Phương Tây đang lo ngại viễn cảnh mất quyền tiếp cận nguồn tài nguyên khoáng sản trị giá hàng ngh́n tỷ USD ở Ukraine.
Kể từ đầu tháng 2, Kiev và Washington đă tiến hành đàm phán về thỏa thuận cho phép Mỹ tiếp cận tài nguyên khoáng sản của Ukraine bao gồm đất hiếm. Vào thời điểm đó, Tổng thống Donald Trump cho biết, ông muốn Mỹ nhận được số đất hiếm có giá trị 500 tỷ USD từ Ukraine.
Sau đó, Bộ trưởng Quốc pḥng Pháp Sebastien Lecornu cho hay Paris đă tiến hành đàm phán với Ukraine về việc đảm bảo nguồn cung nguyên liệu thô cho ngành công nghiệp quốc pḥng của nước này trong nhiều tháng.

Mỏ titan ở vùng Zhytomyr, phía tây bắc Ukraine. Ảnh: Sky News
“Ukraine có các nguồn tài nguyên cực kỳ quan trọng như titan, uranium, và các nguyên liệu khác. Nếu Nga có được những nguồn tài nguyên này, đó sẽ là thảm họa đối với các đồng minh của Kiev”, một quan chức cấp cao Ukraine chia sẻ với Politico.
Trong khi cố gắng thuyết phục Kiev kư thỏa thuận khoáng sản, song ông Trump đă từ chối cung cấp các bảo đảm an ninh cụ thể cho Ukraine.
Đầu tuần này, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đă lên tiếng chỉ trích cách Kiev xử lư vấn đề. Trong cuộc phỏng vấn với nhà báo Mỹ Tucker Carlson, ông Bessent cho biết Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đă 3 lần phá hỏng thỏa thuận khoáng sản vốn được mong đợi từ lâu.
Theo đó, ông Bessent đă đề cập đến việc ông Zelensky từ chối kư thỏa thuận tại Kiev vào đầu tháng 2, và tại Hội nghị An ninh Munich vào cuối tháng 2. Ông nói thêm, lần thứ 3 thỏa thuận này không được kư kết là khi nhà lănh đạo Ukraine tới Nhà Trắng, và xảy ra căi vă với Tổng thống Trump.
Politico dẫn lời các quan chức nói thêm, Kiev đang cố gắng tránh gây ra thêm làn sóng phẫn nộ trong chính quyền Mỹ, và đang kiềm chế không chỉ trích phiên bản sửa đổi mới nhất của thỏa thuận khoáng sản. Thay vào đó, các nhà đàm phán Ukraine được cho đang cố gắng điều chỉnh thỏa thuận một cách tinh tế để tránh khiêu khích bên c̣n lại.
C̣n theo Forbes, tổng giá trị khoáng sản của Ukraine là gần 15 ngh́n tỷ USD vào năm 2023, nhưng gần 1/2 nguồn tài nguyên này lại nằm ở Cộng ḥa Nhân dân Donetsk và Lugansk tự xưng. Đây là 2 khu vực đă sáp nhập vào lănh thổ Liên bang Nga sau các cuộc trưng cầu dân ư vào năm 2022.
Vào đầu năm nay, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho hay thỏa thuận đất hiếm tiềm năng giữa Mỹ và Ukraine "không liên quan" đến Điện Kremlin. Ông cũng nhấn mạnh, giá trị thực tế của các mỏ khoáng sản ở Ukraine vẫn chưa thể xác định.
VietBF@ sưu tập