Vỡ nợ vì mộng… đi Tây

Với những lời mời gọi “có cánh”, làm việc tại Úc một tháng thu hơn 3.000 USD, nhiều lao động trong và ngoài tỉnh Cà Mau đã đóng tiền, mua hồ sơ…với giấc mơ đi “Tây” đổi đời. Nhưng giờ đây nhiều người phải dở khóc, dở cười khi… vỡ nợ.

Mất món tiền… kếch sù

Theo điều tra của chúng tôi, vào cuối năm 2006, ông Lê Hoàng Việt (việt kiều Úc) về Việt Nam cùng hai người em ruột là Lê Hoàng Mến và Lê Hoàng Khởi thành lập công ty cổ phần Úc - Việt có trụ sở chính tại ấp Đức An, xã An Phú Hưng (Cái Nước - Cà Mau).

Cũng theo điều tra của chúng tôi, ông Mến và ông Khởi khi đó là nông dân, nhưng khi công ty thành lập, ông Mến được anh ruột của mình là ông Việt (Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Úc-Việt) “phong” chức danh Giám đốc, ông Khởi giữ chức Kế toán trưởng của công ty. Chức năng chính của công ty này là "kinh doanh, chế biến, xuất nhập khẩu hàng thủy sản và nông sản thực phẩm".

Trụ sở Cty Cổ phần Úc - Việt

Đến cuối năm 2008, công ty Cổ phần Úc - Việt ký kết hợp đồng làm ăn với Công ty Thương mại và cung ứng nhân lực thuộc Tổng công ty Du lịch Hà Nội (sau đây gọi tắt là công ty Nhân lực) trong lĩnh vực tuyển dụng lao động sang Úc làm việc. Để thuận tiện trong việc tuyển dụng lao động, công ty do anh em ông Việt thành lập “phù phép” để có được giấy thông hành từ Sở LĐ - TB - XH tỉnh Cà Mau vào khoảng tháng 11/2008.

Sau khi công ty có thêm chức năng "Tuyển dụng, môi giới lao động", công ty Úc - Việt bắt đầu quảng bá rộng rãi chiến dịch tuyển chọn lao động trên các phương tiện thông tin đại chúng nhằm thu hút lao động đăng ký đi làm việc tại Úc. Mặc dù khi đó, công ty Cổ phần Úc - Việt không có chức năng thu tiền người lao động mà chỉ có quyền hạn trong việc thu phí đào tạo dạy ngoại ngữ cho người lao động trước khi sang Úc. Nhưng trên thực tế, ông Việt chỉ đạo cho hai em mình thu tiền người lao động đến đăng ký với giá 15.000 USD/1 người lao động, được đóng trước số tiền là 4.700 USD chia thành nhiều đợt, số còn lại sang ÚC thanh toán tiếp.

Điều đáng nói, khi có thông tin công ty Cổ phần Úc - Việt có nhiều biểu hiện mập mờ trong khâu tuyển dụng và kinh doanh, sở LĐ - TB - XH khi đó đã có công văn yêu cầu công ty ngưng ngay việc tuyển chọn lao động sang Úc làm việc, nhưng công ty Úc - Việt phớt lờ không nghe.

Vào năm 2009, Sở LĐ - TB - XH Cà Mau phối hợp cùng các ngành chức năng tiến hành kiểm tra tại công ty Cổ phần Úc - Việt thì ít nhất đã có hơn 50 người trong và ngoài tỉnh đến công ty Úc - Việt đăng ký đi xuất khẩu lao động với số tiền đã nộp lên đến hàng trăm triệu đồng. Trong quá trình kiểm tra, đoàn công tác đã phát hiện nhiều sai phạm của công ty này như: không xuất trình được tài liệu sổ sách về số lượng lao động đã đăng ký tuyển dụng, kể cả sổ sách kế toán chứng từ liên quan…

Một thông tin khác cho biết, sau khi nhận tiền của người lao động, công ty Úc - Việt chỉ đưa người lao động đi học lớp tiếng Anh sơ bộ, sau đó cấp bằng cho xong chuyện mặc dù chưa người lao động nào được dự thi khóa học. Mặt khác, khi đó Cục Quản lý lao động nước ngoài chưa chấp thuận cho Tổng công ty Du lịch Hà Nội hợp đồng cung ứng lao động sang Úc làm việc.

Theo số liệu thống kê mới nhất của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Cà Mau đã có 93 lao động bị công ty Cổ phần Úc - Việt lừa thu tiền với số tiền gần 7 tỉ đồng.

Bà Trần Thị Sương mẹ ruột anh Trương Chí Linh (ấp Tân Hòa xã Thạnh Phú - Cái Nước - Cà Mau) nói: “Gia đình tôi thế chấp giấy tờ nhà đất, mượn họ hàng tổng số tiền 70 triệu đồng để đóng cho công ty của ông Việt với mong muốn con tôi được đi xuất khẩu lao động, mong có cơ hội đổi đời. Nhưng tới nay vẫn chưa được đi, trong khi tiền vay nợ, tiền thế chấp cho Ngân hàng phải đóng lời hàng tháng".

Bà Trương Thị Khao (mẹ ruột ông Việt) kể về những ngày tháng bị hàng xóm chửi bới khi con mình là người lừa đảo

Có chung hoàn cảnh với gia đình bà Sương, gia đình ông Ba Lực (xã Phú Mỹ, huyện Phú Tân) cũng đã đóng phí 70 triệu đồng cho công ty Úc - Việt với mong muốn con ông sớm được sang Úc lao động, cải thiện cuộc sống gia đình. Nhưng đến nay họ vẫn “xuất khẩu tại gia” với món nợ kếch sù trước mắt không biết khi nào mới trả hết

Được biết, không chỉ có người lao động trong tỉnh Cà Mau bị công ty Cổ phần Úc - Việt lừa mà còn rất nhiều người lao động ở các tỉnh thành khác trong khu vực ĐBSCL phải chịu cảnh “tiền mất tật mang”.

Không có giấy phép xuất khẩu lao động

Trao đổi xung quanh vụ việc công ty CP Úc Việt đã lừa đảo hàng chục người muốn đi xuất khẩu lao động đến 7 tỉ đồng, bằng chiêu lừa đưa ra mức lương cao đến 3.000USD/tháng, ông Đào Công Hải, Phó cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước cho biết” qua báo chí lãnh đạo Cục mới được biết về vụ việc này. Sau khi kiểm tra lại danh sách doanh nghiệp có giấy phép hoạt động trong lĩnh vực xuất khẩu lao động thì không có tên của công ty CP Úc - Việt. Như vậy, có thể khẳng định doanh nghiệp đã lợi dụng sự nhẹ dạ của người lao động để lừa đảo.

“Tôi được thông báo, cơ quan công an đang vào cuộc điều tra vụ việc này. Đây không phải là vụ lừa đảo xuất khẩu lao động đầu tiên, nhưng là vụ lớn nhất từ trước tới nay”- ông Hải nói.

Ông Lê Hoàng Việt (ngồi thứ hai từ trái sang) Chủ tịch HĐQT của công ty đã biến mất cùng số tiền hàng tỉ đồng

Theo ông Hải, qua các vụ lừa đảo về xuất khẩu lao động cho thấy, không ít người lao động đã quá nhẹ dạ và thiếu thận trọng khi nộp phí tới hàng chục triệu đồng mà không cần kiểm tra độ chắc chắn về cơ sở pháp lý, giấy phép hoạt động của doanh nghiệp tuyển dụng. Chiêu lừa đảo lương cao, có thể đi làm ngay mà không cần chờ đợi, đào tạo vẫn…vẫn khiến không ít người mắc bẫy. Thậm chí, nhiều người biết mình bị lừa đã không chủ động khai báo cho công an mà tìm cách tự đòi lại tiền; đến khi đòi không được, kẻ lừa đảo bỏ trốn thì người bị hại mới báo, gây khó khăn cho việc bắt đối tượng và thu hồi tài sản.

Nhiều thủ đoạn lừa đảo tinh vi

Theo Bộ CA, tình hình xuất khẩu lao động (XKLĐ) ở nước ta phát triển mạnh, giúp không ít gia đình thoát nghèo, nhưng cũng từ đó nảy sinh nhiều tổ chức cá nhân lợi dụng hoạt động XKLĐ của nhà nước để công khai hoặc ngấm ngầm đứng ra thông báo tuyển người có nhu cầu đi nước ngoài lao động rồi lừa đảo chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng.

Với lời hứa lo thủ tục đi làm việc ở các thị trường lương cao như Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, Australia...hơn 5.400 người đã chấp nhận vay mượn tiền để có thể xuất ngoại, nhưng tiền mất, người thì chẳng đi được. Điển hình như vụ Công ty cổ phần tập đoàn công nghệ mới (Từ Liêm, Hà Nội), do Đinh Hồng Quảng làm Giám đốc không có chức năng xuất khẩu lao động, nhưng đã lừa đảo, chiếm đoạt của 76 lao động với số tiền 800.000 USD và trên 1 tỷ đồng.

Hay vụ việc PC15 CA Quảng Ngãi phát hiện công ty TNHH Nguyễn Hồng Cường do Nguyễn Tấn Hồng làm Tổng Giám đốc cũng không có chức năng xuất khẩu lao động nhưng đã lừa đưa người sang Nga, chiếm đoạt của người lao động 63.500 USD và gần 150 triệu đồng.

Thủ đoạn hoạt động của tội phạm trong lĩnh vực XKLĐ rất linh hoạt. Các đối tượng này thường làm giả hồ sơ, hợp đồng lao động đi làm việc tại nước ngoài có dấu giả và chữ ký của lãnh đạo Cục Quản lý lao động ngoài nước hoặc Trung tâm LĐNN để tạo lòng tin với người lao động.

Bên cạnh đó, một số đối tượng giả danh là cán bộ của các doanh nghiệp XKLĐ hoặc có mối quan hệ với Bộ LĐ - TB & XH... đứng ra tuyển lao động. Khi thu tiền của người lao động, bọn tội phạm thường ghi biên nhận với nội dung mập mờ như: Để góp vốn kinh doanh, vay tiền làm ăn hoặc không ghi lý do thu tiền với chữ ký người nhận tiền không rõ ràng để đối phó với cơ quan pháp luật khi bị phát hiện.

Tinh vi hơn có doanh nghiệp lừa đảo còn móc nối với một số đối tượng người nước ngoài để lừa đảo quảng cáo các chương trình du học, đi lao động nước ngoài, có chủ sử dụng lao động trực tiếp tuyển lao động. Có trường hợp chúng còn tổ chức cho người nước ngoài thu tiền trực tiếp của người lao động, thuê người nước ngoài đến phỏng vấn và ký hợp đồng lao động trực tiếp với người lao động để tạo lòng tin.

Theo Dân Trí