Nguyên nhân gây mụn nội tiết

Dậy thì, chế độ ăn uống, thiếu ngủ, căng thẳng, sử dụng nhiều mỹ phẩm đều có thể gây ra những thay đổi liên quan đến hormone androgen, dẫn đến mụn nội tiết.

Mụn nội tiết là tình trạng mụn liên quan đến sự dao động của hormone, thường xảy ra trong giai đoạn dậy thì. Tuy nhiên, tình trạng mụn do nội tiết tố cũng có thể xảy ra ở tuổi trưởng thành và phổ biến nhất ở phụ nữ. Thông thường, mụn nội tiết xuất hiện quanh má và đường viền hàm, có thể dưới dạng mụn đầu đen, mụn đầu trắng hoặc mụn bọc, vùng da xung quanh nhờn, viêm, nhạy cảm.

Có nhiều lý do khiến nhiều người bị mụn trứng cá do nội tiết tố, ngay cả khi đã trưởng thành. Bác sĩ da liễu Natalia Spierings ở Anh, kiêm tác giả của cuốn "Skintelligent: What You Really Need to Know to Get Good Skin", giải thích rằng hầu hết mụn nội tiết xảy ra khi các tuyến dầu trên da nhạy cảm hơn với một nhóm hormone được gọi là androgen. Androgen thúc đẩy các tuyến dầu mở rộng và tăng sản xuất dầu trên da. Mọi người đều có một mức androgen nhất định và tăng lên trong thời kỳ dậy thì.

Một số phụ nữ có cơ địa nhạy cảm hơn với androgen và độ nhạy cảm với hormone cũng thay đổi khi già đi. Một nghiên cứu năm 2020 phát hiện ra rằng mụn trứng cá do nội tiết tố ở phụ nữ thường do thay đổi nội tiết tố trong thời kỳ tiền kinh nguyệt, chế độ ăn uống kém, thiếu ngủ, căng thẳng, trang điểm.

Theo bác sĩ Spierings, yếu tố lối sống cũng có liên quan. Ví dụ, sử dụng nhiều sản phẩm chăm sóc da có thể làm kích ứng da, dẫn đến mẩn đỏ, góp phần gây mụn. Do đó, ngoài độ tuổi 30, kể cả khi sắp mãn kinh, phụ nữ vẫn có thể có mụn nội tiết tố. Với một số người, mụn trứng cá do nội tiết tố có thể tiếp tục kéo dài đến khi lớn tuổi. Phụ nữ có làn da nhờn, dễ bị mụn ở tuổi 20 và 30 vẫn tiếp tục nổi mụn ngay cả sau khi mãn kinh. Bác sĩ chỉ ra một số cách để ngăn ngừa mụn nội tiết.

Tinh giản quy trình chăm sóc da: Sử dụng quá nhiều sản phẩm gây kích ứng da và khiến mụn nặng hơn. Spierings khuyên mọi người đơn giản hóa quy trình chăm sóc da gồm một loại sữa rửa mặt, kem dưỡng ẩm và kem chống nắng cơ bản. Hạn chế sờ tay lên mặt hoặc tự ý nặn mụn để tránh nhiễm trùng và để lại sẹo. Chú ý dùng kem chống nắng phù hợp cho da mụn và không sử dụng các mỹ phẩm gây bít tắc lỗ chân lông.

Thử từng phương pháp điều trị: Hiện có rất nhiều phương pháp điều trị mụn trên thị trường, bao gồm thuốc hoặc kem bôi không kê đơn. Tuy nhiên, không nên lạm dụng quá nhiều phương pháp điều trị cùng lúc.

Bà Spiering gợi ý bắt đầu điều trị mụn đơn giản với axit salicylic 2% trong một loại kem dưỡng da, dễ mua và không gây kích ứng. Sử dụng trong vài tuần và xem da có cải thiện không trước khi đổi loại khác.

Đến bác sĩ da liễu khám: Nếu mụn kéo dài hoặc nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, hãy đến gặp bác sĩ da liễu để được khám và tư vấn điều trị phù hợp.

Sống lành mạnh: Hạn chế đường tinh luyện, thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, tránh rượu bia, kiểm soát căng thẳng, ngủ đủ giấc cũng giúp kiểm soát mụn nội tiết.