Thể thức Thụy Sĩ mới của UEFA đang là tâm điểm của sự tranh căi. Liệu nó có thực sự mang đến những trận đấu hấp dẫn và công bằng?
Khi 18 trận đấu tại Champions League đồng loạt diễn ra vào rạng sáng 30/1, châu Âu sẽ bước vào một đêm bóng đá điên rồ, nơi nhiều đội bóng đều phải dốc hết sức ḿnh để t́m đường vào ṿng knock-out. Đây không chỉ là một ṿng đấu cuối của giai đoạn ṿng bảng, mà c̣n là bài kiểm tra lớn nhất cho thể thức Thụy Sĩ mới của UEFA - một cải cách đang chia rẽ người hâm mộ và giới chuyên môn.
Hỗn loạn hay hấp dẫn?
"Hỗn loạn" là từ duy nhất để mô tả t́nh h́nh khi bảng xếp hạng Champions League hiện tại dày đặc như màn so tài cận chiến. UEFA phải phát triển hẳn một công cụ mô phỏng để các câu lạc bộ và người hâm mộ có thể nắm bắt kịch bản phức tạp ảnh hưởng đến cơ hội của đội nhà. Thậm chí, họ c̣n cung cấp tính năng theo dơi trực tiếp các thay đổi, bởi chỉ một bàn thắng có thể làm đảo lộn mọi thứ.
Đây là lần đầu tiên trong lịch sử Champions League mà 18 trận đấu diễn ra đồng thời, tất cả trong một bối cảnh căng thẳng tột độ. Với ba điểm chênh lệch giữa đội xếp thứ ba Arsenal và đội xếp thứ 13 Brest, cuộc đua giành suất vào top 8 để tiến thẳng vào ṿng 16 đội đang nóng hơn bao giờ hết. Trong khi đó, hai gă khổng lồ Manchester City và Paris Saint-Germain lại phải vật lộn để tránh bị loại.
Điều này tạo ra một viễn cảnh khó tin: những ông lớn đang run rẩy trước nguy cơ bị hất văng khỏi giải đấu, c̣n những đội bóng nhỏ th́ tràn đầy khát vọng chiến đấu đến cùng.
Liệu Manchester City có bị loại khỏi Champions League?
Ánh mắt sẽ dồn về những CLB hàng đầu. Man City và PSG - hai đại diện được kỳ vọng nhiều nhất trong thể thức mới này - có nguy cơ bị loại sớm nếu không đạt kết quả thuận lợi. Bayern Munich và Real Madrid, vốn xem việc lọt vào ṿng knock-out là điều hiển nhiên, giờ đây cũng không thể yên tâm.
Cuộc đối đầu đáng chú ư nhất sẽ diễn ra ở Stuttgart, nơi PSG và đội chủ nhà chỉ cần ḥa là cùng dắt tay nhau vào ṿng play-off. Viễn cảnh này khiến người hâm mộ đặt câu hỏi liệu có khả năng hai đội chơi cầm chừng, tạo ra một "biscotto" như đă từng xảy ra trong lịch sử?
Biscotto trong bóng đá ám chỉ một kết quả có lợi cho hai đội, nhưng lại gây bất lợi cho một đội khác. Đây là một thuật ngữ Italy, thường được dùng để miêu tả t́nh huống các đội bắt tay" để đạt được mục đích chung. Man City chắc chắn sẽ lo lắng, bởi họ cần chiến thắng trước Club Brugge để nuôi hy vọng.
Trong khi đó, ở nhóm dưới, những đội bóng không c̣n hy vọng vẫn chiến đấu v́ những mục tiêu khác. Trận đấu giữa Young Boys và Red Star Belgrade, hai đội bóng cuối bảng, vẫn mang ư nghĩa tài chính lớn khi mỗi chiến thắng trị giá tới 1,8 triệu bảng.
Thể thức mới - lợi ích và mặt trái
Hệ thống Thụy Sĩ, được UEFA áp dụng từ mùa giải năm nay, gây tranh căi ngay từ đầu. Một số cho rằng đây chỉ là bước đệm cho kế hoạch tái cấu trúc Champions League vào năm 2027. Tuy nhiên, sức hút mà nó tạo ra trong mùa giải này đang khiến nhiều người thay đổi quan điểm.
Điểm hấp dẫn của thể thức mới nằm ở mức độ kịch tính: mọi bàn thắng, mọi khoảnh khắc đều có ư nghĩa. Nhưng mặt trái cũng rơ ràng - những trận đấu một chiều và tỷ số đậm đă phơi bày khoảng cách thực sự giữa các đội bóng lớn và phần c̣n lại.
Đáng buồn thay, bóng đá châu Âu đang đối mặt với sự mất cân bằng nghiêm trọng. Nếu Dinamo Zagreb không thể tạo nên điều kỳ diệu trước AC Milan, ṿng 16 đội sẽ không có bất kỳ đại diện nào từ khu vực phía Đông Munich. Điều này chỉ làm dày thêm quan điểm rằng thể thức Thụy Sĩ thực chất là một "Super League trá h́nh", nơi các ông lớn vẫn giữ quyền kiểm soát.
Dù c̣n nhiều ư kiến trái chiều, thể thức mới đang cho thấy một điều: bóng đá cần sự kịch tính và bất ngờ để giữ chân người hâm mộ. Các nhà quản lư UEFA sẽ theo dơi sát sao diễn biến đêm nay, bởi kết quả không chỉ định đoạt số phận các đội bóng mà c̣n cả tương lai của hệ thống Thụy Sĩ.
Một nguồn tin từ nội bộ UEFA cho biết: “Chúng tôi cần những đêm thế này - đầy kịch tính và không thể đoán trước”. Và quả thật, khi tiếng c̣i măn cuộc vang lên trên 18 sân cỏ khắp châu Âu, những tiếng reo ḥ, những giọt nước mắt và những câu chuyện bất ngờ sẽ được viết tiếp.
Câu hỏi lớn nhất lúc này: ai sẽ vượt qua, ai sẽ gục ngă, và liệu hệ thống Thụy Sĩ có thực sự là tương lai của bóng đá châu Âu?
VietBF@ sưu tập