Những hình ảnh, diện mạo của người lính hải quân Việt Nam hôm nay đã khác rất nhiều như: hiện đại hơn, mạnh mẽ hơn, đẹp hơn, lãng mạn và hấp dẫn hơn.
“Ngày trước cứ nói đến hải quân là nghĩ ngay đến hình ảnh người nông dân mặc áo lính trần mình đối mặt với biển cả bao la và bất trắc, vất vả, gian nan, vợ con ở nhà tần tảo sớm hôm...".
"Nhưng hình ảnh, diện mạo của người lính hải quân Việt Nam hôm nay đã khác rất nhiều như: hiện đại hơn, mạnh mẽ hơn, đẹp hơn, lãng mạn và hấp dẫn hơn”.
Chuẩn đô đốc Nguyễn Văn Ninh, Phó Tư lệnh Quân chủng hải quân, đã hào hứng chia sẻ với chúng tôi như vậy. Có thể thấy, năm 2011 là năm diễn ra nhiều sự kiện chính trị trọng đại đối với hải quân nhân dân Việt Nam, nổi bật là đã tổ chức thành công các hoạt động cấp nhà nước về kỷ niệm 50 năm ngày mở đường Hồ Chí Minh trên biển, đồng thời tập trung mọi nỗ lực triển khai xây dựng hải quân theo hướng hiện đại, thông qua việc tiếp nhận các trang bị vũ khí kỹ thuật mới, hiện đại và tuyển chọn đội ngũ cán bộ đi đào tạo cả trong và ngoài nước.
Là một người am hiểu sâu về các loại tàu hải quân, Chuẩn Đô đốc Nguyễn Văn Ninh đã trực tiếp tham gia các chương trình hiện đại hóa hải quân Việt Nam, người từng giành huy chương vàng khi tốt nghiệp Đại học Hải quân ở Liên Xô. Trong dịp đầu xuân năm mới, chúng tôi đã tìm đến ông với kỳ vọng mang đến cho bạn đọc, nhất là những lớp người trẻ, về hình ảnh của lực lượng hải quân Việt Nam hiện đại hôm nay.
Tiến thẳng lên hiện đại
- Thưa chuẩn đô đốc, không phải chỉ khi vấn đề biển, đảo nổi lên thì người dân mới nhìn về lực lượng hải quân như một lực lượng nòng cốt trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Nhưng cũng phải thấy là lâu nay những thông tin về hải quân còn ít. Người dân, nhất là những thanh niên trẻ có khả năng trở thành chiến sĩ hải quân, rất muốn được tìm hiểu và biết về sự đổi thay của hải quân nhân dân Việt Nam ngày nay như thế nào?
- Hải quân nhân dân Việt Nam được thành lập ngày 7-5-1954, trải qua hơn nửa thế kỷ xây dựng chiến đấu, chiến thắng và trưởng thành, được sự quan tâm của Đảng, quân đội và nhân dân cả nước, Quân chủng hải quân đã không ngừng trưởng thành, lớn mạnh, thật sự là lực lượng nòng cốt và trực tiếp trong sự nghiệp bảo vệ vững chắc chủ quyền vùng biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc.
Một cuộc diễn tập của hải quân trên vùng biển quê hương có sự tham gia của tàu Lý Thái Tổ - Ảnh: Trọng Thiết
Nhìn lại giai đoạn đầu mới thành lập, gặp rất nhiều khó khăn thiếu thốn, cả về cơ sở vật chất, con người và vũ khí trang bị kỹ thuật. Nhưng hiện nay diện mạo của Quân chủng hải quân đã có bước phát triển mới. Gần đây nhất, trong phương hướng chung của nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và xây dựng Đảng bộ quân đội nhiệm kỳ 2010-2015 đã xác định nhiều nhiệm vụ, trong đó có nhiệm vụ xây dựng hải quân nhân dân Việt Nam tiến lên hiện đại.
Chủ trương xây dựng lực lượng hải quân hiện đại là đòi hỏi tất yếu khách quan, là yêu cầu cấp thiết trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc nói chung và bảo vệ chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc trong tình hình hiện nay nói riêng.
- Thưa chuẩn đô đốc, ông có thể cung cấp những thông tin cụ thể hơn mà không đụng chạm đến điều người ta vẫn e ngại - “bí mật quân sự”?
- Như đã đề cập ở trên, xây dựng Quân chủng hải quân hiện đại là yêu cầu tất yếu khách quan, là quá trình biến đổi cách mạng sâu sắc trong Quân chủng hải quân, làm quân chủng chuyển sang một trạng thái mới về chất. Đó là sự ổn định, vững mạnh về chính trị, tổ chức biên chế tinh gọn, nghệ thuật quân sự phù hợp với hệ thống cơ sở vật chất, huấn luyện, bảo đảm mọi mặt, vũ khí trang bị kỹ thuật được trang bị đồng bộ, hiện đại. Trong đó nguồn lực con người phải đủ về số lượng, được chuẩn hóa về chất lượng và con người là động lực, là yếu tố tác động trực tiếp đến tiến trình xây dựng Quân chủng hải quân hiện đại.
Phó tư lệnh hải quân Việt Nam - chuẩn đô đốc Nguyễn Văn Ninh - Ảnh: N.Khánh
Còn về đầu tư vũ khí trang bị kỹ thuật hiện đại là nhân tố hết sức quan trọng bảo đảm có đủ sức mạnh trong tác chiến và thực hiện nhiệm vụ. Do vậy, để đủ sức hoàn thành nhiệm vụ được giao, ngoài yếu tố về con người và tổ chức biên chế tinh gọn đủ sức làm chủ vũ khí trang bị mới thì Quân chủng hải quân cần phải được trang bị các loại vũ khí trang bị kỹ thuật, xây dựng Quân chủng hải quân có đủ các thành phần lực lượng binh chủng hiện đại. Nhận thức rõ vấn đề trên, những năm gần đây được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và quân đội, Quân chủng hải quân đã được trang bị nhiều loại vũ khí trang bị kỹ thuật tiên tiến hiện đại như: tàu ngầm lớp Kilo, tàu hộ vệ tên lửa, các tàu tên lửa, tàu pháo tuần tiễu...
Các tổ hợp chống ngầm, rađa thông tin và hệ thống trinh sát mới, trang bị máy bay hiện đại, trang bị cho hải quân đánh bộ, đặc công nước với nhiều loại vũ khí có độ chính xác cao, gọn nhẹ, có khả năng chịu đựng tốt hơn trong môi trường hoạt động dưới nước. Tiếp tục đầu tư xây dựng các cơ sở bảo đảm như: doanh trại, nhà máy, trạm xưởng, công trình cầu cảng quân sự; hệ thống mô phỏng huấn luyện, thao trường bãi tập, khu học tập, khu an dưỡng, nghỉ dưỡng cho cán bộ chiến sĩ trong quân chủng. Tất cả yếu tố trên là cơ sở, là điều kiện để Quân chủng hải quân tiến lên hiện đại, đủ sức hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.
Tình yêu nước vẫn nguyên vẹn
- Thưa Phó Tư lệnh, mua sắm vũ khí hiện đại là tối cần thiết để hiện đại hóa hải quân, nhưng điều kiện quan trọng nhất vẫn là con người. Mới đây, trong một cuộc tiếp xúc với báo chí, đô đốc Nguyễn Văn Hiến - thứ trưởng Bộ Quốc phòng, tư lệnh hải quân - đã cho biết điểm chuẩn vào các trường đại học thuộc khối quân sự đã xuống chỉ còn 15 điểm và rất khó tuyển dụng nhân tài trẻ tuổi vào quân đội?
- Đúng là thời hiện đại không còn có chuyện những thanh niên trí thức trẻ trung, giỏi giang và nhiệt huyết nhất nô nức ghi danh vào các trường quân sự như thời của tư lệnh chúng tôi (đô đốc Nguyễn Văn Hiến từng tốt nghiệp hai lần tại Liên Xô, giành huy chương vàng với 100% điểm tuyệt đối trong suốt cả khóa học tại Học viện Hải quân ở Liên Xô cũ). Nhưng chúng ta vẫn phải quyết tâm đào tạo những sĩ quan - trí thức trẻ cho công cuộc hiện đại hóa hải quân nước nhà.
Hải quân đánh bộ tập luyện - Ảnh: Trọng Thiết
Chúng tôi đã có chương trình, đề án xây dựng lực lượng con người, trong đó có đào tạo. Mỗi lực lượng tàu ngầm, tàu mặt nước, tên lửa, không quân… đều có một đề án đào tạo. Bắt đầu từ khâu tuyển chọn. Ví dụ như tàu ngầm và không quân, phải kiểm tra sức khỏe rất gắt gao, sức khỏe về thể chất, sức khỏe về tâm lý rồi đến chọn trình độ.
Tâm lý của người làm việc với tàu ngầm là quanh năm trong một không gian hẹp, xa cách hoàn toàn với môi trường tự nhiên, đừng nói đến gia đình, bè bạn. Qua sự lựa chọn khắt khe mới chọn được người đủ trình độ có sức khỏe, tâm lý vững. Không quân hải quân và các ngành khác cũng thế. Sau đó, mở các lớp đào tạo trong nước, đào tạo ngoại ngữ rồi bắt đầu đưa đi học ở nước ngoài. Đi học ở các nước khác nhau, học cả ở Nga, Ukraine, Ấn Độ, Belarus, Anh, Pháp, Úc…
Chính vì yêu cầu cao nên lực lượng Quân chủng hải quân hiện có khó khăn về con người, nhưng hải quân sẽ vượt qua được khó khăn này. Chúng tôi đã được cho phép tuyển từ sinh viên đang học ở các trường quân đội, sắp tới sẽ tuyển cả sinh viên đang học ở các trường ngoài quân đội. Tuy nhiên tất cả đều phải là tình nguyện.
- Trước tình hình như vậy, hải quân có được sử dụng một cơ chế linh hoạt hơn để hấp dẫn người tài?
- Thật đáng mừng là bản lĩnh chính trị, tinh thần yêu nước, sẵn sàng chiến đấu hi sinh vì Tổ quốc của người chiến sĩ hải quân thì thời nào cũng vậy, đến bây giờ cũng vậy. Tất cả trường hợp được điều động vào các đơn vị mới để sử dụng khí tài quân sự mới đều viết đơn tình nguyện chứ không bắt buộc.
Vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã có nghị định ban hành chế độ chính sách cho lực lượng đặc biệt này với nhiều ưu đãi về lương, phụ cấp, nhà ở, tuổi phục vụ... Hải quân đang bắt đầu triển khai xây dựng nhà công vụ cho tất cả sĩ quan hải quân đang tại ngũ - một kiểu “thành phố quân sự” để anh em yên tâm chuyện gia đình mà lo tập trung huấn luyện chiến đấu.
Chế độ lương mới cho sĩ quan và chiến sĩ tàu ngầm cũng đã có. Theo tôi, mức lương 35 triệu đồng cho một trung úy và 55 triệu đồng cho một đại tá phục vụ dưới tàu ngầm (gấp hơn hai lần so với lương chuẩn đô đốc của tôi) đủ cho một sĩ quan yên tâm lo cho một gia đình nhỏ để phục vụ quân đội và quân chủng lâu dài.
- Hiện đại, lương cao, đãi ngộ nhiều, liệu chuẩn đô đốc có lo những sĩ quan - trí thức trẻ có giữ được tinh thần của thế hệ cha anh?
- Đúng là hiện nay mức sống thời bình cao hơn trước rất nhiều, tư tưởng hưởng thụ là có. Nhưng truyền thống của người dân Việt Nam từ ngàn đời nay vẫn không đổi: khi cần bảo vệ Tổ quốc thì chẳng ai từ chối, chẳng ai tiếc gì.
Bây giờ vẫn thế. Những người lính hải quân đều xác định ngay bây giờ có lệnh thì lên tàu ra khơi được ngay, dù hiện tại nhiều người trong số họ đã ở trong những căn phòng làm việc tiện nghi, đang cùng gia đình hưởng cuộc sống thời bình. Và những người lãnh đạo phải luôn đi đầu, phải là những người sẵn sàng lên đường trước nhất. Và thực tế đã là như thế. Trong những thời điểm khó khăn nhất, vị trí, nhiệm vụ khó khăn nhất, lúc nào cũng có mặt chỉ huy lãnh đạo cùng với bộ đội.
Nhớ lại những năm khó khăn, khi chúng ta chỉ có những con tàu nhỏ, cũ hỏng, tôi từng là máy trưởng của một con tàu và lăn lộn nhiều năm ở đơn vị nên cũng thấu hiểu những khó khăn thử thách. Lính đảo từng tròn mắt không tin nổi một sĩ quan trẻ “bạch diện thư sinh” lại có thể lặn ngụp xuống biển sửa tàu, hàn luôn dưới nước hoặc nằm ngay dưới gầm một cỗ máy khổng lồ hàng vạn mã lực đang hoạt động để trực tiếp kiểm tra, sửa chữa.
Nhưng rồi họ đã tin mình, yêu mình, trọng mình. Không phải chỉ vì mình là chỉ huy, mình hiểu biết về tàu chiến, tàu ngầm mà còn vì mình đã sống trong họ, cùng với họ trải qua mọi gian khó. Những giá trị đã được người lính và biển thử thách qua thời gian thì không gì lay chuyển được. Ngày mai ngoài biển có biến thì anh Hiến (tư lệnh) và anh Huyền (chính ủy) vẫn đi, tôi và các đồng chí khác cũng vậy.
Tôi nghĩ rằng dù cho cuộc sống thay đổi nhiều giá trị thay đổi thì tình yêu nước và tình đồng đội vẫn còn nguyên vẹn ở nơi đây, với những người lính hải quân.
Theo Tuổi trẻ
Diện mạo mới của Hải quân Việt Nam
