**
Cuối tuần, lại thấy tay bá láp đại gia trồng bơ ờ Nam Cali, xí xọn bàn bạc về chuyện xe cộ bên Tây, tuy độc, lạ và hơi lố bịch, nhưng cũng đáng để đọc và giải trí đầu óc hơn là tin tức bá láp của bọn giang hồ mất dạy trong này, lợi dụng tự do ngôn luận để thao túng, quậy phá thiên hạ! Dĩ nhiên, xin để nguyên văn cho bà con nắm biết về tài viết văn của tên đại gia này cả triệu view này!
Hồi nhỏ, cứ nghe lớn nói đồ này của Pháp là tốt như đồ Tây. C̣n th́ chê đồ Lô-can (local) như đồ sản xuất tại Việt Nam hay Chợ Lớn. Hồi nhỏ chỉ thấy toàn xe hơi của Tây như Peugeot, Renault, Citroen như chiếc DS. Đà Lạt xưa có vài chiếc, h́nh như chủ rạp xi-nê Ngọc Lan và Ngọc Hiệp có chiếc này. Nhớ có cô bạn học, nhà có chiếc xe Peugeot 504, trước 75 Đà Lạt chỉ có vài chiếc. Thấy sang cực. Qua Tây thấy thiên hạ chạy Taxi với loại xe này.
Ḿnh chỉ thấy thức ăn của Tây là cực đỉnh c̣n th́ máy móc, đồ ǵ của Tây làm th́ chán như con gián. Về Paris, cô em cho ăn foie gras ngon nức nở.
Sau Mậu Thân, bắt đầu thấy xe LaDalat, máy của Citroen, nhập cảng vào Việt Nam, rồi Việt Nam đóng thùng, ghế, này nọ như kiểu xe hàng và xe đ̣, họ nhập cảng máy móc và chassis rồi chế độ theo nhu cầu khách hàng. C̣n xe Nhật Bản khi xưa ḿnh nhớ có xe Datsun, nhà ông Hiển, hàng xóm có mua một chiếc. Nhà ông Quán hàng xóm có mua chiếc xe Peugeot 203, làm garage xôm tụ rồi đánh bài thua bán luôn. Nhà ông Duy, hàng xóm cũng xe Peugeot 203, c̣n ông Ngự th́ xe Renault th́ phải, loại có số xe, kéo cái cần. C̣n nhà ông Địch th́ chạy xe Traction đen.
Xe Ladalat của Citroen, ráp tại Việt Nam trước 1975
Đến khi sang Tây th́ Tây đầm kêu xe Tây “c’est de la merde “ khiến ḿnh thuộc loại ngu lâu dốt bền lại càng ngu cực đỉnh. Cứ thấy xe taxi của Tây toàn là xe Mercedes của Đức quốc. Nói vậy chớ thời đó dân Tây vẫn chạy xe Tây, chỉ có vài tên mả ờ mới chạy xe Ư Đại Lợi, c̣n xe đức th́ phải giàu. Ḿnh có đi Saint Severs với bố tên bạn để săn pheasant vùng Normandie nên có đi ké xe Citroen DS, loại to mà khi chạy đường xa, cái nhíp hạ xuống, êm như xe Tây.
Năm ngoái đi Ư Đại Lợi, th́ ngạc nhiên v́ hai người bạn của ḿnh chạy xe Tây, kêu xe ư te tua. C̣n em ḿnh và cháu ḿnh th́ chạy xe Nhật Bản và xe đại hàn. Chuyến đi vừa qua, ḿnh thấy có nhiều xe BYD của Trung Cộng. C̣n xe Mỹ th́ chỉ nhớ khi xưa đi học, có một ông thầy, chạy xe Huế kỳ, Cadillac, không dám chạy vào Paris v́ to không có chỗ đậu xe.
Nói cho ngay xe Mỹ khó bán cho Âu châu v́ bị đánh thuế nghe đâu 100%, cho nên chả có thằng Tây con đầm nào mua cả, thêm tốn xăng, to kềnh càng. Ḿnh chả thấy một chiếc xe bán tải Mỹ ở Âu châu. Âu châu đường hẹp, khó có chỗ đậu xe nên chả thằng Tây nào mua xe của Mỹ nay lại thêm tṛ bỏ xe hơi đạp xe đạp trở lại thời ông cố. Cho nên ông Trump có thương lượng xe mỹ không bị đánh thuế 100% th́ cũng chả ai mua. Xăng bên Tây giá gấp hai lần Cali. Ḿnh nói Cali v́ giá mấy tiểu bang khác gần phân nữa Cali.
Qua Mỹ gần 40 năm nay ḿnh thấy xe pháp đâu hai ba lần. người Mỹ kêu Tây làm rượu ngon nhưng xe hơi của họ th́ Chán Mớ Đời.
Lư do không thấy xe pháp tại Hoa Kỳ. Thật ra các công ty xe hơi của pháp như Renault, Peugeot, và Citroen (ngày nay thuộc tập đoàn Stellantis), có t́m cách xâm nhập vào thị tường Hoa Kỳ nhiều lần nhưng thất bại. Những thập niên 50-60 của thế kỷ trước, xe Renault 4CV và Dauphine nhưng không được người Mỹ ưa chuộng. Lư do là bị rét rỉ và không được tin cậy như người Pháp kêu “c’eét de la merde”.
Năm 1979, Renault chơi lớn mua AMC nên bán được xe nhờ liên kết với Jeep nhưng rồi Chrysler mua lại vài năm sau v́ lỗ thêm Ngũ Giác Đài ngại một công ty ngoại quốc có cổ phần kiểm soát một công ty làm về quốc pḥng AM General. Citroën đă rút lui khỏi thị trường Hoa Kỳ vào năm 1974 do các quy định về thiết kế cấm các tính năng như hệ thống treo thủy lực, và Peugeot cũng đă rút lui vào năm 1991 sau khi doanh số bán các mẫu xe như 405 thấp. Ngày nay, không có thương hiệu xe hơi Pháp chính thống nào bán xe mới tại Hoa Kỳ, ngoại trừ Bugatti siêu sang. Có dạo người Pháp liên kết với Nissan qua vụ ông Tây làm tổng giám đốc hai công ty xe hơi, rồi ông Tây sinh ra ở Li-băng buồn đời sao đó bỏ trốn khỏi xứ Nhật Bản. Ḿnh có kể vụ này rồi. Ai buồn đời th́ t́m trên bờ lốc.
Theo tài liệu cho biết lư do xe Pháp không được thông dụng tại Hoa Kỳ như xe đức hay Thuỵ điển. Xe pháp được thiết kế cho các đường phố nhỏ bé ở Âu châu. Ḿnh có bằng lái xe Tây nhưng chỉ lái xe tỏng làng ở Normandie, một vài lần, và có mướn xe chạy một tháng trời ở Hy LẠp, Crete th́ thấy lái xe ở xứ pháp rất khó v́ kiếm chỗ đậu xe là một cực h́nh. Cách tốt nhất là mướn xe gắn máy chạy khi đi nghỉ hè c̣n mùa đông th́ không nên đi Âu châu.
Ḿnh mới đi Âu châu về, thấy xe bên đó nhỏ xíu, chạy tiết kiệm xăng nên chạy yếu chạy trong thành phố nên xe được thiết kế, gọn gàn, nhỏ bé như Renault Clio hay Peugeot 208 c̣n bên Ư Đại Lợi th́ Fiat 500. Tỏng khi ở Hoa Kỳ thiên hạ chạy xe lớn SUV, xe bán tải. Nhất là về các tiểu bang khi thờ c̣ gáy hay Texas, xa lộ to thiên hạ chạy toàn xe bán tải mà loại to không. Tháng 6 vừa qua ḿnh qua San Antonio, Texas mấy ngày th́ thất kinh. Thấy thiên hạ to béo kinh hoàng, chạy toàn xe bán tải GMC không. Có lẻ v́ vậy mà người Mỹ không cảm thấy thoải mái chạy xe con của pháp trên đường liên tỉnh.
Ngoài ra các tiêu chuẩn về an toàn từ National Highland Traffic Safety Administration (NHTSA) rất cao về an toàn, khí thải và đền đuốc rất đắt cho xe nhập cảng. Xe Âu châu khó đáp ứng với tiêu chuẩn Hoa Kỳ nếu không phải thiết kế lại. Ngày nay, xe pháp b́nh thường phải trùng tu, theo luật Hoa Kỳ mới chạy được.
Ngoài ra cần một thệ thống hạ tầng cơ sở khắp Hoa Kỳ, để sửa chửa cũng như bán đồ phụ tùng và các trung tâm dịch vụ. Vụ này phải bỏ cả hàng trăm triệu đô mà các công ty x hơi của pháp chưa bao giờ dám đầu tư để cạnh tranh lại với các xe Ford, GM, hay Toyota thậm chí xe đại hàn ngày nay. Nghe kể là tước đây họ dùng các người bán hàng không kinh nghiệm rồi xe chạy hư nằm đường không có Dealer để kéo xe về sửa chửa nên lời đồn nhanh, chả thằng Mỹ nào mua đồ Tây ngoại trừ rượu.
Ngoài ra các xe của pháp được nhập cảng vào Hoa Kỳ như Renault Dauphine và LE Car, được nổi tiếng về nằm dường, máy yếu, dàn xe bị rỉ sét, không có dealer để sửa chửa khiến khách hàng người Mỹ sợ không dám đụng dù cái Mark Tây rất hấp dẫn.
Do đó vụ xe điện Việt Nam madze in China, gắn hiệu Việt Nam đem sang Hoa Kỳ 999 chiếc bán không được nên cho thuê rồi cũng toang luôn là v́ vậy. Xe Việt Nam ḿnh có leo lên xem ở chỗ triển lăm. Ḿnh sang Mễ Tây cơ th́ cũng thấy xe điện liên kết với Trung Cộng, lên xe ngồi th́ y chang xe điện Việt Nam đem qua Mỹ bán. Chỉ gắn cái tên khác thôi c̣n nội thất hay bên ngoài đều như nhau.
Ngoài ra thị trường Hoa Kỳ có cạnh tranh khốc liệt, với quảng cáo tiếp thị rất tốn, ngay các công ty xe hơi Hoa Kỳ c̣n chới với phải năn nỉ chính phủ Hoa Kỳ bơm tiền, không đánh thuế mới ngáp ngáp được. Các công ty xe hơi đại hàn, Nhật Bản phải đầu tư vào Hoa Kỳ dài hạn mới bán xe được.
Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen
Nguyễn Hoàng Sơn
** Đúng là "merde thằng Tây đen" này! ("Merde" có nghĩa là Đ.M.)
