Chuyện ra đời ly kỳ của chiếc bồn cầu xả nước đầu tiên trên thế giới

[troopy]

John Harington là cận thần, nhà thơ và nhà phát minh đa tài của Anh. Tuy nhiên, đóng góp quan trọng nhất của Harington cho thế giới là việc ông phát minh ra bồn cầu xả nước vào thế kỷ 16.

John Harington (1560-1612) là triều thần, nhà văn và dịch giả người Anh nổi tiếng. Ông là thành viên nổi bật trong triều đình Anh nhưng cũng ngang tàng đến mức được Nữ vương Elizabeth I gọi là "nhà thơ xấc xược, nhưng nó là con đỡ đầu của tôi".


Mô hình bồn cầu xả nước của John Harington tạo tiền đề cho thiết kế ngày nay.

Phát minh vĩ đại ở thế kỷ 16

Vào thế kỷ 16, vấn đề vệ sinh công cộng đặc biệt quan trọng ở Anh. Hầu hết mọi người ở Anh vào thời điểm đó đều sử dụng bô hoặc đơn giản là "giải tỏa" trên đường phố.

Việc này đã dẫn đến sự lây lan của các bệnh như dịch tả, sốt thương hàn và kiết lỵ. Cuộc sống người dân trở nên khốn khổ và đặt ra nhu cầu cấp thiết về một giải pháp tốt hơn cho vấn đề này.

Trong chuyến thăm Pháp, Harington nhận thấy rằng quốc gia này đã sử dụng một hệ thống cống rãnh và nước để xả chất thải, ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh. Ông bị ấn tượng bởi hệ thống này và bắt đầu phát minh ra một mô hình tương tự cho nước Anh.

Việc phát minh ra bồn cầu xả nước của Harington không phải là một công việc dễ dàng. Ông đã dành nhiều năm để phát triển và hoàn thiện thiết kế của mình trước khi đưa ra một nguyên mẫu hoạt động được.


Mô hình đầu tiên của Harington.

Thiết kế đầu tiên của ông là một bể nước lớn có van ở đáy. Van sẽ mở ra, cho phép nước tràn vào và cuốn trôi chất thải. Tuy nhiên, thiết kế của Harington quá phức tạp và tốn kém để sản xuất nên không được ưa chuộng.

Harington quay trở lại bàn vẽ và đưa ra một thiết kế đơn giản hơn, thiết thực hơn và giá cả phải chăng. Nó bao gồm một mô hình như cái bát lớn có van ở đáy. Cái bát được nối với một bể chứa nước. Khi van được mở, nước từ bể sẽ tràn vào và cuốn trôi chất thải.


Thiết kế được hoàn thiện.

Thiết kế mới của Harington đã thành công. Tuy nhiên, phát minh của ông bị nhiều người coi là thô tục và khiếm nhã. Harington đã không nhận được sự công nhận xứng đáng này trong suốt cuộc đời của mình.

Vào thế kỷ 17, việc phát minh ra đường ống hình chữ S đã giúp bồn cầu xả nước có thể được kết nối với hệ thống cống rãnh. Điều này làm cho nó trở nên thiết thực và hiệu quả hơn, đồng thời mở đường cho loại bồn cầu xả nước hiện đại mà chúng ta biết ngày nay.

Đóng góp của Harington cho thế giới chỉ được ghi nhận sau khi ông qua đời. Ông được coi là một trong những nhà phát minh vĩ đại trong thời đại của mình.

Con người đa tài

Nổi tiếng với phát minh trên, Harington cũng đóng góp quan trọng trong nhiều lĩnh vực khác.


John Harington cùng vợ.

Ông là một nhà văn, nhà thơ và dịch giả tài ba. Ông đã dịch tác phẩm kinh điển "Satires" của nhà thơ Italia nổi tiếng Ludovico Ariosto sang tiếng Anh.

Harington cũng được biết đến với các tác phẩm văn học của riêng mình, đặc biệt là "A New Discourse of a Stale Subject, called the Metamorphosis of Ajax" (1596). Đây là một câu chuyện ngụ ngôn chính trị công kích ngầm vào nền quân chủ Anh. Chính vì vậy, Nữ hoàng Elizabeth I gọi ông là "xấc xược".

Tuy vậy, với tài năng, Harington vẫn được bổ nhiệm làm cận thần của Nữ hoàng và là thành viên quốc hội Anh.

Ngoài ra, Harington cũng quan tâm đến việc phát triển pháo binh và vũ khí, đồng thời có một số phát minh trong lĩnh vực này.

Ông đã thiết kế một giá đỡ súng có thể điều chỉnh để cho phép bắn mục tiêu chính xác hơn. Ông cũng phát minh ra một loại lựu đạn có thể ném qua tường lâu đài và phát nổ khi va chạm.

VietBF@sưu tập