Mỹ chi tiêu nhiều hơn từ lúc Trump nhậm chức

[nguoiduatinabc]

Chính phủ Mỹ chi nhiều hơn trong tháng đầu tiên Tổng Thống Donald Trump nhậm chức so với cùng thời kỳ năm ngoái, một dấu hiệu cho thấy kế hoạch giảm bớt chi phí do ông đề ra vẫn chưa làm gánh nặng tài chánh quốc gia bớt nặng nề.

Trump đóng băng hàng tỷ Mỹ kim viện trợ dành cho ngoại quốc và cho hơn 20,000 nhân viên liên bang thôi việc từ lúc ông tái xuất Tòa Bạch Ốc vào tháng trước. Tỷ phú kỹ nghệ Elon Musk, người dẫn đầu chính sách giảm bớt ngân sách, tuyên bố tiết kiệm được hàng chục tỷ Mỹ kim.

Nhưng cho dù là tiết kiệm đi chăng nữa thì cho tới nay gánh nặng ngân sách vẫn nặng nề do chính phủ chi nhiều hơn trong các chương trình y tế và hưu trí cũng như tình trạng tăng lãi suất, Bộ Ngân Khố cho biết trong hồ sơ ngân sách.

Nhìn chung, chính phủ chi khoảng $710 tỷ từ 21 Tháng Giêng tới 20 Tháng Hai, dữ liệu ngân sách thường nhật tại Bộ Ngân Khố cho thấy, tăng so với khoảng $630 tỷ trong cùng thời kỳ năm ngoái.

Các chuyên gia ngân sách độc lập cho biết những con số này cho thấy áp lực không ngừng gia tăng vì dân số ngày càng già đi và gánh nặng nợ công ngày càng lớn.



“Chúng ta hứa hẹn quá lời trong các chương trình chăm sóc sức khỏe và hưu trí so với những gì chính phủ đang thu được, từ đó dẫn tới tình trạng mất cân bằng trên phương diện chính sách, làm nguồn ngân sách $7 ngàn tỷ bị hao hụt,” Maya MacGuineas, chủ tịch Ủy Ban Trách Nhiệm Ngân Sách Liên Bang CRFB cho biết. “Trong cả thời kỳ tốt lẫn xấu, lúc nào chúng ta cũng vay, dẫn tới mức nợ kỷ lục.”

Tòa Bạch Ốc cho biết Bộ Hiệu Quả Chính Phủ DOGE do Musk điều hành đang thực hiện cam kết của Trump về việc giảm tình trạng lãng phí và gian lận.

Musk và Trump đặt mục tiêu giảm bớt $1 ngàn tỷ trong nguồn ngân sách liên bang trị giá $6.7 ngàn tỷ, nhưng Trump cũng hứa hẹn không bỏ bớt phúc lợi cho thành phần người cao niên thọ hưởng các khoản thanh toán An Sinh Xã Hội và giữ nguyên việc tham gia vào chương trình chăm sóc sức khỏe Medicare.

Hai chương trình này chi hết một phần ba ngân sách liên bang trong năm tài khóa vừa qua.

Musk từng nói rằng ông sẽ xem xét kỹ lưỡng cả hai chương trình để tìm ra tình trạng gian lận, nhưng các kế hoạch xem xét kỹ lưỡng hồ sơ thanh toán và nhân sự do ông đề ra làm dấy lên nỗi lo về an ninh và quyền riêng tư. Hôm Thứ Tư, 19 Tháng Hai, 21 viên chức DOGE đệ đơn từ chức nhằm bày tỏ hành động phản đối, nói rằng cơ quan này đã sái quấy trong việc quản lý dữ liệu cá nhân của dân Mỹ.

Trump không thể làm gì nhiều để giảm các khoản tiền trả cho các dịch vụ liên quan tới nợ nần, chiếm 13% ngân sách năm ngoái, mà không gây rủi ro vỡ nợ có thể làm khuynh đảo hệ thống tài chánh toàn cầu.

Dữ liệu tại Bộ Ngân Khố cho thấy chính phủ thanh toán khoảng $94 tỷ tiền lãi trong tháng đầu tiên sau khi Trump nhậm chức, so với khoảng $80 tỷ cùng thời kỳ năm ngoái.

Tuần trước, các viên chức chịu trách nhiệm cho kế hoạch giảm ngân sách do Musk dẫn đầu tuyên bố tiết kiệm được $55 tỷ nhờ các hợp đồng bị hủy bỏ và hợp đồng cho mướn tài sản, nhưng sau đó dường như thừa nhận rằng có nhiều khoản tiền chỉ tiết kiệm được ít hơn so với tuyên bố ban đầu.

Trong một bản cập nhật công bố hôm Thứ Ba, DOGE công bố rằng họ xóa bỏ hoặc tiết kiệm được chi phí cho 170 hợp đồng tổng cộng khoảng $3 tỷ, theo một cuộc điều tra được Reuters thực hiện. Ví dụ, một hợp đồng liên quan tới Cơ Quan Phát Triển Quốc Tế Hoa Kỳ USAID đóng góp vào kế hoạch tiết kiệm sau khi giảm từ gần $655 triệu xuống còn 35 xu.

Cho tới nay, kế hoạch giảm ngân sách quyết liệt nhất do Trump và Musk đề ra tập trung vào một phần nhỏ hơn nhiều so với tầm cỡ của nguồn ngân sách. Trump quyết định giải thể USAID, một cơ quan chi $42 tỷ trong năm tài khóa 2023, tương đương 0.6% ngân sách.

Trump cũng giảm bớt nguồn nhân lực liên bang bằng chương trình “đình hoãn từ chức,” tức là đồng ý nghỉ việc trong năm nay đổi lấy vài tháng lương cũng như cho thôi việc hàng loạt, tính tới nay ảnh hưởng tới khoảng 100,000 trong số 2.3 triệu viên chức liên bang. Các khoản tiết kiệm tiền lương vẫn chưa thành hiện thực. Trong năm tài khóa 2022, chi phí quản lý nguồn nhân lực chỉ bằng 4.3% tổng ngân sách.

Nỗ lực đóng băng ngân sách cứu trợ nội địa đang bị tòa án đình hoãn.