Ai không nên bổ sung vitamin D?

[TinNhanh247]

Vitamin D là chất dinh dưỡng quan trọng với xương, răng, thần kinh và nhiều chức năng khác trong cơ thể. Tuy nhiên một số người không nên bổ sung hoặc cần có sự giám sát y tế chặt chẽ.

1. Người tăng canxi huyết không nên bổ sung vitamin D

Người bị tăng canxi huyết không nên bổ sung vitamin D, vì sẽ dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe:

- Gây tăng canxi huyết: Vitamin D giúp cơ thể hấp thu canxi từ ruột. Khi nồng độ canxi trong máu đã cao, việc bổ sung thêm vitamin D sẽ làm tăng cường hấp thu canxi hơn nữa, gây tăng canxi huyết nguy hiểm.

- Cơ chế điều hòa canxi tự nhiên bị ảnh hưởng: Cơ thể có một hệ thống để điều hòa nồng độ canxi trong máu, bao gồm hormone tuyến cận giáp (PTH) và vitamin D. Khi canxi huyết cao, cơ thể thường giảm tiết PTH và giảm sản xuất vitamin D để đưa nồng độ canxi về mức bình thường. Nếu tiếp tục bổ sung vitamin D từ bên ngoài, sẽ làm "phá vỡ" cơ chế tự điều chỉnh này, làm tình trạng tăng canxi huyết trở nên khó kiểm soát.

Cách tốt nhất là bổ sung vitamin D từ nguồn tự nhiên như ánh nắng, thực phẩm...

2. Người có tiền sử sỏi thận

Mặc dù vitamin D là cần thiết cho quá trình chuyển hóa canxi, nhưng việc bổ sung vitamin D liều cao ở người có tiền sử sỏi thận cần thận trọng khi bổ sung vitamin D, đặc biệt là với liều lượng cao, bởi:

- Gây tăng hấp thu canxi: Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hấp thu canxi từ ruột vào máu. Ở những người dễ bị sỏi thận canxi, việc tăng hấp thu canxi có thể dẫn đến nồng độ canxi trong nước tiểu cao hơn. Khi nồng độ canxi trong máu tăng cao, thận phải làm việc nhiều hơn để lọc và bài tiết canxi dư thừa qua nước tiểu.

- Tăng nguy cơ hình thành sỏi thận: Nồng độ canxi cao trong nước tiểu là một yếu tố nguy cơ chính gây hình thành sỏi thận. Đặc biệt là sỏi canxi oxalat và sỏi canxi phosphate, là những loại sỏi phổ biến nhất. Do đó, việc bổ sung thêm vitamin D, dù chỉ với liều lượng vừa phải, cũng có thể đẩy nồng độ canxi vượt ngưỡng dung nạp của cơ thể, làm tăng nguy cơ tái phát sỏi.

- Ảnh hưởng đến bài tiết canxi: Vitamin D cũng có thể ảnh hưởng đến cách thận xử lý canxi. Mặc dù cơ chế này phức tạp, nhưng ở một số người có tiền sử sỏi thận, việc bổ sung vitamin D có thể làm tăng lượng canxi bài tiết qua nước tiểu.

Tuy nhiên, vitamin D chủ yếu ảnh hưởng đến nguy cơ sỏi canxi, còn các trường hợp sỏi thận khác, như sỏi axit uric, sỏi struvite... thì không bị ảnh hưởng bởi vitamin D. Do đó không phải tất cả các trường hợp sỏi thận đều không được dùng vitamin D. Điều quan trọng là cần tham khảo ý kiến của bác sĩ, để đánh giá mức vitamin D cần thiết, theo dõi nồng độ canxi trong máu và nước tiểu nếu cần thiết, đưa ra liều lượng bổ sung phù hợp. Đồng thời theo dõi định kỳ để đảm bảo nồng độ canxi trong máu và nước tiểu ở mức an toàn.

3. Người mắc các bệnh lý liên quan đến rối loạn chuyển hóa vitamin D hoặc canxi

- Bệnh Sarcoidosis và các bệnh u hạt khác: Trong các bệnh này, các tế bào miễn dịch bất thường (u hạt) có thể tự sản xuất vitamin D dạng hoạt tính (calcitriol), dẫn đến tăng nồng độ vitamin D và canxi trong máu, ngay cả khi không bổ sung. Bổ sung thêm vitamin D sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng này.

- Hội chứng Williams: Đây là một rối loạn di truyền hiếm gặp gây tăng nhạy cảm với vitamin D, dẫn đến tăng canxi huyết.

- Bệnh Histoplasmosis, Coccidioidomycosis, Crohn và một số bệnh lý u lympho: Những tình trạng này cũng có thể làm tăng nồng độ vitamin D hoạt tính.

Bổ sung canxi cần thận trọng các tương tác thuốc...

4. Người đang dùng một số loại thuốc

Vitamin D có thể tương tác với một số loại thuốc, làm giảm hiệu quả của thuốc hoặc gây ra tác dụng phụ:

- Thuốc lợi tiểu nhóm thiazide (hydrochlorothiazide ): Thuốc này làm giảm đào thải canxi qua thận. Khi kết hợp với vitamin D, có thể gây tăng canxi huyết đáng kể.

- Steroid (corticosteroid): Dùng steroid kéo dài có thể làm giảm hấp thu canxi và vitamin D, nhưng việc bổ sung vitamin D ở liều cao hơn thông thường cần có sự chỉ định và theo dõi của bác sĩ.

- Thuốc chống co giật (phenobarbital, phenytoin): Những thuốc này có thể làm tăng tốc độ chuyển hóa vitamin D trong gan, có khả năng làm giảm hiệu quả của vitamin D.

- Thuốc giảm cholesterol (cholestyramine, colestipol) và dầu khoáng: Các loại thuốc này có thể làm giảm hấp thu vitamin D (cũng như các vitamin tan trong chất béo khác) từ đường ruột.

- Digoxin: Ở người bị tăng canxi huyết do dùng quá liều vitamin D, nồng độ canxi cao có thể làm tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim ở bệnh nhân đang dùng Digoxin.

5. Người có tiền sử dị ứng hoặc quá mẫn với vitamin D

Mặc dù hiếm gặp, nhưng nếu có phản ứng dị ứng (phát ban, ngứa, khó thở) với các sản phẩm bổ sung vitamin D, không nên sử dụng.