Cuộc tranh luận giữa ông Trump và Biden đă kết thúc, nhưng dư âm của buổi tranh luận th́ vẫn c̣n ... nóng.
H́nh mô tả bệnh t́nh của ông Biden:
Trong giới y khoa. Người ta chú ư đến hành vi của ông Biden hơn là ông Trump. Đủ thứ suy luận, nhưng tựu trung lại là câu hỏi: tại sao ông ấy (Biden) có vẻ mất cái 'train of thought' / mạch suy nghĩ trong tranh luận.
Một chuyên gia của ĐH Harvard, Miguel Hernan, cho rằng ông Biden chỉ đơn giản mắc chứng cà lăm (stutering), chứ thần thái của ổng rất tuyệt vời. Ông Hernan dùng sách giáo khoa để giải thích thêm rằng những người mắc chứng cà lăm thường hay dùng những chữ fillers như 'you know', 'well actually', 'um', 'ah', v.v. Hernan chỉ ra rằng người với chứng cà lăm có vẻ ngần ngại, bất định, lẫn lộn, thậm chí tỏ ra nhu nhược. Tóm lại, ư ông Hernan là ông Biden rất minh mẫn, quyết đoán, và không nhu nhược, nhưng cái chứng cà lăm làm cho người ta nh́n ổng như thế.
Một ông giáo sư khác là Harlan Krumholz, một chuyên gia về tim mạch của ĐH Yale, viết hẳn một bài luận văn nhan đề ‘Did cold medications affect Biden's debate performance?’ (Có phải thuốc chống cảm lạnh ảnh hưởng đến khả năng tranh luận của ông Biden). Mở đầu bài luận văn Krumholz mỉa mai Trump và gọi cách ông ấy kêu gọi Biden nên đi làm xét nghiệm là ‘Trumpaganda’ (phải công nhận là cách chơi chữ hay), rồi ngay sau đó, ông dịu giọng suy luận rằng Biden thua trong lần tranh luận đó là do thuốc ... cảm lạnh. Hm.
Có lẽ cả hai đều sai. Và thiếu thực tế.
Không có triệu chứng cà lăm ở đây. Chẳng hạn như khi người MC hỏi về vấn đề lạm phát, ông ấy nói ‘… chúng tôi cuối cùng đă đánh bại Medicare.’ Thành ra, không trách khi ông Trump thốt lên: 'Tôi thậm chí không biết ổng nói ǵ, và tôi không nghĩ ổng biết ổng nói ǵ." C̣n trả lời câu hỏi về phá thai, Biden ngập ngừng đưa ra những câu trả lời rời rạc về nhập cư trong khi nh́n chằm chằm, miệng há hốc trong những khoảng nghỉ. Không phải cà lăm.
Cũng chẳng có cảm ǵ hết. Các quan chức phụ tá cho Biden xác định rằng ổng không bị cảm cúm hôm đó, và do đó không có chuyện dùng thuốc cảm.
Có thể cả hai đều nói ngược lại những ǵ họ nói, nếu họ đang thảo luận về đối thủ chánh trị của họ chứ không phải đồng minh chánh trị. 'Khi thương trái ấu cũng tṛn'. Đă thương Biden th́ cho dù Biden có năng lực thấp cỡ nào, người thương ổng sẽ t́m mọi lí lẽ, kể cả y khoa, để biện minh rằng ông ấy tài giỏi và nhân từ. Hôm kia, một anh kĩ sư gốc Việt có cảm t́nh với phe Dân Chủ nói rằng anh ấy rất xúc động khi thấy h́nh ảnh ông Biden trong tranh luận như của cha chú ḿnh: từ tốn, nhân từ, bác ái.
Ngược lại, 'Ghét nhau th́ trái bồ ḥn cũng méo'. Đă không ưa ông Trump, cho dù ông ấy nói ǵ hay làm ǵ hay ho, th́ người ghét vẫn cho rằng ông ấy là một kẻ tào lao. Rồi viện dẫn toà án hay chứng cớ y tế ra để biện minh. Trong cộng đồng người Việt ở bên Mĩ, có những người mang danh sư sĩ dùng hết sanh lực b́nh sanh chỉ để chửi Trump, bất kể ông ấy nói ǵ và làm ǵ.
Ông Biden mắc chứng cà lăm th́ đúng, nhưng đó là thời c̣n trẻ. Nhưng người ở tuổi 80 mắc chứng cà lăm? Y văn nói xác suất thấp à nghen. Những biểu hiện của ông Biden trong lần tranh luận đó không phải là cà lăm. C̣n thuốc cảm lạnh làm cho ổng nói dở? Khoa học loại ǵ mà lạ lùng vậy trời?
Tôi nghĩ chỉ đơn giản: ông ấy (Biden) đă già và chưa bao giờ là một nhà hùng biện.
Cái note này không bàn ông Trump hay Biden xạo trong tranh luận; chỉ bàn về thái độ của giới có học dùng (nguỵ) khoa học để biện minh cho thần tượng của ḿnh. Tôi thấy họ không xứng đáng là người có học. Một dạng người mù sờ voi hạng bét.
Đúng là cảm nhận về thế giới bên ngoài của một cá nhân thể hiện đúng với cái tŕnh độ và cái tâm mà cá nhân đó đang sở hữu. Con người thế nào th́ nh́n thế giới thế đó.
Lần tranh cử này, ngoài hai ông già mà tôi thấy chẳng hào hứng ǵ, c̣n có một người tôi thấy rất hay. Đó là cựu Đại tá Hùng Cao. Anh này là dân tị nạn gốc Quảng Trị (?), học toàn tại những địa chỉ danh giá, từng kinh qua nhiều vai tṛ chinh chiến, và nay ra tranh cử Thượng viện. Nếu đắc cử, anh ta sẽ là Thượng nghị sĩ gốc Việt đầu tiên ở Mĩ, và đó sẽ là một điểm son trong 50 năm người Việt định cư ở Mĩ.
Tuy nhiên, anh ấy thuộc phe ông Trump, và đă có vài đồng hương lên tiếng là không muốn bỏ phiếu cho ảnh. Nếu vậy th́ buồn quá. Tại sao để chánh kiến làm lu mờ việc ủng hộ một ứng viên gốc Việt tị nạn? Nếu là tôi, tôi chẳng cần biết anh ấy phe DC hay CH, tôi chỉ bỏ phiếu v́ anh ấy là đồng hương.
NGUYEN TUAN