Nhiều người đă coi phim trên Internet, You Tube… trước đó. Ngày 24.3 tôi có mặt trong buổi chiếu phim tại Berlin. Dù sứ quán VN có ư ngầm ngăn cản, nhưng đă có hơn 100 người đến tham dự (đa số người Việt đến từ bên Đông Berlin). Buổi chiếu phim có mặt anh André Menras (tác giả cuốn phim) và sau đó có dịp "giao lưu" trao đổi với anh bằng tiếng Việt. Anh hóm hỉnh tŕnh bày những chuyện "nhậy cảm", "tàu lạ", gặp bạn "tà-ru" (tà ru = tù ra), chuyện "người thật, việc thật" trong nước: biểu t́nh chống Trung quốc, việc cấm chiếu phim nầy tại Sài G̣n… và suy nghĩ của anh về chế độ độc tài hiện nay.
Anh tự hào anh là người có quốc tịch Việt, từng tranh đấu cho ḥa b́nh VN, anh không thể chấp nhận khi Hoàng Sa bị Trung quốc lấn chiếm và hành hạ bắn giết ngư dân. Việt Nam với anh hôm nay là những người Việt Nam như các anh NH Chi… những người chủ trương mạng Bauxit…, những người dũng cảm đấu tranh tự do dân chủ, cho độc lập chủ quyền VN, chứ không phải những "đồng chí" đang có quyền, có tiền hiện nay, t́m cách ngăn cấm mọi ư kiến khác biệt, bỏ tù những người chống đối.
Nhiều phát biểu của người Việt ở Đông Berlin (dù c̣n nhiều liên hệ với trong nước), chứng tỏ "tư duy" độc lập của ḿnh, không muốn "ăn theo, nói theo" chế độ, sứ quán măi, đă trân trọng anh AM hoàn thành cuốn phim gây xúc động cho người xem (mà nhiều người Việt trong nước không dám thực hiện).
"Hoàng Sa – Nỗi đau mất mát"! Nỗi đau mất bố, mất anh, mất đảo, mất nước… Rồi "những ngôi mộ gió"… Xem phim chúng ta cảm nhận nỗi đau tận cùng trong chính thâm tâm anh…
Berlin, 24.3.2012
Đ. L