Năm 1966, khi khai quật ngôi mộ của đại thái giám Lư Liên Anh, người ta t́m thấy vô vàn trân châu, ngọc phỉ thúy và mă năo… nhưng di thể chỉ c̣n đầu lâu và một bím tóc dài.
Đại thái giám Lư Liên Anh là người có quyền lực lớn nhất, giàu có bậc nhất, thời gian lộng hành dài nhất trong các thái giám của triều Thanh. Cuộc đời Lư Liên Anh để lại cho hậu thế đầy rẫy những câu chuyện nghi hoặc. Không ai tỏ tường phát tích của ông, càng không đếm xuể số gia sản thực sự mà vị thái giám này sở hữu. Riêng cái chết của Lư Liên Anh vẫn c̣n là ẩn số với thế hệ ngày nay.
Theo ghi chép của sử sách, Lư Liên Anh tên thật là Lư Anh Thái. Những thông tin trên bia mộ cho thấy, ông sinh ngày 12/11/1848, mất ngày 4/3/1911. Lư Liên Anh là nhân vật nổi danh trong lịch sử phong kiến Trung Quốc nói chung và triều đ́nh nhà Thanh nói riêng.
Vào cung từ rất sớm, Lư Liên Anh nhanh chóng trở thành sủng thần của Từ Hy thái hậu nhờ xảo kế “cứu chúa”. Tương truyền, vua Hàm Phong tiên liệu Từ Hy sẽ trở thành tai họa cho triều đ́nh nhà Thanh về sau, nên trước lúc băng hà, ông để lại di chúc bảo phải giết đi. Lư Liên Anh bèn bẩm báo việc này với Từ Hy rồi cùng bà bàn mưu hủy di chúc. Từ đó, ông trở thành “cánh tay phải” của Thái hậu.
Chân dung đại thái giám Lư Liên Anh.
V́ Lư Liên Anh rất thạo việc, nên dù đổi tới vài đời thái giám thân cận, Từ Hy thái hậu vẫn không một lần rũ bỏ ông. Theo ghi chép của “Văn Thanh cung đ́nh sinh hoạt kiến văn”, ba bữa cơm mỗi ngày của Từ Hy đều do đại thái giám phục vụ. Ông luôn là người nếm trước hương vị của từng món rồi chọn ra những thực phẩm hợp khẩu vị để Từ Hy thưởng thức. Khi thái hậu buồn bực, Lư Liên Anh đích thân tháp tùng bà ra ngoài đi dạo, thậm chí tṛ chuyện tới tận đêm khuya.
Khác với ghi chép ở những tài liệu khác, trong “Văn Thanh cung đ́nh sinh hoạt kiến văn” chỉ rơ, ấn tượng của hoàng đế Quang Tự về đại thái giám cũng vô cùng sâu đậm. Sau thời chính biến Mậu Tuất, Quang Tự bị giam tại Doanh Đài - Trung Nam Hải, ăn không đủ no, mặc không đủ ấm. Từ Hy thái hậu chỉ sai người mang cơm thừa canh cặn cho hoàng đế. Biết chuyện, Lư Liên Anh bèn t́m tới thỉnh an, dâng chút thức ăn dùng được, khiến Quang Tự rưng rưng cảm động.
Trong suốt 40 năm phục tùng Từ Hy, Lư Liên Anh luôn biết tận dụng thời cơ và mưu trí hơn người để tích cóp gia tài. Tuy nhiên, sự thực về số tài sản của đại thái giám lại không được ghi chép chính xác trong sử sách bấy giờ. Có lời đồn, Lư Liên Anh từng nhận 20 vạn lượng bạc hối lộ của Viên Thế Khải. Thậm chí, trong những năm cuối thời vua Quang Tự, chỉ tính riêng số bạc của đại thái giám tại chốn kinh thành đă lên tới hơn 1.600 vạn lượng. Ngoài ra, Lư Liên Anh cũng tích trữ vô vàn địa sản và châu báu ngọc ngà.
Vào ngày 22 tháng 10 năm Quang Tự thứ 34, sau khi Từ Hy qua đời, Lư Liên Anh đứng ra lo liệu tang lễ. V́ mất đi chỗ dựa vững chắc về quyền lực, đại thái giám dần rút lui và nhường lại địa vị Tổng quản thái giám cho Tiểu Đức Trương. Nhưng hậu thế vẫn chưa hết nghi hoặc về sự biến mất đầy kỳ lạ của Lư Liên Anh. Có lời đồn, sau khi Từ Hy qua đời, thái giám già cáo lăo với Long Dụ thái hậu, trở về sống cảnh lặng lẽ tại Nam hoa viên – nơi Từ Hy khi sống đă ưu ái dành tặng. Những năm cuối đời của Lư Liên Anh yên b́nh, thanh thản với thú điền viên bên hoa cỏ. Ba năm sau, ông qua đời v́ chứng kiết lỵ. Thậm chí, cuộc sống trầm lặng trong quăng thời gian này khiến nhiều người không thể tưởng tượng ông già trầm tĩnh ấy là đại thái giám Lư Liên Anh – người từng hô mưa triệu gió trong triều đ́nh nhà Thanh một thời.
Nhưng cũng có thông tin cho rằng, Lư Liên Anh bị Long Dụ thái hậu ép chết. Sau khi đại thái giám qua đời, thái hậu c̣n sai người phát tán số tài sản khổng lồ của ông. Đương nhiên, sát hại Lư Liên Anh là một chuyện động trời trong hoàng thất bấy giờ. V́ vậy, không một chi tiết nào được lưu chép trong sử sách. Cũng có người đồn đại, Lư Liên Anh cả đời chuyên ăn của đút, thường dùng quỷ kế để làm loạn cung đ́nh, đắc tội với nhiều người. V́ vậy, rời cung được ít lâu, đại thái giám bị sát hại. Thậm chí, dân gian c̣n lưu truyền, Lư Liên Anh bị cướp sạch tài sản và giết chết tại vùng biên giữa Sơn Đông và Hà Bắc. Một nhát dao của lũ đạo tặc khiến ông mất mạng. Hai kẻ hầu v́ hoảng loạn đă vội vă tháo chạy, chỉ kịp nhặt đầu của chủ nhân mang đi chôn cất. V́ vậy, khi khai quật quan tài của Lư Liên Anh, người ta phải rùng ḿnh v́ chỉ c̣n trơ trọi chiếc đầu lâu và bộ tóc dài đă phủ bụi. C̣n theo ghi chép trong “Thanh bái loại sao” và hồi ức của hậu thế gia tộc họ Lư, đại thái giám chết v́ bệnh tật.
Tới năm 1966, khi khai quật phần mộ của Lư Liên Anh, hài cốt quả thực không có phần thân, duy chỉ có đầu lâu và bộ tóc dài. Rất có thể ông đă bị sát hại, chết không toàn thây. Nhưng cũng có ư kiến cho rằng, đó là tập tục chôn cất dành riêng cho các thái giám. Người xưa rất mê tín. Họ quan niệm, phần thân thể không nguyên vẹn khi mai táng sẽ làm nhục tiên tổ. Linh hồn nơi chín suối cũng không đủ tư cách hội kiến liệt tổ liệt tông của ḿnh. V́ vậy, các thái giám sau khi băng hà chỉ được mai táng phần đầu, thân thể sẽ bị vứt bỏ…
Mai Anh (theo Fenghuang)