Diễn viên nào có nét tương đồng với Hoàng sư phụ? Đó đă là cuộc tranh luận không hồi kết của người hâm mộ Trung Hoa. Suốt nửa thế kỷ nay chỉ có ba người được chọn để sắm vai Hoàng sư phụ.
Giới b́nh dân thắng thế với sự “dễ thương” của Lư Liên Kiệt, tuy nhiên giới vơ học th́ lại trân trọng hơi quá đáng Triệu Văn Trác...
1,5 tỷ người tuyển chọn
Được chọn để sắm vai Hoàng sư phụ là ước mơ cao nhất của bất cứ diễn viên vơ thuật nào. Suốt nửa thế kỷ nay chỉ có 3 người có được vinh dự này: Quan Đức Hưng, Lư Liên Kiệt và Triệu Văn Trác.

Lư Liên Kiệt
Quan Đức Hưng là diễn viên đầu tiên có được duyên trời ấy. Tất nhiên, sắm vai Hoàng Phi Hồng th́ trước tài diễn xuất th́ phải có nền tảng vơ thuật thật sự xuất chúng. Quan Đức Hưng là diễn viên nhạc kịch Quảng Đông và tất nhiên là bậc thầy vơ thuật của môn phái Bạch Hạc và Hồng Gia quyền. Tuy nhiên, các tác phẩm điện nửa thế kỷ trước khó có thể có được nhưng khung h́nh, những cảnh quay khiến người ta “nổi da gà”...
Nhưng có một điều đáng trân trọng là tại Bảo Chi Lâm, các cảnh quay vơ thuật về Hoàng Phi Hồng đều là cảnh phim do Quan Đức Hưng sắm vai. Không chỉ vơ thuật mà cả trong điện ảnh cũng cần một tôn ti trật tự nhất định và các bậc tiền bối luôn nhận được sự trân trọng cao nhất.
Đă gần 100 tuổi, nhưng Quan kịch sĩ hoàn toàn có thể yên ḷng đi gặp Hoàng sư phụ để báo cáo “đă có người sắm vai ngài c̣n oách hơn tôi”. Cái này, cả 1,5 tỷ người Trung Hoa liên quan mật thiết và hàng tỷ người quan tâm trên thế giới đều đă biết: Lư Liên Kiệt.
Nhiều năm vô địch Wushu toàn quốc (lần đầu 11 tuổi), một cuộc sống mực thước, quy chuẩn trong đời sống phóng đăng của điện ảnh Hongkong với bao Trần Quán Hy, Trương Bá Chi... đă khiến Lư Liên Kiệt không có đối thủ trong cuộc lựa chọn người đóng Hoàng Phi Hồng.
Seri phim Hoàng Phi Hồng do Lư Liên Kiệt sắm vai cứ “đến hẹn lại lên” tới mức, ở những phần gần đây, điện ảnh Hongkong đă cho Hoàng sư phụ cùng d́ Mười Ba sang tận Mỹ để đánh nhau với cao bồi miền Tây (bí quá nên các bác Hongkong bịa bừa ra thế).
Người dân Phật Sơn gọi Lư là Hoàng Phi Hồng tái thế! Cuộc sống đức hạnh của Lư Liên Kiệt được người ta liên tưởng đến cuộc đời tận tụy của Hoàng sư phụ. Nhưng đến Bảo Chi Lâm th́ mới thấy, đạo diễn không chọn Lư Liên Kiệt th́ đúng là kẻ “có mắt mà không có tṛng”.
Di ảnh của Hoàng tài chủ có thể nói đúng là giống Lư ngôi sao điện ảnh đến từng milimét. Có thể gọi đây là bức chân dung của Lư Liên Kiệt khi có tuổi. Nếu lười chụp ảnh th́ Lư Liên Kiệt có thể lấy di ảnh này sửa qua loa rồi bảo của ḿnh th́ trời cũng chả phát hiện ra được.
Khi so sánh về mọi thứ th́ có lẽ Lư Liên Kiệt chỉ khác (hoặc kém) Hoàng sư phụ mỗi điều: Hoàng sư phụ có tới 4 vợ một lúc. Thế nhưng cũng tại Phật Sơn, giới vơ thuật th́ lại không thích Lư Liên Kiệt sắm vai người thầy của họ lắm.
Đấm đá “văn nghệ” thế th́ toi
Khổ cho Triệu Văn Trác v́ dân Phật Sơn, dân Trung Hoa khó tính. Cứ như Việt Nam lại hay. Cái anh diễn viên vơ thuật Lư Hùng th́ bất cứ nhân vật anh hùng nào của Việt Nam, anh đều đóng được tuốt. Giống hay không giống cũng kệ thây!
Dù vô địch vơ thuật nhiều năm nhưng Lư Liên Kiệt lại chỉ vô địch ở nội dung biểu diễn. Lối đánh hoa bổng, nh́n đẹp mắt nhưng không đắc dụng khi lâm trận. Xung trận mà đấm đá văn nghệ thế th́ toi. Lối đánh hoa bổng này được dân vơ thuật Trung Hoa xưa nay gọi là “múa gậy bán thuốc cao” dùng cho bọn măi vơ. Chính Hoàng sư phụ khi cơ hàn đă từng phải múa gậy bán thuốc cao (Sơn Đông măi vơ). Và đây là quăng đời mà nhiều đối thủ đă từng nhạo báng Hoàng Phi Hồng khi muốn gây chiến.
Lâm Hiển Long là một cao đồ của Hồng Gia quyền, anh cũng có một trung tâm dạy vơ thuật trong số gần 200 cơ sở dạy vơ của Phật Sơn. Anh ngồi gần tôi trong một trận quyền Anh của ASIAD16 ở nhà thi đấu Lĩnh Nam Minh Châu, trong khi chờ một trận đấu, bàn về chuyện Hoàng Phi Hồng và Lư Liên Kiệt, anh chỉ lên tường nhà thi đấu bảo: “Hoàng sư phụ của chúng tôi thế này cơ”.
Trên tường là bức ảnh to tổ bố ghi lại khoảnh khắc một vơ sĩ Muay Thái dính đ̣n của một vơ sĩ Trung Quốc. Cú đá khiến vơ sĩ Muay Thái kia tưởng như bị xoay ngược đầu về phía sau. Lâm Hiển Long giải thích, phải mất cả đời người vất vả t́m ṭi, học hỏi thậm chí giao du cả với kẻ thù, Hoàng sư phụ mới biến được lối đánh hoa bổng của Thiếu Lâm trở nên hiệu quả, uy lực như thế.
Và hiện nay, tại các vơ đường Phật Sơn, cuốn phim dùng làm vật trợ giáo trong giảng dạy là những phim do Triệu Văn Trác thủ vai và tất nhiên đó là những phim nhà Vô địch vơ thuật Trung Hoa này sắm vai Hoàng Phi Hồng.

Triệu Văn Trác
Cũng vô địch vơ thuật toàn Trung Hoa như Lư Liên Kiệt nhưng Triệu Văn Trác lại hơn đứt (về chuyên môn) v́ anh vô địch đối kháng (có đánh nhau hộc máu mồm, dồn máu mũi, sủi máu cam hẳn hoi). Và Triệu Văn Trác chính là một tiêu biểu của những cải cách vơ thuật mang tính cách mạng của Hoàng Phi Hồng: Lấy vơ học Thiếu lâm làm căn bản để điều khiển, sử dụng các môn vơ hiệu quả, thực dụng khác.
Khốn một điều khi sang với lĩnh vực điện ảnh th́ những ưu thế kia lại thành bất lợi: Triệu Văn Trác đấm đá nhanh gọn quá, trong khi khán giả lại muốn nhấm nháp, từ từ thưởng thức. Đừng tưởng giỏi mà đă là hay!
Thêm một vấn đề đau khổ nữa là vẻ mặt đẹp một cách nam tính của Triệu Văn Trác trông lại quá giống mặt người... Nhật (cái này th́ giời cứu).
Nam Hải - DânViệt