Theo như Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth hiện nay đã rơi vào hoàn cảnh tương tự khi bị cáo buộc tiết lộ thông tin quân sự nhạy cảm, sau khi từng kêu gọi sa thải bà Hillary vì sử dụng email cá nhân. Gần một thập kỷ sau, khi đã trở thành Bộ trưởng Quốc phòng dưới thời Tổng thống Trump, chính Hegseth lại vướng vào một bê bối tương tự – lần này là liên quan đến việc ông chia sẻ thông tin về một cuộc không kích tại Yemen trên ứng dụng nhắn tin Signal.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ từng chỉ trích gay gắt bà Hillary Clinton vì sử dụng email cá nhân trong công vụ nay lại gặp phải tình huống tương tự. Ảnh: Reuters.
Vào năm 2016, trên sóng Fox News, Pete Hegseth – khi đó là một người dẫn chương trình bình luận chính trị – từng gay gắt chỉ trích bà Hillary Clinton vì sử dụng máy chủ cá nhân để gửi email công vụ khi còn là Ngoại trưởng Mỹ.
Ông cho rằng hành vi đó đã “làm tổn hại uy tín quốc gia” và nhấn mạnh bất kỳ ai “chỉ làm 1/1000 điều tương tự” cũng đáng bị bỏ tù, theo NBC News.
“Việc bà ấy không bị truy cứu trách nhiệm là điều khiến bất kỳ ai từng trân trọng bí mật quốc gia đều cảm thấy choáng váng”, ông tuyên bố khi ấy, đồng thời khẳng định: “Chỉ cần một sơ suất nhỏ trong việc xử lý thông tin mật cũng đủ gây ra hậu quả nghiêm trọng”.
Gần một thập kỷ sau, khi đã trở thành Bộ trưởng Quốc phòng dưới thời Tổng thống Trump, chính Hegseth lại vướng vào một bê bối tương tự – lần này là liên quan đến việc ông chia sẻ thông tin về một cuộc không kích tại Yemen trên ứng dụng nhắn tin Signal, một nền tảng mã hóa đầu cuối nhưng không thuộc hệ thống liên lạc chính thức của chính phủ.
Thông tin này được ông gửi trong một nhóm trò chuyện bao gồm cả một nhà báo từ tờ The Atlantic. Cố vấn An ninh Quốc gia Mike Waltz đã đứng ra nhận trách nhiệm vì đã tạo nhóm trò chuyện này và gây ra rò rỉ thông tin. Tuy nhiên, theo điều tra của New York Times, đây không phải lần duy nhất Hegseth sử dụng Signal để trao đổi thông tin quân sự nhạy cảm.
Trong một sự việc khác, ông còn chia sẻ thông tin tương tự trên một nhóm chat khác với 13 người, bao gồm vợ, anh trai và luật sư riêng của mình – tất cả đều không thuộc hệ thống chính phủ.
Từ phẫn nộ đến dửng dưng
Khi bị chất vấn về hành động của mình, phản ứng của Hegseth là… một cái nhún vai. Vị Bộ trưởng Quốc phòng tỏ ra thờ ơ, bác bỏ các cáo buộc và khẳng định những gì mình chia sẻ là “không phải kế hoạch chiến tranh” và “không hề được phân loại mật”.
“Tất cả những gì tôi nói đều mang tính chất phi chính thức và không bảo mật”, ông nói trên Fox News hôm 22/4. Tại sự kiện Lăn trứng Phục sinh ở Nhà Trắng trước đó một ngày, Hegseth thậm chí còn đứng trước ống kính để tố cáo mình là nạn nhân của một chiến dịch “bôi nhọ” từ các nguồn tên ẩn danh.
Bộ trưởng Hegseth tỏ ra dửng dưng khi trả lời những câu hỏi của nhà báo về sự việc rò rỉ thông tin mật tại sự kiện Lăn trứng Phục sinh ở Nhà Trắng ngày 21/4. Ảnh: Reuters.
Ông cũng không quên quay lại chỉ trích giới truyền thông vì từng đưa tin về “trò lừa bịp nước Nga” – liên quan đến cáo buộc Nga can thiệp bầu cử Mỹ năm 2016 – và yêu cầu họ trả lại các giải Pulitzer đã nhận.
Trái ngược với những phát biểu gay gắt năm xưa khi chỉ trích bà Clinton vì sự bất cẩn với thông tin mật, lần này Hegseth chọn cách đổ lỗi cho truyền thông, những “kẻ rò rỉ trong nội bộ” và cả các nhân viên bất mãn.
“Không có gì bất ngờ khi vài kẻ rò rỉ bị sa thải và ngay sau đó lại xuất hiện một loạt bài công kích từ chính những tờ báo từng rêu rao về vụ Nga can thiệp bầu cử”, ông nói. “Họ từng nhận Pulitzer vì những lời dối trá và vẫn không chịu trả lại”.
Tiêu chuẩn kép
Tuy nhiên, một báo cáo lưỡng đảng của Thượng viện Mỹ năm 2020 đã xác nhận rằng chiến dịch tranh cử của ông Trump thực sự từng đón nhận thông tin từ tình báo Nga nhằm gây bất lợi cho bà Clinton.
Jesse Lehrich – người từng là phát ngôn viên chính sách đối ngoại trong chiến dịch tranh cử của bà Clinton năm 2016 – cho rằng không thể so sánh giữa hai vụ việc.
“Bà ấy đâu có nhắn: ‘Chào Chelsea, hy vọng con có một ngày tốt lành. Nhân tiện, đây là kế hoạch tác chiến của chúng ta’ đúng không?”, ông nói, ám chỉ Chelsea là con gái bà Clinton.
“Cả đảng Cộng hòa đã biến chuyện email thành một ‘vụ bê bối an ninh quốc gia nghiêm trọng’. Vậy mà bây giờ thì lại linh hoạt trong cách đánh giá tùy theo người vi phạm”, ông cho biết thêm.
Câu chuyện email đã trở thành một "bê bối an quốc gia nghiêm trọng" và bị chỉ trích gay gắt trong suốt quá trình tranh cử của bà Clinton. Ảnh: Reuters.
Lehrich còn nhớ lại thời kỳ tranh cử, khi chiến dịch của bà Hillary Clinton phải đối mặt với những cuộc tranh cãi dai dẳng chỉ vì những khác biệt nhỏ trong cách dùng từ giữa các lần trả lời báo chí.
“Ngay từ khi bà ấy chưa công bố tranh cử đến tận những ngày cuối cùng, chuyện email luôn là chủ đề chiếm sóng truyền thông, dẫn đầu trang nhất và bản tin buổi tối”, ông nói.
Trong một bài bình luận trên New York Times sau khi câu chuyện của The Atlantic nổ ra vào tháng 3, chính bà Clinton cũng lên tiếng. “Điều khiến tôi bực mình không phải là sự đạo đức giả, mà là sự ngu ngốc”, bà viết.
Khoảng trống trách nhiệm
Hiện Bộ Quốc phòng chưa đưa ra phản hồi chính thức, trong khi Nhà Trắng khẳng định rằng không có thông tin mật nào bị tiết lộ.
“Dù truyền thông dòng chính có lặp đi lặp lại câu chuyện này bao nhiêu lần, họ cũng không thể thay đổi sự thật rằng không có dữ liệu mật được chia sẻ”, Phó thư ký báo chí Nhà Trắng Anna Kelly tuyên bố.
Tuy nhiên, không phải ai cũng chấp nhận lời trấn an này. Angelo Carusone – Chủ tịch tổ chức giám sát truyền thông thiên tả Media Matters for America – cho rằng Hegseth đang được “bảo vệ” trước các câu hỏi về trách nhiệm cá nhân, ít nhất là trên mặt trận truyền thông cánh hữu.
“Những sự việc như thế này chỉ thực sự có sức nặng khi được đặt trong một câu chuyện lớn hơn về sự minh bạch và trách nhiệm”, ông nói. “Mà thực tế là, trong không gian cánh hữu hiện nay, điều đó không tồn tại”.
Ông nhận định rằng phe bảo thủ đang kiểm soát câu chuyện qua mạng xã hội, podcast và các kênh truyền hình, nơi câu chuyện về Signal của Hegseth hoặc bị lờ đi, hoặc được “bẻ lái” thành cuộc tấn công của phe cánh tả.
Dẫu vậy, Hegseth vẫn chưa “thoát hiểm”. Một Thượng nghị sĩ Cộng hòa từng ủng hộ ông đã yêu cầu Tổng Thanh tra Lầu Năm Góc điều tra vụ việc.
Trong khi đó, một Hạ nghị sĩ Cộng hòa khác đã công khai kêu gọi Hegseth từ chức – sau khi phát ngôn viên Lầu Năm Góc John Ullyot rời nhiệm sở và đăng bài chỉ trích trên Politico Magazine.
“Lầu Năm Góc đã trải qua một tháng hỗn loạn – từ rò rỉ kế hoạch đến hàng loạt vụ sa thải”, Ullyot viết. “Sự bất ổn này đang trở thành gánh nặng với Tổng thống – người xứng đáng có một đội ngũ lãnh đạo tốt hơn”.
“Ông Trump từng có thành tích buộc các quan chức cấp cao chịu trách nhiệm. Xét theo tiêu chuẩn đó, thật khó để tưởng tượng ông Hegseth có thể tại vị thêm bao lâu nữa", ông kết luận.
