USA Sóng thần tấn công nước Mỹ, núi lửa phun trào sau những trận động đất lớn

[Gibbs]

EVELEIGH, NSW, ngày 31 tháng 7 năm 2025 – Một trong những trận động đất mạnh nhất từng được ghi nhận đã xảy ra vào rạng sáng thứ Tư ngoài khơi vùng Viễn Đông nước Nga, khiến sóng thần xuất hiện tại Nhật Bản, Hawaii và dọc bờ Tây Hoa Kỳ. Một số người bị thương nhẹ, tuy nhiên, đến nay chưa ghi nhận thiệt hại nghiêm trọng.

Các nhà chức trách cảnh báo rằng hậu quả từ trận động đất mạnh 8,8 độ Richter có thể kéo dài nhiều giờ. Hàng triệu người đã được khuyến cáo sơ tán khỏi khu vực ven biển hoặc tìm nơi trú ẩn ở vùng cao.

Tình hình nguy hiểm nhất dường như đã qua tại Hoa Kỳ, Nhật Bản và các vùng bị ảnh hưởng ở Nga. Tuy nhiên, Chile đã nâng mức cảnh báo sóng thần lên mức cao nhất dọc bờ biển Thái Bình Dương và đang tổ chức sơ tán hàng trăm người dân.

Ngay sau khi trận động đất xảy ra ngoài khơi bán đảo Kamchatka, người dân Nga đã vội vã chạy vào đất liền, nhiều cảng biển bị ngập lụt. Một số người bị thương trong lúc hoảng loạn tháo chạy khỏi các tòa nhà.

Tại Nhật Bản, hàng chục người đã đổ về các trung tâm sơ tán, công viên trên đồi và thậm chí là mái nhà tại các thị trấn ven biển Thái Bình Dương, nơi vẫn còn ám ảnh bởi thảm họa sóng thần năm 2011 và sự cố hạt nhân nghiêm trọng.

“Chúng tôi có nước, có đồ ăn nhẹ... và sẽ ở lại trên cao,” ông Jimmy Markowski – một du khách đến từ Hot Springs, Arkansas – nói sau khi đưa gia đình rời khỏi khu nghỉ dưỡng Waikiki, trước khi lệnh di tản được gỡ bỏ. “Đây là lần đầu tiên chúng tôi nhận được cảnh báo sóng thần, nên mọi thứ đều rất mới mẻ.”

Tại Mỹ, mặc dù cảnh báo sóng thần vẫn được duy trì dọc theo phần lớn bờ Tây, Bộ trưởng An ninh Nội địa Kristi Noem cho biết nguy cơ lớn nhất đã qua.

“Chúng tôi đã triển khai đầy đủ lực lượng và sẵn sàng ứng phó nếu cần thiết, nhưng rất may là tình huống xấu nhất đã không xảy ra,” bà nói với báo giới khi đang công du Chile.

Cơ quan Thời tiết Quốc gia Hoa Kỳ (NWS) cảnh báo khu vực Vịnh San Francisco có thể chứng kiến các dòng chảy bất thường và cực kỳ nguy hiểm tại các bãi biển và bến cảng. Ngay cả các khu vực xa xôi như New Zealand cũng có thể bị ảnh hưởng bởi sóng thần và dòng chảy mạnh.

Đây là trận động đất lớn nhất được ghi nhận kể từ trận động đất 9,0 độ Richter xảy ra ngoài khơi đông bắc Nhật Bản vào tháng 3 năm 2011 – thảm họa đã kích hoạt một đợt sóng thần khổng lồ và gây ra sự cố tan chảy tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima. Tuy nhiên, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho biết các nhà máy điện hạt nhân của Nhật hiện không bị ảnh hưởng.

Chỉ có vài trận động đất trong lịch sử từng vượt qua mức độ này. Trận động đất hôm thứ Tư diễn ra tại "Vành đai Lửa Thái Bình Dương" – một khu vực tập trung phần lớn các hoạt động địa chấn trên thế giới.

Theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ (USGS), trận động đất xảy ra lúc 2:24 sáng thứ Tư (giờ địa phương, tức 9:24 sáng AEST), với tâm chấn nằm ngoài khơi, cách thành phố Petropavlovsk-Kamchatsky – thủ phủ của Kamchatka – khoảng 120 km. Trận động đất có độ sâu khoảng 21 km. Nhiều dư chấn mạnh, có lúc lên đến 6,9 độ Richter, cũng đã xảy ra sau đó.

Viện Hải dương học Nga cho biết, tại một số khu vực ven biển Kamchatka, sóng thần có thể cao từ 10 đến 15 mét. Tuy nhiên, gần các khu dân cư, sóng chỉ cao khoảng 6 mét.

Đáng lo ngại hơn, một ngọn núi lửa lớn trên Kamchatka – được xem là ngọn núi lửa hoạt động mạnh nhất ở Bắc bán cầu – đã bắt đầu phun trào vào cùng ngày. Các nhà quan sát ghi nhận có tiếng nổ lớn. Chi nhánh Kamchatka của Viện Địa vật lý, thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga, xác nhận hoạt động phun trào này.

Đến cuối ngày, Nhật Bản đã hạ cấp cảnh báo sóng thần, nhưng vẫn giữ nguyên cảnh báo dọc bờ biển Thái Bình Dương. Chính quyền các nước như Philippines, Mexico và New Zealand cũng đã phát đi cảnh báo cho người dân đề phòng dòng chảy mạnh và sóng thần. Cư dân tại Fiji, Samoa, Tonga, Micronesia và Quần đảo Solomon được khuyến cáo tránh xa bờ biển cho đến khi nguy cơ qua đi.