T́nh trạng các nhà bất đồng chính kiến bị sách nhiễu phải chạy ra khỏi nước vẫn là điều mà các tổ chức nhân quyền thế giới quan tâm hiện nay.
Bất đồng chính kiến Huỳnh Nguyên Đạo được đưa ra khỏi Ṭa án nhân dân TPHCM hôm 10/5/2007, và bị kết án 3 năm tù./AFP photo
Thái Lan là nơi hiện nay các nhà bất đồng chính kiến Việt Nam chọn làm chỗ ẩn náu tạm thời với một hy vọng mong manh sẽ được một nước thứ ba chấp nhận quy chế tỵ nạn.
Trường hợp mới nhất là ông Huỳnh Nguyên Đạo, đă trốn khỏi Việt Nam bằng đường bộ và cho Đài Á Châu Tự Do biết lư do bỏ nước ra đi của ông.
Mặc Lâm : Xin anh cho biết anh vào đất Thái Lan được bao lâu rồi và lư do nào đă thúc đẩy anh rời khỏi đất nước để xin tị nạn tại đây?
Ông Huỳnh Nguyên Đạo : Thưa anh Mặc Lâm, đầu tiên tôi có lời cảm ơn Đài Á Châu Tự Do đă tạo điều kiện cho tôi được trả lời cuộc phỏng vấn này. Tôi qua đây vào cuối tháng 6 vừa rồi. Tôi bị kết vô cái tội “tuyên truyền chống nhà nước xă hội chủ nghĩa” tức là vào cái Điều 88 của Bộ Luật H́nh Sự nuớc CHXHCN Việt Nam. Mới đầu tôi bị kết án 3 năm tù, sau th́ tự họ giảm xuống c̣n 2 năm rưỡi, mặc dù tôi không có đơn kháng án, và 2 năm phạt quản chế.
Mặc Lâm : Anh vừa nói là bị chính quyền Việt Nam kết án là tuyên truyền chống nhà nước xă hội chủ nghĩa, anh có thể cho biết chi tiết cụ thể là anh đă làm ǵ để bị cáo buộc như vậy?
Ông Huỳnh Nguyên Đạo : Th́ cái hành vi họ kết án tôi là tôi đă trực tiếp rải truyền đơn cũng như vẽ số 4 gạch chéo, tức là chống, là yêu cầu bỏ Điều 4 Hiến Pháp CHXHCN Việt Nam.
Mặc Lâm : Sau khi thi hành án và trở lại đời sống b́nh thường th́ anh có bị sách nhiễu hay bị phân biệt đối xử từ các cấp chính quyền, cụ thể là công an, hay không?
Ông Huỳnh Nguyên Đạo : Sau khi tôi ra tù th́ tôi phải chấp hành tiếp cái h́nh phạt bị quản chế tại gia 2 năm. Trong suốt thời gian tôi bị quản chế như thế th́ tôi muốn đi đâu cũng phải xin phép cơ quan chính quyền và họ thường xuyên “mời” tôi ra làm việc. Mời ra ngoài làm việc mà không có một cái giấy tờ ǵ cụ thể một cách công khai hết. Và trong các mối quan hệ của tôi, như tôi muốn liên hệ qua điện thoại này kia th́ tôi cũng đều bị nghe lén hết. Rồi họ kêu tôi lên họ hạch sách tôi đủ thứ chuyện. Và cái quan trọng nhứt là tôi không thể làm việc ở đâu được hết mặc dù tôi đang trong độ tuổi lao động.
Lư do đào thoát
Mặc Lâm : Nguyên nhân nào khiến anh chọn Thái Lan làm nơi tỵ nạn và chắc anh cũng biết rằng t́nh h́nh hiện nay khá phức tạp v́ Cao Ủy Tỵ Nạn LHQ tại đây gặp rất nhiều khó khăn trong công tác chọn lọc quy chế cho người tỵ nạn?
Ông Huỳnh Nguyên Đạo : Việc đầu tiên th́ thú thực với anh là khi tôi ra đi như vậy là v́ tôi biết chắc rằng tôi sẽ bị bắt lại lần thứ hai, cho nên để tránh chuyện ngồi yên một chỗ để bị bắt 100% th́ tôi chọn phương án 50% bị bắt thôi, nên tôi đào thoát ra khỏi Việt Nam. Khi đào thoát ra khỏi Việt Nam như vậy, đầu tiên nơi tôi tới là Campuchia, và sau đó là Thái Lan. Trong hoàn cảnh khi đặt chân lên Thái Lan tôi biết là sẽ có những khó khăn khi tôi ở Thái Lan, nhưng mà tôi cũng hiểu rằng đó là lối thoát duy nhứt khi ḿnh ra khỏi Việt Nam.
Mặc Lâm : Khi bước chân vào đất Thái anh có được sự giúp đỡ nào từ các tổ chức quốc tế hay các Việt kiều đang sinh sống ở Thái hay không, thưa anh ?
Ông Huỳnh Nguyên Đạo : Sau khi tôi đến Thái Lan th́ vợ chồng ông Đỗ Thành Công có ghé Thái Lan thăm tôi. Trong hoàn cảnh tôi đang sinh sống ở đây th́ tương đối là bí mật, tôi ít ra đường hay bên ngoài nên tôi cũng chưa có lên tiếng trên báo đài nào cả, cho nên cái chuyện được những người khác giúp đỡ th́ gần như là rất ít.
Tôi biết chắc rằng tôi sẽ bị bắt lại lần thứ hai, cho nên để tránh chuyện ngồi yên một chỗ để bị bắt 100% th́ tôi chọn phương án 50% bị bắt thôi, nên tôi đào thoát ra khỏi Việt Nam.
Ông Huỳnh Nguyên Đạo
Mặc Lâm : Xin anh một câu hỏi cuối cùng. Xin anh cho biết là một người hoạt động cho tự do dân chủ cho Việt Nam mục tiêu trước mắt của anh là ǵ trong khi chờ đợi quyết định của Cao ủy Tị nạn Liên Hiệp Quốc?
Ông Huỳnh Nguyên Đạo : Về vấn đề này th́ đối với tôi là cái quan trọng nhứt là tôi muốn có một điều kiện là được làm việc tốt hơn, được đóng góp nhiều hơn, làm việc một cách có hiệu quả hơn. C̣n làm việc ở đâu, như thế nào, th́ những chuyện đó nó thuộc về tương lai, mà cái tương lai đó th́ ḿnh không nắm chắc nên tôi cũng không thể nói chi tiết được ạ.
Mặc Lâm : Xin cám ơn anh Huỳnh Nguyên Đạo, cũng xin chúc anh gặp nhiều may mắn trong thời gian tới.
Mặc Lâm, biên tập viên RFA