BBC
Ban Kiểm chứng
11-11-2020
Khi Tổng thống Trump tiếp tục tranh căi về kết quả cuộc bầu cử Mỹ, các bài đăng sai lệch hoặc gây hiểu lầm đă lan truyền trên mạng xă hội về cuộc bỏ phiếu.
nhóm kiểm tra bầu cử - h́nh minh họa
Một số những tin này đă được khuếch đại bởi chính Tổng thống Trump và đội ngũ của ông, những người đă kêu gọi mọi người phải đặt câu hỏi về tính toàn vẹn của cuộc bầu cử mà không cung cấp bằng chứng.
Chúng tôi đă kiểm tra một số tuyên bố chính.
Người chết không thể bỏ phiếu: Tin đồn Michigan bị lật tẩy
Một số tweets được truyền đi cáo buộc rằng nhiều người chết đang bỏ phiếu ở tiểu bang quan trọng Michigan, làm tăng thêm điệp khúc do ông Trump dẫn đầu về những tuyên bố “gian lận cử tri” chưa được chứng minh.
Giới chức tiểu bang Michigan phản ứng lại, gọi những tin đồn này là “thông tin sai lệch” – và lưu ư rằng phiếu bầu từ người chết bị từ chối.
Các tweet lan truyền được cho là đă xác định được những người bỏ phiếu vắng mặt, mặc dù được sinh ra vào thời điểm chuyển giao thế kỷ và đă qua đời.
Một trong những người đàn ông trong các bài viết dường như đă lẫn phiếu của ḿnh với phiếu của cha ông, hiện đă qua đời. Ông và cha có cùng tên và địa chỉ,
theo trang mạng web Politifact. Các quan chức địa phương ở Michigan nói với trang Politifact rằng lá phiếu của người con đă bị quy nhầm cho người cha trên hệ thống bỏ phiếu chính thức.
Chúng tôi đă thấy các trường hợp cá biệt khác về cáo buộc “người chết” bỏ phiếu – hầu hết cũng được giải thích là v́ các thành viên gia đ́nh có cùng tên hoặc các lư do kỹ thuật, chẳng hạn như cử tri được hướng dẫn tạm nhập một ngày sinh giả định, nếu ban đầu họ không thể t́m thấy hồ sơ đăng kư cử tri của họ trực tuyến.
Những tin đồn này được lặp đi lặp lại bởi các tài khoản có ảnh hưởng, gồm của cả con trai của tổng thống Don Jr. – người tất nhiên cũng có chung tên với cha ḿnh – và lănh đạo Đảng Brexit Nigel Farage.
Không có bằng chứng về sự cố phần mềm ở Michigan
Các bài đăng đang được chia sẻ rộng răi trên mạng cho thấy một trục trặc trong phần mềm kiểm phiếu được sử dụng ở Michigan đă dẫn đến việc hàng ngh́n lá phiếu bầu cho Donald Trump được tính cho Joe Biden.
Các tuyên bố đă được đưa lên Twitter của tổng thống, Thượng nghị sĩ Đảng Cộng ḥa Ted Cruz đăng lại, cho thấy có thể có vấn đề với phần mềm được sử dụng trên toàn tiểu bang.
Có một vấn đề xảy ra ở một quận nơi các phiếu bầu ban đầu được báo cáo không chính xác cho ông Biden, mà
Bộ trưởng Ngoại vụ Michigan Jocelyn Benson nói “đă nhanh chóng được xác định và sửa chữa”.
Bà nói thêm lỗi ban đầu là lỗi của con người, không phải lỗi do phần mềm tạo ra.
Các bài đăng trên mạng hiện đang lan truyền khẳng định có thể có vấn đề tương tự ở 47 quận khác ở Michigan, nơi cùng một phần mềm được sử dụng.
Bà Benson nói: “Không có bằng chứng cho thấy lỗi người dùng này xảy ra ở nơi khác trong tiểu bang.”
Phiếu ‘Sharpie’ vẫn được tính ở Arizona
Một tin đồn lan rộng khác xuất hiện trong cuộc đếm phiếu ở tiểu bang chiến trường Arizona.
Có những tweet cáo buộc có một kế hoạch làm giảm số phiếu ở các khu vực ủng hộ đảng Cộng ḥa của tiểu bang bằng cách phân phát bút Sharpie – bút đánh dấu vĩnh viễn – để mọi người điền vào lá phiếu của họ.
Trong một video được lưu hành rộng răi, một người phụ nữ mô tả cách máy bỏ phiếu được cho là không thể đọc được các lá phiếu được đánh dấu bằng loại bút này.
Người đứng sau camera nói rằng phiếu bầu không được tính và mọi người đang bị buộc phải sử dụng bút Sharpie để làm sai lệch tổng số phiếu bầu.
Điều này dẫn đến một loạt hoạt động trên mạng xă hội, và các tuyên bố về gian lận cử tri rằng số lượng lớn phiếu từ người ủng hộ Trump đă bị vô hiệu.
CNN đưa tin rằng một nhóm người biểu t́nh tập trung tại Quận Maricopa ở Arizona đă “la hét về thông tin sai lệch trên mạng xă hội về Sharpie”.
Nhưng những tuyên bố này sai.Giới chức Quận Maricopa nói Sharpies không làm cho phiếu bị vô hiệu .
Bộ trưởng Ngoại vụ Arizona, Katie Hobbs, xác nhận trên Twitter rằng nếu bạn trực tiếp bỏ phiếu “lá phiếu của bạn sẽ được tính, bất kể bạn sử dụng loại bút nào (thậm chí là bút Sharpie)!”.
Bà Hobbs sau đó nói với CNN rằng ”ngay cả khi máy móc không thể đọc những lá phiếu này v́ một lư do nào đó, như mực thấm qua mặt bên kia, chúng tôi có cách để đếm chúng. Chúng sẽ được đếm. Hoàn toàn không có căn cứ để nói rằng đây là một số âm mưu làm mất hiệu lực các lá phiếu của Đảng Cộng ḥa.”
Bản đồ cập nhật phiếu Michigan bị lỗi
Một bản đồ bỏ phiếu ở Michigan từ đêm bầu cử – cho thấy sự gia tăng đột ngột khoảng 130.000 phiếu bầu cho Joe Biden, nhưng không tăng cho ông Trump – đă lan truyền trên mạng xă hội.
Tổng thống Trump đă tweet h́nh ảnh đang làm dấy lên đồn đoán về hành vi gian lận cử tri.
Việc các có thêm một lượng lớn phiếu bầu vào một cuộc kiểm phiếu cùng một lúc, khi phiếu đang được đếm là việc b́nh thường.
Nhưng người dùng mạng xă hội đặt câu hỏi tại sao ông Trump không có thêm bất kỳ phiếu bầu nào vào cuộc kiểm phiếu của ḿnh trong bản cập nhật cụ thể này.
Lời giải thích rất đơn giản – đó là một lỗi nhập dữ liệu, sau đó đă được sửa chữa.
Decision Desk, trang web giám sát bầu cử đă tạo ra bản đồ, nói: “Đó là một lỗi đơn giản từ một tệp do tiểu bang tạo ra mà chúng tôi đă nhập vào … tiểu bang đă nhận thấy lỗi và đưa ra số lượng cập nhật.”
Những người thách thức kết quả đang cố gắng vào một nơi đếm phiếu ở Detroit, Michigan. Nguồn: Getty Images
Người phát ngôn nói thêm: “Điều này có thể xảy ra trong đêm bầu cử và chúng tôi ngờ các nhà lập bảng phiếu bầu khác ở Michigan cũng có thể gặp lỗi này và sửa chữa trong thời gian thực như chúng tôi đă làm.”
Twitter đă dán nhăn cho các tweet đang làm dấy lên nghi ngờ này rằng: “Một số hoặc tất cả nội dung được chia sẻ trong tweet này bị tranh chấp và có thể gây hiểu lầm về một cuộc bầu cử hoặc quy tŕnh dân sự khác.”
Matt Mackowiak, người dùng có bài đăng được ông Trump chọn tweet lại, đă xóa tweet đó đi và xin lỗi – mặc dù h́nh ảnh vẫn được chia sẻ rộng răi ở những nơi khác.
Sáng sớm thứ Tư, bản đồ cập nhật này được những người QAnon ủng hộ thuyết âm mưu và ủng hộ Trump, truyền đi đến một lượng lớn khán giả do những người có ảnh hưởng bảo thủ trên mạng tiếp tay truyền tải.
Khi chúng tôi liên hệ với Văn pḥng bầu cử của Michigan, họ không b́nh luận về sự khác biệt dữ liệu, nhưng cho biết kết quả ở giai đoạn này là “không chính thức” và không phải là con số cuối cùng.
Wisconsin không có nhiều phiếu bầu hơn số người ghi danh
Đă có nhiều tuyên bố sai sự thật rằng có nhiều người ở Wisconsin bỏ phiếu hơn số người ghi danh đi bầu.
Một người dùng đă tweet: “BREAKING: Wisconsin có nhiều phiếu bầu hơn những người đă ghi danh đi bầu. Tổng số cử tri đă ghi danh: 3.129.000. Tổng số phiếu bầu: 3.239.920. Đây là bằng chứng trực tiếp của gian lận.”
Tuy nhiên, số lượng cử tri ghi danh được Tweet này đưa ra đă lỗi thời –
con số mới nhất tính đến ngày 1/11 là 3.684.726.
Ḍng tweet đó hiện đă bị xóa đi, nhưng mọi người trên Facebook và Twitter vẫn tiếp tục chia sẻ ảnh chụp màn h́nh của bài đăng.
Tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu cho Wisconsin tại cuộc bầu cử này cao hơn đáng kể so với những năm trước.
Tiểu bang Wisconsin cũng cho phép mọi người ghi danh bỏ phiếu vào đúng ngày bầu cử 3/11, có nghĩa là tổng số cử tri đă ghi danh c̣n có thể cao hơn con số được báo cáo hiện tại.