Đừng nên lãng phí tiền mua thứ này để nâng cấp máy tính

[trungthuc]

Với nhu cầu sử dụng thông thường của đa số người sử dụng máy tính, không cần thiết phải chi ra nhiều tiền cho những ổ SSD tốc độ siêu nhanh.

Khi chọn lựa mua SSD, nhiều người thích đầu tư cho loại ổ cứng có tốc độ cao, với quan điểm "càng nhanh càng tốt". Tuy nhiên, theo trang mạng Howtogeek, không có sự khác biệt rõ ràng nào đáng kể khi sử dụng loại SSD tốc độ siêu nhanh trong phần lớn các tình huống thông thường.

Chọn đúng loại ổ cứng SSD
Trước khi nghĩ đến tốc độ, cần nên nắm biết chính xác về những loại ổ cứng SSD hiện có trên thị trường.

Ổ cứng HDD lưu số liệu trên các đĩa từ quay, sử dụng một đầu đọc cơ học để đọc và ghi các thông tin. Nếu bạn vẫn đang sử dụng HDD để chạy chương trình thì việc thay thế cới bất cứ ổ SSD nào khác cũng sẽ giúp cải thiện rõ rệt hiệu năng khi cho cahy5.

SSD SATA tuy vẫn giữ sự kết nối tương tự HDD nhưng đã được thay thế đĩa từ với bộ nhớ flash. Chúng có tốc độ tối đa khoảng 550 MB/s vì vẫn được sử dụng cổng SATA cũ và giao thức AHCI được thiết kế cho ổ cứng, không phải là từ bộ nhớ flash.

Có nhiều loại ổ cứng SSD với tốc độ khác nhau. (Ảnh: Howtogeek)

SSD NVMe là sự lựa chọn hàng đầu hiện nay. Loại thiết bị lưu trữ này sử dụng tiêu chuẩn PCIe nhanh hơn đáng kể so với SATA. Ngay cả các ổ đĩa cũ, đang cho sử dụng phiên bản PCIe 3.0 cũng có tốc độ đọc tuần tự 3,500 MB/s, trong khi loại SSD PCIe 5.0 mới nhất có thể đạt đến 14,900 MB/s.

Mặc dù có sự chênh lệch lớn về tốc độ đọc giữa 3,500 MB/s và 14,900 MB/s, sự khác biệt vẫn không lớn như khi cho nâng cấp từ ổ cứng HDD lên SSD.

Mức giá đắt đỏ của SSD siêu nhanh
Tham khảo giá trên sàn thương mại điện tử Amazon, ổ SSD PCIe Gen 3 M.2 NVMe 1 TB có giá khoảng 80 USD, tốc độ từ 3,200-3,600 MB/s, cao hơn rõ rệt so với SSD SATA có mức giá và dung lượng tương đương.

Với giá cao hơn một ít, trong khoảng gần 110 USD, người tiêu dùng có thể chọn SSD PCIe 4.0 dung lượng 1 TB. Nếu bo mạch chủ hỗ trợ tiêu chuẩn này, bạn nên mua SSD PCIe 4.0 để có được tốc độ tuần tự tối đa gấp đôi PCIe 3.0 trong khi mức giá lại chênh lệch khá nhỏ.

Mọi thứ trở nên phức tạp hơn khi chọn lựa ở SSD NVM theo tiêu chuẩn PCIe Gen 5.0 mới nhất. Có rất nhiều sự lựa chọn về tốc độ và giá cả. Ở phân khúc thấp, bạn sẽ tìm thấy các ổ đĩa như Crucial P510 có thể đạt tốc độ 11,000 MB/s, giá khoảng 140 USD. Để so sánh, phiên bản Crucial P310 cũ (PCIe Gen 4.0) đạt tốc độ tối đa 7,100 MB/s và có giá 120 USD.

Ổ cứng SSD cao cấp nhất của Samsung có tốc độ lên đến 14,700 MB/s. (Ảnh: Howtogeek)
Nhưng ở phân khúc cao hơn, nhiều tên tuổi danh tiếng như Samsung 9100 Pro với tốc độ đọc lên đến 14,700 MB/s. WD_Black SN8100 cung cấp tốc độ 14,900 MB/s, tương tự Crucial T710. Cả 3 đều có giá khoảng 200 USD, chưa bao gồm các chương trình khuyến mãi.

Điều quan trọng là người tiêu dùng thông thường sẽ không nhận thấy nhiều sự khác biệt nếu cho nâng cấp từ Crucial P310 lên Samsung 9100 Pro.

Khó nhận ra sự khác biệt
Việc cho chuyển từ ổ cứng HDD sang bất cứ loại ổ cứng SSD nào đều là bước nâng cấp lớn. Thay SSD SATA với NVMe cũng gia tăng hiệu năng rõ rệt, nhưng sẽ không thể cảm nhận có nhiều sự khác biệt khi chuyển từ ổ SSD NVMe này sang ổ SSD NVMe khác với tốc độ và giá cả khác nhau.

Mặc dù khoảng chênh lệch giữa 3,500 MB/s và 14,900 MB/s trông có vẻ rất lớn, hiệu quả thực tế mang lại hầu như không có gì đáng kể. Có thể nói, tốc độ của SSD chịu tác động rõ rệt của hiện tượng "lợi suất bị giảm dần". Có nghĩa là càng nâng cấp thêm thì hiệu năng tuy có tăng lên nhưng lại không tương xứng với giá tiền bỏ ra.


Trong tình huống thông thường, không có cảm nhận khác biệt nào giữa tốc độ ở các ổ SSD NVMe. (Ảnh: Howtogeek)
Màn hình khi cho tải game giảm xuống chỉ còn vài giây sẽ không mang đến cảm giác nâng cấp mạnh mẽ như việc thời gian cho khởi động Windows giảm từ 3 phút xuống chỉ còn 20 giây.

Nhiều phép tính trong benchmark, bao gồm cả benchmark của Howtogeek, đều cho thấy SSD tuy có nhanh hơn nhưng hình như không có ảnh hưởng gì nhiều đến việc chơi game. NVMe hiện đại chạy quá nhanh đến mức người ta không thể nhận biết ra. Ngoài ra, việc giảm được vài giây ở màn hình cho load game cũng chẳng đáng để bỏ vô thêm từ 25-125 USD.

Chỉ có một số người với nhu cầu chuyên môn đặc biệt mới có thể tận dụng được hết tốc độ của các SSD PCIe 5.0 cao cấp chẳng hạn như công ty sản xuất, cho biên tập video với chất lượng cao. Tương tự, những ai có công việc có liên quan đến hệ thống AI cục bộ nặng, thao tác với file số liệu lớn hàng ngày cũng là đối tượng thích hợp để sử dụng loại linh kiện đắt đỏ này.

Những sự lựa chọn tốt hơn
Thay vì chi ra quá nhiều tiền cho ổ SSD đời mới nhất với tốc độ cao mà không mang lại tác dụng thực tế nào, cần nên xem xét cho nâng cấp những yếu tố có tính thiết thực hơn.

Đầu tiên, nên chọn dung lượng lớn hơn thay vì tốc độ cao hơn. Bạn không nên sử dụng một ổ SSD có chứa dung lượng lớn cho tất cả mọi việc. Có thể mua 2 SSD PCIe 4.0 dung lượng 1 TB mà vẫn tiết kiệm tiền so với việc mua một ổ 1 TB chạy 14,900 MB/s. Bên cạnh đó, SSD di động cũng là một lựa chọn hữu ích cho nhu cầu cho sao lưu số liệu.

Có thể nâng cấp nhiều thành phần cứng khác của máy tính thay vì chỉ đầu tư vào SSD siêu nhanh. (Ảnh: Howtogeek)
Nếu bạn không muốn mua thêm ổ cứng SSD, có thể xem xét cho bổ sung thêm RAM, mặc dù hiện tại giá cả cũng khá cao do tình trạng khan hiếm hàng. Cần lưu ý rằng tốc độ RAM cũng chịu tác động của hiện tượng "lợi suất bị giảm dần" tương tự như ổ cứng SSD, vì vậy, bạn nên mua loại RAM trung bình thay vì loại RAM tốt nhất.

Bộ nguồn tốt hơn là một sự nâng cấp thông minh khác. Nên chọn bộ nguồn có công suất cao hơn so với nhu cầu thực tế hoặc một bộ nguồn có hiệu suất cao. Bên cạnh đó, việc nâng cấp từ bộ nguồn đạt chứng nhận từ "Bronze" lên "Gold" hoặc cao hơn bạn sẽ nhận được với linh kiện có khả năng cho tản nhiệt tốt hơn và sẽ hoạt động êm ái hơn nhiều.

** Tham khảo thêm ở đây:
- https://www.youtube.com/watch?v=r3Jy5dHOj3g&t=225s