To tiếng ngay tại Phòng Bầu dục
Ban đầu, cuộc hội kiến trong Phòng Bầu dục giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tương đối lịch sự. Ông Zelensky tới Washington mang theo sứ mệnh đảm bảo Mỹ tiếp tục hỗ trợ cho chiến dịch của mình nhằm chấm dứt xung đột với Nga.
Những bất đồng giữa Trump và Zelensky bắt đầu xuất hiện khi hai người trả lời một loạt câu hỏi từ các phóng viên xoay quanh việc liệu Tổng thống Nga Putin có đáng tin cậy hay không.
Trump cho biết ông có mối quan hệ đặc biệt gần gũi với ông Putin, gợi ý rằng mối quan hệ của họ phát triển trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông sau khi Nga bị cáo buộc can thiệp vào bầu cử Mỹ. Khi ông Trump nói rằng Tổng thống Putin sẽ tôn trọng các thỏa thuận mà ông đã đạt được liên quan đến cuộc chiến, ông Zelensky lắc đầu không đồng ý.
Tới lúc này, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance can thiệp. "Tôi phải trả lời [câu hỏi của phóng viên]", ông Vance nói, "Điều làm nước Mỹ trở nên tốt đẹp là việc Mỹ tham gia ngoại giao. Đó là những gì Tổng thống Trump đang làm".
Ông Zelensky đã phản bác, trình bày kinh nghiệm dày dặn của bản thân khi đối phó với ông Putin.
Ông Trump lúc đầu chỉ theo dõi hai người cãi vã qua lại nhưng ông đã can thiệp khi ông Zelensky nói rằng Mỹ cuối cùng sẽ nhận thấy hậu quả của việc tin tưởng Nga.
- "Ông không ở vị thế để ra lệnh cho chúng tôi cảm nhận điều gì. Chúng tôi sẽ cảm thấy rất tốt, rất mạnh mẽ",Trump nói.
- "Ngay từ đầu cuộc chiến...", Zelensky nói và bị ông Trump ngắt lời.
- "Hiện tại, ông không thực sự đang ở một vị thế tốt. Ông đã để mình rơi vào tình thế rất xấu. Hiện tại ông không nắm quân bài nào trong tay cả. Có chúng tôi, ông mới bắt đầu có bài", Trump nói.
- "Tôi không chơi bài", Zelensky nói.
- "Ông đang đánh cược với mạng sống của hàng triệu người. Ông đang đánh cược với Thế chiến thứ III", ông Trump nhấn mạnh.
- "Và điều ông đang làm rất thiếu tôn trọng với đất nước này [nước Mỹ]", ông Trump nói thêm.
Ông Zelensky bị yêu cầu rời khỏi Nhà Trắng
Cuộc trò chuyện biến thành một màn tranh luận căng thẳng và mang tính cá nhân, diễn ra trước ống kính máy quay truyền hình và hàng triệu khán giả, khiến các quan chức cấp cao ở Washington và Kiev ngạc nhiên, đe dọa tới sự sống còn của thỏa thuận Mỹ - Ukraine, một thỏa thuận có khả năng mở lối cho tiến trình chấm dứt xung đột.
- "Tôi nghĩ đó là sự thiếu tôn trọng khi đến Phòng Bầu dục và cố gắng tranh luận điều này trước truyền thông Mỹ", Vance tỏ ra tức giận trước khi tiếp tục chỉ trích nhà lãnh đạo Ukraine.
- "Ông đã nói cảm ơn lần nào chưa?", Vance hỏi.
- "Chúng tôi biết ơn chứ", Zelensky đáp lại.
Tại một thời điểm, ông Zelensky cho rằng ông Vance lớn tiếng và nói: "Ông nghĩ rằng nếu ông nói to lên —" nhưng bị ông Trump ngắt lời: "Ông ấy không nói to. Đất nước của ông đang gặp rắc rối lớn đấy".
"Tôi biết", Zelensky nói.
"Ông không thắng", Trump nói, "Ông không thắng cuộc này. Ông có được một cơ hội tốt để thoát khỏi một cách ổn thỏa, nhờ có chúng tôi".
Tổng thống Ukraine Zelensky, Tổng thống Mỹ Donald Trump, Phó Tổng thống Mỹ JD Vance (trái sang) trong cuộc hội đàm căng thẳng tại Nhà Trắng ngày 28/2. Ảnh: Reuters
Khi tình huống căng thẳng ở Phòng Bầu dục diễn ra, Đại sứ Ukraine Oksana Markarova ngừng ghi chép và gục đầu xuống. Một nhân viên Nhà Trắng thì thầm: "Sẽ lớn chuyện đấy".
Cuộc họp kết thúc với việc ông Trump tuyên bố rằng Ukraine không muốn nhận sự giúp đỡ của ông để đạt được lệnh ngừng bắn - và đội ngũ của Tổng thống Mỹ yêu cầu ông Zelensky rời khỏi Nhà Trắng, các quan chức Mỹ và Ukraine cho biết.
Phía Kiev phản đối và muốn tiếp tục thảo luận nhưng họ bị từ chối, quan chức Nhà Trắng tiết lộ với CNN. Ông Zelensky rời đi trong chiếc SUV màu đen mà không ký kết thỏa thuận khoáng sản. Còn ông Trump thì tuyên bố trên mạng xã hội rằng ông Zelensky thiếu tôn trọng nước Mỹ.
"Ông ấy có thể quay trở lại khi đã sẵn sàng cho Hòa bình", ông Trump đăng trên Truth Social.
Đây là một khoảnh khắc căng thẳng hiếm hoi được công khai trong Phòng Bầu dục, nơi trong nhiều năm đã là sân khấu cho những tương tác được điều phối chặt chẽ giữa các tổng thống Mỹ và các nhà lãnh đạo thế giới. Trước đó cùng ngày, một cuộc họp giữa ông Zelensky và một nhóm lưỡng đảng của các đồng minh Thượng viện đã kết thúc với lời nói về sự đoàn kết và những bức ảnh selfie tươi cười.
Sau khoảng 50 phút hội kiến, ông Trump nói: "Tôi nghĩ chúng tôi thấy đủ rồi", và ra hiệu cho nhân viên báo chí của mình yêu cầu truyền thông rời đi. Khi các phóng viên rời khỏi Phòng Bầu dục, ông Trump đùa: "Chuyện này sẽ là một chương trình truyền hình tuyệt vời đấy".
Những dấu hiệu bất thường
Suốt nhiều ngày, ông Trump đã tự tin khẳng định ông Zelensky sẽ ký kết thỏa thuận khoáng sản hiếm có với những điều khoản giúp Mỹ được hoàn trả hàng tỷ USD mà nước này đã hỗ trợ cho Kiev.
Thay vào đó, nó kết thúc bằng một cuộc họp báo bị hủy bỏ.
Sau khi truyền thông rời khỏi Phòng Bầu dục, tin đồn lan truyền trong phòng báo chí đông đúc của Nhà Trắng rằng phần còn lại trong chương trình nghị sự với ông Zelensky sẽ không diễn ra. Thức ăn được chuẩn bị cho tiệc trưa giữa 2 nhà lãnh đạo thay vào đó được phục vụ cho nhân viên Nhà Trắng, các quan chức Mỹ cho biết.
Khi các nhà lãnh đạo thế giới đến Mỹ để gặp tổng thống, họ thường ngồi trong Phòng Bầu dục và trao đổi những nhận xét đã chuẩn bị sẵn trước báo giới. Sau đó họ đóng cửa và giải quyết bất đồng.
Đó cũng là những gì đã xảy ra trong tuần này khi ông Trump gặp Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Anh Keir Starmer. Lịch trình cho ngày 28/2 giữa ông Trump và ông Zelensky cũng tương tự, cho đến khi nó đi chệch hướng.
Theo WSJ, ngay từ đầu đã có dấu hiệu cho thấy cuộc gặp ngày 28/2 không bình thường.
Một phóng viên xác nhận mình thuộc về cơ quan thông tấn nhà nước Nga TASS đã xếp hàng với các nhà báo trong phòng truyền thông, sau đó đi qua nhân viên báo chí Nhà Trắng chịu trách nhiệm kiểm tra tên tuổi. TASS không thường được phép tham gia các sự kiện hạn chế của Nhà Trắng. Một quan chức Nhà Trắng nói rằng TASS không có trong danh sách truyền thông được cho phép và sau đó được hộ tống ra khỏi phòng khi sự kiện diễn ra.
Từ đầu cuộc gặp, một phóng viên đã hỏi Zelensky tại sao ông không mặc vest.
Zelensky vốn thường mặc quần áo phong cách quân sự giản dị khi gặp các nhà lãnh đạo thế giới như một lời nhắc nhở rằng đất nước của ông đang trong chiến tranh. Ông đáp lại rằng khi đất nước ông không còn chiến tranh, ông sẽ mặc một bộ vest đẹp, có thể đẹp hơn bộ vest màu xanh mà phóng viên đang mặc.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio, ngồi trên một chiếc sofa trong phòng, đã nhăn mặt quay đi khi Vance cười về câu hỏi đó.
VietBF@ Sưu tập
