Trong gần 20 năm sau khi Nguyễn Thị Sâm sát hại con chồng, cơ quan công an huyện Phúc Thọ (Hà Nội) đã trải quân từ Bắc vào Nam để tìm kiếm Sâm nhưng chị ta vẫn bặt vô âm tín.
Chương trình Hành trình phá án của ANTV đã tái hiện lại vụ kỳ án mẹ kế sát hại con chồng ở xã Hiệp Thuận, huyện Phúc Thọ, TP Hà Nội mà mất tới 17 năm, xuyên qua 2 thế kỷ XX và XXI, hung thủ mới sa lưới pháp luật.
Cái chết tức tưởi của đứa trẻ lên 5
Xã Hiệp Thuận vốn là một làng quê thuần nông rất bình yên bỗng một ngày trở nên xao động bởi cháu Nguyễn Văn Hợp (5 tuổi) là con trai của anh Nguyễn Văn Nhân bỗng mất tích bí ẩn vào ngày 19/5/1988.
Buổi trưa hôm ấy, khi cả nhà gọi Hợp ra ăn cơm thì không thấy cháu đâu. Cả nhà hốt hoảng chia nhau đi khắp làng tìm kiếm. Từng gốc cây, thửa ruộng, ao chuôm, sông ngòi trong vùng đều được gia đình và bà con hàng xóm giúp đỡ tìm kiếm.
Chân dung Nguyễn Thị Sâm. Ảnh: An ninh Thủ đô
Sau khi gia đình báo công an, lực lượng công an còn cử lực lượng đi tìm ở các bến xe ở khu vực nội thành Hà Nội, rồi có người còn lên biên giới Lạng Sơn tìm nhưng đều không có tung tích của cháu Hợp suốt 4 ngày trời.
Cháu Hợp cứ thế mất tích trong nỗi hoang mang của gia đình. Cho đến ngày 23/5/1988, bà Nguyễn Thị Rõ ở thôn Quế Lâm cùng xã đi cắt cỏ ở bãi đất trống thì bỗng phát hiện một ụ đất nhô lên bất thường bởi trước đây bà chưa thấy ụ đất này bao giờ. Đến gần ụ đất, mùi hôi thối bốc ra khiến bà Rõ nghĩ là ai đó chôn xác động vật chết ở đây.
Bà Rõ dùng liềm cắt cỏ cào đất để xem bên dưới là gì thì gần như ngất xỉu khi phát hiện thi thể cháu bé xấu số bị vùi lấp một cách sơ sài. Bà Rõ dùng hết sức lực chạy lên đê gọi người tới giúp đỡ.
Vậy là cháu Hợp đã được tìm thấy sau nhiều ngày mất tích nhưng lúc này chỉ còn là thi thể lạnh lẽo. Cái chết tức tưởi của một đứa trẻ ở vùng quê thuần khiết, luôn đầm ấm tình làng nghĩa xóm khiến nơi đây rơi vào không khí trầm mặc, đau thương.
Sau khi khám nghiệm tử thi, cơ quan công an xác định cháu Hợp tử vong do bị ngạt thở và chấn thương sọ não. Công an có đầy đủ cơ sở chứng minh đây là vụ giết người man rợ rồi giấu xác cháu bé ngoài cánh đồng.
Những người dân trong xã mỗi khi tụ họp nói chuyện lại bàn luận về cái chết của cháu Hợp, không ai có thể đoán được vì sao, cháu bé mới 5 tuổi lại bị sát hại dã man đến vậy. Bởi vì ở địa phương, bố cháu là anh Nhân có nghề bện dây thừng đã tạo công ăn việc làm và tạo thêm thu nhập cho nhiều người dân trong xã.
Gia đình ông bà bố mẹ của cháu Hợp cũng luôn sống hòa nhã, không có mâu thuẫn thù tức với ai đến nỗi người ta phải xuống tay với cháu bé vô tội con anh. Vì thế, cán bộ công an lúc bấy giờ gần như đi vào ngõ cụt khi điều tra cái chết của cháu bé 5 tuổi.
Truy tìm hung thủ
Một cái chết quá thương tâm đặt ra yêu cầu cho cơ quan công an là phải nhanh chóng tìm ra kẻ thủ ác. Cơ quan công an bắt đầu điều tra từ gia đình nạn nhân.
Khi tiến hành xác minh thời gian biểu của mọi người trong gia đình anh Nhân vào buổi sáng cháu Hợp mất tích thì không có điểm gì bất thường. Ông nội cháu đi công việc ở xã, bà nội đau ốm nằm nhà, anh Nhân đi bán dây thừng còn người mẹ kế của cháu Hợp (Nguyễn Thị Sâm) thì đi bón phân ở ruộng làng.
Tuy nhiên, khi rà soát quãng đường từ nhà anh Nhân ra đến ruộng lạc, một nhân chứng cho biết có nhìn thấy một người phụ nữ quẩy một đôi quang gánh và có một đứa trẻ khoảng 5 tuổi đi phía sau nhưng không biết danh tính của cả hai.
Một nhân chứng khác thì nhìn thấy chị Sâm, mẹ kế của cháu Hợp gánh một đôi thúng rất nặng đi về phía bên kia đê.
Trong lúc công tác điều tra đang được tiến hành sát sao, công an đang lần lượt triệu tập những người liên quan lên trụ sở để lấy lời khai thì gia đình anh Nhân chạy đến báo tin, mẹ kế Sâm cùng đứa con gái mới hơn một tuổi là con chung của chị ta và anh Nhân đã biến mất bất thường.
Việc Sâm ôm con ruột bỏ nhà đi giữa lúc con chồng bị sát hại khiến chị ta thành đối tượng tình nghi lớn nhất. Sau khi Sâm ôm con bỏ trốn, cơ quan điều tra tổ chức truy tìm ở tất cả các địa chỉ quen thân của chị ta và gia đình nhưng không phát hiện ra dấu vết.
Đáng chú ý, khi khám xét nhà anh Nhân tìm bằng chứng, công an phát hiện đôi quang gánh mà Sâm thường dùng đi làm đồng có những vệt máu người nghi là máu của cháu Hợp.
Kết hợp các chứng cứ và lời khai, công an huyện Phúc Thọ đã phát lệnh truy nã Nguyễn Thị Sâm về tội Giết người trên phạm vi toàn quốc. Nhiều điều tra viên dày dặn kinh nghiệm đã được tung vào cuộc tìm kiếm Sâm nhưng chị ta dường như "bốc hơi" khỏi thế giới này vậy.
Công lý được thực thi
17 năm sau khi cháu Hợp bị sát hại, gia đình anh Nhân vẫn chưa một lần ngủ yên bởi Nguyễn Thị Sâm vẫn còn chưa chịu sự trừng trị của pháp luật cho những hành vi mình gây ra.
Lệnh truy nã xuyên qua 2 thế kỷ XX và XXI nhưng chưa một lần có nguồn tin nào đáng giá báo về cho đến năm 2005, cơ quan điều tra bất ngờ nhận được một thông tin tố giác ẩn danh.
Người phụ nữ không cho biết tên, địa chỉ của mình, chỉ cung cấp thông tin cực kì đáng giá rằng có một phụ nữ tên Thanh, quê ở Hiệp Thuận, Phúc Thọ đang bị truy nã về tội giết người, hiện sinh sống ở huyện Phú Giáo, tỉnh Bình Dương.
Vụ án của gần 20 năm trước nhanh chóng được lật lại. Các điều tra viên nhanh chóng khoanh vùng mọi phụ nữ tên Thanh trên địa bàn huyện Phú Giáo mà nói giọng bắc, tuổi từ 40-50, có con gái sinh năm 1987.
Mất hàng tháng trời truy vết, các trinh sát cuối cùng cũng tìm ra người phụ nữ khả nghi tên Nguyễn Thị Thanh, sống ở thôn Kỉnh Nhượng, xã Vĩnh Hòa, huyện Phú Giáo.
Quá trình theo bóng người phụ nữ này, các trinh sát phát hiện chị ta thường xuyên đi chùa và mỗi lần đứng trước tượng Phật đều khẩn cầu rất lâu, dường như muốn sám hối một điều gì đó.
Mất một thời gian rất lâu theo dõi, các trinh sát mới dám khẳng định, Thanh chính là Nguyễn Thị Sâm, mẹ kế đang bị truy nã vì giết con chồng.
Khi các trinh sát ập vào nhà Thanh và hô to Nguyễn Thị Sâm, chị ta ngã quỵ và đưa tay ra cho cảnh sát đưa đi, thị đã nhận tội ngay lúc ấy có lẽ vì quá mệt mỏi với cuộc sống trốn nã suốt 17 năm qua.
Lời khai của ả mẹ kế
Khi về cơ quan công an lấy lời khai, Sâm cho hay do xấu xí nên đành chấp nhận làm vợ hai của anh Nhân. Biết anh Nhân đã từng có 1 đời vợ và con riêng nhưng Sâm vẫn chấp nhận lấy, chỉ mong cuộc sống yên bình trôi qua.
Nhưng mọi việc không như Sâm nghĩ, chưa làm vợ đã làm mẹ, Sâm gặp không ít khó khăn khi đối diện với con riêng của chồng và gia đình chồng. Đã thế, Sâm còn bị chồng đánh trong việc nhà lẫn việc đồng áng.
Sáng hôm xảy ra vụ việc, khi đi bón lạc trồng ngoài đồng, Sâm gặp cháu Hợp đang tha thẩn chơi một mình ở đây. Thấy Sâm, cháu Hợp khóc đòi mẹ kế cho đi theo ra đồng. Sâm quát mắng, đuổi con về nhà nhưng cháu Hợp không chịu nghe nên liền tát cháu 1 cái.
Lúc này, Hợp khóc rất to nên Sâm lo sợ cháu sẽ mách chồng và bố mẹ chồng nên liền dùng ngô rang dỗ dành nhưng vẫn không được. Lo sợ cộng với uất ức dồn nén bấy lâu, Sâm liền sát hại cháu bé, rồi cho thi thể cháu vào 1 bên quang gánh rồi gánh ra ruộng ngô ngoài cánh đồng, chôn giấu xác cháu Hợp, phủ lên trên mấy lá ngô khô.
Xong xuôi Sâm mới lại mang đôi quang gánh về ruộng lạc của nhà mình ở cánh đồng thôn Yên Dục để làm cỏ lạc.
Trên đường quay lại ruộng, Sâm gặp chị Nguyễn Thị Yên (em chồng) đang trên đường sang nhà thăm mẹ đẻ. Giữ thái độ bình thản như không có chuyện gì xảy ra, Sâm rủ chị Yên ở lại đợi mình vun lạc xong rồi cùng về. Đến khoảng 11 giờ trưa cùng ngày, mọi người đổ xô đi tìm cháu Hợp nhưng Sâm vẫn trả lời không biết cháu ở đâu.
Khi thi thể cháu Hợp được phát hiện, Sâm biết sớm muộn gì tội ác cũng bị lộ tẩy nên gói ghém một ít tư trang rồi bế đứa con gái mới hơn một tuổi ra ga Hà Nội lên tàu trốn vào TP.HCM rồi dạt xuống Vĩnh Hòa, Phú Giáo, Bình Dương sống.
Với tội danh giết người, Tòa án nhân dân tỉnh Hà Tây khi đó đã tuyên phạt Nguyễn Thị Sâm bản án tù chung thân. Người mẹ kế này có lẽ sẽ dành suốt quãng đời còn lại trong tù để sám hối về những gì mình đã gây ra.
