Quan hệ Mỹ - Pakistan là tấm gương phản chiếu rơ nhất mối quan hệ cộng hưởng trong trật tự thế giới mà ranh giới giữa đồng minh và kẻ thủ luôn mong manh.
Trong một diễn biến mới nhất xung quanh căng thẳng giữa Mỹ và Pakistan, ngày 25/9 Thủ tướng Pakistan Syed Yusuf Raza Gilani đă triệu hồi Ngoại trưởng Hina Rabbani Khar đang ở New York dự khóa họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc về nước để phản đối việc Mỹ cáo buộc chính quyền Pakistan ủng hộ những phiến quân có liên hệ với Taliban. (>> chi tiết)
Trước đó, ngày 24/9 Ngoại trưởng Hina Rabbani Khar cho rằng, Mỹ không đủ khả năng để xa lánh chính phủ Pakistan hay người dân Pakistan. “Mỹ không đủ khả năng để xa lánh Pakistan, Mỹ không đủ khả năng để xa lánh của nhân dân Pakistan. Nếu Mỹ đang lựa chọn để làm như vậy th́ Mỹ sẽ phải trả giá cho hành động của họ”, bà Hina Rabbani Khar nói với kênh truyền h́nh Geo TV khi đang có mặt tại trụ sở Liên Hợp Quốc. (>> xem thêm)
Căng thẳng giữa 2 đồng minh trong cuộc chiến chống khủng bố vừa tạm thời lắng xuống sau vụ Mỹ tự ư thực hiện cuộc đột kích bất ngờ vào lănh thổ Pakistan nhằm tiêu diệt trùm khủng bố Bin Laden hồi tháng 5/2011, bỗng bùng phát trở lại khi hôm 22/9 vừa qua. (>> chi tiết)
Quan chức quân sự cấp cao của Mỹ cáo buộc cơ quan gián điệp Pakistan ủng hộ nhóm chiến binh Haqqani trong một cuộc tấn công gần đây vào Đại sứ quán Mỹ và trụ sở của NATO ở thủ đô Kabul làm 25 người thiệt mạng. (>> xem thêm)
Thông tin qua lại được phát đi từ Washington và Islamabad xuất hiện dày đặc trên các phương tiện truyền thông những ngày qua, cho thấy mức độ căng thẳng gia tăng trong mối quan hệ Mỹ - Pakistan.
Thậm chí, hôm 25/9 trên chương tŕnh Fox News Sunday, Thượng nghị sĩ Đảng Cộng ḥa thuộc Ủy ban Vũ trang Thượng viện Mỹ Lindsey Graham (bang Nam Carolina) đề xuất, Washington nên cân nhắc xem xét hành động quân sự chống Pakistan nếu nước này tiếp tục ủng hộ các cuộc tấn công khủng bố nhằm vào binh lính Mỹ ở Afghanistan.
Nữ ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton và người đồng cấp Pakistan Hina Rabbani Khar.
Thượng nghị sĩ Graham không trực tiếp kêu gọi dùng hành động quân sự với Pakistan mà bóng gió rằng “tất cả các sự lựa chọn” đều cần được đưa lên bàn để cân nhắc, xem xét.
Theo Graham, đất nước Pakistan nên được sắp xếp lại và Mỹ không nên tiếp tục cung cấp viện trợ cho Pakistan mà cần phải thiết lập một mối “quan hệ giao dịch” với nước này.
“Họ đang giết hại các binh lính Mỹ. Nếu họ tiếp tục các hành động nuôi dưỡng khủng bố như một phần của chiến lược quốc gia, chúng ta cần phải xem xét mọi lựa chọn, trong đó có việc bảo vệ các binh lính của chúng ta”, Thượng nghị sĩ Graham lớn tiếng.
Trên thực tế, kể từ thời điểm Mỹ phát động cuộc chiến chống khủng bố, Pakistan được xem là đồng minh thân cận số một của Mỹ tại mặt trận Afghanistan. Nhưng Washington chưa bao giờ đặt hoàn toàn niềm tin vào Islamabad.
Trong 10 năm thực thi sứ mệnh chống khủng bố trên đất Pakistan, Mỹ đă viện trợ cho Pakistan khoảng 20 tỷ USD bao gồm khí tài quân sự và kinh tế, đổi lại Islamabad hợp tác với Washington trong cuộc chiến hao người, tốn của này.
Tuy nhiên, trong suốt một thập niên, ngay cả khi Bin Laden bị diệt, Washington luôn thất vọng rằng Islamabad đă “làm quá ít” trong nỗ lực chống lại các phần tử khủng bố.
Mỹ công khai hoài nghi việc Quân đội Pakistan không chỉ nửa vời trong cuộc chiến chống khủng bố mà vẫn duy tŕ quan hệ với Taliban, và tỏ ư nghi ngờ các cuộc tấn công của Taliban tại Afghanistan là do có sự hậu thuẫn của những lực lượng khủng bố lẩn trốn trên lănh thổ Pakistan.
Vụ nhân viên Cục T́nh báo trung ương Mỹ (CIA) Ray Davis bắn chết 2 người Pakistan ở thành phố Lahore hồi cuối tháng 1/2011, vụ Pakistan bắt giữ gián điệp người Mỹ, và mới đây là việc Mỹ quyết định tạm ngưng 800 triệu USD tiền viện trợ quân sự cho Pakistan… đă khiến quan hệ hai nước thêm căng thẳng.
Dẫu vậy, theo giới phân tích quốc tế, cả Mỹ và Pakistan sẽ sớm vượt qua giai đoạn nhạy cảm này, giữa Wasshington và Islamabad tồn tại nhiều mối ràng buộc v́ các lợi ích chồng chéo.
Về phía Islamabad, đó là các khoản viện trợ quân sự và kinh tế mạnh mẽ từ Washington. Là một nước nhỏ, Pakistan không có quá nhiều sự lựa chọn trong các đối tác.
Tuy có những phát ngôn mang tính cứng rắn, nhưng Thủ tướng Syed Yusuf Raza Gilani đủ sáng suốt để nhận ra thực tế rằng: Cắt đứt quan hệ với Mỹ không phải là một lựa chọn khôn ngoan.
Với Washington, Islamabad là ch́a khóa giúp Mỹ kiềm chế sự nổi lên của các phần tử Taliban. Ngoài ra, các phần tử Hồi giáo cực đoan đang trú ẩn tại khu vực biên giới Tây Bắc Pakistan luôn là hiểm họa với binh sĩ Mỹ và đồng minh tại Afghanistan.
Bởi từ đây, các phần tử Hồi giáo cực đoan không chỉ tấn công lực lượng liên quân ở miền Đông Afghanistan, mà c̣n lên các kế hoạch tấn công châu Âu và Bắc Mỹ.
Cắt đứt quan hệ với Pakistan cũng đồng nghĩa với việc Mỹ đẩy Islamabad về gần Bắc Kinh, đối thủ của Washington trên nhiều các phương diện. Qua đó để thấy rằng, dẫu xuất hiện những vết nứt vỡ, nhưng quan hệ Mỹ - Pakistan sẽ lại sớm được hàn gắn lành lặn.
Tùng Dương
Theo ĐấtViệt
Cái nh́n tích cực về quan hệ Mỹ - Pakistan
