Cú sốc mang tên Mailisa
Tin vợ chồng Mailisa – bà Phan Thị Mai và ông Hoàng Kim Khánh – bị bắt khiến mình sững sờ. Người phụ nữ từng khoe lối sống sang trọng, đi siêu xe, xài đồ hiệu, làm từ thiện rầm rộ, sở hữu chuỗi 17 chi nhánh thẩm mỹ viện khắp nước… bỗng một ngày xuất hiện trên báo với cáo buộc buôn lậu mỹ phẩm, thu lợi bất chính hàng nghìn tỷ. Những lọ kem từng được quảng cáo “sản xuất tại Hong Kong, hàng ngoại cao cấp” hóa ra lại là một phần của đường dây kiếm tiền trên lòng tin và sự cả tin của khách hàng.
Trên trang Facebook hơn triệu lượt theo dõi, vợ chồng họ chăm chỉ đăng ảnh làm từ thiện, phát quà, xây nhà tình thương. Đằng sau tấm hình là siêu xe, biệt thự dát vàng, những chuyến du lịch xa xỉ. Người ta gọi họ là “đại gia nhân ái”, “vợ chồng vàng trong làng thiện nguyện”. Đùng một cái, khi cơ quan điều tra vào cuộc, tất cả ánh hào quang ấy rơi xuống, để lộ ra mùi tiền bẩn nồng nặc.
Đôi vợ chồng trẻ “ăn chay, niệm Phật” trong khu tập thể
Vụ Mailisa làm mình chợt nhớ đến một cặp vợ chồng từng sống ở khu tập thể năm xưa – chị H và anh Q. Ngày họ dọn về, khu tập thể nhỏ bé bỗng rực sáng. Chiếc Camry đen bóng loáng đỗ xịch trước cổng, đồ đạc chuyển vào toàn máy giặt, điều hoà, tủ lạnh, TV đời mới. Cuối thập niên 90, như thế là “đại gia” lắm rồi.
H-Q lại cực kỳ khéo miệng. Hễ gặp hàng xóm là chào hỏi từ xa, cười tươi như nắng. “Lời chào cao hơn mâm cỗ”, các cô bác lớn tuổi được chào riết nên quý lắm, đi đâu cũng khen “vợ chồng nó vừa giàu vừa ngoan”. Hai vợ chồng thức dậy rất muộn, trưa mới lò dò ra chợ ăn sáng, tối 10–11 giờ lại phóng ô tô đi. Ai hỏi thì họ bảo mình kinh doanh quán ăn đêm trên phố, nên giờ giấc sinh hoạt đảo lộn. Nghe vậy, cả khu càng thêm ngưỡng mộ, nhiều phụ huynh còn lấy họ làm tấm gương để mắng con: “Nhìn vợ chồng nhà người ta kìa, trẻ mà giỏi thế!”.
Hào quang giàu có và chiếc áo đạo hạnh
Ngày nào chị H cũng ghé nhà mình mua đồ. Cô gái xinh đẹp, nước hoa thơm nức, tay sơn móng đỏ chót, quen tiêu tiền không cần hỏi giá. Từ trong túi xách lúc nào cũng rút ra những cọc tiền dày cộp, đếm xoèn xoẹt như múa. Họ là những người hiếm hoi trong khu có điện thoại di động sớm nhất, cứ vừa đi vừa áp máy lên tai, trông sang chảnh khỏi nói.
Thi thoảng vào lúc chập choạng tối, vài cô gái trẻ đẹp, váy ngắn bó sát lại đến nhà H-Q. Đến chốc lát rồi đi, như cơn gió. Mọi người đoán già đoán non thì chị H cười xòa: “Nhân viên quán nhà em lên nhận lương, đổi ca thôi”. Nghe hợp lý, ai cũng gật gù cho qua.
Không chỉ giàu, H-Q còn nổi tiếng… mộ đạo. Ngày Rằm, mùng Một, hai vợ chồng mặc áo nâu, tay xách mâm lễ đầy ắp, đi chùa với mấy bác gái trong khu. Chị H khoe ăn chay trường, anh Q thì thường xuyên phụ giúp việc lặt vặt cho nhà chùa. Các bác lớn tuổi gặp ai cũng kể: “Vợ chồng nó thuộc làu kinh Phật, còn trẻ mà tu ghê lắm, chắc tích đức cho đời”. H-Q ủng hộ mọi phong trào từ thiện của tổ dân phố, đóng góp lúc nào cũng gấp đôi, gấp ba mức đề nghị. Trong mắt hàng xóm, họ là hình mẫu gần như hoàn hảo: vừa giàu, vừa ngoan, vừa “có tâm”.
Đêm mưa lạnh và cú sập mặt nạ
Rồi một đêm mưa lạnh, cả khu tập thể náo loạn. Mấy chiếc xe lạ đỗ xếp hàng trước cửa nhà H-Q. Người ta thấy công an ập vào, rồi đến gần sáng, vợ chồng H-Q bị dẫn ra, tay đeo còng số 8, mặt cắt không còn giọt máu.
Tin truyền nhanh hơn gió: H và Q bị bắt vì tổ chức đường dây môi giới mại dâm quy mô lớn. Trong nhà, cơ quan chức năng thu được sổ sách, danh sách “khách VIP”, bằng chứng cho thấy cả hai không chỉ điều hành mà chị H còn trực tiếp “đi khách”. Những cô gái từng lấp ló trước cửa nhà hóa ra là “nhân viên” trong đường dây.
Khi chiếc xe chở họ lăn bánh, mình nhìn thấy ánh mắt suy sụp của H – cô gái từng rạng rỡ khoe đời sống sung túc. Cái ngoái đầu lại cuối cùng, pha trộn giữa sợ hãi, ân hận và chán chường, như thể tất cả lớp son phấn, áo quần đẹp đẽ và những lần quỳ trước tượng Phật bỗng chốc rơi rụng.
Bài học đắt giá từ Mailisa đến đôi vợ chồng H-Q
Sáng hôm sau, cả khu tập thể tụ tập ở quán phở đầu ngõ. Mấy bác gái hay đi chùa với H-Q ngồi thẫn thờ bên bát phở nguội ngắt. “Trời ơi, hai đứa nó hiền lành, đi chùa đều đặn vậy mà… sao lại sa chân tới mức này?”, một bác thở dài. Bác khác lắc đầu: “Tưởng tụi nó giác ngộ, ai ngờ nghiệp còn nặng quá…”. Tiếng thở dài chạm nhau lẫn trong tiếng mưa lất phất, nghe buồn đến não lòng.
Sau vụ đó, người lớn trong khu trở nên dè chừng hơn với những “đại gia mới nổi”. Mẹ dạy mình một câu mà tới giờ vẫn nhớ: “Đừng vội kết luận về một người chỉ bằng vẻ bề ngoài. Sự tử tế có thể dựng bằng nụ cười và vài hành động đẹp, nhưng bản chất thì không giấu được mãi. Đồng tiền kiếm bằng cách bất chính, sớm muộn gì cũng lòi ra”.
Giàu chân chính luôn giản dị, tiền bẩn luôn run rẩy
Nhìn lại cả câu chuyện Mailisa lẫn đôi vợ chồng H-Q, mình càng thấy lời mẹ đúng. Người giàu chân chính thường không cần khoa trương; họ giữ sự giản dị, ổn định trong lời nói, nhất quán trong hành vi. Họ kiếm tiền bằng sức lao động, tri thức, nên tiêu tiền cũng bình thản, không phải lúc nào cũng cố gắng chứng minh “tôi sang, tôi giàu, tôi nhân hậu”.
Còn giàu có mờ ám thì lúc nào cũng phảng phất một nỗi bất an: tiêu tiền ào ào cho thật khác người, làm từ thiện rầm rộ để che mờ nguồn gốc tài sản, khoác thêm chiếc áo đạo đức – nào là ăn chay, đi chùa, làm phước – như một cách mua chuộc cả xã hội và… chính lương tâm mình. Nhưng “cái kim trong bọc lâu ngày cũng lòi ra”. Khi sự thật bị bóc trần, tất cả hào quang chỉ còn lại như lớp phấn dày trên gương mặt sau cơn mưa: nhòe nhoẹt, lộ rõ những vết nhăn xấu xí.
Giàu nhanh bằng đường tắt, cái giá phải trả thường đắt hơn người ta tưởng. Bị bắt, bị kết án, mất tự do, mất danh dự, cha mẹ con cái mang tiếng cả đời – đó là những khoản nợ mà không thứ mỹ phẩm nào, không căn biệt thự nào, không chiếc siêu xe nào trả nổi.
Đừng để chiếc áo đạo đức che mùi tiền bẩn
Câu chuyện của Mailisa hôm nay, của vợ chồng H-Q ngày xưa, là lời nhắc nhẹ nhưng đau: chúng ta đừng dễ dàng bị đánh lừa bởi những bức ảnh từ thiện long lanh, những bài viết “tâm linh, giác ngộ”, những lần khoe ăn chay, đi chùa, tụng kinh. Đạo đức không nằm ở bộ đồ nâu sồng hay số tiền bỏ vào hòm công đức, mà nằm ở cách mình làm ra đồng tiền và đối xử với những người xung quanh.
Tin người là điều cần thiết để xã hội vận hành, nhưng tin một cách mù quáng lại là mảnh đất màu mỡ cho những kẻ khoác áo đạo hạnh lợi dụng. Có lẽ điều chúng ta nên học, sau từng cú sập mặt nạ như vậy, là biết tỉnh táo hơn trước hào nhoáng, và biết trân trọng những người lặng lẽ làm ăn chân chính, dù họ chẳng bao giờ xuất hiện trên mặt báo hay livestream khoe “tấm lòng vàng”.
THU HANG (sửa và viết bởi GIBBS VIETBF)
