Mạng dịch vụ dựa trên blockchain BSN do chính phủ Trung Quốc hậu thuẫn giúp có thể ứng dụng blockchain dễ dàng, nhưng nói không với tiền số.
Theo CNBC, trong phát biểu năm 2019, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhấn mạnh blockchain là "bước đột phá quan trọng trong đổi mới, tự chủ công nghệ cốt lõi". Sau bài phát biểu, blockchain được nâng lên thành ưu tiên, cùng với một số công nghệ cốt lõi cần tự chủ khác như chất bán dẫn. Nhưng không giống các quốc gia khác, Trung Quốc không khuyến khích tiền số - một trong những ứng dụng của blockchain.
Những năm qua, Trung Quốc từng bước xây dựng một nền tảng riêng nhằm tạo thuận lợi cho việc triển khai công nghệ blockchain cho các tổ chức và doanh nghiệp trong nước. Nền tảng này được gọi là Mạng dịch vụ dựa trên blockchain (BSN). Việc xây dựng diễn ra âm thầm, không phô trương nhưng đang đã có một số bước tiến quan trọng.
Blockchain được đánh giá là công nghệ chủ chốt của thập kỷ này. Những người ủng hộ cho rằng nó có thể giúp mang lại sự minh bạch và đẩy nhanh tốc độ cho các quy trình vốn chậm và tốn kém, chẳng hạn chuyển tiền xuyên biên giới. Trong đó, ứng dụng hợp đồng thông minh (smart contract) được kỳ vọng là chìa khóa trong các lĩnh vực như tài trợ thương mại.
"Chúng tôi nghĩ rằng công nghệ blockchain mạnh mẽ đến mức sẽ thay đổi toàn bộ Internet và gần như toàn bộ kiến trúc hệ thống công nghệ thông tin hiện tại", Yifan He, CEO của Red Date Technology - một trong các thành viên của BSN, nhận xét.
"Công nghệ blockchain nói chung rất quan trọng đối với Trung Quốc. Các quan chức chính phủ nước này coi các công nghệ mà doanh nghiệp áp dụng hiện tại là rào cản phát triển, nên muốn thúc đẩy việc ứng dụng blockchain để giải quyết các vấn đề trong thế giới thực", Paul Triolo, một lãnh đạo tại công ty tư vấn công nghệ Albright Stonebridge, cho biết.
Red Date Technology, có trụ sở tại Hong Kong, là một trong những công ty sáng lập phía sau BSN. Dự án cũng được hỗ trợ bởi các tổ chức có liên kết với chính phủ Trung Quốc, như Trung tâm Thông tin Nhà nước (SIC) trực thuộc Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia (NDRC). China Mobile - một công ty viễn thông thuộc sở hữu nhà nước, cũng ủng hộ dự án này.
BSN của Trung Quốc có thể làm gì?
BSN hướng đến các công ty, đặc biệt là những doanh nghiệp chuyên vận hành cơ sở hạ tầng điện toán đám mây. Chúng có thể áp dụng cho các nền tảng đám mây lớn của Amazon hay Microsoft, cho đến những đơn vị chỉ dùng điện toán đám mây riêng phục vụ nội bộ.
BSN đóng vai trò "cửa hàng duy nhất" để triển khai các ứng dụng blockchain trên đám mây - một quá trình có thể tốn kém và mất thời gian. Điểm hấp dẫn của nó so với các hình thức blockchain khác là việc cố gắng giải quyết vấn đề khó khăn hiện nay: khả năng tương tác, tức làm cho các blockchain khác nhau hoạt động tương thích với nhau.
Chẳng hạn, có hai ngân hàng áp dụng blockchain. Nếu cả hai có ứng dụng được xây dựng trên nền tảng blockchain, chúng có thể không hoạt động với nhau. Nhưng nếu được vận hành thông qua cơ sở hạ tầng BSN, chúng sẽ tương thích lẫn nhau.
Đối với các công ty muốn ứng dụng blockchain, BSN sẽ cho phép họ làm điều đó thông qua nhà cung cấp đám mây, thay vì đặt một loạt máy chủ mới để xây dựng nền tảng blockchain riêng, nhờ đó dễ dàng triển khai mà không phải chịu chi phí cao.
"Nhu cầu hiện tại chưa lớn, nhưng tôi tin trong 10 năm nữa, tất cả các nền tảng đám mây sẽ có môi trường tiêu chuẩn để xử lý tất cả ứng dụng liên quan đến blockchain", ông He dự đoán.
Tuy nhiên, một điểm khác biệt của BSN so với phần còn lại là không tự xây dựng và kiểm soát blockchain của riêng mình. Bên cạnh đó, không có bất kỳ tiền điện tử nào được gắn vào nền tảng, bởi chính phủ Trung Quốc đã cấm loại tiền này từ giữa năm ngoái.
Thực tế, điều này cũng không cần thiết đối với doanh nghiệp. Theo Jehan Chu, quản lý tại quỹ đầu tư Kenetic Capital ở Hong Kong, cho rằng chính phủ và các công ty quy mô lớn không muốn hoặc cần một loại tiền điện tử gắn liền với cơ sở hạ tầng của họ.
"BSN phù hợp với các doanh nghiệp muốn cung cấp hạ tầng blochain hấp dẫn và không muốn dính dáng đến tiền điện tử - thứ có bản chất rủi ro lớn và giá trị dễ bốc hơi", Chu nhận xét.
Thách thức vươn ra toàn cầu
BSN hiện đặt mục tiêu có mặt trên toàn thế giới. Theo một số nguồn tin, BSN đang cố gắng tách riêng bộ phận hướng đến thị trường toàn cầu có tên BSN International, giảm sự hậu thuẫn của chính phủ Trung Quốc.
"Đó là thách thức lớn", ông He nói. "Tuy nhiên, BSN sẽ cố gắng cung cấp một phiên bản quốc tế dưới dạng mã nguồn mở, cho phép những ai tham gia có thể can thiệp sâu nhằm loại bỏ các cửa hậu (backdoor) tiềm năng".
Bên cạnh đó, ông cũng cho rằng việc không có yếu tố tiền số trên blockchain BSN cũng là thách thức. Ông dự đoán "rất nhiều người sẽ không quan tâm" khi một nền tảng được ứng dụng lại không liên quan đến tiền điện tử.
Garrick Hileman, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu tại Blockchain.com, đánh giá: "Có sự khác biệt giữa tham vọng hỗ trợ hệ sinh thái phát triển blockchain trong nước của Trung Quốc và bản chất phi tập trung của công nghệ blockchain nói chung", Hileman nhận xét. "Trừ khi Trung Quốc tìm ra cách khiến người khác cảm thấy thoải mái với blockchain do mình tạo ra, họ mới có thể vươn ra toàn cầu".
