Không có nhiều nhà cai trị nữ thời cổ đại nhưng họ đều để lại những di sản khổng lồ.
Rất ít phụ nữ từng lên nắm quyền trong các vương quốc và đế chế của thế giới cổ đại. Nhưng những người phụ nữ này đă lần đầu tiên tiếp cận quyền lực của ḿnh thông qua cha, chồng, anh em và con trai, sau đó lên nắm quyền. Đôi khi trong nhiều thập kỷ, bằng sự kết hợp giữa tham vọng, trí thông minh, hiểu biết chính trị, chiến lược và trong một số trường hợp, phụ nữ nỗ lực giành quyền lực một cách tàn nhẫn.
“Trong nhiều trường hợp, chính những cuộc khủng hoảng đă đưa họ lên ngôi. Khi thiếu vắng đàn ông, họ ở đó với tư cách là người giữ chỗ hoặc nắm quyền tạm thời, và thường có một kết thúc không có hậu”, nhà Ai Cập học và khảo cổ học Kara Cooney, Đại học California, Los Angeles, cho biết.
Theo chuyên gia, khi triều đại của họ kết thúc, một số nhân vật này chết một cách dữ dội. Cuộc đời và thành tích của họ thường bị xóa khỏi kư ức tập thể bởi những người cai trị nam tiếp theo mong muốn giành lấy công lao và củng cố các chuẩn mực gia trưởng thời kỳ đó.
(Ảnh minh họa)
Nữ hoàng Hatshepsut
Nữ hoàng Hatshepsut - người đảm nhận vai tṛ pharaoh trong Vương triều thứ 18 của Ai Cập, đă cai trị giai đoạn 22 năm thịnh vượng, ḥa b́nh và bùng nổ sáng tạo nghệ thuật - có ảnh hưởng măi măi đến văn hóa Ai Cập sau này.
Là con gái lớn của một pharaoh, Hatshepsut kết hôn với người anh cùng cha khác mẹ Thutmose II khi khoảng 12 tuổi và sau đó trở thành hoàng hậu nhiếp chính cho con riêng và cháu trai Thutmose III - người thừa kế ngai vàng khi mới hai tuổi. Bảy năm sau khi nắm quyền nhiếp chính, vào năm 1478 trước Công nguyên, bà đă phá vỡ truyền thống và tự ḿnh lên ngôi pharaoh, đồng cai trị với vị vua trẻ.
Để được xă hội gia trưởng của Ai Cập chấp nhận, nơi các vị vua từ lâu đều là nam giới, Hatshepsut đă tạo dựng một h́nh ảnh nam tính. Bà mặc váy truyền thống của hoàng gia và để râu giả.
Là nữ hoàng cai trị lâu nhất ở Ai Cập cổ đại, Hatshetsup thúc đẩy nền kinh tế đang bùng nổ, tái lập mạng lưới thương mại đă mất và xây dựng hàng trăm dự án xây dựng ở Thượng và Hạ Ai Cập. Bà tham gia thực hiện các nghi lễ thánh thường dành cho các vị vua nam ở nhiều ngôi đền, nhằm đảm bảo cơ sở tôn giáo và tính hợp pháp của ḿnh trên ngai vàng.
Khi bà qua đời, người đồng cai trị với bà là Pharaoh Thutmose III đă xóa tên Hatshepsut khỏi các hồ sơ, phá hủy các bức tượng và h́nh khắc h́nh ảnh của bà ở các tượng đài công cộng.
Nữ hoàng đế Vơ Tắc Thiên
Nữ hoàng đế đầu tiên và duy nhất của Trung Quốc, trên thực tế đă cai trị nhà Đường trong 40 năm từ 665 đến 705 (25 năm qua chồng và các con trai của bà). Sau đó bà đă thành lập triều đại Ngô Chu và trở thành hoàng đế theo đúng nghĩa. Được tôn kính v́ đă lănh đạo bằng bàn tay mạnh mẽ, bà được cho là đă định h́nh một chính phủ hiệu quả hơn và ít tham nhũng hơn, khôi phục nền kinh tế và văn hóa, đồng thời lật ngược tầng lớp quư tộc để thăng tiến cho giai cấp nông dân, mở rộng lănh thổ.
Nữ hoàng Cleopatra
Nữ hoàng của Vương quốc Ptolemaic của Ai Cập, đă cai trị 21 năm cùng với hai anh em và là người cai trị thực sự cuối cùng trước khi La Mă sáp nhập Ai Cập vào năm 30 TCN. Cleopatra được biết đến với những mối quan hệ lăng mạn với các nhà lănh đạo La Mă Julius Caesar và Marc Antony, những người có ảnh hưởng chính trị và gây ra nhiều biến động ở Rome. Bà cũng t́m cách sử dụng Rome để khôi phục lănh thổ đă mất cho Ai Cập.
Nữ hoàng Seondeok
V́ vua Jinpyeong của Silla không có người thừa kế là nam giới nên con gái của ông, công chúa Deokman, đă yêu cầu một cơ hội tranh giành ngai vàng thay v́ nhường ngôi lại cho anh rể. Phụ nữ trước đây đă nắm giữ một phần quyền lực ở Silla, một trong ba vương quốc trên bán đảo Triều Tiên. Nhưng việc một phụ nữ nắm toàn quyền vẫn khó được chấp nhận đối với nhiều người. Năm 631, hai quan chức lên kế hoạch nổi dậy để ngăn cản lễ đăng quang của bà đă bị xử tử công khai ở chợ cùng với gia đ́nh họ.
Vào tháng 1 năm 632, Nữ hoàng Seondeok bắt đầu 15 năm trị v́ với tư cách là người cai trị thứ 27 của Silla và là nữ hoàng trị v́ đầu tiên của nước này — không phải là nhiếp chính hay thái hậu như những phụ nữ trước bà. Trong thời kỳ ba vương quốc xảy ra nhiều cuộc chiến tranh, bà đă giúp định h́nh văn hóa thông qua sự hồi sinh trong tư tưởng, văn học và nghệ thuật. Quan tâm đến sinh kế của người dân, bà giao nhiệm vụ cải thiện việc chăm sóc các góa phụ, người góa bụa, người nghèo, trẻ mồ côi và người già.
Bà đă xây dựng đài quan sát thiên văn Cheomseongdae (Tháp Mặt Trăng và Sao) để giúp đỡ nông dân, miễn thuế cho nông dân trong một năm và giảm thuế cho tầng lớp trung lưu, nhận được sự ủng hộ rộng răi chống lại sự phản đối của tầng lớp quư tộc nam giới.