Tình trạng đáng lo ngại của tù nhân IS ở Syria?

[Romano]

Liên minh chống IS do Mỹ dẫn đầu đang tài trợ cho việc mở rộng đáng kể một cơ sở giam giữ lớn ở Đông Bắc Syria, một động thái có thể làm giảm cơ hội bùng phát bạo động nhưng cho thấy có sự bế tắc trong việc đối phó với các tù nhân bị bắt.Thiếu tướng Kevin Copsey của quân đội Anh, phó chỉ huy chiến lược của liên minh, cho biết sẽ nỗ lực tăng gấp đôi quy mô cơ sở nhà tù Hasakah hiện tại. Đó là ba tòa nhà trường học đã được chuyển đổi thành nơi giam giữ khoảng 5.000 tù nhân, theo trang tin American Military News.

Các nhà tù tạm được các đối tác người Kurd của Mỹ vận hành. Họ thuộc Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do liên minh hậu thuẫn. Trong những năm qua, liên minh quốc tế đã tài trợ và hỗ trợ để củng cố an ninh của họ.

Người phát ngôn của Bộ Quốc phòng Anh xác nhận rằng Anh đang tài trợ cho nỗ lực "mở rộng đáng kể" nhà tù Hasakah.

Các quan chức quân sự cảnh báo kể từ khi vùng lãnh thổ của ISIS sụp đổ vào năm 2017, rằng SDF sẽ không thể duy trì các nhà tù vô thời hạn và các chiến binh giàu kinh nghiệm có thể thoát ra khỏi các cơ sở xiêu vẹo và quay trở lại chiến trường. Tuy nhiên, liên minh dường như không có giải pháp nào tốt hơn là củng cố nhà tù Hasakah, nơi quá đông đúc.

Trung tướng Paul Calvert, chỉ huy lực lượng Mỹ trong liên minh, cũng cho biết mục tiêu mở rộng nhà tù Hasakah nhằm giúp SDF kiểm soát tốt hơn.

"Việc mở rộng cho phép họ thực sự phân tán mỏng các tù nhân nhiều hơn một chút để không có mạng lưới liên kết với nhau bên trong nhà tù" - Trung tướng Calvert nói trong một cuộc phỏng vấn tại trụ sở liên minh ở thủ đô Baghdad vào ngày 5-3.

Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Anh cho biết trong một tuyên bố rằng nỗ lực mở rộng này bao gồm "tư vấn kỹ thuật và tài trợ cho việc tân trang cũng như mở rộng cơ sở nhà tù". Đây được xem như một phần trong nỗ lực ổn định chung của Liên minh Toàn cầu trong khu vực.

"Mặc dù nỗ lực mở rộng đặc biệt này được Anh tài trợ nhưng Mỹ cũng có ngân sách để cải thiện an ninh cho các cơ sở nhà tù, chủ yếu nhằm mục đích tăng cường an ninh và tình báo ngoại vi" - Trung tướng Calvert nói.

Trong các nhà tù, các quan chức cấp cao đã phải vật lộn với việc có khoảng 12.000 tù nhân bị SDF giam giữ trong nhiều năm. Họ hầu hết đến từ Iraq hoặc Syria nhưng khoảng 2.000 người được gọi là "chiến binh nước ngoài", nhóm mà các quan chức Mỹ cho biết đang đặt ra vấn đề lớn nhất.

Trung tướng Calvert cho biết: "Thực sự chúng tôi muốn đưa những người đang bị giam giữ trở về quốc gia của họ".Liên minh đã chiếm lại thành công vùng lãnh thổ từng do ISIS nắm giữ và các quan chức quân sự nói rằng những gì còn lại của tổ chức này kém hiệu quả hơn rất nhiều.

Tuy nhiên, "một cuộc nổi dậy ở cấp độ thấp vẫn còn đang âm ỉ ở cả Iraq và Syria"- Trung tướng Calvert nhấn mạnh. Tại Syria, ông Calvert đặc biệt lo ngại về hoạt động của ISIS trên sa mạc Badia, là nơi không có sự hiện diện của Mỹ.Một vấn đề riêng biệt nhưng không kém phần rắc rối là khoảng 65.000 phụ nữ và trẻ em bị giam giữ trong một trại di cư có tên là al Hol, ở phía Đông Bắc Syria. Các điều kiện nhân đạo tại al Hol rất nghiêm trọng và các quan chức quân đội lo ngại sâu sắc về việc những người bị mắc kẹt ở đó đang dần trở nên cực đoan hóa.

Theo Thiếu tướng Copsey, liên minh cũng đang tìm cách tài trợ cho việc xây dựng một trung tâm phục hồi chức năng cho thanh thiếu niên "như một cách tốt nhất để giải thoát họ khỏi tổ chức ISIS ở al Hol".

Cuối cùng, cả hai ông Calvert và Copsey đều cho biết vấn nạn này thuộc lĩnh vực chính trị và nhân đạo, không phải là một vấn đề quân sự.