Kim Jong-un và tín hiệu cải cách
Những khác biệt nho nhỏ ở Triều Tiên, từ việc thanh niên được vuốt keo lên tóc như diễn viên Hàn, cho đến các chợ mở cửa muộn hơn, có thể là những dấu hiệu cải cách ít ỏi và dè dặt.
Kể từ Kim Jong-un lên nắm quyền, Triều Tiên đã có nhiều thay đổi so với thời ông Kim Jong-il. Ảnh:
AP
Hồi tháng 4, Kim Jong-un được thế giới biết đến nhiều hơn khi có bài phát biểu lần đầu tiên trước công chúng ngay sau vụ thử tên lửa thất bại, và qua nhiều chuyến công tác trên khắp đất nước.
Trong những chuyến thăm đến các doanh trại và nhà máy, có lần nhà lãnh đạo Triều Tiên mở phanh cúc áo khoác, thậm chí để những nhân viên nhà máy ôm hôn mình. Theo trang
Spiegel của Đức, sau 6 tháng trở thành "nhà lãnh đạo vĩ đại", Kim Jong-un đã thể hiện một phong cách điều hành đất nước hoàn toàn khác so với người cha quá cố.
Đối với ông Kim Jong-il, việc xuất hiện trên truyền hình sau vụ phóng tên lửa thất bại hoặc để người dân ôm ấp là điều không thể xảy ra. Nhưng con trai ông dường như thoải mái hơn, Kim Jong-un xuất hiện trước công chúng với một người phụ nữ trẻ đẹp bên cạnh và tham dự buổi hòa nhạc có sự xuất hiện của các nhân vật hoạt hình Disney.
Vẫn còn là khá sớm để đánh giá xem liệu nhà lãnh đạo trẻ với mái tóc húi kiểu đặc biệt này sẽ tiến hành cải cách một đất nước vốn ưu tiên quân sự này như thế nào. Cũng không rõ là liệu ông có muốn thay đổi "truyền thống" và rời khỏi ánh hào quang hiện có hay không.
Tuy nhiên những thay đổi nho nhỏ này có thể dấu hiệu cho sự cải cách trong tương lai. Giờ mở cửa của các chợ và cửa hàng tự do ở Bình Nhưỡng nay trở nên linh hoạt hơn. Kim Jong-un cũng từng mạnh mẽ chỉ trích những lỗi quản lý yếu kém ở một công viên giải trí.
Những khách du lịch đến Triều Tiên cho biết rằng người dân ở đây, hoặc ít nhất là ở Bình Nhưỡng, đã thay đổi phong cách ăn mặc khi đi ra đường, trở nên hiện đại hơn. Khách du lịch nhìn thấy những sinh viên ăn mặc mốt mét và những chàng trai trẻ đã cắt tóc theo kiểu của những diễn viên, ca sĩ Hàn Quốc. Ở chợ, quần áo nhập khẩu cũng đã phổ biến hơn, chẳng hạn như những bộ Hanbock truyền thống đã được pha trộn thêm những màu sắc tươi sáng đến từ Hàn Quốc.
Các phát thanh viên Triều Tiên cũng như người dân Triều Tiên được nhận thấy ăn mặc trẻ trung, hiện đại và màu sắc tươi sáng hơn so với trước kia. Ảnh:
Xinhua
Dòng chảy thông tin không thể ngăn chặn
Những thay đổi nhỏ nhoi trong đời sống thường ngày của người dân Triều Tiên là kết quả của việc gia tăng số lượng thông tin và những đoạn phim về thế giới bên ngoài, nhất là về Hàn Quốc, từ những đĩa CD, DVD. Một số đĩa được lưu chuyển từ vùng biên giới với Trung Quốc gần sông Áp Lục, một số do con cái của các quan chức Triều Tiên được ra nước ngoài mang về. Bộ phim bom tấn của Hollywood năm 1997, Titanic, hiện cũng đang được yêu thích ở đây.
Nhà nước cho phép người dân sử dụng đầu máy DVD cá nhân, thậm chí là sản xuất những thiết bị này tại một nhà máy ở Bình Nhưỡng.
"Chúng tôi có thể mua đầu đĩa DVD từ những người buôn lậu, chỉ cần đăng ký là được, vì nhà chức trách cho phép xem những đĩa dịch từ tiếng Nga và Trung Quốc. Ngoài ra, cũng nhiều người sử dụng thẻ nhớ USB", một người tị nạn Triều Tiên kể trên trang web
Daily NK.
Chính quyền cũng cho phép người dân sở hữu máy tính, mặc dù phải đăng ký với nhà chức trách và sẽ được kiểm tra ổ cứng bất cứ khi nào. Các nhà chức trách cũng thành lập lực lượng đặc biệt, Văn phòng 27, cho mục đích này. Một đơn vị khác là Nhóm 109, được biết đến với nhiệm vụ truy quét những đĩa CD, DVD có nội dung "không trong sáng".
Tuy nhiên, vẫn có một việc người dân Triều Tiên chưa được phép, đó là việc truy cập Internet. Ngay cả các trường đại học và các viện nghiên cứu cũng chỉ sử dụng những mạng lưới riêng và chỉ được truy cập các trang web nước ngoài trong những trường hợp hết sức đặc biệt.
Thay đổi chiến lược tuyên truyền
Kể từ khi không thể ngăn cản được dòng chảy thông tin tiếp cận với người dân, chính quyền Triều Tiên đã thay đổi chiến lược tuyên truyền của mình. Những tuyên truyền trước kia nhấn mạnh Hàn Quốc đang phải chịu nạn đói khủng khiếp và hàng nghìn người thất nghiệp phải sống lang thang trên phố. Nhưng hiện nay, Triều Tiên nói rằng, mặc dù thịnh vượng nhưng Hàn Quốc là một xã hội vô hồn, chìm ngập trong nạn ô nhiễm, tội phạm và bất bình đẳng.
"Cho đến tận năm 2000, người dân vẫn tin rằng Hàn Quốc là đất nước vô cùng nghèo đói. Tuy nhiên, sau khi xem những phim truyền hình Hàn Quốc, đến nay chỉ có trẻ con mới nghĩ rằng Hàn Quốc là nước nghèo", một người tị nạn nói với giáo sư Andrei Lankov, chuyên gia về Triều Tiên của đại học Kookmin, Seoul cho hay.
Khi được hỏi liệu những thông tin này có làm ảnh hưởng đến việc cầm quyền của Bình Nhưỡng, thậm chí gây ra một cuộc cách mạng hay không, ông Lankov cho rằng khó có khả năng đó. "Người dân Triều Tiên nay biết nhiều thông tin hơn về thế giới và biết rằng nước mình ở trong tình trạng nghèo đói, tuy nhiên không đồng nghĩa với việc họ sẽ chống lại chính phủ của nhà lãnh đạo Kim Jong-un".
Vũ Hà
theo vne