy mô của làng Nghĩa Ân, có thể tiếp nhận, chăm sóc, nuôi dưỡng cả nghìn trẻ mồ côi, lang thang cơ nhỡ. Hoàn tất giai đoạn 1 của làng Nghĩa Ân, Lê Ân đã đầu tư với kinh phí 7,5 tỷ đồng. Một số tiền rất lớn vào năm 1993. Tiếc rằng về sau và cho đến tận bây giờ, Làng cô nhi Nghĩa Ân đã không thể thành hiện thực bởi cách làm tiền hậu bất nhất của những người có trách nhiệm. Hiện tại, ông Lê Ân vẫn đang tiếp tục theo đuổi vụ kiện liên quan đến Làng cô nhi Nghĩa Ân.
Trở lại việc điều hành của Lê Ân tại VCSB. Năm 1994, VCSB xin được phép thanh toán quốc tế. Ngân hàng Nhà nước yêu cầu VCSB phải hội đủ điều kiện là tăng vốn điều lệ lên 70 tỷ đồng. VCSB đã đáp ứng được điều kiện này. Vào thời điểm 1994, trong số các ngân hàng ngoài quốc doanh, duy nhất VCSB đủ khả năng đáp ứng yêu cầu tăng vốn điều lệ lên 70 tỷ đồng. Như rồng gặp mây, hổ thêm cánh… được chấp thuận cho phép thanh toán quốc tế, VCSB có được khoản lợi nhuận rất lớn. Say đà chiến thắng, VCSB lập xưởng chế biến vàng miếng kiểu dáng công nghiệp với nhãn hiệu "Vũng Tàu Việt Nam tiền vàng" và được Cục Sở hữu Công nghiệp Việt Nam cấp giấy phép vào tháng 9/1995.
Tiếp đến, Lê Ân lập Công ty Lê Hoàng để triển khai kinh doanh các tài sản thu nợ. Đồng thời, VCSB thành lập dự án làng du lịch Chí Linh. Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước không đồng ý cho phép VCSB thành lập khu du lịch này, bởi VCSB không có chức năng kinh doanh du lịch. Chính vì vậy, VCSB đã chuyển toàn bộ dự án kinh doanh khu du lịch Chí Linh cho Công ty Lê Hoàng.
Với hợp đồng chuyển nhượng của VCSB cho Công ty Lê Hoàng, có dư luận nghi ngờ Lê Ân đã lạm quyền khi chi đến 82 tỷ đồng cho Công ty Lê Hoàng (nơi Lê Ân làm Chủ tịch Hội đồng quản trị). Từ nghi ngờ này, cá nhân gửi tiết kiệm tại VCSB đâm ra hoang mang, hàng nghìn người kéo đến VCSB để xin rút tiền trước thời hạn.
Không đủ khả năng đáp ứng lượng tiền mặt của các cá nhân yêu cầu rút quá lớn, Ngân hàng Nhà nước đặt VCSB vào tình trạng kiểm soát đặc biệt. Thêm vào đó, Ngân hàng Nhà nước yêu cầu VCSB phải chuyển toàn bộ tài sản gồm tài sản thu hồi nợ, tài sản hình thành bằng nguồn vốn điều lệ, tài sản khách hàng thế chấp đảm bảo nợ vay chưa đến hạn trả nợ… cho tổ kiểm soát đặc biệt của Ngân hàng Nhà nước để quản lý.
Cùng lúc, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước đề nghị khởi tố vụ án "Cố ý làm trái, lợi dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, lập ngân hàng huy động vốn nhằm chiếm đoạt tài sản, mất khả năng chi trả" đối với ban lãnh đạo của VCSB.
Đó là vụ án rất nghiêm trọng, thu hút sự quan tâm của báo giới lẫn dư luận vào thời điểm đó. Bóng ma "nước hoa Thanh Hương" vô hình xuất hiện khiến giới kinh doanh tiền tệ rúng động, dư luận hoang mang.
Ngày 11/2/2000, Lê Ân cùng 6 thành viên trong Ban lãnh đạo VCSB bị bắt nhằm phục vụ cho công tác điều tra.
Ngày 28/5/2001, Lê Ân bị tuyên phạt 20 năm tù giam với tội danh "Cố ý làm trái", án chung thân với tội danh "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" và án tử hình với tội danh "Lập ngân hàng huy động vốn để lừa đảo". Tổng cộng hình phạt là tử hình. 6 thành viên trong Ban lãnh đạo VCSB cũng chịu các mức án tù giam khác nhau.
Lê Ân làm đơn kháng cáo và giao nộp toàn bộ các chứng từ của VCSB cho Cơ quan điều tra để minh chứng rằng mình vô tội. May mắn, trong lần kháng cáo này, Lê Ân đã thành công. Các tội danh ban đầu của Lê Ân được giảm xuống thành "Cố ý làm trái gây hậu quả nghiêm trọng", với mức án phạt tù 12 năm.
Chăm sóc mẹ trong tù
Trong thời gian thụ án tại Trại giam Z30D - Bộ Công an, có câu chuyện rất cảm động về Lê Ân. Do cải tạo tốt, Lê Ân được cho ra ở... nhà ngoài. Nhà ngoài là cách gọi những tù nhân học tập tốt, được cán bộ trại giam đặc cách cho ở riêng để tiện việc lao động, sản xuất. Được ở nhà ngoài, nghe người trong Công ty Lê Hoàng báo rằng, mẹ già 92 tuổi của mình không có người trông coi. Lê Ân viết đơn xin lãnh đạo Trại giam Z30D cho mình được phép mang mẹ vào trại giam săn sóc. Bởi khi ông bị bắt, gần như toàn bộ người thân đã ngoảnh mặt lại với ông.
Vì lòng nhân đạo, lãnh đạo Trại giam Z30D đã chấp thuận đơn xin xem xét của Lê Ân. Mẹ ông được phép sinh sống tại căn nhà cấp 4, vốn dĩ là phòng làm việc cũ của cán bộ trại giam. Lê Ân vừa học tập lao động, vừa chăm sóc mẹ. Hơn một năm sau, mẹ ông ốm nặng, lãnh đạo trại giam cho phép ông nhờ người ở Công ty Lê Hoàng đưa xe lên đón mẹ ông về thành phố để có điều kiện hơn trong việc chạy chữa.
Ngày 31/8/2005, Lê Ân được đặc xá ra tù trước thời hạn. Hai năm sau, năm 2007, mẹ ông mất. Ra tù, ông thêm lần nữa làm lại từ đầu.
Theo An Ninh Thế Giới