Sau khi gạt bỏ tướng Trí, Khánh và Cao, ba ông tướng quay sang chọn lựa tướng Tôn Thất Đính, tư lệnh quân đoàn 3. Sự tham gia của tướng Đính có lẽ là yếu tố thiết yếu để mang lại cơ hội thành công cho âm mưu này. Với vị trí người đứng đầu quân đoàn 3, tướng Đính kiểm soát phần lớn quân đội chính quy của VNCH đóng tại các tỉnh ven Sài Gòn. Tuy nhiên kết nạp tướng Đính vào âm mưu là một rủi ro, do ông là dễ thay đổi, cư xử thất thường. Ngoài ra tướng Đính là kẻ bợ đỡ, xu nịnh, đảng viên Cần Lao, sự thăng tiến của Đính chủ yếu nhờ Ngô Đình Cẩn sắp xếp. Tướng Đính được thăng chức tư lệnh quân đoàn 2 vào năm 1959 khi chỉ 33 tuổi. Sang năm 1962, Đính chạy chọt lên chức tư lệnh quân đoàn 3.
tướng Tôn Thất Đính
Bất chấp nguy cơ, ba ông tướng kết luận rằng, viên tướng này dễ mua chuộc và lôi kéo nhất. Cuối tháng 7 năm 1963, tướng Đôn tới thăm tướng Đính tại nhà riêng ở Sài Gòn. Mặc dù tướng Đôn hiển nhiên không tiết lộ kế hoạch đảo chính cho tướng Đính biết trong cuộc trò chuyện đầu tiên, song ông suy ra rằng, lòng trung thành của viên tướng trẻ đối với TT Diệm không hoàn toàn tuyệt đối. Ông khẳng định có thể thao túng tướng Đính bằng những lời tâng bốc và đánh vào cái tôi rất lớn của tướng Đính. Trong vài tháng tiếp theo, khả năng thành bại của âm mưu lật đổ phụ thuộc vào ý thích thất thường của tướng Đính.
tướng Trần Văn Đôn
Mặc dù ba ông tướng nhìn nhận việc chiêu mộ tướng Đính là bước đi cần thiết, song họ biết rằng, điều đó chưa đủ để đảm bảo thành công. Để hạ bệ chế độ TT Diệm, họ cần sự giúp đỡ hoặc ít nhất là sự tán thành ngầm của một vài tác nhân then chốt trong nền chính trị Sài Gòn, đó là chính phủ Mỹ. Mặc dù sau này, tướng Đôn mô tả cuộc đảo chánh là một vấn đề của riêng Việt Nam, trong đó người Mỹ đứng bên lề, song hành động ông cho thấy, ông đã nôn nóng thăm dò thái độ của Mỹ về khả năng xảy ra một cuộc đảo chánh. Thực tế, ông đã đảm bảo rằng, người Mỹ biết về âm mưu này ngay từ buổi đầu.
tướng Dương Văn Minh
Ngày 4 tháng 7 năm 1963, cũng như mọi năm, kể từ 1950, Sứ quán Mỹ lại tổ chức Lễ Lập Quốc. Danh sách mời tới không thiếu những tướng của VNCH. Lucien Conein, một đặc vụ CIA cũng có mặt. Năm 1961, Conein làm việc với tư cách sĩ quan liên lạc giữa CIA và bộ nội vụ VNCH. Trên cương vị này, Conein là người thăm dò các đầu mối liên hệ trong quân lực VNCH và các mối quan tâm tới đảo chính. Tuy nhiên trước ngày 4 tháng 7, Conein không hế biết gì về kế hoach âm mưu đảo chánh của ba ông tướng.
đặc vụ CIA Lucien Conein
Trong buổi chiêu đãi, tướng Đôn tình cờ gợi ý Conein đi uống rượu tại khách sạn Caravelle ở gần đó. Nhờ đám đông tại quầy bar khách sạn che chắn cho cuộc trò chuyện giữa họ, tướng Đôn nói với Conein rằng ông đang tham gia một âm mưu của các tướng lãnh VNCH nhằm lật đổ chế độ TT Diệm. Tướng Đôn tuyên bố tất cả các tướng lĩnh Sài Gòn đều tham gia và ủng hộ kế hoạch này, "chỉ trừ một hai người". Tướng Đôn bật mí, kế hoach sẽ xảy ra trong vòng 10 ngày nữa, ông cần biết phản ứng Mỹ là gì nếu chúng tôi tiến hành mọi việc?
Tổng thống Kennedy
Mặc dù Conein đã ngay lập tức đưa tin này về Hoa Thinh Đốn, nhưng chính quyền TT Kennedy vẫn chưa quyết định phản ứng thế nào trước sự lan rộng các âm mưu đảo chánh. Tới tháng 7 năm 1963, rất nhiều quan chức Mỹ, hiển nhiên cả TT Kennedy đã kết luận, việc ai đó tiến hành nỗ lực lật đổ TT Diệm chỉ còn là vấn đề thời gian. Nhưng ai trong vô số những kẻ đối địch với TT Diệm có đủ dã tâm và phương tiện để tiến hành đảo chánh trên thực tế. Và liệu có cơ hội thành công nào cho âm mưu cụ thể khi tất cả các cuộc đảo chánh trước đó đều thất bại. Trong vài tuần sau, cuộc trò chuyện của tướng Đôn và Conein, thái độ của chính quyền Kennedy là không rõ ràng. Chỉ sau vụ đàn áp chùa, chính sách Mỹ có sự thay đổi, nhưng ngay cả khi đó, các quan chức chính phủ Mỹ vẫn chia rẽ sâu sắc xung quanh việc Mỹ có nên tìm kiếm sự thay đổi chế độ VNCH hay không, và bằng cách nào.
Tổng thống Ngô Đình Diệm
Nếu ba ông tướng có thể giữ kín âm mưu trong khi đưa ra đề nghị với tướng Đính và các sĩ quan khác của quân đội VNCH, họ sẽ chủ động tập hợp đủ lực lượng để lật đổ chế độ một cách nhanh chóng. Mặc dù vậy, kế hoạch đã bị phát hiện khi ông Nhu thấy ba ông tướng bắt đầu chiêu mộ các sĩ quan đồng nghiệp. Ông Nhu đã không hành động ngay lập tức để phá vỡ kế hoạch này. Ông đã tính cách biến các lãnh đạo quân đội VNCH không phải thành anh hùng như những lần khác mà thành những kẻ tham vọng và nguy hiểm chỉ muốn giành quyền lực cho bản thân.
ông Ngô Đình Nhu
Ngày 11 tháng 7 năm 1963, một tuần sau khi tướng Đôn tiết lộ cho Conein, ông Nhu đã triệu tập hầu hết các sĩ quan cao cấp của quân lực VNCH tại tổng hành dinh bộ tổng tham mưu JSG, gần sân bay Sài Gòn. Các sĩ quan đã quen với việc nghe ông Nhu rao giảng về những điếm tốt đẹp hơn về thuyết nhân vị và ấp chiến lược, nhưng ngày hôm đó, họ đã sốc khi ông Nhu đột nhiên gợi ý, họ nên cân nhắc tổ chức một cuộc đảo chính chống lại chính quyền. Ông Nhu tuyên bố, chính quyền đã làm hỏng mọi việc khi xử lý vấn đề phật giáo. Để thiết lập trật tự, quân lực VNCH có thể phải nắm mọi việc trong tay. Các tướng lĩnh lắng nghe trong sự sững sờ khi ông Nhu mộ tả kế hoạch trong đầu ông.
Henry Cabot Lodge
Cuộc đảo chánh phải hết sức nhanh chóng và diễn ra vào giữa đêm, nó cũng phải diễn ra trước khi đại sứ Mỹ là Henry Cabot Lodge tới Sài Gòn nhậm chức vào cuối tháng 8 năm 1963. Khi được hỏi tại sao ông lại chống chính quyền do chính anh trai mình lãnh đạo, ông Nhu ôn tồn trả lời, ông đã không còn hòa hợp với TT Diệm và mất tất cả ảnh hưởng trong phủ tổng thống ...(còn nữa)...
*Các bạn có quyền chia sẻ bài viết tự do lên facebook, google plus.v.v. nhưng xin hãy ghi rõ nguồn vietbf.com. Xin cám ơn.
Phần 1:
http://vietbf.com/forum/showthread.php?t=1055416
Phần 2:
http://vietbf.com/forum/showthread.php?t=1055450
Phần 3:
http://vietbf.com/forum/showthread.php?t=1055730
Phần 4:
http://vietbf.com/forum/showthread.php?t=1055947
