"Đây chỉ là sự khởi đầu" - Ursula von der Leyen đưa Canada vào con đường gia nhập EU.
Thủ tướng Canada Mark Carney đã ký một thỏa thuận với Liên minh châu Âu vào thứ Hai, chủ yếu về hợp tác an ninh và quốc phòng, cũng hình dung ra một loạt các mối quan hệ kinh tế. Động thái này nhằm mục đích chuyển các mối quan hệ quốc phòng và an ninh của Canada hướng tới EU đáng tin cậy hơn nhiều so với Mỹ.
Hoạt động thương mại hàng hóa giữa hai nước đã tăng đáng kể, tăng khoảng 63%, trong 7-8 năm qua, sau khi thỏa thuận CETA có hiệu lực vào năm 2017, hiện đã xóa bỏ 99% thuế quan giữa hai bên.
Canada có trữ lượng kim loại và dầu đáng kể, và các ngành công nghiệp máy móc và dược phẩm tiên tiến bổ sung tốt cho nhu cầu của EU. Ngoài ra, các cuộc đàm phán hiện tại cũng nhấn mạnh rất nhiều vào tầm quan trọng của các hoạt động phát triển năng lượng sạch.
Canada sẽ có thể tham gia vào các chương trình tăng chi tiêu quốc phòng mới của EU theo sáng kiến ReArm Europe trị giá hàng trăm tỷ euro.
Theo thỏa thuận, Canada sẽ tăng đáng kể chi tiêu quốc phòng song song với các nước NATO châu Âu, phù hợp với sáng kiến ngân sách quốc phòng 5% đã được nhất trí tại hội nghị thượng đỉnh đang diễn ra tại The Hague.
Tay trong tay
Tại một cuộc họp báo sau cuộc họp, Chủ tịch Hội đồng châu Âu António Costa cho biết trong khi NATO vẫn là "nền tảng" của quốc phòng tập thể, thỏa thuận với Canada sẽ đẩy nhanh đáng kể gia nhập EU.
Chủ tịch Ủy ban Ursula von der Leyen hoan nghênh thỏa thuận đối tác thực sự đầy tham vọng này, nói rằng
Đây chỉ là khởi đầu. Nó sẽ tốt cho các ngành công nghiệp của chúng tôi, nó sẽ tốt cho người dân của chúng tôi và nó sẽ tốt cho khả năng an ninh xuyên Đại Tây Dương.
Theo tuyên bố chung được công bố vào tối Thứ Hai, Ottawa sẽ hợp tác với Brussels về kế hoạch Hành động An ninh cho Châu Âu (SAFE) trị giá 150 tỷ euro của EU.
Trước đó, người ta đã thảo luận rằng một thị trường mới có thể được mở ra chủ yếu cho các nhà cung cấp Canada.
Tài liệu được chia thành bảy lĩnh vực và năm trang, liệt kê các bước trước mắt và dài hạn mà hai bên sẽ cùng nhau thực hiện để củng cố lẫn nhau:
1. Trước hết, họ sẽ tiếp tục tăng cường quan hệ kinh tế bằng cách thực hiện đầy đủ CETA và bổ sung cho nó bằng một thỏa thuận thương mại kỹ thuật số. Họ có kế hoạch tạo ra các nền tảng tạo điều kiện thuận lợi cho quan hệ B2B giữa các công ty ở hai nước và sự gia nhập của các doanh nghiệp vừa và nhỏ vào thị trường quốc tế. Ngoài ra, họ sẽ xóa bỏ các rào cản pháp lý đối với thương mại thực phẩm và di cư lao động, và ngoài việc đa dạng hóa chung chuỗi cung ứng năng lượng, hai bên cũng sẽ tiếp tục hợp tác hạt nhân bao gồm nhiên liệu được sử dụng trong các nhà máy điện.
2. Trong lĩnh vực cạnh tranh và khả năng phục hồi, họ sẽ đặc biệt khuyến khích đầu tư vào việc củng cố và bảo đảm chuỗi cung ứng, cũng như trong việc mua sắm các tài sản quan trọng (ví dụ như chất bán dẫn) và khai thác nguyên liệu thô. Tuy nhiên, một thỏa thuận cạnh tranh mới cũng đang được xây dựng theo hướng này, sẽ cung cấp khuôn khổ pháp lý cho sự hợp tác giữa các cơ quan giám sát càng sớm càng tốt.
3. Để tăng cường sự thống nhất về mặt quy định, việc công nhận lẫn nhau các điều kiện tuân thủ dựa trên CETA sẽ được phát triển và các cuộc tham vấn về các quy định của EU và Canada sẽ được chính thức hóa.
4. An ninh xuyên Đại Tây Dương sẽ được tăng cường bằng cách thực hiện đầy đủ quan hệ đối tác quốc phòng giữa hai bên, trong đó họ cũng cam kết hỗ trợ quân sự cho Ukraine. Ngoài ra, họ đề cập đến nhiều chủ đề thông qua các mối đe dọa trên biển, ngoài việc tham gia SAFE, Hợp tác có cấu trúc thường trực (PESCO) đảm bảo sự hợp tác giữa quân đội quốc gia của các quốc gia thành viên cũng đã được thảo luận.
5. Quá trình chuyển đổi số cũng nhận được sự quan tâm lớn, trong đó họ muốn thúc đẩy hợp tác trong giáo dục và đổi mới, trong đó AI, phòng thủ mạng và tự do học thuật đã nhận được sự quan tâm đặc biệt, cũng như sự tham gia của Canada vào các chương trình Horizon và Erasmus+.
6. Tất nhiên, cuộc chiến chống biến đổi khí hậu cũng được đưa vào, trong đó ngoài việc khử cacbon và giảm phát thải khí mê-tan, cam kết tuân thủ một số thỏa thuận, cũng như tăng gấp ba lần công suất sản xuất năng lượng tái tạo của thế giới vào năm 2030 và tăng gấp đôi mức tăng trưởng khối lượng hàng năm của các hoạt động phát triển hiệu quả năng lượng.
7. Về quản lý khủng hoảng nói chung, ngoài việc nhấn mạnh vào việc ngăn ngừa các cuộc khủng hoảng nhân đạo, có thể tập trung nhiều vào sự tham gia của vốn công và tư vào các hoạt động phát triển cơ sở hạ tầng phục hồi, và một thỏa thuận hành chính sẽ được ký kết giữa các tổ chức đối ngoại của Canada và EU.
8. Cuối cùng, trong các lĩnh vực tư pháp và nội vụ, sự hợp tác giữa các cơ quan tư pháp có thẩm quyền của hai bên sẽ được xem xét và khả năng tiếp cận lẫn nhau của hồ sơ tên hành khách giữa EU và Canada sẽ được thúc đẩy.
Một cuộc thăm dò ý kiến công chúng do Abacus tiến hành vào tháng 3 đã cho thấy rõ ràng rằng người dân Canada ngày càng cởi mở với Liên minh châu Âu. Vào thời điểm đó, cuộc chiến thuế quan của Trump, 44% số người được khảo sát cho rằng họ muốn gia nhập EU, trong khi chỉ có 20% phản đối.
Do đó, nếu chính sách của đất nước không thay đổi, sẽ có cơ hội Canada gia nhập EU trong một cuộc trưng cầu dân ý.
