BEIJING (Reuters) - Nhà lănh đạo tinh thần Tây Tạng hiện đang lưu vong, Đức Đạt Lai Lạt Ma, không có quyền chọn người kế vị theo ư muốn của ngài và phải tuân thủ truyền thống đầu thai tái thế, truyền thống lịch sử và văn hóa người Tây Tạng từ bao đời nay, theo lời một viên chức nhà nước Trung Quốc hôm Thứ Hai.
Sư Tây Tạng lưu vong diễn hành với h́nh Đức Đạt Lai Lạt Ma trong ngày thứ ba của Tết Tây Tạng, ở Baudhanath Stupa tại Katmandu, Nepal, hôm Thứ Hai. Phía Trung Quốc bác bỏ quyền của Đạt Lai Lạt Ma chọn người kế vị, mà đ̣i hỏi vị Đạt Lai Lạt Ma kế tới phải do vị đời này đầu thai tái thế. (H́nh: AP Photo/Binod Joshi)
Hiện chưa rơ Đức Đạt Lai Lạt Ma, 76 tuổi, sống ở Ấn Độ và được sự sùng kính của nhiều người Tây Tạng, sẽ chọn người kế vị ḿnh như thế nào. Ngài từng cho hay rằng tiến tŕnh chọn người kế vị này có thể không theo truyền thống trước đây mà sẽ qua sự lựa chọn của ngài hay qua phương cách bầu cử dân chủ.
Tuy nhiên, Padma Choling, nhân vật được Bắc Kinh bổ nhiệm để cai trị Tây Tạng, nói rằng Đức Đạt Lai Lạt Ma không có quyền xóa bỏ định chế đầu thai tái thế, cho thấy lập trường cứng rắn của Trung Quốc về một trong những vấn đề nhạy cảm nhất đối với khu vực hẻo lánh và bất ổn này.
“Tôi không nghĩ đây là điều thích hợp. Đây là điều không thể xảy ra, theo ư tôi,” ông Padma Choling phát biểu bên lề cuộc họp thường niên của Quốc Hội Trung Quốc khi được hỏi về đề nghị của Đức Đạt Lai Lạt Ma rằng người kế vị ngài có thể không là hóa thân của ngài.
“Chúng ta phải tôn trọng các định chế lịch sử và lễ nghi tôn giáo của Phật Giáo Tây Tạng,” theo ông Padma Choling, người gốc Tây Tạng và từng phục vụ trong quân đội Trung Quốc. “Tôi sợ rằng đây không phải là một vấn đề cho cá nhân quyết định hủy bỏ định chế tái thế.”
Chính phủ Trung Quốc nhiều lần khẳng định rằng họ sẽ phải duyệt xét và chấp thuận mọi sự chứng nhận về các Lạt Ma tái thế, đặc biệt xác nhận là Bắc Kinh phải chấp thuận việc chọn ai là Đạt Lai Lạt Ma tới.
“Phật Giáo Tây Tạng có lịch sử hơn 1,000 năm, và định chế tái thế của các Đạt Lai Lạt Ma và Ban Thiền Lạt Ma đă được tiếp nối từ mấy trăm năm nay,” theo ông Padma Choling.
Một số người hiện đang lo sợ rằng sau khi Đức Lạt Lai Lạt Ma qua đời, Trung Quốc sẽ chỉ định người khác thay thế, đưa ra khả năng sẽ có hai Đạt Lai Lạt Ma-một người do Trung Quốc công nhận và một người khác do người Tây Tạng lưu vong chọn lựa hay với sự đồng ư của Đức Đạt Lai Lạt Ma hiện nay.
Năm 1995, sau khi Đức Đạt Lai Lạt Ma chọn một bé trai ở Tây Tạng là hiện thân của Ban Thiền Lạt Ma đời trước, người được coi là đứng hàng thứ nh́ trong Phật Giáo Tây Tạng, chính quyền Bắc Kinh đưa cả gia đ́nh bé trai này đi mất dạng và đưa một người khác lên thay thế.
Nhiều người Tây Tạng không chấp nhận Ban Thiền Lạt Ma do Trung Quốc phong nhậm, coi người này là giả mạo.
Chính quyền Trung Quốc thường cáo buộc Đức Đạt Lai Lạt Ma là khuyến khích bạo động ở Tây Tạng để đ̣i độc lập. Đức Đạt Lai Lạt Ma bác bỏ cáo buộc này, nói rằng ngài chỉ muốn Tây Tạng có thêm quyền tự trị.
(V.Giang/Nguoiviet)