Vậy là bắt đầu lại mới trong tình hình cuộc sống mới nhiều thứ đã đảo lộn. Cái thời ô sin không ngớt việc đã qua, không chỉ vậy tiền vào như nước cũng qua. Hiện tại nhiều gia đình vì dịch bệnh nên rất lo sợ việc thuê người ngoài.
Khó khăn nghiêm trọng với người giúp việc nhà theo giờ bắt đầu từ cuối tháng 5-2021, khi đợt dịch thứ 4 bùng phát căng thẳng ở TP.HCM.
Chị Trần Kim Vân giúp việc nhà theo giờ gặp khó vì ít người thuê - Ảnh: M.DŨNG
"Tôi đi xin việc 5 nhà thì 3 chủ nhà gật với điều kiện tôi phải xét nghiệm COVID-19 phương pháp PCR và ở luôn nhà họ. Thậm chí, họ còn yêu cầu tôi phải ở cho đến khi nào hết dịch, còn nếu về thăm gia đình thì phải xét nghiệm PCR lại mới được quay lại làm việc".
Chị Trần Thị Hạnh, một nữ giúp việc nhiều năm ở khu vực Bình Phú, quận 6, kể chuyện khó đi tìm việc "dọn nhà theo giờ", công việc osin mà chị nói trước đây nhiều nhà cần đến mức chị làm không xuể, thu nhập mỗi tháng gần 20 triệu đồng.
Người ta than nhiều ngành khổ vì dịch như hướng dẫn viên du lịch, tài xế này nọ, nhưng mấy ai biết nghề giúp việc nhà như chúng tôi cũng bế tắc vì dịch.
Chị Trần Thị Hạnh
Thời "osin chảnh" qua rồi
"Hồi trước dịch, tôi chạy sô, dọn dẹp nhà cửa cho 5 gia đình. Tiền công 60.000 đồng/giờ. Tháng nào mệt, làm ít cũng được gần 20 triệu đồng. Tháng nào khỏe hay nhà họ có tiệc tùng cần mình dọn dẹp nhiều mấp mí 25 triệu đồng. Cực chút, phải sấp mặt làm từ sáng tới khuya hết nhà này sang nhà khác nhưng nhiều tiền lắm" - chị Hạnh kể.
Người phụ nữ 37 tuổi, quê Tiền Giang này nói chị từng đi làm công nhân. Tình cờ giúp dọn dẹp một ngày chủ nhật cho gia đình có đám giỗ, được trả 350.000 đồng. "Mê luôn, công nhân làm gì có thu nhập này. Thế là tôi đi làm osin theo giờ. Miễn mình có sức khỏe và làm sạch sẽ, an toàn là nhà này giới thiệu sang nhà kia, làm không xuể" - chị Hạnh nhớ lại hồi trước năm 2020.
Thế nhưng dịch bùng phát, sau gần 5 năm giúp việc nhà, đây là lần đầu chị không được đi làm cả tháng trời. Mấy nhà thuê chị lau dọn theo giờ, có nhà hỗ trợ vài trăm ngàn để "giữ chân" để khi hết dịch chị quay lại làm, mấy nhà im lặng "có gì gọi sau".
Tuy nhiên, khó khăn nghiêm trọng với người giúp việc nhà theo giờ bắt đầu từ cuối tháng 5-2021, khi đợt dịch thứ 4 bùng phát căng thẳng ở TP.HCM. "Hồi đầu, tôi nghe chủ nhà kêu tạm nghỉ ít bữa, coi diễn biến ra sao rồi tính. Ai dè, hết tháng 5, sang tháng 6, hết tháng 7, tháng 8, tháng 9 vẫn nằm co ro ở nhà trọ, mất hết việc làm..." - chị Hạnh kể chủ nhà sợ lây lan dịch bệnh nguy hiểm, không dám để người giúp việc theo giờ cho nhiều gia đình vào nhà.
Và chính chị ban đầu cũng sợ người nhà lây bệnh lại cho mình, nên nghỉ việc cũng không nặng nề lắm. Nhưng rồi mất hoàn toàn thu nhập khiến chị đâm hoảng. Tiền đâu trả nhà trọ, tiền đâu chi phí ăn uống và gửi về cho chồng con đang ở quê Cai Lậy, Tiền Giang.
Nỗi niềm này cũng được bà Lê Thị Thu, đồng nghiệp của chị Hạnh, thường giúp việc nhà theo giờ ở khu vực đường Hậu Giang, quận 6, ngậm ngùi trải lòng.
"Tôi vẫn nhớ chủ nhà thứ nhất kêu tôi nghỉ làm vào ngày 7-6, lúc đó dịch đã lan rồi. Vài ngày sau đến chủ nhà thứ hai, thứ ba, rồi tất cả bốn chủ nhà đều nói tôi đừng đến làm nữa, khi nào dịch êm, họ sẽ gọi đi làm lại. Thật sự lúc đầu tôi cũng sợ bị nhiễm bệnh từ chính các gia đình mình giúp việc, nên tôi vẫn vui vẻ khi họ kêu mình tạm nghỉ. Ai dè cứ nghỉ mãi" - bà Thu, 51 tuổi, có thâm niên làm osin hơn 20 năm ở TP.HCM, kể.
Những người giúp việc như chị Hạnh, bà Thu ban đầu cũng tạm cầm cự được, vì khi họ được đi làm thì thu nhập khá ổn. Nhưng sau mấy tháng nghỉ dài, nhiều người rơi vào khó khăn bởi đa số đều từ quê lên, phải ở nhà trọ và gia cảnh nghèo dưới quê. Đặc biệt là những người mới chập chững từ quê lên làm giúp việc nhà, chưa kịp dành dụm được bao nhiêu.
Nhiều người tự làm việc nhà thay vì thuê osin - Ảnh: M.DŨNG
Thời "bình thường mới" vẫn khó
Từ tháng 10-2021, khi các lệnh giãn cách xã hội nghiêm ngặt để phòng dịch được nới lỏng dần, những người giúp việc nhà theo giờ tưởng sẽ được đi làm lại, nhưng thực tế khác hẳn.
"Đợi mãi những nhà thuê tôi lau dọn vẫn không gọi đến làm lại. Rồi những cô osin như tụi tôi dần cũng hiểu ra thực tế dịch giã vẫn còn lan tràn và người ta vẫn sợ lây nhiễm, không dám cho người ngoài vào nhà mình" - chị Trần Kim Vân, làm osin theo giờ trên đường Trần Văn Giàu, quận Bình Tân, kể.
Bình thường người phụ nữ này lau dọn nhà với tiền công 50.000 đồng/giờ này cũng sống ổn, nhưng hiện nay chị đang rất khó khăn, chờ mãi chẳng thấy ai gọi đi làm lại. Có người hỏi chị chịu giúp việc và ở luôn trong nhà họ không, nhưng hoàn cảnh chị không thể vì còn nuôi con nhỏ 8 tuổi ở bên ngoài.
Thực tế nhiều nhà vẫn cần người giúp việc làm giờ, nhưng sợ giao tiếp nhiều, lây nhiễm, nên cả hai phía cần người và cần việc đều không thể gặp nhau.
Chị Hạnh nói: "Có mấy chủ nhà hỏi tôi nếu chịu vào ở luôn trong nhà thì họ nhận, mức lương khoảng 5-6 triệu đồng/tháng vì lúc này ai cũng khó khăn. Tôi vẫn đang băn khoăn, chưa gật đầu, vì một phần lương vậy là thấp quá so với thu nhập osin theo giờ, một phần vì tôi không muốn cảnh gò bó ở hẳn trong nhà người ta, nhất là lúc dịch giã thế này. Lỡ họ đi làm bị nhiễm thì liên lụy cả mình".
Theo chị Hạnh, những người muốn nhận chị vào làm osin 24/24 tại gia đã đưa ra những yêu cầu: có kết quả xét nghiệm COVID-19 bằng phương pháp PCR trong 48 giờ, không được về nhà cho đến khi hết dịch. Còn nếu về thăm nhà thì phải xét nghiệm PCR lại mới được trở lại nhà họ.
"Có bà chủ nhà còn kỹ tới mức nói tôi cứ cầm phiếu xét nghiệm PCR đến, nhưng khi vào nhà thì họ sẽ lấy que xét nghiệm nhanh lần nữa mới quyết định nhận hay không" - chị Hạnh cho biết đến giờ vẫn tạm cầm cự, chưa nhận vào ở hẳn nhà ai, "nhưng nếu cứ tình hình khó khăn này thêm vài tháng nữa thì chắc tôi sẽ phải nghĩ lại, xài hết sạch tiền dành dụm rồi".
Nhiều người giúp việc theo giờ khác thì cho biết họ cũng chưa có ý định chuyển vào làm osin hẳn cho nhà ai đó. Và lý do quan trọng nhất vẫn là thu nhập thấp hơn nhiều so với làm "chạy sô" mà lại bị gò bó hơn. Trong khi đó, ở phía bên kia nhiều gia đình có nhu cầu người giúp việc cũng đang ở hoàn cảnh rất khó xử vì sợ lây nhiễm.
Nếu không có dịch, hầu hết họ đều chỉ muốn thuê người giúp việc nhà theo giờ, làm xong rồi về, không bao ăn ở trong nhà. Thời đại dịch lan tràn, đâu mấy ai dám cho người lạ vào nhà rồi lại qua nhà khác, dù có phòng hộ kỹ vẫn lo. Còn bấm bụng, thuê luôn osin ở hẳn trong nhà thì họ cũng gặp khó, vì không dễ kiếm được người.
"Tôi đã tìm 5, 6 người giúp việc nhưng không thành công. Cô thì lắc đầu ngay, không chịu vào ở hẳn nhà mình, cô chê lương ít. Có bà chịu vào ở thì lại lớn tuổi, không làm nổi" - bà Nguyễn Thị Phương Nga, một chủ hộ ở khu Bình Phú, quận 6, than thở thế khó khi tìm osin.
Chưa vượt qua nỗi lo "lây nhiễm"
Bà Trần Thị Lệ Xuyên, một người môi giới việc làm ở khu Nam Sài Gòn, cho biết nhu cầu người làm việc nhà vẫn cao và nhiều người cũng đang rất cần việc làm, nhưng cả hai bên đều khó gặp nhau vì dịch bệnh, sợ lây nhiễm cho gia đình chủ nhà.
"Tôi biết có người lao động thậm chí chấp nhận test nhanh vào mỗi đầu buổi sáng đến làm, nhưng nhiều chủ nhà vẫn ngại phương pháp này không chính xác. Họ nói lỡ vừa nhiễm từ nhà ai hôm qua thì hôm nay xét nghiệm cũng có thể chưa ra kết quả chính xác" - bà Xuyên cho biết.
