Chính sách thuế của Tổng thống Trump đối mặt với nguy cơ rắc rối về pháp lý

[PinaColada]

Tổng thống Mỹ Donald Trump hiện phải đối mặt với thách thức pháp lý liên quan đến mức thuế quan "gây bão" của ông. Vấn đề xoay quanh đạo luật gần 50 năm tuổi Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) mà nhà lãnh đạo Mỹ đã trích dẫn để áp đặt thuế quan.


Tòa nhà Quốc hội Mỹ tại Washington, D.C. Ảnh: THX/TTXVN
Luật năm 1977 trao cho tổng thống thẩm quyền để ứng phó với tình trạng khẩn cấp quốc gia. Nhưng Tổng thống Trump là ông chủ Nhà Trắng đầu tiên sử dụng luật này để áp thuế, vốn là quyền mà Hiến pháp Mỹ giao cho Quốc hội.

Tờ Politico (Mỹ) dẫn nhận định của các học giả pháp lý cho biết có khả năng thẩm phán sẽ coi động thái như vậy là bất hợp pháp.

Bà Liza Goitein tại Trung tâm Tư pháp Brennan thuộc Trường Luật Đại học New York, phân tích: "IEEPA có một danh sách dài những việc mà tổng thống có thể làm và trong đó không hề có thuế quan. Hoàn toàn có căn cứ để thách thức việc sử dụng IEEPA nhằm áp thuế, dựa trên chính án lệ của Tòa án Tối cao Mỹ”.

Theo Politico, một số nghị sĩ cho rằng Quốc hội đã trao quá nhiều quyền kiểm soát thuế quan cho nhánh hành pháp. Ngày 3/4, hai Thượng nghị sĩ trong Ủy ban Tài chính Thượng viện Mỹ đã đề xuất một dự luật nhằm hạn chế quyền hạn của Tổng thống Donald Trump trong việc áp đặt thuế quan.

Hãng thông tấn Reuters (Anh) cho biết, dự luật được Thượng nghị sĩ Chuck Grassley (đảng Cộng hòa) và Maria Cantwell (đảng Dân chủ) đệ trình có nội dung yêu cầu tổng thống phải thông báo cho Quốc hội về thuế quan mới, kèm theo giải thích về lý do, bao gồm cả phân tích về tác động tiềm tàng đối với doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ. Tiếp đó, Quốc hội cần thông qua nghị quyết chung về việc chấp thuận thuế quan mới trong vòng 60 ngày. Nếu không, tất cả các mức thuế quan mới đối với hàng nhập khẩu sẽ tự động mất hiệu lực.

Dự luật đã nhận được thêm ủng hộ từ một số nghị sĩ Cộng hòa vào hôm 4/4, tuy nhiên vẫn khó có khả năng được thông qua trong Quốc hội do đảng Cộng hòa chiếm đa số ghế, nơi phần lớn các thành viên trong đảng vẫn tiếp tục ủng hộ Tổng thống Trump.

Theo chính sách thuế mới Tổng thống Trump công bố tại Nhà Trắng ngày 2/4, Mỹ áp thuế cơ sở 10% đối với toàn bộ hàng hóa nhập khẩu vào nước này, có hiệu lực từ ngày 5/4. Ngoài ra, Mỹ áp thêm thuế đối ứng với hàng chục quốc gia và vùng lãnh thổ kể từ ngày 9/4.

Tổng Giám đốc Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), bà Ngozi Okonjo-Iweala ngày 3/4 cho rằng kế hoạch thuế quan mới được Mỹ công bố có thể khiến tổng khối lượng thương mại hàng hóa toàn cầu giảm khoảng 1% trong năm nay. Tổng giám đốc WTO cảnh báo các biện pháp về thuế mới của Mỹ sẽ "có tác động đáng kể đến triển vọng tăng trưởng kinh tế và thương mại toàn cầu".

Một ngày sau, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), ông Jerome Powell cho rằng các mức thuế quan do Tổng thống Trump áp đặt đang làm tăng nguy cơ thất nghiệp, có thể khiến lạm phát cao hơn và tăng trưởng chậm lại. Ngoài ra, ông bày tỏ hy vọng tình trạng bất ổn hiện tại sẽ giảm trong những tháng tới.

VietBF@ sưu tập