Nhớ 'một câu nhịn chín câu lành', người Việt sẽ không hung dữ
Hơn nhau không phải ở nắm đấm mà là ở khả năng học tập, làm việc, chia sẻ, thương yêu, tử tế với mình, với người trong mối quan hệ với cuộc sống xung quanh!
Hạ cẳng tay, thượng cẳng chân sau khi va chạm giao thông - Ảnh do bạn đọc cung cấp
Cách đây mấy bữa, trên đường đi làm về, tôi thấy một đám đông ở Hàng Xanh (Q.Bình Thạnh, TP.HCM), nghĩ là có kẹt xe. Tới gần mới phát hiện là vừa có vụ va quẹt và hai tài xế đang cãi nhau, người đi đường ngang qua ai cũng lắc đầu.
Chuyện va quẹt trên phố đông như Sài Gòn giờ tan tầm là chuyện cơm bữa, nếu cảm thông và chia sẻ được thì có lẽ người ta sẽ nhẹ nhàng cho qua, tôi nghĩ vậy!
Môi trường nhiều mầm mống bạo lực
Thường người ta sẽ nổi nóng khi gặp một chuyện bất như ý nào đó, như vừa bị sếp la, ra cổng cơ quan bảo vệ đùa một câu, liền sân si. Nỗi buồn, sự bực bội là thứ năng lượng chi phối hành xử khiến người ta không thể kiềm chế được cơn tức dâng lên, lây sang người khác.
Vì vậy, có người dễ nổi nóng đã cảnh báo: "Thấy tôi ‘khó ở’ là tránh xa xa giùm, không ăn mắng ráng chịu". Theo đó, người nóng lâu ngày họ cũng biết tính khí của mình nên có "chống chỉ định" chuyện nói đùa, tiếp xúc lúc họ đang không vui, căng thẳng. Thực ra, khi quá mệt mỏi, phiền muộn trong lòng, ta không còn giữ được mình.
Có người bạn của tôi bình thường hiền queo, ai nói gì cũng cười. Bỗng một ngày, tôi hỏi "sao buồn dữ rứa?" lại bị bạn nạt cho một câu nghe chưng hửng. Trời, bạn mình đây sao? Mới đầu tôi phản ứng vậy, nhưng chợt dừng lại vì nhớ ra, đây không phải là bản chất của bạn. Có thể bạn đang có một nỗi niềm, áp lực từ cuộc sống, gia đình, tình yêu hoặc bản thân đang trải qua bệnh tật, sự cố…
Ai cũng có lúc nóng giận, nếu mình hiểu thì sẽ không khiến ngọn lửa trong họ cháy phừng. Tôi im lặng và không bỏ mặc, cuối cùng cũng nghe được thổ lộ từ bạn. Bạn bị nhiều áp lực trong công việc: sếp chèn ép, đồng nghiệp tìm cách chơi khăm, lương không cao, phải chật vật trang trải cuộc sống…
Tất nhiên, nhiều người khó khăn hơn nhưng họ không nổi nóng. Đó là tính cách và sức chịu đựng của từng người. Sự nóng tính là một thói quen được huấn tập hằng ngày theo nguyên lý:
"Thói quen tạo nên tính cách, tính cách tạo nên số phận".
Vì thế, các chuyên gia tâm lý khi chia sẻ với tôi về thói vũ phu của chồng vẫn thường lưu ý, có thể anh ấy từng bị bạo hành lúc nhỏ, từng sống gần những gia đình lớn tiếng, ồn ào đánh cãi nhau như cơm bữa.
Sự tác động của cuộc sống xung quanh lên tính cách con người theo hướng đó được ông bà xưa đúc kết rằng "gần mực thì đen". Cái đen đó cần có thời gian thanh lọc để dần trắng, nhưng nếu vẫn tiếp tục nuôi dưỡng trong môi trường đen hơn thì sẽ đen đậm hơn.
Ngày nay các văn hóa phẩm mang tính bạo lực vẫn đầy rẫy trên mạng và tồn tại trong cuộc sống, giải trí của nhiều người: từ game online đến phim ảnh. Thường ngày tiếp xúc với sự đánh đấm, máu me trong các "thức ăn tinh thần" đó khiến não quen với những "mùi vị" của bạo lực, từ đó hành xử theo.
Những kẻ "giang hồ mạng" được ngưỡng mộ và thu tiền trăm triệu cũng chính là một "hình tượng" khiến người ta thay đổi suy nghĩ: cần gì học hành, tử tế, chỉ cần có "số má" là có thể lên đời.
Môi trường bên ngoài đã vậy, trong nhà trường, gia đình cũng đầy mầm mống bạo lực, tránh sao người trẻ không hoang mang và hành xử theo cách tương tự. Đây mới là điều đáng lo, và người lớn muốn thay đổi không khí bạo lực lan tràn thì chính bản thân phải nỗ lực để ứng xử nhẹ nhàng với nhau trước.
Nhẫn để yêu thương
Không thể có kết cục tốt với những người nóng nảy. Nhân vật Trương Phi trong Tam Quốc Chí là hình mẫu của nóng tính dẫn đến hư sự và mang họa sát thân. Ai cũng nóng nảy trong hành xử thì chiến tranh sẽ nổ ra, thương vong là tất yếu.
Một câu nói đùa cũng thành chuyện lớn vì con người ta quá nóng, quá hung dữ; đi nhậu lo hát karaoke cũng bị đánh chết thì… ôi thôi, cuộc sống quá kinh khủng. Pháp luật cần nghiêm minh để trừng trị việc vô cớ đánh, giết người nhưng đó là xử lý phần ngọn, còn cái gốc vẫn là giáo dục.
Làm sao để con người có thể chậm lại để phân tích kỹ hơn từng câu nói, từng biểu hiện của người khác, trong đó có thân nhân, bạn bè mình để không chụp mũ rồi hành xử như người điên, người say?
Sống thiền hay bình tĩnh sống, sống chậm, sống có chánh niệm… là những cách sống theo tinh thần "nhẫn để yêu thương". Đầu tiên là thương mình. Một người chỉ được người khác tin tưởng, nể trọng và giao việc khi có sự chín chắn, điềm tĩnh trong xử lý. Như vậy, người sống có lý trí, điềm tĩnh chính là cách sống lợi lạc tự thân.
Còn cái lợi cho người xung quanh, nhất là người thân - thương thì cũng dễ dàng để thấy. Con cái sẽ học được nhiều điều hay ho từ bố mẹ có cách sống nhẹ nhàng, tình cảm. Đó mới là gia tài quý giá để lại cho con.
Hành xử nóng tính dẫn tới hư việc, hại người thì vòng lao lý chờ mình là chắc chắn. Một khi đã gây ra sự cố mới hối thì đâu còn kịp. Nhiều người bình luận thiếu niên 16 tuổi rút dao đâm chết người nhắc mình chuyện chạy xe chính là "anh hùng rơm", chứng tỏ với bạn gái nhưng rồi được gì sau lần ra tay đó? Tù tội và có thể mất luôn bạn gái.
Ai đợi và ai chấp nhận một người giết người làm người yêu, người chồng, người cha tương lai?
Thực ra, sân si - ai cũng có. Cái chính là cách quản lý năng lương tiêu cực đó để những năng lượng tích cực phát triển. Để làm được điều đó, phải xây dựng lối sống nhân văn từ chính mỗi gia đình, người lớn dạy trẻ nhẫn nhịn để an lành như ông bà mình nhắc "một câu nhịn chín câu lành".
1. Tiền xu luôn gây ra tiếng động… nhưng tiền giấy lại luôn im lặng. Vì thế khi giá trị của bạn tăng lên, hãy giữ cho mình luôn khiêm tốn…và nói ít đi!
2. Càng nói ít, càng nghe được nhiều. – Alexander Solshenitsen
3. Khi trưởng thành, tôi ngày càng ít quan tâm đến những gì mọi người nói. Tôi chỉ xem những gì họ làm được. – Andrew Carnegie
4. Khi người khác hỏi những điều mà bạn không muốn trả lời, xin hãy cười và nói “tại sao bạn lại muốn biết điều đó?”
5. Không ai cần đến một nụ cười nhiều như người không thể cho đi nụ cười.6. Thành công lớn nhất là đứng dậy sau mỗi lần bị vấp ngã!
7. Rất nhiều người không dám nói lên những gì họ muốn. Đó là lý do tại sao họ không có được chúng. – Madonna
8. Kiên trì làm việc tốt sẽ mang lại nhiều thứ. Như mặt trời có thể làm tan băng, lòng tốt có thể làm bốc hơi sự hiểu lầm, hoài nghi và thù địch. – Albert Schweitzer
9. Cuộc sống giống như một cuốn sách. Một vài chương khá buồn, một số chương hạnh phúc và một số chương rất thú vị. Nhưng nếu bạn chưa bao giờ lật thử một trang bạn sẽ không bao giờ biết những gì ở chương tiếp theo!
10. Bạn có thể kết bạn được nhiều hơn trong vòng hai tháng bằng cách quan tâm đến người khác hơn là hai năm cố gắng bắt người khác quan tâm đến bạn. – Dale Carnegie
11. Tình bạn là một tâm hồn trú ngụ trong hai cơ thể. – Aristotle
12. Tôi tiến bộ bằng cách ở cạnh với những người tốt đẹp hơn mình và lắng nghe họ. Và tôi giả sử rằng mọi người đều tốt đẹp hơn tôi ở một mặt nào đó. – Henry J. Kaiser
13. Tranh cãi với một kẻ ngốc sẽ chứng minh rằng có hai kẻ ngốc. – Doris M. Smith
14. Những người làm việc cùng bạn phản ánh chính thái độ của bạn. – Beatrice Vincent
15. Đừng quá khắt khe với chính mình. Thậm chí những sai lầm cũng có nghĩa là bạn đang cố gắng!
16. Không có hành động tử tế nào, dù nhỏ, lại bị xem là lãng phí. – Aesop
17. Bất luận lúc nào khi bạn nghe điện thoại, khi nhấc điện thoại lên xin bạn hãy cười lên, vì đối phương sẽ cảm nhận được nụ cười của bạn!
18. Cuộc sống vốn không công bằng, hãy tập quen dần với điều đó! – Bill Gates
19. Lưỡi không xương nhưng đủ cứng để làm vỡ nát một trái tim… vì thế hãy cẩn thận với ngôn từ của bạn!
20. Đừng bao giờ cố giải thích con người bạn với bất cứ ai. Vì những người tin bạn không cần điều đó còn những người không thích bạn sẽ không tin lời bạn đâu!
21. Nhu cầu cơ bản nhất của con người là nhu cầu thấu hiểu … và được thấu hiểu. – Ralph Nichols
Liệu may mắn sẽ tự nhiên đến với bạn hay may mắn chính là do bạn tạo ra?
Chúng ta vẫn thường muốn nghe câu chúc may mắn mỗi khi sắp phải đối diện với những thử thách trong cuộc sống. Và đa số chúng ta đều cho rằng may mắn là thứ vô hình, không thể nắm bắt cũng không thể tìm kiếm. Nhưng sự thật là…
May mắn là do chính bản thân mình tạo ra, nó là kết quả của sự nỗ lực và ý chí rèn luyện qua từng ngày.
Chúng ta thường cười những người không có năng lực cao khi họ làm được một việc gì đó hơn khả năng của họ có thể làm, và nghĩ rằng: “Do may mắn thôi!”.
Nhưng để làm một việc gì đó ngoài khả năng cho phép, nếu bạn không cố gắng học hỏi hay rèn luyện mỗi ngày thì dù có là một người thông minh, nhanh nhẹn… may mắn cũng khó có thể giúp bạn vượt qua.
Hay một cậu học sinh với học lực trung bình bước qua kỳ thi đại học mà theo nhiều người cảm thấy thật dễ dàng, rồi buông lời phán xét: “Cậu ta thật may mắn!”.
Nếu như vậy, hoặc bạn đã nhầm, hoặc bạn đang để lòng đố kị che mắt. Có thể đối với bạn đó là sự dễ dàng, nhưng đối với cậu học sinh ấy là cả một quá trình cố gắng thức khuya, dậy sớm, chăm tìm hiểu, ghi nhớ… Và chúng ta chỉ nhận ra sự cố gắng đó sau khi nhìn thấy niềm hạnh phúc của cậu lúc biết kết quả thi. Cậu thành công vì cậu không phụ thuộc vào may mắn.
Cuộc sống này rất công bằng, không cho không ai cái gì và cũng không lấy của ai bất cứ điều gì. Giống như việc nếu bạn có thể chia sẻ với mọi người những thứ tốt đẹp mà bạn có, bạn sẽ nhận lại được nhiều hơn thế. Đó là niềm vui, niềm hạnh phúc và cả sự quan tâm mỗi khi bạn vấp ngã.
Có những người ca thán rằng cả đời họ chưa một lần gặp được may mắn. May mắn chưa xuất hiện rất có thể là vì bạn đang không chịu thay đổi bản thân mình và chưa đi tìm tòi cơ hội mới.
Cũng có những người nhận được may mắn, nhưng lại không quý trọng và vô tình vứt bỏ nó đi rồi lại cố gắng tìm kiếm. Đơn giản là chỉ cần ngoảnh mặt lại thôi, may mắn bạn vừa đánh rơi sau lưng đấy.
Bạn có bao giờ nhìn vào những người thành công và hạnh phúc mà tự hỏi rằng: “Tại sao họ lại may mắn đến vậy?”
Câu trả lời là: Vì họ biết tạo ra may mắn và nắm chắc may mắn ấy. May mắn chính là cơ hội, là thời gian, là những điều giản đơn nhất.
Hãy thật sự tìm kiếm, quan tâm những điều kiện tưởng chừng như không quan trọng, những chi tiết nhỏ nhất nhưng cần thiết để tạo ra sự may mắn bạn nhé!
Các bạn, 1 thời gian dài tôi đã khắc những câu này lên bảng nhựa treo ngay bàn làm việc để nhắc nhở phải kiếm tiền và có tiền. Không tiền, ko nhờ ai vẫn bị khinh !!; Có tiền, ko giúp ai cũng được trọng !! Và mắt thấy, tai nghe chung quanh quá nhiều. May mắn, tôi đã đứng dậy.
Đồng tiền khi sắc khi không
Chứ không không mãi thì tiêu đời mày.
(kinh doanh nhà trọ: đầu tháng có tiền, cuối tháng hết)
Tử cổ chí kim, từ Đông sang Tây; dù được làm bằng kim loại hay bằng giấy, ĐỒNG TIỀN luôn luôn HAI MẶT!
TIỀN ra đời xuất phát từ nhu cầu TRAO ĐỔI HÀNG HÓA - THƯƠNG MẠI, luôn gắn bó chặt chẽ với KINH TẾ THỊ TRƯỜNG đồng thời là hình ảnh tượng trưng cho giá trị của hàng hóa. Bởi vậy, vai trò đầu tiên của TIỀN là làm THƯỚC ĐO GIÁ TRỊ HÀNG HÓA. Từ vai trò quan trọng này, TIỀN nghiễm nhiên trở thành PHƯƠNG TIỆN THANH TOÁN và PHƯƠNG TIỆN TÍCH LŨY trong mọi giao dịch của cộng đồng. Và bản thân đồng tiền, đến lượt nó, nó cũng trở thành HÀNG HÓA - một thứ hàng hóa đặc biệt nhưng mang đầy đủ thuộc tính như của bất cứ hàng hóa nào. Đồng tiền vốn VÔ TRI nhưng rất hữu ích đối với bất cứ ai có nó trong tay.
Nhưng, đấy mới là MẶT PHẢI, phía trước của đồng tiền. Phía sau hay MẶT TRÁI của hàng hóa này, đóng vai trò rất táo tợn và tàn nhẫn - đôi khi sự tàn nhẫn của nó đạt đến mức phi nhân tính. Ấy là lúc nó không còn là công cụ mà đã biến thành KẺ SAI KHIẾN, thành ÔNG CHỦ của con người. Ngay đến kẻ đang "nắm giữ trong tay" rất nhiều tiền, đôi khi cũng vẫn chỉ là KẺ NÔ LỆ ĐỒNG TIỀN thảm thương của chính những đồng tiền anh ta có - ĐỒNG TIỀN đã trở thành một thứ QUYỀN LỰC đứng trên mọi quyền lực: Quyền lực bất thành văn. Ngay từ thời xa xưa, cha ông ta đã nói: "Vai mang túi bạc kè kè / Nói quấy nói quá người nghe ầm ầm".
Ấy là lúc đồng tiền đã vượt lên khỏi chức năng vật ngang giá thông thường trong thương mại để trở thành thứ có thể mua được mọi thứ thuộc CON NGƯỜI, từ thân xác đến lương tâm, đến phẩm giá, đến lý trí, đến tình cảm, đến nghĩa vụ và đến cả lòng biết ơn ..
Khi nào thì mặt trái của đồng tiền hiện ra?
Khi MỌI THỨ, từ vật chất đến tinh thần, từ lương tâm đến trách nhiệm, từ danh vọng đến địa vị, từ văn hóa đến công lý .. đều trở thành HÀNG HÓA. Lúc ấy, ĐỒNG TIỀN trở thành THỐNG SOÁI, trở thành thứ HÀNG HÓA ĐỨNG TRÊN mọi hàng hóa - Khi đồng tiền ".. Là thước đo của danh vọng / Là cái lọng che thân / Là cán cân công lý .." Ca dao mới). Đồng tiền có lúc là sứ giả của lòng bác ái, có lúc là nhân chứng của lũ sát nhân; có lúc mang tầm vóc của nhà bác học, có khi lộ bộ mặt kẻ tiểu nhân vô học; có lúc đóng vai thôn nữ ngây thơ, có khi là gái bán hoa lọc lõi .. Và không dừng lại, đồng tiền tiếp tục tung hoành làm tha hóa đạo đức, lẽ sống, lý tưởng; làm đảo lộn đạo lý: kẻ cắp thành quan tòa, kẻ bất lương thành tu sĩ, đầy tớ lên ngôi ông chủ; làm đảo lộn luân lý: Con khinh cha, anh em trong một gia đình kiện cáo đâm chém nhau, cháu chắt thóa mạ ông bà, tổ tiên .. Cao hơn nữa, đồng tiền còn có khi khiến một công dân từ chỗ xả thân trong chiến trận chống ngoại xâm, đến chỗ sẵn sàng bán nước cho ngoại bang.
Đó chính là sự tha hóa cuối cùng của đồng tiền. Và đến một mức nào đó, sự tha hóa ấy sẽ đương nhiên dẫn đến sự sụp đổ NIỀM TIN trong chính mỗi con người, trước CUỘC SỐNG, trước chính CON NGƯỜI. Thực ra thì, NIỀM TIN không hề mất đi, NIỀM TIN chuyển sang một lĩnh vực khác - quay về với TÂM LINH, với những gì thuộc về THẦN BÍ. Sự bế tắc trong tư duy tìm đến sự mơ hồ trong thần tượng!
** *
Vâng ! Đồng tiền vốn luôn HAI MẶT, cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng ! .. Đồng tiền chỉ SẠCH khi nó vừa được in ra, nhưng một khi đã tham gia vào lưu thông, nó càng ngày càng BẨN. Thậm chí ngay trong quá trình in ấn, đôi khi đồng tiền đó đã .. RẤT BẨN - nếu nó là kết quả của một âm mưu nào đó của kẻ được giao làm ra nó.
Và có điều này cần ghi nhớ : Đồng tiền còn được gọi là ĐỒNG BẠC, là TIỀN TỆ nữa đấy. «Bạc» và «tệ» đến mức nào, điều ấy còn tùy thuộc ở chính nơi ta.
Ngày xưa, trong một ngôi làng, có ông nông dân nghèo đã đến ngày phải trả cho lão già kia xấu xí một số tiền rất lớn. Ông nông dân có cô con gái rất xinh đẹp, hợp nhãn lão già chủ nợ, nên lão muốn thương lượng với cha cô gái.
Lão nói sẽ xóa sạch nợ cho ông nông dân nếu ông gả con gái cho lão. Hai cha con nghe thế thì hoảng sợ. Lão già chủ nợ liền đưa ra ý kiến là hãy để cho trò may rủi định đoạt số phận. Lão nói với hai cha con rằng lão sẽ đặt vào túi tiền rỗng hai viên sỏi: một trắng và một đen. Và cô gái sẽ bốc để lấy một trong hai viên sỏi ra khỏi túi.
1) Nếu bốc trúng viên đen, cô phải làm vợ lão và nợ của cha cô sẽ được xóa sạch.
2) Nếu bốc phải viên trắng, cô sẽ không làm vợ lão và nợ của cha cô cũng được xóa sạch luôn.
3) Nếu cô từ chối không bốc thăm, cha cô sẽ bị cầm tù.
Họ nói chuyện này với nhau trước cửa nhà ông nông dân. Trên mặt đất ngay tại đó, có đầy sỏi. Lúc còn đang nói, lão già xấu xí cúi xuống, nhặt hai hòn sỏi. Khi lão nhặt, cô gái tinh mắt để ý, thấy lão lượm hai viên sỏi đen bỏ vào túi. Nhưng cô không nói gì. Rồi lão già chủ nợ yêu cầu cô gái cho tay vào túi để bốc thăm.
Câu chuyện có mục đích cho bạn thấy sự khác biệt giữa tư duy lô-gíc (luận lý) và tư duy gọi là “ngoài lề”. Cô gái không thể giải quyết vấn đề cho công minh theo tư duy lô-gíc truyền thống. Hãy nghĩ đến hậu quả của mỗi lựa chọn. Vậy bạn sẽ làm gì?
Còn đây là điều cô gái đã làm:
Cô cho tay vào túi, bốc ra một viên sỏi. Nhưng cô lóng cóng, đánh rơi nó xuống đất, mà chẳng ai thấy kịp. Viên sỏi rơi, nằm lẫn lộn với vô số viên khác trên mặt đất. Cô bèn la lên: “Ôi, tôi thật vụng về! Nhưng không sao! Tôi lấy viên sỏi còn lại ra thì mọi người sẽ thấy ngay là tôi đã bốc trúng viên nào trước thôi mà!”
Vì viên còn lại mầu đen, viên đầu tiên đã bốc thăm chỉ có thể là trắng. Và, vì lão già chủ nợ không dám thú nhận sự gian manh của mình, cô gái đã khiến tình huống, dường như vô vọng cho mình, trở thành kết cục rất có lợi, cứu được cả hai cha-con.
Bài học của câu chuyện này:
Mọi vấn đề phức tạp đều có thể giải quyết thỏa đáng. Chỉ cần chúng ta biết thoát ra khỏi lối suy nghĩ thông thường ..
Một nhân viên chánh phủ liên bang cấp cao người Mỹ da trắng, y nói rằng:
Một mặt các người Mỹ gốc Việt hợp tác khắng khít (closely co-operate) về kinh tế và tài chánh với chế độ “kẻ thù” của các anh qua việc các anh đổ 18 tỷ đô la về Vietnam hàng năm qua ngã du lịch, chuyển ngân, du hí, và đầu tư (Note: Wells Fargo Bank có đủ tài liệu cấp cho GAO).
Mặt khác, một số tổ chức cộng đồng (a certain number of your community organizations) các anh nộp thỉnh cầu (petition) chánh phủ Mỹ xin dùng áp lực kinh tế với Vietnam để đòi cho các anh vài điều mà các anh có thể tự làm lấy, nhưng chính hành động của các anh (hợp tác kinh tế với chế độ thù nghịch) rồi các anh phản lại thỉnh cầu của các anh. Các anh là lũ hề (you, bunch of comedians)
Ông hỏi: "Trả lời tôi, các anh là loại người gì”? (Please answer me, what kind of people are you?)
Qua 2 tuần tôi mong đợi hồi âm của các bậc cao minh, uyên bác, nhưng không thấy. Tuyệt vọng! Tôi không còn tin người Việt nào đủ thông minh uyên bác có thể đối đáp lại người chửi xéo dân Việt tỵ nạn ta.
Như thế có nghĩa là toàn thể cộng đồng người Mỹ gốc Việt không có một ai cao minh uyên bác cả. Đau buồn thay hơn 4 ngàn năm văn hiến!!!. Tôi chỉ đọc thấy một vài bài chửi thề vô học thức, hạ cấp (low life, uneducated) và tất cả đều LẠC ĐỀ, không ai trả lời đúng câu hỏi. Bài nào lạc đề, tôi xóa bỏ ngay không thèm đọc cho là rác rưởi không đáng mất thì giờ.
Tiện đây tôi kể lại toàn bộ cuộc mạn đàm tại bữa cơm chung hôm nớ:
Cũng trong dịp Monthly-Neighborhood-Get-Together-Buffet Dinner này, một bà bác sĩ Sue (OB GYN) da màu chĩa vô “Chính BS Martin Luther King là người đã đấu tranh cho chúng tôi có nhân quyền, tự do, bình đẳng. Chúng tôi phải tự dành lấy bằng mạng sống. Chúng tôi không nộp thỉnh cầu tới chánh phủ như bản chất ỷ lại của các anh vừa làm. Các anh biết việc làm nào bẩn thỉu, các anh muốn người khác làm cho mình (Your dirty job you want somebody else doing it for you)”. Nếu không có BS King, người Mỹ gốc Việt các anh ngày nay chẳng khác gì người Tàu qua đây lao động đường xe lửa hoặc giặt ủi. Ai muốn có gì, phải tự tranh đấu dành lấy.
Ở Mỹ có câu nói không ai cho ai ăn cơm thí (There is no free lunch). Những người dân ở Việt Nam ươn hèn (coward rats) không dám tự mình dành lấy bình đẳng, tự do, nhân quyền. Nước Mỹ không thể cứu giúp một dân tộc ươn hèn (a nation full of coward rats) nếu họ không tự cứu họ trước (we only help those who help themselves)
Một ông khác là sĩ quan hải quân về hưu, nói:
“Tôi muốn nói cho các người bạn Mỹ gốc Việt các anh biết rằng chánh phủ Mỹ không đóng vai trò cảnh sát quốc tế (policeman of the world). Nước Vietnam bắt bớ giam cầm những người đối kháng là việc nội bộ của riêng họ. Các anh không thể thỉnh cầu chánh phủ Mỹ làm cảnh sát hoặc quan tòa buộc một nước có chủ quyền (a sovereign nation in power) thả những người đối kháng mà, ai có thể biết được, chính phủ nước đó cho họ là tội phạm. Các anh quá lạm dụng (abusive) quyền công dân Mỹ. Nhân đây tôi cho các anh biết, các người Cuba nói riêng hoặc Latinos nói chung, lực luợng cử tri, chánh trị và kinh tế của họ to lớn hơn các anh nhiều lần. Các chánh trị gia đều tiến sát gần (approach) họ. Họ chưa hề thỉnh cầu (petition) chánh phủ điều gì. Vì họ thông minh và thực tế hơn người Mỹ gốc Việt các anh (they are smarter and more realistic than you folks)--tức là chúng ta ngu hơn bọn xì--quả vậy.
Ngồi cùng bàn, ông Tom chủ văn phòng bất động sản Century 21, phát biểu: "Cũng như mọi cộng đồng thiểu số khác. Họ (người Việt) có 3 loại người:
* - Loại 1: loại cực kỳ thông minh đóng góp rất nhiều cho xứ sở này (their adopted land). Tôi biết có tới hàng ngàn người Việt là quân đội Mỹ cấp tá, BS, Kỹ Sư, Giáo Sư, Bác Học. Điển hình (a case in point) cách nay 6-7 năm tôi đã đọc Newsweek Magazine, ký giả lão thành (renowned journalist) George Wills viết 1 bài dài về 1 bà bác học Vietnam--ý ông nói Mme. Dương Nguyệt Ánh (Click here)
Nói rằng món nợ của bà đã trả cho nước Mỹ hoàn toàn đầy đủ, kể cả tiền lời (Your debt to America has been paid in full, with interest).
* - Loại 2: là bọn ích kỷ, cơ hội chủ nghĩa (selfish opportunists) những người dễ ghét--đáng khinh bỉ-- (despicable folks). Loại người này sẵn sàng bán linh hồn cho qủy dữ (they are ready to sell their souls to devils) trục lợi cá nhơn. 18 tỷ dollars Dr. George vừa nói là từ loại người này đổ vào Vietnam. Họ là những con cừu đen.
*- Loại 3: là loại ngu xuẩn nói nhiều làm ít (All-talk idiots). Họ ngu xuẩn tới nỗi không có lý trí. Họ nhu nhược ươn hèn, ỷ lại, lạm dụng quyền công dân. Họ ngu xuẩn đến nỗi không biết được rằng chánh phủ và nhơn dân Mỹ chỉ hành động việc gì có lợi chung cho đất nước va nhơn dân Mỹ (common interest of America and the American people). Các thỉnh cầu của loại người này, nếu là tôi (Ông Tom) tôi ném ngay vào thùng rác.
Vợ chồng tôi nói với nhau: Ờ nhỉ. Người mình ngu thật đấy. Dinner Buffet đầu tháng 4 ni, mình không nên góp đồ ăn đến dự nữa. Làm người Việt nhục lắm. Chỉ muốn độn thổ thôi. Nghĩ thấy dại. Ghi tên vào Thỉnh Nguyện Thư làm dek gì! Thì tại mình ngu chúng biểu ăn cứt mình cũng ăn. Rồi mới hôm rầy có tên nào trong ban tổ chức dụ con nít ăn cứt gà còn tuyên bố rằng "Nếu ông Obama không có phản ứng hay hành động nào thích đáng (no reaction or appropriate action) cho bản thỉnh cầu, chúng ta sẽ đem 135,000 chữ ký cho đảng đối lập. À ra thế, mình chỉ là công cụ búp bế (puppets) của lũ idiots. Bi chừ chúng biểu 135,000 người có tên trong bản thỉnh cầu làm theo lời chúng dạy. Bút sa gà chết mà.
Ta là người chịu ơn chánh phủ và nhơn dân Mỹ quá nhơn đạo cưu mang chúng ta qua đây, gíúp đỡ ta bước đầu, tìm nơi ăn chốn ở, làm ăn gây dựng sự nghiệp. Khi có đủ lông cánh ta đem tiền bạc về bơm cho những kẻ mà do chính chúng đã gây ra cho chúng ta phải bỏ nước ra đi. Giờ đây ta còn để cho những người (Mỹ bình thường) nhìn ta như những con vật ghẻ lở, loài sâu bọ.
Mình làm culi ở Nhật có nhiều cái cũng khỏe lắm, cứ làm 2 tiếng thì lại nghỉ uống nước hút thuốc. Vào giờ giải lao thì mấy đứa VN thường ngồi tụm lại với nhau chém đủ chuyện trên trời dưới đất. Chuyện bia rượu tối hôm trước, chuyện đá tàu, chuyện giả danh kĩ sư đi cua gái...Cũng không phải nhất thiết là chuyện của chính họ, có thể là nghe một thằng bạn nào đó ba hoa rồi kể lại, cứ thế truyền tai nhau. Nhưng kì ở một chỗ, mình vẫn không hiểu nổi tại sao mấy đứa lại luôn bàn về những chủ đề này một cách hào hứng và thích thú như vậy.
Mọi khi thì mình lẩn đi chỗ khác chứ ngồi nghe hồi nhũng não, nhưng hôm nay phòng giải lao chật không đi đâu được, nên cũng ngồi đó mà nghe. Hên sao chủ đề hôm nay cũng hay hay "làm gì sau khi về nước".
Chủ đề này thật ra không mới lạ gì, cũng đem ra xào tới xào lui muốn nhừ rồi. Thằng nào ít ăn chơi có được số vốn nhỏ thì đòi mở cà phê, mở tiệm net. Thằng thì kêu mượn thêm tiền mua xe bốn bánh chạy uber. Thằng nào phá quá không có dư thì dự định về tiếp tục làm công nhân xã nghĩa...Nhưng hôm nay một thằng đưa ra một đường hướng mới: về rồi đi lao động tiếp ở Đài Loan theo diện du lịch 6 tháng.
Chuyện là thằng này có người anh họ ở quê hồi trước cũng đi lao động ở Nhật, về nhà nằm thất nghiệp mấy năm trời. Tự nhiên gần đây ở xóm nó bùng phát lên dịch vụ đi lao động tại Đài Loan theo visa du lịch 6 tháng (chính xác là du lịch thương mại hay gì đó mình quên mất tiu). Nội dung mà mình nghe được về kiểu đi lao động này như sau:
- Phải có người quen bên đó giới thiệu việc làm. (có phí hoa hồng)
- Lương khoảng mười mấy triệu hồ tệ/tháng.
- Làm hết 6 tháng về nước, sau đó lại quay lại làm y như vậy. Không giới hạn số lần quay lại.
Mấy đứa kia nghe thấy háo hức, hỏi rất kĩ chi tiết. Thấy vậy mình cũng chen ngang vô hỏi: “Ủa sao tụi mình không được làm việc trên quê hương vậy tụi bây?”. Tụi nó nhìn mình, lắc đầu ngán ngẩm. Tụi nó chán mình lắm, mỗi lần mình xỏ miệng vô là câu chuyện bị cắt ngang à, nên lần này tụi nó không buồn trả lời như mấy lần trước:“tại ở nhà thì thất nghiệp, tại lương 3 triệu không đủ ăn, tại nước mình nghèo hơn người ta, tại và bị...”
Cách đây hai tháng, một người cùng công ty khi hết hạn lao động trốn ra ngoài làm việc lậu, bị bắt và trục xuất về nước, vĩnh viễn không được quay lại Nhật. Lý do bị cảnh sát Nhật theo dõi và bắt là: hùng tiền với bạn bè mua xe ăn cắp để đi làm.
Một người anh khác từng làm chung đã về nước, giờ nghe đâu cả hai vợ chồng đi du lịch sang Hàn Quốc và trốn luôn ra ngoài để đi làm chui. Cả một khu xóm của anh này ở Long An đều trốn chung với nhau như vậy.
Rồi thì đọc báo thấy Hàn Quốc, Trung Quốc rao bán cô dâu Việt Nam như bán trái dưa trái cà, con cá con gà. Trái dưa hư thì đổi cho trái khác, con gà mà xổng chạy mất thì đền cho con khác. Gà còn trinh.
Trời.
Tại sao vậy?
Tại sao lại háo hức vui mừng đến vậy khi nghe đến việc đi làm culi cho xứ người. Tại sao lại vui bị bán đi với cái danh từ mỹ miều “xuất khẩu lao động”? Hàng hóa, con vật, đồ vật, trái thanh long, con tôm đông lạnh thì mới gọi là xuất khẩu. Sao lại xuất khẩu con người?
Tại sao không bao giờ đặt câu hỏi “vì sao” mình phải tha phương cầu thực, quị lụy hết người Nhật tới người Việt Nam, chạy vạy vay mượn một núi tiền cúng cho họ để cầu xin một công việc lao động. Rồi khi sang đây, may mắn gặp công ty đàng hoàng thì được nhờ, còn xui rủi bị ngược đãi, bị ức hiếp, bị bóc lột, tối về ôm gối khóc, cắn răn nuốt nước mắt cày như con trâu suốt mấy năm trời mà không đủ tiền trả nợ? Ở ngoài các tỉnh miền Bắc, phải trả trên dưới 300 triệu đồng để đổi lấy một công việc chân tay xứ giãy chết.
Tại sao lại thờ ơ vô cảm kêu “ngu thì chịu” khi nghe một thằng cu mặt mày non choẹt bị công ty môi giới Việt Nam lừa qua Nhật rồi bỏ con giữa chợ bơ vơ, một chữ tiếng Nhật bẻ đôi không biết? Người Nhật lừa người Việt Nam một, thì người Việt lừa người Việt mười.
Tại sao lại cười cợt với nhau khi nghe một thằng bạn giả danh kĩ sư lừa gạt và chơi thành công một con bé tu nghiệp sinh mới chân ướt chân ráo tới Nhật, “mê tiền thì chịu”, “mê cu thì chịu”, “ham danh kĩ sư thì chịu”. (các bạn nữ sang đây rất dễ bị những thằng giả danh kĩ sư dụ dỗ, vì kĩ sư thì được kí visa dài hạn, nếu cưới được thì mình cũng ở lại theo).
Tại sao cứ phải tìm mọi ngóc ngách để trốn chạy khỏi cái quê hương mình, mà thậm chí cũng không biết vì sao mình lại trốn nữa.
Còn hàng trăm chuyện khác. Mình nghe và chứng kiến nhiều đến mức chán nản trong bất lực. Tại sao tại sao tại sao????
Tại sao vậy người Việt Nam? Lòng tự trọng quăng đâu chó cạp mất rồi? Lòng trắc ẩn thương người đâu? Thuần phong mỹ tục đâu? Dân tộc Việt Nam ngàn năm văn hiến đâu?
Tại sao người Việt lại nỡ đan tâm đi hãm hại nhau?
Cười chua chát.
Chế độ này đã làm cho con người mất hết những giá trị đạo đức. Chỉ còn phần con, mất hết phần người.
Mọi thứ lại rơi vào im lặng, mình ngồi đó và nhẩm bài hát của Việt Khang:
“Thương cho dân mình còn nghèo
Người theo người cầu thực chốn tha phương
Thương cho Việt Nam mình bé nhỏ
trước ngoại xâm, trước hiểm họa diệt vong”.
Vài ánh mắt len lén nhìn mình, họ biết hết, tại họ không thèm hiểu đó thôi.
Độc giả nào nghĩ đây là chuyện tầm phào của phụ nữ chẳng đáng bàn thì người viết xin chỉ ngay hai sai lầm. Thứ nhất theo khảo sát của các nhà tâm lý, xã hội học, đàn ông cũng thích ngồi lê đôi mách như đàn bà. Thứ hai nó không phải tầm phào mà rất quan trọng, là một bản tính cố hữu của con người được nhiều nhà tư tưởng quan tâm; chưa kể nó có thể gây ảnh hưởng rất lớn làm người ta thân bại danh liệt cũng như chính quyền sụp đổ.
Ngồi lê đôi mách là cụm từ VN rất tượng hình, nói lên điển hình cơ bản chuyện gẫu nhàn tản giữa hai người (ám chỉ là phái nữ). trong khi Anh ngữ có chữ gossip do cổ ngữ god sib nguyên thủy nghĩa là phụ nữ đỡ đầu hoặc bạn hỗ trợ được mời có mặt lúc sinh nở. Đàn ông Anh nghi là nhân đó họ chuyện vãn nói xấu mình, cho nên gossip hàm ý chê bai, giống như cụm từ VN do đàn ông đặt ra cũng ngụ ý tương tự.
Ngồi lê đôi mách cũng gọi là tám chuyện hoặc tém chuyện (do giọng người Quảng đọc trại vì Quảng Nam hay cãi, Quảng Ngãi hay co, là nơi dân rất thích tém truyện). Để tiện gọn, công bằng, và khỏi bị nhóm nữ quyền phản đối, người viết từ đây sẽ dùng “tám chuyện” thay cho “ngồi lê đôi mách.”
Người là động vật hợp đoàn, thích gặp nhau để chuyện vãn trao đổi những gì mình tò mò thích thú về sự việc chung quanh, nhất là hành động, khuyết điểm, thói hư tật xấu của người khác…Nhờ vậy thế giới vận hành mới sinh động, chứ không phải tẻ nhạt nếu như chỉ nói chuyện công việc, ăn mặc, thể thao, thời tiết… hoặc làm theo mấy danh ngôn triết lý của các nhà tư tưởng. Thật ra triết gia Lỗ Ma Ni Emil M. Cioran đã nhận xét xác đáng “Chỉ có hai điều thích thú nhất trên đời là siêu hình học và tám chuyện”.
Nam nữ đều thích tám chuyện như nhau Nhưng phụ nữ có nhiều dịp tiện lợi hơn để trao đổi chuyện gia đình, chòm xóm, chợ búa, người này người nọ…có khi rất ngắn ngủi, bỏ lửng, rồi sau đó lại tiếp tục. Đàn ông thường bàn chuyện thể thao, chính trị, rồi lan man qua tám chuyện, chứ ít khi gặp gỡ chỉ ví tám chuyện. Thành thử phụ nữ mang tiếng nhiều hơn, nhất là thói hay nói xấu nhau.
Tám chuyện về người vắng mặt bị coi là xấu, vì đề tài thường là mặt tiêu cực của người đó. Cũng là điều dễ hiểu bởi chỉ cái gì khác thường, tội lỗi, xấu xa mới hấp dẫn lôi cuốn mạnh. Như Bertrand Russell đã nhận xét ‘Không ai tám chuyện về các đức tính tiềm ẩn của người khác” . Tôn giáo cũng thường lên án tám chuyện. Kinh Thánh liệt tám chuyện vào danh sách tội bao gồm cả các tội ngoại tình, sát nhân Hồi Giáo cho nói xầu người là tương đương với ăn thịt đồng đạo. Đạo Bahai còn nặng hơn, coi tám chuyện là thói xấu nhất, tội lớn nhất, vì sát nhân chỉ làm mất mạng người, nhưng nói xấu lưu lại ô danh mãi mãi về sau dù đã chết.
Thật ra thiết tưởng cần làm rõ một điểm. Giống như nhai kẹo cao su chủ yếu là do thói quen, sau đó mới nhận ra tác dung phụ là làm sạch răng, giảm stress, cũng vậy tám chuyện trước và trên hết là hành động nhàn tản, thư giãn, khoái hoạt, giống như giải trí, chơi game….dễ dãi, nghĩ sao nói vậy, không suy nghĩ đến hậu quả. Dĩ nhiên nó có thể gây phương hại cho người vắng mặt thì đó là tác dụng phụ đến sau. Bởi thế tám chuyện không nhất thiết là xấu.
Kẻ tám chuyện thường là rất gần cận mới biết bí mật của người để mà tiết lộ. Chỉ BS giải phẫu cho Elizabeth Taylor mới biết chuyện bà đem theo các bảo vệ nhằm làm vệ sinh sạch sẽ phòng sau khi mổ, không để một sợi lông nào vương lại vì sợ y tá, nhân công có thể thu nhặt đem rao bán trên eBay. Tám chuyện này là BS đã phá vỡ cái tín nhiệm mặc nhiên của thân chủ. Có thể BS không ưa bà. Có thể BS muốn lấy lòng người nghe. Có thể BS muốn tỏ cho thấy mình coi người nghe là bạn thân mới hé lộ như vậy. Có thể vì chuyện này đặc biệt quá BS không thể giữ kín. Chưa hẳn là BS có ý xấu, muốn hại bà.
Phần người nghe được rỉ tai như vậy tự nhiên bị coi như nhận hàng lậu, trở thành thông đồng với BS, nhất là còn được dặn dò đừng nói lại với ai. Nhưng khó giữ kín một chuyện lý thú như vậy người nghe có thể tiếp tục rỉ tai người khác. Thế là tám chuyện không được kiểm chứng hư thực (vì BS có thể dựng chuyện) sẽ trở thành tin đồn, bao hàm nhiều hậu ý hơn. Tin đồn có tính khả tín không phải vì được xác nhận đúng thật, mà vì có người tin là thật. Tám chuyện thường về riêng tư, giới hạn trong nhóm thân mật; còn tin đồn thường về biến cố, phổ quát và phạm vi rộng lớn hơn. Thực tế có cái vòng luẩn quẩn: tin đồn có thể dẫn đến tám chuyện, và tám chuyện có thể củng cố tin đồn.
Tám chuyện giống như tiếu lâm và thường đi đôi với nhau trong chuyện gẫu thân mật, bởi cùng đề tài cấm kỵ không tiện nói công khai, cùng gây ngạc nhiên thích thú. Nhưng tám chuyện chú ý đến nội dung, còn tiếu lâm cần có hình thức diễn chuyện hay (vd. punch line – câu kết bất ngờ đắc dụng). Nhân vật tám chuyện là thực, còn trong tiếu lâm là hư cấu, mặc dù cũng có khi dùng tên người thật. Vd tiếu lâm sau:
Clinton buổi sáng mùa đông nọ ra lan can thấy dưới đất có hàng chữ viết lõm trên tuyết ” Tổng Thống phải chết”. Ông tức giận sai an ninh điều tra thủ phạm. Vài ngày sau nhận được báo cáo cho biết phân tích tuyết thấy đây là nước tiểu phóng từ trên cao xuống, mà thử DNA thì là của Al Gore. Nhưng dạng nét chữ viết lại là của…Hillary!
Martin Heidegger nghĩ tám chuyện là tầm phào, nông cạn, giá trị giả tạo, không lợi ích cho tìm hiểu khía cạnh sâu xa của cuộc sống. Đồng ý, tám chuyện không về những vấn đề quan trọng, sâu sắc nhưng nó là nguồn phong phú cho nhiều tác giả như Tolstoy, Proust…tạo nên những tác phẩm văn học nổi tiếng, soi rọi ngõ ngách tâm hồn. Nó là kiến thức mọi người chia sẻ, có thể làm sáng tỏ những hiểu lầm, khúc mắc của bàn luận nghiêm túc. Heidegger chắc chẳng bao giờ nghĩ chính mình lại là đề tài đàm tiếu khôi hài, do đã cố tình che dấu chuyện xưa kia thân Đức Quốc Xã và có vợ mà còn quan hệ với cô học trò sinh viên Hannah Arend.
Nhà nhân chủng học Gluckman cho rằng tám chuyện định nghĩa như là quan tâm tổng quát về hành vi, đức tính, thói xấu của người khác, có nhiệm vụ xã hội là duy trì quan hệ tốt đẹp, đoàn kết, thống nhất, đạo lý và giá trị của nhóm. Paine nhấn mạnh đến tầm quan trọng của tám chuyện như là một kiểu thông tin không chính thức, soi sáng vấn đề thống nhất, đạo lý, giá trị của phụ nữ như một nhóm xã hộ̣i và cung cấp mạng lưới hoạt động cho các quan tâm này. Rubin coi tám chuyện là ngôn ngữ thân mật xuất phát từ sự liên đới và đồng căn cước của nhóm gồm những người thường có chung một kinh nghiệm.
Tám chuyện thỏa mãn nhu cầu muốn biết, muốn tham gia tốt hơn vào cuộc sống chung quanh. Tám chuyện giúp hiểu rõ chuyện đang và sắp diễn ra trong chỗ làm, trường học, cơ quan. D.S. Wilson nghĩ tém chuyện là một tương tác đa dụng rất phức tạp, giám sát sửa sai tác phong trong nhóm và xác định tính cách thành viên. Wert và Salovey còn cho rằng không tham gia tám chuyện có hại cho sức khỏe và chứng tỏ bất bình thường.
Theo tiến triển thời đại các nhà xã hội học đã nới rộng định nghĩa nguyên thủy của tám chuyện- là phơi bầy bí mật của người khác. Ngày nay tám chuyện là bất cứ loan truyền tin tức nào liên hệ đến nhân vật, tổ chức, chính quyền…mà không cần kiểm chứng đúng sai, qua truyền khẩu, in ấn, truyền thông hiện đại như mạng internet, email, blog, twitter, facebook….khiến tám chuyện bây giờ có nhiều tên mới như tin rò rỉ (news leak), tin giả (fake news) mặc dù có khi đúng thật. Chưa kể còn cả một website chuyên môn về tám chuyện gọi là WikiLeaks, cũng như phóng sự điều tra của báo chí, xét cho cùng cũng là một dạng tám chuyện.
Từ khi Internet được thông dụng, khó phân biệt đâu là ranh giới giữa tám chuyện công (về người nồi tiếng nhiều người biết) và tám chuyện tư (về người trong nhóm nhỏ), cũng như giữa tin tức và tám chuyện. Chưa kể có nhiều điều không đúng sự thật cũng đưa lên mạng coi như tám chuyện.
Nhà thời trang chưa nổi tiếng mấy Tommy Hilfiger được ghi nhận trên mạng là đã tuyên bố: ” Nếu tôi biết dân Mỹ- Phi, dân Sì, dân Á mua quần áo của tôi, thì tôi đã không làm cho họ được đẹp như thế”. Rồi lại có đồn là Hilfiger xác nhận nói vậy trên sô Oprah, khiến Oprah nổi giận bảo khán gỉa đừng mua đồ của Hilfiger. Hậu quả là Hilfiger lỗ nặng. Vấn đề là Hilfiger chưa bao giờ tuyên bố như vậy, cũng như chưa hề xuất hiện trên sô Oprah. Vậy mà trên mạng ngụy tạo chuyện này.
Động cơ của tám chuyện thì rất nhiều, hiển lộ cũng như ẩn khuất, và có thể đồng thời trùng lặp trong một bối cảnh, nhiều khi khó xác định. Ở đây chỉ xin nêu ra vài động cơ thường gặp.
Bị chê trách nhất là tám chuyện vì muốn bôi bẩn, trét bùn đương sự do thù ghét, không ưa, trả thù , có khi còn phóng đại, nói dối, mục đích làm phương hại tối đa. Dịp tranh cử vào Quốc Hội, Nhà Trắng là thời điểm bùng nổ chiến dịch bôi bẩn nhau nhằm làm đối thủ mất phiếu. Hiện phong trào #MeToo cũng đang làm nhiều người đứng ngồi không yên hoặc thân bại danh liệt vì tội sách nhiễu tình dục.
Tổng Thống Nixon năm 1974 phải từ chức vì rò rỉ chuyện nghe lén đảng Dân Chủ ở Watergate, nếu không sẽ bị đàn hạch (impeachment). .Thương Nghị Sĩ John Edwards bị tố ngoại tình và có con trong khi vợ bị ung thư, là ứng viên Phó Tổng Thống 2004, bị thất bại đã phải bỏ luôn chuyện tái ứng cử Thượng Viên. Bill Cosby già gần chết vừa phải vào tù vì bị tố sách nhiễu tình dục mấy chúc năm trước.
Một động cơ ẩn dấu là tính ghen ghét người giầu có quyền thế, thích thấy cái xấu của họ bị phơi bầy, làm trò cười cho thiên hạ, khoái trá kéo họ xuống để chứng tỏ họ cũng xấu xa tội lỗi chẳng hơn gì mình. Đồi tượng là các người nổi tiếng trong địa hạt chính trị, truyền thông, điện ảnh, thể thao….Tám chuyện là một vũ khí phản kháng của giai cấp thấp nghèo đối với giai cấp ăn trên ngồi trốc. Nhân dân VN không thiếu những tám chuyện mỉa mai đối với giới lãnh đạo CS ngu mùa lạc hậu, tham nhũng thối nát, hà hiếp bóc lột, hèn với giặc ác với dân.
Động cơ khác là do bản tính của một số đông người ham thích chuyện bậy bạ, scandal, quá hấp dẫn, giật gân không thể không tám chuyện. Đề tài thường về sex, đồng tính, chuyển giới, ngoại tình bị bắt quả tang….và mặt khác, tâm lý người nghe rất khoái chú ý đến những chuyện táo bạo mình muốn mà không dám làm. Thiên hạ biết nhiều về tánh lăng nhăng của John Kennedy với các nữ minh tinh như M. Monroe, A. Dickinson…nhưng còn về bố của Kennedy thì nhờ chuyện sau mới gián tiếp biết chút đỉnh.
Khi Marlene Dietrich đến Wasinhton DC để nhận giải của Hội Cựu Binh Do Thái, nàng có ghé Nhà Trắng chỉ một giờ thôi nhưng cũng thừa đủ. Xong chuyện, Kennedy thắc mắc:
– Có chuyện tôi muốn biết.
Nàng hỏi chuyện gì, ông đáp:
– Em đã có từng làm với bố tôi?
Nàng đáp không. Ông bảo:
– Vậy thì đây là một chỗ mà tôi vào trước!
Người tò mò rách chuyện cũng hay tám chuyện để biết càng nhiều càng tốt, dù là chuyện cá nhân riêng tư. Vd. anh bạn đang nghĩ đến chuyện ly dị; một đồng nghiệp sắp mất việc; chị kia trầm cảm nặng đến độ phải đi BS tâm thần. Nghĩ là cần phải biết vậy thôi, không có ý xấu gì cả. Họ cũng hay chĩa vào đời tư của các người nổi tiếng, mặc dù không phải do ghen ghét như đã nói trên kia mà chỉ do tò mò muốn biết hôn nhân B. Pitt và A. Jolie ra sao, W. Oprah đã sụt mấy cân, Cựu Phó Tổng Thống Biden có ra ứng cử tổng thống 2020 không…
Có người thích tìm hiểu đời tư người khác để nghiên cứu, để giúp tìm cách đối phó tình huống. Vd hai người tém chuyện về bạn chung. Tại sao bà ấy không có con, dù đã hai đời chồng? Bà ấy vô sinh hay là chồng có vấn đề? Có nên mách bà ấy biết có BS chuyên trị vô sinh?
Có khi tám chuyện là cách gián tiếp đề cao mình, một kiểu sang bắt quàng làm họ. Khối ông cứ hay tám chuyện về kỷ niệm nhỏ nhặt với Mai Thảo, Trịnh Công Sơn… mục đích chính không ngoài cho hé lộ gián tiếp ta cũng quen biết nghệ sĩ danh tiếng. Barbara Cartland cho rằng hôn nhân Charles và Diana không suông sẻ, vì Diana không chịu 69 (đúng sai chưa kiểm chứng). Động cơ có thể do Cartland tức giận vì đã không được mời dự đám cưới hai người, hoặc có thể muốn bêu xấu Charles, hoặc cũng có thể ngầm cho biết mình thân cận với Diana, tức cũng là một người có danh phận.
Nhật ký, tự truyện nhiều khi là một tám chuyện trá hình của tác giả, trong đó hé lộ cả những điều xấu, khuyết điểm, thú nhận giới tính, thói lạ tính dục… Nói trá hình, vì có thể có mục đích quảng cáo sách, hấp dẫn độc giả (vì sẽ được đọc những cái xấu tự khai), hoặc tự đề cao (vì sẽ nhắc đến vài người nổi tiếng mình quen). Tự khai nhự thế làm dân tám chuyện mất đi một mảng nguồn tư liệu, và còn có thể làm giảm hứng thú các tám chuyện về người khác vì đã có nhiều tự thú rồi. Vd. có nhiều người tự thú mình homo rồi, nay phát hiện ông A homo, có đem tiết lộ cũng ít hứng thú, vì homo thành nhàm rồi.
Tám chuyện còn là cách kết bạn vì tám chuyện có thể trở thành một thứ hàng trao đổi. Tôi biết nhiều chuyện lý thú, anh cũng có nhiều chuyện. Chúng ta hãy trao đổi kết bạn với nhau. Đồng sở thích thì dễ kết bạn. Cũng giống như tiếu lâm, khôi hài, tám chuyện đòi hỏi có đồng cảm. Tám chuyện về minh tinh màn bạc với một ông già chả xem phim bao giờ thì còn gì hứng thú.
Tám chuyện cũng có thể do muốn tỏ ra mình sành sỏi, biết nhiều, biết hết. Biết bí mật ông A, chuyện kín bà B, gặp ai cũng rỉ tai, chẳng phải có ý đồ xấu đối với họ, mà chỉ muốn tỏ ra biết nhiều.
Động cơ tám chuyện có khi hoàn toàn vì tiền bạc lợi nhuận, không dây dưa đến người bị tiết lộ. Nhà nhiếp ảnh rình mò bãi biển, cố chụp lén được ảnh “nóng” của minh tinh nọ, chẳng phải vì thù ghét nàng, mà vì đem bán tấm hình cho báo lá cải sẽ được trả tiền rất cao. Ký giả lân la trong Nhà Trắng một thời gian, thu thập dữ kiên, rồi viết sách, chẳng vì động cơ nào cả, ngoài biết rằng sách mình sẽ bán rất chạy, lời thật nhiều, vì ai cũng tò mò muốn biết hậu trường.
Chính quyền cũng thường dùng tám chuyện, tung tin rò rỉ, nhằm thăm dò dư luận, trước khi quyết định hay sửa đổi một việc quan trọng, để tùy theo đó mà hành động thích nghi. Vd. Tung tin sắp mở rộng xa lộ, nếu dân địa phương phản đối mạnh, sẽ xem xét lại việc này.
Có khi tám chuyện chẳng do động cơ nào mà do lan man tùy hứng, góp vui với bạn bè, giống như đóng góp chuyện cười, tiếu lâm cho thêm phần rôm rả. Tám chuyện coi như kiến thức vô tư, bất vụ lợi mà cuộc sống đam mê háo hức đem đóng góp (mặc dù là nhỏ nhoi) vào đời sống tinh thần. Tám chuyện chuyên chở thông tin nhưng chẳng phải là việc của ai hết, mục đích chính là để thỏa tính tò mò, giải trí, duy trì quan hệ xã hội tốt đẹp, và xuất hiện dưới muôn hình muôn vẻ.
Mặc dù đôi khi có ngụ ý xấu, bị chê bai lên án, nhưng từ rừng rú Phi Châu đến đô thị hiện đại Âu Mỹ không ai là không thích tám chuyện. Không thể nào dứt được tám chuyện trong xã hội loài người.
Người Có Thể Học Kiềm Chế Bản Thân Nhất Định Sẽ Thành Công
Ông Vương là một doanh nhân thành đạt ở Mỹ. Ông từng nói với cậu con trai Tiểu Vương của mình rằng đợi đến khi cậu được 23 tuổi, ông sẽ giao lại nghiệp vụ tài chính của công ty cho cậu. Nào ngờ, đúng ngày sinh nhật 23 tuổi của con trai, lão Vương lại dẫn cậu đến sòng bạc…
Tiểu Vương trước giờ chưa từng đặt chân vào sòng bạc. Ông Vương đưa cho cậu 2000 đô-la, truyền cho cậu hiểu rõ mánh khóe và thủ đoạn trên chiếu bài. Sau đó, ông dặn cậu dù thế nào cũng không được để thua sạch hết tiền.
Tiểu Vương gật đầu nhận lời. Lão Vương vẫn chưa thể yên tâm, dặn con trai nhất định phải giữ lại 500 đô-la. Tiểu Vương nghĩ thầm trong bụng, bố nói còn lại bao nhiêu thì sẽ còn lại bấy nhiêu, chuyện này nào có khó gì. Tuy nhiên cậu lại không ngờ được rằng máu cờ bạc rất mau chóng đã ngấm vào máu mình. Cậu thua đến tối tăm mặt mũi, không còn lại xu dính túi, từ sớm đã quên sạch lời dặn của cha.
Thì ra, sự lo lắng của ông Vương quả thực không thừa. Ra khỏi sòng bạc, Tiểu Vương vô cùng chán nản. Anh vốn tưởng rằng hai ván sau cùng có thể kiếm lại được cả vốn lẫn lời bởi lúc đó lá bài trên tay đang rất tốt. Nào ngờ Tiểu Vương thua lại càng thảm hơn.
Ảnh dẫn qua: hardrockhotelpuntaca na.com
Ông Vương nói: “Con vẫn còn phải đi vào sòng bài tiếp nữa. Nhưng con đã thua sạch hết tiền vốn, ta không thể cho con thêm đồng nào nữa cả. Chúng ta có giao ước trước, con cần phải tự mình kiếm lấy tiền”.
Không lâu sau, Tiểu Vương tận dụng thời gian một tháng đi làm nhân viên thời vụ kiếm được 700 đô-la. Một lần nữa, anh lại đi vào sòng bạc. Lần này, anh tự đặt ra quy định cho mình, chỉ được phép thua một nửa số tiền. Khi thua đến nửa số tiền, anh nhất định sẽ rời khỏi canh bạc. Nhưng đến khi thua đến mức giới hạn mà mình đặt ra, có một ma lực vô hình khiến hai chân anh cứng đơ ở đó không cử động được. Tiểu Vương đã phá vỡ kế hoạch của mình. Dù day dứt trong tâm, sau cùng anh vẫn đặt hết toàn bộ số tiền lên trên canh bạc. Lần này anh lại thua sạch.
Người cha đứng ở bên cạnh nhìn anh không nói lời nào. Khi đi ra khỏi sòng bạc, Tiểu Vương nói với cha rằng: “Con không muốn bước chân vào sòng bạc nữa. Con chỉ có thể là một kẻ thất bại. Hơn nữa, tính cách của con cũng là đến khi thua sạch hết đồng xu cuối cùng mới chịu dừng lại”.
Người cha nói: “Không, con vẫn phải đi vào sòng bạc tiếp nữa, bởi đó là nơi trận đấu diễn ra kịch liệt nhất, vô tình nhất, tàn khốc nhất trên thế giới này. Đời người cũng giống như canh bạc, sao con lại không bước vào?”.
Tiểu Vương đành phải đi làm thuê ngắn hạn. Khi anh bước chân vào sòng bạc lần nữa đã là chuyện của nửa năm sau. Lần này, vận khí của anh vẫn không được tốt, lại là một màn thua cuộc như thường lệ. Nhưng anh đã điềm tĩnh hơn, chín chắn hơn rất nhiều. Khi tiền thua hết một nửa, anh dứt khoát rời khỏi sòng bạc. Thực chất tuy vẫn thua nhưng trong lòng anh lại có một loại cảm giác chiến thắng. Lần này anh đã chiến thắng được bản thân mình. Anh đã không để mình phải thua đến đồng xu cuối cùng.
Lão Vương nhìn ra được niềm vui sướng của con trai, nói: “Con cho rằng đi vào sòng bạc là muốn chiến thắng ai đây! Con trước hết cần phải chiến thắng bản thân mình! Kiếm soát được bản thân mình, con mới có thể trở thành người thắng cuộc thật sự“.
Từ đây, mỗi lần đi vào sòng bạc, Tiểu Vương đều đặt ra một mức giới hạn cho riêng mình: Khi thua mất một phần mười số tiền, anh nhất định sẽ rời khỏi đó. Lâu dần, Tiểu Vương quen thuộc với sòng bài và đã bắt đầu chiến thắng. Lần đầu tiên, anh không chỉ giữ được tiền vốn, hơn nữa còn thắng được mấy trăm đô-la.
Người cha đứng bên cạnh nhắc nhở anh, bây giờ đã đến lúc phải rời khỏi bàn đánh bạc rồi. Nhưng ở vào lúc gió thuận buồm xuôi như vậy, Tiểu Vương nào chịu bỏ cuộc? Quả nhiên anh lại thắng được thêm 15% số tiền. Tiểu Vương mừng rỡ khôn cùng, trước mắt đã sắp thắng được con số gấp đôi. Đây là cảnh trước nay anh chưa từng tưởng tượng ra, trong lòng hứng khởi không thôi.
Nào ngờ, chính ngay lúc này, tình thế đã chuyển biến bất ngờ, có mấy đối thủ đã gia tăng tiền cược. Chỉ vỏn vẹn hai ván, anh đã thua sạch. Tiểu Vương giật mình, khắp người đổ mồ hôi hột. Lúc này anh mới nhớ đến lời khuyên can của ông Vương. Nếu như lúc đó có thể rời khỏi sòng, anh đã là một người chiến thắng. Đáng tiếc, ngay trước ngưỡng cửa chiến thắng, lại một lần nữa Tiểu Vương phải làm người thua cuộc.
Ảnh dẫn qua: lbatonrouge.com
Một năm sau, lão Vương lại đến sòng bạc xem phong cách đánh bạc của con trai. Tiểu Vương của lúc này đã giống như một tay già đời, thắng thua đều dừng lại ở mức khoảng 10%, không kể là thua mất 10%, hay là thắng được 10%, anh đều sẽ rời khỏi sòng. Ngay cả lúc đắc ý nhất, anh cũng sẽ buông tay, dứt khoát rời đi. Lão Vương cảm động không thôi. Ông biết được rằng trên đời này người có thể rút lui ngay trong lúc chiến thắng mới là người chiến thắng thật sự. Những người như vậy, thiên hạ ít lại càng ít. Còn con trai của ông đã làm được điều đó.
Lão Vương cuối cùng quyết định bàn giao khối tài sản mấy chục tỷ của nhà mình cho Tiểu Vương đảm trách. Tiểu Vương vô cùng kinh ngạc, bởi anh vẫn còn chưa hiểu chút gì về nghiệp vụ của công ty. Lão Vương vẻ mặt ung dung bình thản nói: “Nghiệp vụ là chuyện nhỏ, biết bao nhiêu người thất bại không phải là bởi họ không hiểu nghiệp vụ, mà là không khống chế được cảm xúc bản thân, rồi phóng túng dục vọng không ngừng. Người ta không phải không biết cách nắm giữ tài sản mà là không kiểm soát nổi chính mình. Điều này, con đã học được rồi“.
Quả đúng vậy, đối thủ khó chiến thắng nhất là chính bản thân mình. Kiểm soát tâm trạng, khắc chế cảm xúc tham lam, sợ hãi, tuyệt vọng, hối hận… dường như là một quan ải bất tận của đời người. Người có thể thành công nhất định phải học được kiềm chế bản thân. Còn chỉ vì cái lợi mà mê mờ, thì tiền bạc có bao nhiêu rồi cũng trôi hết theo dục vọng và lòng tham vô tận.
Luân hồi hình như luôn đi với sanh tử. Luân hồi sanh tử. Nghe cứ rờn rợn. Có cách nào “giải thoát” không? Có đó. Đi tu! Đi tu để giải thoát luân hồi sanh tử. Nghe nói vậy. Làm như tu thì không còn sanh tử nữa, không còn luân hồi nữa, tu thì sống đời đời kiếp kiếp vậy! Nhưng… không còn sanh tử, không còn luân hồi nữa, sống đời đời kiếp kiếp thì… chán chết! Không luân hồi sanh tử nữa thì mọi thứ khựng lại. Trái đất chẳng buồn quay. Chẳng còn xuân hạ thu đông. Chẳng sáng trưa chiều tối. Chẳng vô thường. Chẳng đổi thay. Chán chết! Cho nên luân cứ phải hồi, sanh cứ phải tử. Và bởi vì sanh cứ phải tử nên tử cứ phải sanh. Phải luẩn quẩn loanh quanh vậy mới công bằng, mới phải điệu. Ba cõi sáu đường phải thênh thang rộng mở cho chúng sanh lũ lượt vào ra!
Nhưng, chỉ có ba cõi sáu đường thôi ư? Chỉ có “Thiên, nhân, atula, ngạ quỷ, súc sanh, địa ngục”… thôi ư? Chắc còn nhiều thứ “cao tốc” nữa. Vô số vô lượng vô biên nẽo đường cho phù hợp với vô số vô lượng vô biên chúng sanh chứ? Nhưng chỉ tượng trưng vậy là đủ cho các thứ bệnh“tham, sân, si, nghi, kiến, mạn”… của cõi người!
Được làm người thật khó! Một con rùa mù lờ quờ bơi giữa biển khơi, mỗi trăm năm trồi đầu lên một lần giữa mênh mông sóng nước, vậy mà làm thế nào lại đội trúng chóc ngay khúc gỗ mục, giữa bộng cây, đang trôi giạt bềnh bồng trên biển. Đâu có dễ phải không? Đó là một hình ảnh đầy biểu tượng sinh học, mang tính nghệ thuật vẫn được điêu khắc trên các đền đá từ ngàn xưa của linga với yoni ! Cho nên cha mẹ mà không bồng bềnh gặp nhau thì ta là ai? Ông bà mà không bồng bềnh gặp nhau thì ta là ai? Phải có cái nhân, cái duyên, cái nghiệp, cái báo gì đó chứ?
Muôn sự tại tham. Không tham thì đã không sinh sự. Mà tham thì không đáy. Y như cái bao tử, vốn là một cái túi không đáy vậy! Tham thì lúc nào cũng thấy thiếu, cũng đói, cũng khát. Khát đủ thứ, đói đủ thứ. Không chỉ cõi người đâu. Cá lớn nuốt cá bé. Bọ hung hùng hục đánh nhau giành giựt cục phân. Thiêu thân tranh nhau lao vào lửa. Dã tràng miệt mài se cát biển đông… Tham quá thì thành… ngạ quỹ. Đói khát triền miên. Sân (giận) thực ra chỉ là một sản phẩm của tham. Tham mà không được mới sân, mới bị thiêu đốt đủ kiểu ở chín tầng địa ngục. Sân sinh địa ngục. Địa ngục chẳng đâu xa. Nó ở ngay trong ta và luôn háo hức chờ đợi. Nhưng cái gốc của tham, sân là từ “ngu muội” (Si) mà ra! “Súc sanh” quá đi chớ. Còn cãi gì nữa! Lâu lâu nhìn lại mình mà coi: “Đồ súc sanh! Đáng đời! Đáng kiếp!”…
Vậy còn thiên, nhân, atula thì từ đâu ra? Thì từ các “bệnh” nghi, kiến, mạn! Nghi thì sanh sự, tâm không lúc nào an. Nghi thì không thể Từ bi! Cho nên nghi sinh… Atula, thần không ra thần, người không ra người, thông minh quỷ quyệt, đấu đá tranh giành, đằng đằng sát khí… Còn nhân (người)? Chắc là do “Kiến” sinh ra rồi. Chỉ người mới có nhiều thứ kiến, khi tà khi chánh, khi thường khi đoạn, điên đảo mộng tưởng. Cứ quay mòng như chong chóng. Đáng mừng là người thì có cơ hội để đổi thay, để chuyển hóa. Cho nên mới bảo làm người, khó, nhưng được làm người đã là may mắn. Còn “Mạn”? Coi trời bằng vung! Kiêu căng phách lối, vỗ ngực xưng tên, nghĩ mình phước báo, ăn chơi xả láng… Thế nhưng dù là Trời vẫn có lúc rơi xuống địa ngục như chơi!
Tóm lại, sáu nẻo đường… thênh thang thì tà nhiều hơn chánh. Tà có vẻ… hấp dẫn hơn, lôi cuốn hơn. Cho nên ta mới có khuynh hướng trôi nổi, lăn lộn, mãi miết trong sáu nẻo đường… tà, không muốn thoát ra là vậy!Luân hồi sanh tử là cần thiết, là phải vậy. Nước xuôi ra biển lại tuôn về nguồn! Bỉ cực rồi thái lai! Nếu không thì chán quá. Nếu không thì bất công quá! Xuân hạ thu đông… rồi lại Xuân. Sắc thọ tưởng hành thức rồi lại… Sắc? Vô minh, hành, thức… rồi sanh, lão tử hay ngược lại, Lão tử rồi sanh, hữu, thủ, ái… vô minh, để từ đó mà sinh sự cho sự sinh? “Vô sinh” là hết chuyện, diệt thọ tưởng, dứt ái thủ… là hết chuyện chăng? Còn lâu! Bởi “Vô vô minh diệc vô vô minh tận…”, không hề có vô minh mà cũng chẳng bao giờ hết vô minh!Luân hồi sanh tử, nghiệp báo oan gia các thứ… ở đâu mà ra?
Thì ở đâu nữa. Ở ngay trong ta thôi. Trong tứ đại ngũ uẩn. Trong các hợp chất carbon, hydro, oxy, nitrogen (C,H,O,N) và mấy chục nguyên tố đồng chì sắt kẽm, mangan, manhê, vôi vữa… các thứ đó thôi. Ôi, cát bụi tuyệt vời! Khi vẽ được bản đồ hệ gene người, các nhà khoa học bật ngữa thấy tinh tinh, chuột bọ, cải ngồng, cổ thụ… đều có những gene y như vậy với một tỷ lệ khác nhau nhiều ít. Tinh tinh có đến 99% cấu trúc gen giống hệt bộ gen người, chuột bọ thì có đến 98% gen người… Ai dám bảo hôm nào đó chẳng “luân” chẳng “hồi” một phen, cho tinh tinh thành cải ngồng, cải ngồng thành chuột bọ…? Có cái nhìn xuyên suốt ngàn năm chắc thấy biết, còn ta mắt trần (nhục nhãn) chưa thấy được đâu, đành lớ ngớ, loay hoay. Bản hoài của chư Phật muôn đời chẳng phải là muốn khai thị cho ta ngộ nhập vào cái “Thấy Biết” của Phật đó sao?
Thực ra luân hồi sanh tử không chỉ vậy! Luân hồi sanh tử còn là tiến trình tâm trong mỗi sát-na. Từ sáng đến chiều, từ trưa đến tối ta đã… lang thang sáu nẻo biết bao lần. Hết thiên, nhân lại đến atula rồi ngạ quỷ súc sanh địa ngục xà quần không ngưng nghỉ. Sáng bảnh mắt ra, người sảng khoái, lâng lâng, quần là áo lượt có thua gì… tiên nhân đâu, vậy mà trưa nghe một cú điện thoại từ đâu đó bỗng đùng đùng nổi giận, đỏ mặt tía tai, bầm gan tím ruột, lọt tõm vào địa ngục… Chỉ một thoáng thôi, đã từ thiên đàng rơi xuống địa ngục, từ thiên nhân thành Atula, ngạ quỹ… Một thoáng thôi, tiến trình tâm đã trải qua muôn ngàn kiếp rồi vậy!
Biết rõ “cơ chế” bệnh sinh thì điều trị không khó. Có khi chỉ cần chữa triệu chứng. Có khi phải điều trị căn nguyên để không còn tái phát. Cái gì làm ta xà quần trôi nổi trong cõi luân hồi sanh tử? Cái gì có vẻ như mãi cợt đùa không mệt mỏi với ta đó vậy? Chính cái “Ta” đó. Nó đó. Cho nên chỉ có “ta” mới cứu được “ta” thôi, “duy ngã độc tôn” mà! Cho nên phải quay lại với mình, phải phản quan tự kỷ, phải nương tựa chính mình thôi, còn tìm kiếm đâu xa nữa? Gia trung hữu bảo hưu tầm mích (Trần Nhân Tông). Khi nhận ra “không phải của ta/ không phải là ta/ không phải là tự ngã của ta” thì có lẽ đã có một nụ cười thanh thản, tự tại, an nhiên.
Bậc Y vương đã bày biện sẵn thuốc men cả đó thôi. Nói đi nói lại mấy ngàn năm rồi. Lẽ nào ta chẳng nghe ra ? Nào Tứ diệu đế, nào Bát chánh đạo, nào Lục độ, Bát Nhã, Pháp Hoa… các thứ. Sắc cho khéo để hoà nhập vào nhau, tương tác lẫn nhau ba chén sáu phân thành một thứ « dược vương » trị bệnh cho kiếp người.
Nói năng, đi đứng, cái ăn, cái ở… cách nào đây cho nó thôi đừng sanh sự, đừng tạo nghiệp? Thì đã có Chánh ngữ, Chánh nghiệp, Chánh mạng. Còn Chánh niệm, Chánh định lại là những thứ thuốc đặc trị để có được Chánh kiến, Chánh tư duy. Cho nên, Giới Định Tuệ là đủ để chấm dứt những nẻo đi về địa ngục, ngạ quỷ, súc sanh. Giải thoát và Giải thoát tri kiến là đủ để… chấm dứt những lang thang trôi nổi quẩn quanh còn lại ?
Rõ ràng để « giải thoát luân hồi sanh tử » chỉ có mỗi một cách là phải « tu ». Nghĩa là phải « sửa » mình. Phải dứt đi cái nghiệp cái duyên, cái sinh cái sự. Một khi « sự sự vô ngại » rồi thì thong dong ba cõi sáu đường không còn dính mắc, nơi nào cũng trở nên an lành mát mẻ, bởi đã cùng chung dưới một mái nhà. Mái nhà Như Lai.
Cầu mong bạn sẽ tìm được sự thanh thản và yên bình trong một thế giới có nhiều điều mà bạn không thể hiểu được.
Cầu mong nỗi đau mà bạn chịu đựng cũng như những xung đột mà bạn từng trải qua sẽ trao cho bạn sức mạnh để bạn vươn lên, đối diện những thử thách với lòng dũng cảm và sự lạc quan. Bạn hãy luôn biết rằng có một người nào đó hiểu và yêu bạn , người đó luôn ở cạnh bạn ngay cả khi bạn cô độc nhất.
Cầu mong bạn sẽ khám phá sâu sắc lòng tốt của người khác để tin tưởng vào một thế giới yên bình.
Cầu mong một lời tử tế, một cử chỉ làm yên lòng, một nụ cười nồng ấm sẽ được tặng cho bạn hằng ngày.
Và, cầu mong bạn hãy trao tặng những món quà như vậy cho người khác ngay khi bạn nhận được chúng. Hãy nhớ, mặt trời vẫn chiếu sáng khi cơn bão có vẻ như kéo dài vô tận. Bạn hãy hiểu rằng khi một người yêu thương bạn thật sự là khi họ không ở bên cạnh nhưng bạn vẫn cảm nhận được tình yêu và sự quan tâm của người ấy.
Hãy nhớ rằng trong cuộc sống những va chạm và đau khổ mà bạn gặp phải sẽ ít hơn nhiều so với những ước mơ và hạnh phúc mà bạn sẽ có.
Cầu mong những điều mà bạn cảm thấy là khiếm khuyết trong hiện tại sẽ trở thành thế mạnh của bạn trong tương lai. Cầu mong bạn nhìn thấy tương lai của bạn như là một người đầy đủ sự hứa hẹn và những khả năng.
Cầu mong bạn tìm thấy đầy đủ sức mạnh tinh thần để tự quyết định trong những tình huống tệ hại mà không bị bất cứ một người nào phán xử vì kết quả đó.
Penfriend = Pal + Enjoy together + Necessary + Forever + Relationship + Encourage + Never + Dab
Penfriend (bạn qua thư) không chỉ là một Pal (bạn bình thường). Đó là một người bạn mà mình có thể bộc bạch tâm sự. Đó là người mà mình có thể viết mà không cần nói, người mà mình có thể Enjoy together (cùng nhau vui đùa) mà không cần quan tâm đến dáng vẻ bên ngoài. Penfriend là những người bạn thật sự Necessary (cần thiết cho cuộc sống). Những người bạn học có thể xa nhau, những người bạn thân có thể ra nước ngoài sống nhưng những người bạn qua thư là Forever (mãi mãi). Bởi vì theo những cánh thư chứa đầy tình cảm, Relationship (mối quan hệ) của chúng minh sẽ không có khoảng cách. Khi mình gặp khó khăn, bạn luôn sẵn lòng Encourage (khuyến khích) để mình thêm vững tin và điều đó khiến mình trưởng thành. Mình sẽ Never (không bao giờ) quên những tình cảm đó. Mặc dù vậy, mình thầm mong một ngày nào đó, mình có thể Dab (chạm nhẹ) vào bạn dù chỉ một lần, bạn thân thương.
Tôi cũng có một người bạn như vậy. Hai đứa chúng tôi đã quen nhau qua mail.
Tôi vốn là đứa chỉ thích sống một mình, luôn buồn chán về cuộc sống của bản thân. Tôi chỉ thích sống với ký ức những ngày thơ ấu, những ký ức rất đẹp nhưng tôi không nhận ra rằng nó đã quá xa vời. Với chí "tiến thủ", tôi sống chỉ biết "thủ" mà không biết "tiến". Nhưng từ khi nhận được mail anh viết cho tôi, tôi đã nhận ra được giá trị của cuộc sống. Tôi cũng chợt nhận ra rằng, quanh mình có bao nhiêu điều thú vị, quanh mình cón có bao nhiêu là bạn tốt, sẵn sàng giúp đỡ mình bất cứ khi nào gặp khó khăn.
"Mặc dù có những việc tưởng chừng như vượt quá sức mình, mình không thể làm nổi, nhưng hãy nhớ một điều rằng, em không cô đơn". Đó là một trong những điều tôi học được từ anh. Đôi khi, trong cuộc sống có những bài học thật giản dị nhưng mình không nhận ra.
Tôi vẫn luôn ao ước mình có một người anh trai, bây giờ điều ước của tôi đã trở thành hiện thực. Anh sẽ là Penfriend của tôi mãi mãi cho dù đến một lúc nào đó chúng tôi không còn gặp nhau. Tôi cảm ơn những lá thư cũng như tấm lòng của anh đã dành cho tôi. Cảm ơn anh đã giúp tôi hiểu thế nào là "Melodies of life".
"Khi con sinh ra, mọi người đều cười, chỉ có mình con oà khóc. Con hãy sống làm sao để khi con chết đi, mọi người đều khóc chỉ có mình con là mỉm cười.". Đó là tất cả những gì chúng ta phải phấn đấu trong cuộc sống này. Và tất cả chúng ta cũng được gọi là Penfriend phải không các bạn? Mình mong được làm quen với tất cả mọi người
Câu Chuyện Khoa Học Về Cha Đẻ Của Thuyết Tương Đối
Vị giáo sư triết học, là người vô thần, không tin có Thượng Đế, đứng trước lớp học của ông và nói:
- Để tôi nói cho các bạn biết là tôn giáo vốn có những điều không ổn đối với khoa học.
Ông liền chỉ một người trong đám sinh viên mới của ông và bảo anh ta đứng dậy:
- Này con, con là người theo đạo Tin Lành phải không?
- Thưa thầy, phải.
- Vậy thì con tin vào Đức Chúa Trời?
- Vâng, tuyệt đối như vậy.
- Vậy thì Đức Chúa Trời có tốt không?
- Chắn chắn rồi. Ngài rất tốt.
- Vậy thì Đức Chúa Trời toàn năng? Ngài làm được mọi sự không?
- Vâng, được mọi sự.
- Thế con là người thiện hay ác ?
- Kinh Thánh nói con là người ác.
Vị giáo sư hơi nhăn mặt:
- A ha! Kinh Thánh! Ông trầm ngâm một chút.
- Đây, ta hỏi con.. Ví dụ như có một người bệnh ở đây và con có thể chữa được cho ông ta. Con có khà năng làm việc đó. Vậy con có muốn giúp ông ta không? Con có muốn thử giúp không?
- Thưa thầy, con sẵn lòng.
- Như vậy con là thiện.
- Con không dám nói như vậy.
- Nhưng tại sao không nói được? Vì con sẵn lòng cứu một người bệnh hoạn tật nguyền. Đa số chúng ta đều sẵn lòng. Nhưng Đức Chúa Trời thì không.
Người sinh viên không trả lời. Do đó vị giáo sư tiếp tục :
- Đức Chúa Trời không giúp, có đúng không? Người em của ta là một Cơ đốc nhân chết vì bệnh ung thư, măc dù cậu ấy cầu nguyện Chúa Jesus chữa lành cho. Làm sao mà nói rằng Chúa Jesus tốt cho được? Con trả lời điều đó cho ta được không? Cậu sinh viên vẫn đứng im lặng.
- Con không trả lời được phải không? Vị giáo sư nói. Ông chậm rãi lấy ly nước trên bàn hớp một ngụm để cho cậu sinh viên thời gian thư giãn. Ông GS lại nói:
- Thôi bắt đầu lại cậu ơi. Này, Đức Chúa Trời có tốt không?
- Eh... Vâng, tốt, cậu sinh viên nói.
- Thế Satan có tốt không?
Cậu sinh viên không ngần ngại ở chỗ này:
- Không!
- Thế thì Satan từ đâu ra?
Cậu sinh viên yếu ớt:
- Từ Chúa mà ra.
- Đúng thế... Chúa tạo dựng ra Satan phải không? Hãy nói cho ta biết. Thế giới này có điều ác không?
- Thưa thầy, có.
- Điều ác ở khắp nơi, phải không? Và chính Chúa đã tạo dựng ra Mọi Sự, có đúng vậy không?
- Thưa đúng.
- Vậy thì ai tạo ra điều ác?
Vị giáo sư tiếp tục:
- Nếu Đức Chúa Trời tạo dựng ra mọi sự, vậy thì Chúa đã tạo ra điều ác, bởi vì điều ác hiện hữu, và theo nguyên tắc khoa học đã định nghĩa, thì Đức Chúa Trời là ác.
Thêm lần nữa, cậu sinh viên không có câu trả lời.
- Thế những bệnh tật, sự vô luân, thù hận, và những điều xấu xa, tất cả điều đó có thật không? Vị giáo sư nói.
- Vâng, đúng là có thật như thế. Cậu sinh viên cúi rùn trên hai chân của mình.
- Thế ai đã tạo ra chúng?
Cậu sinh viên lại không trả lời, nên vị giáo sư lập lại câu hỏi:
- Ai đã tạo ra chúng?
Lại vẫn không có câu trả lời. Thình lình, vị giáo sư bỏ đi đến trước lớp học, đi qua đi lại. Cả lớp như chết lặng trong ngột ngạt.
- Nói cho ta biết, ông tiếp tục trên một sinh viên khác. Con có tin vào Chúa Jésus Christ không? Cậu sinh viên này lạc giọng:
- Vâng, thưa giáo sư, con tin.
Ông ta dừng lại:
- Khoa học nói rằng bạn có năm giác quan. Chúng ta dùng chúng để nhận diện và quan sát thế giới chung quanh chúng ta. Vậy có bao giờ các cậu thấy Chúa Jésus Christ chưa?
- Thưa không, con chưa bao giờ găp Ngài.
- Vậy hãy nói cho chúng ta biết, con có nghe Chúa Jesus của con bao giờ không?
- Thưa không, con chưa bao giờ nghe.
- Thế, con có bao giờ cảm giác Chúa Jesus không, nếm được Jesus hay là ngửi được Chúa Jesus của con không? Thế con có bao giờ cảm ứng được về Chúa Jesus Christ hay là Đức Chúa Trời trong cùng ý nghĩa đó không?
- Không, thưa thầy, con e rằng con chưa cảm nhận như vậy bao giờ.
- Vậy mà cậu vẫn tin vào Ngài sao?
- Vâng.
- Theo nguyên tắc của kinh nghiệm, thử nghiệm và chứng minh khoa học, thì khoa học xác nhận rằng Đức Chúa Trời không hiện hữu. Vậy thì cậu biện minh thế nào về điều đó?
- Không có điều gì, thưa thầy. Con chỉ có Đức Tin.
- Vâng, đức tin. Vị giáo sư lập lại. Và chính đó là điều mà khoa học thấy là nan giải đối với đức tin về Đức Chúa Trời. Không có bằng chứng gì cả, mà chỉ có đức tin.
Cậu sinh viên đứng im lặng một lúc, trước khi đặt câu hỏi lần đầu tiên với vị giáo sư:
- Thưa thầy, có một điều gì gọi là “nhiệt”, là sức nóng chăng?
- Vâng.
- Và có điều gì gọi là “hàn”, là sức lạnh không?
- Có chứ, có sức lạnh chú!
- Thưa thầy, không có.Vị giáo sư quay nhìn cậu sinh viên, và cảm thấy hết sức tò mò muốn tìm hiều. Căn phòng bỗng dưng im lặng. Cậu sinh viên bắt đầu giải thích.
- Chúng ta có nhiều thứ nhiệt, đa nhiệt lượng, siêu nhiệt lượng, đại nhiệt lượng, tiểu nhiệt lượng,vô tận nhiệt lượng, vô nhiệt lượng, nhưng chúng ta không có thứ gì gọi là “hàn lượng”. Chúng ta có thể đưa hàn độ xuống 458 độ F dưới zero. Mỗi cơ thể hay vật thể chỉ nghiên cứu được khi truyền năng lượng, và nhiệt là thứ đã làm cho cơ thể hay vật thể có thể truyền năng lượng. Độ-không tuyệt đối (-458F) là sự hoàn toàn vắng mặt của cái gọi là Nhiệt. Như giáo sư thấy đó, Hàn, sức lạnh chỉ là chữ chúng ta dùng để nói lên sự thiếu vắng của Nhiệt mà thôi. Chúng ta không thể đo Hàn độ. Nhiệt độ có thể được đo bằng các đơn vị của hàn-thử biểu. Hàn thì không phải là đối nghịch với Nhiệt, thưa giáo sư, mà nó chỉ là sự vắng mặt của Nhiệt mà thôi. Sự im lặng phủ khắp căn phòng. Đâu đó, một tiếng rơi nhẹ của cây bút trở thành vang dội như tiếng búa.Còn sự tối tăm thì sao, thưa giáo sư? Có cái gì được gọi là sự tối tăm không?
- Vâng, có. Vị giáo sư trả lời không do dự. Đêm tối thì chúng ta phải gọi là gì nếu không phải là sự tối tăm?
- Thưa thầy, thầy lại sai nữa rồi. Sự tối tăm không phải là điều hay sự gì cả, mà nó chính là sự vắng mặt của điều gì đó. Chúng ta có ánh sáng thấp, ánh sánh bình thường, ánh sáng rực rỡ, ánh sáng chớp nhoáng, nhưng nếu liên tục mà chúng ta không có ánh sáng, thì chúng ta gọi đó là bóng tối, có phải không? Đó là cái nghĩa mà chúng ta dùng để định nghĩa cho cái từ đó. Trong thực tế, bóng tối không có hiện hữu. Nếu nó mà hiện hữu thì chúng ta đã làm cho bóng tối càng tối hơn, có phải vậy không?
Vị giáo sư bắt đầu mỉm cười với cậu sinh viên đang đứng trước mặt ông. Chắc khóa học này sẽ vô cùng hứng thú, ông tự nhủ:
- Thế thì cậu mày muốn chúng minh điểm gì đây?
- Vâng, thưa giáo sư. Tôi muốn chứng minh rằng nền tảng triết học của giáo sư từ khởi đầu đã có điểm khiếm khuyết. Do đó sự kết luận của giáo sư khi đặt trên nền tảng đó cũng không được vững chắc.
Không dấu được nỗi ngạc nhiên, vị giáo sư hỏi lại:
- Không vững chắc? Cậu mày có thể giải thích được không?
- Thầy lý luận dựa trên luật đối-tính. Thầy cho rằng có Sự Sống rồi thì là có Sự Chết. Một Đức Chúa Trời tốt và một Đức Chúa Trời xấu. Thầy xem quan niệm về Thượng Đế hay Đức Chúa Trời như là một điều hữu hạn có thể đo lường được. Thưa thầy, khoa học còn chưa giải nghĩa nổi một tư-tưởng!
Khoa học dùng điện lực và từ trường, nhưng có bao giờ thấy nó đâu, chứ đừng nói đến chuyện hiểu thấu được chúng một cách hoàn toàn. Nhìn xem Sự Chết như là đối nghịch với Sự Sống là chúng ta không hiểu biết đến sự kiện là tự trong bản chất Sự Chết không hề hiện hữu. Sự Chết không phải là điều gì đối nghịch với Sự Sống, mà chính là sự vắng mặt của Sự Sống. Bây giờ, thưa giáo sư, có phải thầy dạy sinh viên của thầy là: họ thoát thân từ dòng khỉ mà ra có phải không?
- Cậu mày nói đúng, nếu dựa vào tiến trình của thuyết tiến hóa. Vâng.
- Có bao giờ thầy thấy cái tiến hóa đó diễn ra trước mặt thầy chưa?
Vị giáo sư lắc đầu, vẫn tiếp tục mỉm cười. Và nhận ra rằng cuộc tranh luận thật mạnh mẽ, khóa dạy này sẽ mang lại cho ông nhiều thích thú.
Người sinh viên nói tiếp:
- Bởi vì không một ai đã từng quan sát tiến trình của sự tiến hóa thực sự diễn ra hay không, và cũng lại càng không chứng minh được cái tiến trình này là một điều gì đang cố gắng hình thành. Như vậy không phải là giáo sư chỉ đang dạy ý kiến của mình thôi sao? Và bây giờ, thầy không phải là một nhà khoa học, mà chỉ là người giảng giáo điều mà thôi!
Cả lớp bỗng bùng vỡ lên với những âm thanh nhốn nháo. Cậu sinh viên vẫn giữ im lặng cho đến khi cả lớp bình lặng lại.
- Bây giờ con muốn tiếp tục về quan điểm của thầy lúc nãy với người bạn kia. Để con cho thầy một thí dụ về điều con muốn nói.
Rồi cậu đảo mắt đi khắp căn phòng:
- Có bạn nào trong lớp, có bao giờ thấy được bộ óc của giáo sư chưa? Cả lớp vỡ ra với những tiếng cười.
- Có ai ở đây “nghe” được bộ óc của giáo sư đây chăng? Cậu lại tiếp. Hay là cảm giác được bộ óc của thầy chăng? Không ai có vẻ đã làm được chuyện đó. Vậy thì theo luật của kinh nghiệm, của thử nghiệm, của khoa học chứng minh, khoa học xác nhận rằng thầy không có bộ óc, xét theo nhiều phương diện, thưa thầy! Do vậy, nếu khoa học xác nhận rằng thầy không có bộ óc, làm sao chúng con có thể tin cậy được những điều thầy giảng thuyết nữa, thưa thầy?
Căn phòng bỗng im lặng. Vị giáo sư nhìn chăm vào cậu sinh viên, không đoán được ông đang nghĩ gì.
Cuối cùng, sau những giây phút gần như miên viễn, vị giáo sư già trả lời:
- Tôi đoán là các cậu phải thu nhận những lời đó bằng đức tin mà thôi.
Cậu sinh viên nói:
- Vậy bây giờ thầy chấp nhận rằng có cái gọi là đức-tin, và thực ra, đức-tin hiện hữu cùng với sự sống.
Cậu tiếp:
- Bây giờ, có cái gì gọi là điều ác chăng?
Không mấy tự tin, vị giáo sư trả lời:
- Dĩ nhiên là có. Chúng ta thấy nó mỗi ngày. Nó hiện diện trong những chuyện điển hình về sự vô nhân đạo giữa người và người. Những tội ác chồng chất, và bạo động xảy ra khắp nơi trên thế giới. Những thể hiện đó gọi là gì nếu không phải là điều ác?
Đến đây, người sinh viên trả lời:
- Thưa thầy, điều ác không có hiện hữu, hay ít nhất là nó không hiện hữu trong tự thân. Điều ác chỉ giản dị là Sự Vắng Bóng của Đức Chúa Trời. Là sự vắng mặt của Thượng Đế. Cũng giống như bóng tối, sự lạnh-lẽo, chỉ là cái từ mà người ta đặt ra để diễn tả sự vắng mặt của Đức Chúa Trời. Đức Chúa Trời đã không tạo ra điều ác. Điều ác chỉ là hậu-quả xảy ra, khi con người không có tình yêu của Chúa trong trái tim họ. Nó giống như sự lạnh-lẽo chỉ đến khi không có sự hiện diện của sức nóng, và bóng tối chỉ đến khi nào không có ánh sáng.
Vị giáo sư ngồi xuống.
Câu chuyện chấm dứt.
***
Tái bút: Cậu sinh viên đó chính là Albert Einstein.
Theo bạn, nơi lạnh nhất trên đất chúng ta là nơi nào? Bạn sẽ nói là Bắc cực hay Nam cực? Không đâu, người ta vẫn có thể sinh ra, lớn lên và trưởng thành tại đó cơ mà? Có một nơi, lạnh nhất trên thế gian này, nó khiến cho ai bước vào vùng đất đó đều đau khổ, tiếc nuối thậm chí từ bỏ cả cuộc sống của chính mình. Đó là nơi không có tình yêu thương!
Tình yêu thương sưởi ấm tâm hồn băng giá của mọi người, có nó dù đói khổ bao nhiêu, dù nhọc nhằn đến thế nào họ vẫn cố gắng để vượt qua tất cả. Nhưng thiếu vắng tình yêu thương, thì mảnh đất màu mỡ cũng trở nên cằn cỗi, ngôi nhà ấm áp cũng trở nên hoang tàn, lạnh lẽo. Không ai có thể sống mà thiếu vắng tình yêu thương.
Người xưa từn nói: gieo việc tốt để gặt yêu thương. Bởi có ai biết được ngày mai đây mình sẽ ra sao? Liệu còn ai bên cạnh để vỗ về an ủi? Liệu có thể sống mãi trong ngôi nhà hạnh phúc và không vướng bận bởi sự cô đơn? Cho đi, hạnh phúc hơn nhận về. Vậy nên, hãy cho đi khi bạn có thể. Đừng để đến một ngày nào đó bạn mới nhận ra mình nghèo “tình yêu thương” đến nhường nào.
Nơi lạnh nhất không phải là bắc cực mà là nơi thiếu vắng tình yêu thương. Có những người già, sống cô quạnh trong viện dưỡng lão. Những ánh mắt mỏi mệt tìm kiếm bóng dáng người thân, chờ đợi một sự quan tâm, chăm sóc hiếm hoi của con cái… Nhưng, họ chờ mãi, chờ mãi… bởi con cái bận rộn với cuộc sống thường ngày, với những mối quan hệ xã hội! Và cha mẹ, trở thành gánh nặng của chúng.
Đến một ngày, khi họ già đi, vào viện dưỡng lão và sống một mình với sự cô đơn, quạnh quẽ liệu họ có nhớ ngày xưa, cha mẹ mình cũng bị mình đối xử như thế?
Làm người, xin đừng giữ yêu thương cho riêng mình, đừng chỉ biết quan tâm đến con cái mà quên mất cha mẹ già bên cạnh. Thời gian họ bên bạn không nhiều, vậy nên, đừng bao giờ để họ phải cô đơn. Đừng để họ sống trong sự buồn tủi lạnh lẽo của tình người. Đừng biến ngôi nhà thành địa ngục, hãy sưởi ấm tâm hồn của những người bên cạnh bằng yêu thương, sẻ chia và thông cảm.
Có người nói rằng: trên thế gian này, có nhiều người đói tình yêu hơn đói cơm áo. Nhưng không phải ai cũng biết được điều này. Có lúc nào bạn suy nghĩ trước câu nói của người già: tao buồn lắm. Bạn thấy buồn cười, hay xem đó là một sự hiển nhiên? Không đâu bạn, ai cũng có lúc buồn và ai cũng cần một người để san sẻ nỗi buồn đó. Người già cũng vậy. Thế nên, khi có ai đó nói với bạn: Mình buồn lắm – hãy dành một chút thời gian để lắng nghe họ nói, bạn nhé.
Đừng biến cuộc sống của mình trở nên lạnh lẽo và cô đơn. Hãy trao yêu thương để làm cuộc sống của bạn trở nên ấm áp hơn, ý nghĩa hơn.
Trong khu du lịch Cổ Thôn, một nhóm khách du lịch đang hào hứng tham quan một ngôi nhà cổ sang trong của một viên quan ngũ phẩm nào đó ở Giang Nam đời nhà Thanh để lại. Ngôi nhà cổ có hình dáng bề thế, tinh xảo, xinh xắn, mang đến cho người tham quan một cảm giác mới lạ vô cùng.
Đứng trước ngôi nhà cổ, khách tham quan ai cũng thắc mắc : "Mái hiên ngôi nhà này lạ thật, sao người ta lại làm thành một căn nhà nhỏ xinh xinh?"Cô hướng dẫn viên, đứng dưới mái hiên đố mọi người. Cô chỉ tay vào căn nhà nhỏ xinh dưới mái hiên, giả giọng một chương trình truyền hình nào đó, cô hòi:
- Các cô các bác có biết gian nhà nhỏ này dùng để làm gì không?
Gãi đúng chỗ ngứa, ai nấy hớn hở, xôn xao lên tiếng. Người thì bảo:
- Để giày dép ấy mà, sau khi người ta vào nhà, cởi giầy ra đặt vào đấy.
Kẻ thì nói:
- Để phạt, để răn dạy trẻ con. Trong nhà có đứa trẻ nào làm điều sai quấy thì nhốt vào đấy, khoá cửa lại cho biết lỗi.
Lại có người bảo:
- Trời mưa, vào nhà phải để ô ở gian nhà này.
Một người nữa nói:
-Có lẽ để nhốt gà?
Cô hướng dẫn viên mím môi cười, lắc đầu quầy quậy nói với các vị khách du lịch:
- Không vị nào đoán đúng cả. Đây là nơi dành cho những người lang thang cơ nhỡ khi đi qua vùng này có chỗ mà tránh mưa tránh gió, nghỉ chân qua đêm.
Các vị khách du lịch ai nấy đều lặng im.
Con người hiện đại sống dễ chịu rồi, đâu còn biết đến nỗi khổ của những kẻ lang thang, ăn mày ăn nhặt trên đường phố. Liệu có còn ai nhớ đến họ trong trái tim mình? Với nhịp sống càng ngày càng nhanh, hối hả, sự đồng cảm của chúng ta dần dần bị đẩy vào góc tối của sự cô độc. Lòng trắc ẩn của chúng ta cũng mất dần đi mỗi ngày một ít.
Thực tế, người ta chẳng nghĩ đến việc làm cho kẻ lang thang một mái hiên che mưa chắn gió.Trong tâm hồn cũng chẳng còn chỗ dành cho kẻ những kẻ khốn cùng một "mái hiên" của sự cảm thông và thương xót. Vậy mà người ở mãi đời nhà Thanh xa lắc xa lơ đã biết làm một mái hiên cho những người cơ nhỡ, đó chẳng phải tấm lòng thương yêu người khác, biết giúp đỡ kẻ yếu hay sao? Sống trên đời, ai cũng sẽ có lúc gặp phải khó khăn, ai có thể dám chắc mình không cần đến sự giúp đỡ của người khác?
Nếu ai còn khả năng làm được "mái hiên" thì hãy cố gắng làm thêm vài cái trong những tháng ngày còn lại của đời mình. Nếu không có khả năng thì hãy dựng một "mái hiên" trong tim vậy, để biết quan tâm thương xót những người cùng khổ...
Sẵn sàng hay không, một ngày nào đó tất cả đều sẽ đến điểm cuối.
Sẽ không còn bình minh, không còn phút, không còn giờ, không còn ngày.
Mọi thứ bạn lượm lặt, dù cất trong kho hay đã quên mất, đều sẽ sang tay người khác.
Tài sản, danh vọng và quyền lực phù du của bạn sẽ tàn lụi vào hư không.
Bạn có gì, hay ai nợ bạn, cũng thành vô nghĩa.
Thù Hằn, Cay Đắng, Bực Tức, và Ghen Tị của bạn cũng sẽ biến mất.
Mọi Hy Vọng, Tham Vọng, Kế Hoạch, và Dự Tính của bạn cũng sẽ tiêu tan.
Thắng hay Bại, đã từng rất quan trọng với bạn, rồi sẽ phai mờ.
Bạn từ đâu đến, hay đã sống bên phía đường nào, rốt cuộc cũng sẽ thành vô nghĩa.
Bạn đẹp hay thông thái, điều đó sẽ thành vô nghĩa.
Giới tính và mầu da của bạn cũng không thành vấn đề.
Vậy điều gì có ý nghĩa? Làm thế nào để đo lường giá trị những ngày sống của bạn?
Ý nghĩa không nằm trong cái bạn mua, nhưng trong cái bạn xây;
không nằm trong cái bạn lấy, nhưng trong cái bạn cho.
Ý nghĩa không nằm trong thành công, nhưng trong tầm quan trọng.
Ý nghĩa không nằm trong điều bạn học, nhưng trong điều bạn dạy.
Ý nghĩa nằm trong từng hành động chân thật, nhân ái, hay hy sinh, làm cho người khác được phong phú, mạnh mẽ, và muốn theo gương của bạn.
Ý nghĩa không nằm trong khả năng, nhưng trong nhân cách của bạn.
Ý nghĩa không nằm trong bao nhiêu người bạn biết, nhưng trong bao nhiêu người sẽ thấy mất mát khi bạn ra đi.
Ý nghĩa không nằm trong ký ức của bạn, nhưng trong ký ức của những người yêu thương bạn.
Ý nghĩa nằm trong “Ai nhớ bạn, về việc gì, trong bao lâu”.
Sống một cuộc đời có Ý Nghĩa, đó không phải là Sự Tình Cờ, đó không phải là Hòan Cảnh, mà là Sự Lựa Chọn.
Đôi khi có một số người lướt qua cuộc đời bạn và ngay tức khắc bạn nhận ra rằng sự có mặt của họ ý nghĩa như thế nào. Họ đã dạy bạn những bài học, giúp bạn nhận ra giá trị của chính mình, hoặc trở thành con người mà bạn từng mơ ước. Có lẽ bạn sẽ không biết được những con người này từ đâu đến ( bạn cùng phòng, người hàng xóm, vị giáo sư, người bạn mất liên lạc từ lâu hay thậm chí là một người hoàn toàn xa lạ ). Bạn đừng thờ ơ với họ, hãy nhớ rằng trong từng khoảnh khắc họ sẽ ảnh hưởng rất sâu sắc đến cuộc đời bạn.
Ban đầu sự việc xảy ra trông có vẻ kinh khủng, đau khổ và bất công, nhưng khi lấy tấm gương của cuộc đời ra để đối chiếu, bạn sẽ hiểu được là nếu không có những giây phút ấy để bạn vượt qua mọi khó khăn thì bạn khó có thể thấy được tài năng, sức mạnh, ý chí và tấm lòng của bạn. Mọi việc đều diễn ra có chủ đích mà không có gì gọi là tình cờ hay may rủi. Bệnh tật, tổn thương trong tình yêu, giây phút tuyệt vời nhất của cuộc sống bị đánh cắp hoặc mọi thứ ngu ngốc khác đã xảy đến với bạn, hãy nhớ rằng đó là bài học quý giá. Nếu không có nó cuộc đời này chỉ là một lối đi thẳng tắp, một con đường mà không hề có đích đến cũng như bạn sống từng ngày mà không hề ước mơ. Thật sự con đường đó rất an toàn và dễ chịu, nhưng sẽ rất nhàm chán và vô nghĩa.
Những người bạn gặp sẽ ảnh hưởng đến đến cuộc đời bạn. Thành công hay thất bại, thậm chí là những kinh nghiệm tồi tệ nhất cũng chính là bài học đáng giá nhất, nó sẽ giúp bạn nhận ra được giá trị của chính mình. Nếu có ai đó làm tổn thương bạn, phản bội bạn hay lợi dụng tấm lòng của bạn, hãy tha thứ cho họ bởi vì chính họ đã giúp bạn nhận ra được ý nhĩa của sự chân thật và hơn nữa, bạn biết rộng mở tấm lòng với ai đó. Nhưng nếu có ai thương yêu bạn chân thành, hãy yêu thương họ một cách vô điều kiện, không chỉ đơn thuần là họ đã yêu bạn mà họ đang dạy bạn cách để yêu .
Hãy trân trọng khoảnh khắc và hãy ghi nhớ từng khoảnh khắc những cái mà sau này bạn không còn có cơ hội để trải qua nữa. Tiếp xúc với những người mà bạn chưa từng nói chuyện, và biết lắng nghe. Hãy để trái tim biết yêu thương người khác. Bầu trời cao vời vợi vì thế hãy ngẩng đầu nhìn lên, tự tin vào bản thân. Hãy lắng nghe nhịp đập của trái tim mình :"Bạn là một cá nhân tuyệt vời. Tự tin lên và trân trọng bản thân bạn, vì nếu bạn không tin bạn thì ai sẽ làm điều ấy ?".
Hãy sở hữu cuộc sống của bạn và đừng bao giờ hối tiếc về lối sống ấy. Nếu bạn thương yêu ai đó thì hãy nói cho họ biết, dù rằng sẽ bị từ chối nhưng nó có thể làm cho một trái tim tan nát có thể đập trở lại.
Có nhiều định nghĩa về cái "giàu". Định nghĩa nào cũng đúng, tùy theo tâm tư / suy nghĩ / ước mơ / hoài bảo của mọi người.
10 năm trước đây, tôi định nghĩa "giàu" không phải là có nhiều tiền – mà là có… rất nhiều tiền. Nhiều tiền có nghĩa là có nhà cao cửa rộng, có xe hơi, có máy bay, có du thuyền, có… bla bla bla… Nói chung là có mọi thứ. Tôi nhìn thần tượng Bill Gate – và ước ao một ngày nào đó tôi cũng như ông ta, dù không trở thành người giàu nhất hành tinh – thì cũng là một người giàu sang quyền quý. Tôi sẽ cố gắng trở thành một nhân viên giỏi nhất, ưu tú nhất, xuất sắc nhất, có được mức lương cao nhất…
Cái "giàu" đó, bây giờ tôi gọi là "Giàu sang".
5 năm sau, khi đọc cuốn sách "Cha giàu – Cha nghèo" (Rich dad – poor dad), trong tôi hình thành một khái niệm mới về việc đi làm công cho người hoặc làm công cho bản thân mình. Lúc đó hoài bảo về việc lập một business riêng để tự làm giàu cho chính mình cao như đỉnh Thái Sơn vòi vọi. Tôi sẽ là một người thành đạt bằng chính đôi tay, trí óc của mình. Sau ngần ấy năm đi làm, tôi sẽ xây dựng được một cái gì đó để lại sau này, chứ không phải chỉ là một thằng đi làm thuê quần quật suốt ngày.
Cái "giàu" này, tôi cũng chỉ gọi là "giàu sang".
Giờ đây, tôi lại có một định nghĩa khác về cái "giàu".
Tôi vẫn còn đó mơ ước sẽ có cái nhà – không phải nhà cao cửa rộng kiểu villa biệt thự, mà đơn giản chỉ là một cái nhà nhỏ / xinh đẹp, có được mảnh sân vườn phía trước trồng một vài hoa lá. Thật ra ở nhà to để làm gì? Chúng ta cũng chỉ "ở trọ" thôi mà – có ai ăn đời ở kiếp sống mãi đâu. Tôi đi ở trọ trần gian – đã ở trọ thì một lúc nào đó cũng phải "chuyển" đi nơi khác.
Tôi cũng còn đó mơ ước có nhiều tiền, nhưng không phải cho bản thân mình. Mà cho người thân, cho gia đình, và cho nhiều người đang có mơ ước muốn "giàu" lên như tôi 10 năm về trước. Tiền nhiều rồi cũng thế. Có cố ăn thì cũng ăn no đến cổ rồi cũng ngừng. Ăn có ngon kiểu sơn hào hải vị, gan hùm lưỡi rồng rồi cũng… đi ra hết. Cũng có "giữ" được gì đâu…
Tôi định nghĩa cái "giàu" có nghĩa là chúng ta "giàu" thời gian, sức khỏe để có thể đi đây đó, để học thêm, trải nghiệm thêm về cuộc đời và tận hưởng cuộc sống hiện tại. Chứ không phải "giàu" là cứ ra khỏi nhà lúc 7h sáng và trở về nhà lúc 10h tối – lương tháng vài chục ngàn USD – nhưng cứ phải quay cuồng trong con vụ cơm áo gạo tiền. Đến một lúc nào đó mệt mỏi, xuôi tay – mới nhận ra sao mình quá "nghèo" như vậy.
Tôi định nghĩa "giàu" là cả khi không có nhiều tiền, nhưng chúng ta vẫn sẵn lòng đến với người khác bằng cả tấm lòng giàu tình thương. Sẵn sàng giúp người khác trong khả năng mà mình có thể. Và biết tận hưởng cái "giàu" ngay cả trong cuộc sống khốn cùng. Địa ngục ở đây, và niết bàn cũng chính ở đây. Hạnh phúc là tự tại giữa khổ đau. Địa ngục hay niết bàn cũng do chính ta mà ra cả.
Tôi gọi đó là "giàu có".
Giàu sang có nghĩa là bạn giàu – nhưng khi chết đi, bạn phải sang nhượng lại toàn bộ những gì bạn có cho người khác, và chẳng mang được theo mình bất kỳ cái gì cho một cuộc sống mới. Nhiều người rất giàu, có rất nhiều tiền. Họ có cái may mắn có nhiều cơ hội để "làm giàu" hơn người khác, nhưng tiếc thay họ chỉ biết chiếm đoạt, ôm giữ – mà không biết san sẻ cho bất kỳ ai điều may mắn đó.
Giàu có có nghĩa là khi chết đi, bạn vẫn còn có cái để mang theo… Sau ngần ấy năm quần quật, tôi sẽ để lại cho người và cho cả chính mình những cái mà sẽ không mất đi khi tôi chết. Cái mà nhà Phật hay gọi là: "công đức, phước báu"…
Đạo phật xuất hiện trên đời bắt nguồn từ sự Giác Ngộ của đức Phật. do công năng tu chứng, đức Phật thấu triệt được Bốn Chân Lý Thâm Diệu, còn gọi là Tứ Diệu Đế, gồm:
- Chân lý thứ nhất là Khổ Đế, cho rằng mọi hình thái tồn tại đều mang sẵn mầm mống của khổ não, bất như ý. Sinh, già, bệnh, chết, mong cầu mà không toại nguyện, ưa thích mà phải rời xa, ghét bỏ mà phải gần gũi và cái thân ngũ uẩn thì chợt vui, chợt buồn, khi khỏe, khi đau, đều là khổ.
- Chân lý thứ hai là Tập Đế, tức nguồn gốc hay nguyên nhân dẫn đến thực trạng đau khổ. Nguyên nhân của khổ là lòng ham muốn, tham lam, ái nhiễm, tìm cầu sự thoả mãn dục vọng. Các loại ham muốn này đều là nguồn gốc của khổ đau và nghiệp chướng, dẫn tới luân hồi
- Chân lý thứ ba là Diệt Đế, sự chấm dứt khổ đau. Nếu lòng tham lam ái nhiễm được tận diệt thì sự khổ cũng được tận diệt.
- Chân lý thứ tư là Đạo Đế, con đường hay phương pháp thực hành dẫn đến chấm dứt khổ đau. Phương pháp này là con đường diệt khổ tám nhánh, là Bát Chánh Đạo.
Do giác ngộ Tứ Diệu Đế, Ngài cũng phát hiện ra rằng Tham Lam và Ái Nhiễm là nguyên nhân của Khổ, là lý do chính đã nhận chìm con người trong dòng sanh tử luân hồi.
Tham lam và ái nhiễm đưa tới thói gom góp, tích lũy từ vật chất tới tình cảm, chỉ muốn mọi thứ là của riêng mình, của thân nhân mình, của bè đảng mình, của đất nước mình, vân vân. Thói tật này phát sinh từ niệm vô minh đầu tiên, mà thuốc chữa là xả bỏ, hoặc còn gọi là bố thí.
Vì thế, người nào muốn đi trên con đường sáng của Ánh Đạo Vàng thì phải thực hiện hạnh tu xả bỏ, từ xả bỏ những điều tương đối dễ xả bỏ như của cải vật chất, danh vọng, rồi tới điều khó xả bỏ hơn như tình cảm tinh thần. Chỉ có xả bỏ thì tâm mới không bị ràng buộc loanh quanh trong thói quen thu thập, cất giữ. Chỉ có xả bỏ thì tâm hồn mới được giải thoát khỏi sự kìm kẹp của sở hữu, tham sân si, thảnh thơi bước trên con đường tự do, khai phóng tâm linh.
Trong Lục Độ ba-la-mật, nghĩa là sáu nhánh thực hành để đưa chúng sinh sang bờ bên kia, tức là thoát khỏi bờ sinh tử sang được bờ Niết Bàn, thì Bố Thí là pháp môn tu đầu tiên. Bố Thí là cách tu tập để thực hiện hạnh xả bỏ.
Bố thí có 3 loại là Tài Thí tức là bố thí tài vật, Pháp Thí tức là bố thí Phật pháp, nghĩa đen là dạy giáo lý nhà Phật cho người ta biết đường tu hành để giác ngộ giải thoát và Vô Úy Thí tức là giúp cho người ta qua khỏi sự sợ hãi.
Bố thí tài vật thì bất cứ ai cũng có thể làm được.
Bố thí Pháp bảo thì khi xưa chỉ có chư vị Tăng Ni là thâm hiểu giáo lý nhà Phật, nên mới làm được. Ngày nay có nhiều cư sĩ rất uyên thâm Phật học, lại kiêm luôn thực hành các pháp môn tu, nhất là tu Thiền và Niệm Phật, nên ngoài chư vị Tăng Ni, giới cư sĩ cũng đóng góp vào lãnh vực bố thí Pháp một cách tích cực.
Bố thí vô úy là đem lại sự không sợ hãi cho người khác. Có nhiều cách để thực hiện vô úy thí, như:
- Bản thân mình không giết hại, gây nên nỗi kinh hoàng cho các sinh vật có cảm giác.
- Thuyết phục những người đam mê sát sinh giảm bớt những hành động tàn nhẫn, gây đau thương cho chúng sinh
- An ủi, chia sẻ nỗi đau buồn của những người hoạn nạn, lâm nguy, giúp người ta vượt thoát nỗi sợ hãi ... vân vân ....
Bố thí cao quý nhất là bố thí theo pháp “Tam luân không tịch”, nghĩa là không khởi tâm chấp rằng có mình là người bố thí, có người thọ nhận vật được bố thí và có vật để bố thí.
Tại sao bố thí “Tam luân không tịch” lại cao quý nhất?
Bố thí “Tam luân không tịch” cao quý nhất là vì:
- Bố thí mà không nghĩ rằng “có ta bố thí”, thì tâm sẽ không nổi lên sự tự đắc về hành vi thiện của mình,
- Bố thí mà không nghĩ rằng ”có kẻ kia đang thọ nhận cái ta cho”, thì tâm sẽ không nổi lên sự tự kiêu của kẻ ban ơn,
- Bố thí mà không nghĩ rằng “có vật được ta đem cho”, thì tâm không nổi lên niềm tự mãn về hành động hào hiệp của mình.
Giải thoát ra khỏi những kiến chấp về hành động có nghĩa là cuồng tâm sinh diệt ngưng hoạt động. Có câu “cuồng tâm ngưng nghỉ tức là Bồ Đề”. Bồ Đề là giác ngộ. Cuồng tâm ngưng nghỉ là giác ngộ, giải thoát.
Nơi kinh Kim Cang, Phật dạy:
"Tu Bồ Đề ! Bồ Tát khi bố thí hay làm các việc lợi ích cho tất cả chúng sanh, không nên sanh tâm trụ chấp các tướng. Tu Bồ Đề ! Như Lai nói các tướng không phải thật mà chỉ giả gọi là các tướng. Như Lai nói chúng sanh, không phải thật chúng sanh, chỉ giả gọi chúng sanh".
Hòa thượng Thích Thiện Hoa lược giải như sau:
...”...Hành giả khi làm lợi ích cho các chúng sanh, mà tâm còn trụ chấp các tướng, nghĩa là còn thấy mình bố thí, người thọ thí và vật bố thí, tất nhiên hành giả còn chấp ngã (nghĩa là thấy có mình, có người), chấp pháp (nghĩa là thấy có vật bố thí), thì hành giả chỉ được phước hữu lậu nhiễm ô, nên không phải là bố thí Ba-la-mật (nghĩa là bố thí rốt ráo).
Bởi thế nên Phật dạy, các vị Bồ Tát, khi bố thí, hay làm lợi ích cho chúng sanh, phải nhập Kim Cang Bát Nhã mà làm; nghĩa là không còn chấp các tướng: ngã, nhân, chúng sanh, thọ giả, thì được phước đức vô lậu thanh tịnh. Bố thí như vậy, mới phải là bố thí Ba-la-mật (bố thí rốt ráo)”.
Có người nói rằng:
- Tôi cũng muốn bố thí, nhưng nghèo quá lấy gì mà cho?
Thực tế, dù nghèo tới đâu mà khởi tâm muốn bố thí, vẫn có thể thi hành. Thí dụ có tù nhân kia, mỗi bữa vẫn dành lại vài hột cơm để bố thí cho con gián bò loanh quanh trong phòng giam ông ta.
Trong cuốn Hoa Sen Trên Tuyết, dịch giả Nguyên Phong viết về chuyến đi của bác sĩ Alan Havey và một người bạn tên Dennis tới Lamayuru, một thị trấn nhỏ ở phía Bắc xứ Ấn Độ, giáp ranh với Tây Tạng, kể lại câu chuyện về bố thí như sau:
.....Chúng tôi đi dọc theo con đường chính duy nhất của thành phố, con đường vắng tanh không một bóng người. Mọi nhà đều đóng cửa im ỉm, thỉnh thoảng có vài con chó hoang gầy ốm chạy rong.
Chúng tôi nhìn thấy một bà lão hành khất, thân hình còm cõi chỉ còn da bọc xương đang lê lết trên vỉa hè, tôi bèn dúi cho bà 5 rupee nhưng bà vẫn dơ tay ra trước mặt như muốn xin thêm một cái gì. Dennis rút ổ bánh mì đựng trong chiếc túi đeo trên vai đưa ra, bà lạo mừng rỡ chụp lấy ăn ngay, thì ra bà lão quá đói.
Trong lúc bà đang ăn ngấu nghiến thì một con chó hoang ở đâu chạy đến. Trước cặp mắt kinh ngạc của chúng tôi bà lão bẻ đôi ổ bánh mì chia cho con chó.
Cảnh tượng một bà lão không có một thứ gì ngoài bộ quần áo rách tơi tả, đang lả đi vì đói lại thản nhiên chia sẻ nửa phần ăn của mình cho một con chó hoang đã làm chúng tôi xúc động. Bà lão hành động một cách tự nhiên, không ngại ngùng hay suy nghĩ hình như bà không hề phân biệt giữa mình và con chó.
Trong lúc tôi đang ngơ ngác về cảnh tượng này thì Dennis bất chợt run bắn người rồi thốt lên:
- “Đó mới thật là tình thương tuyệt đối”.
Hắn quỳ xuống trút tất cả mọi thứ trong chiếc túi ra cho bà lão hành khất. Hành động bất ngờ của Dennis làm tôi ngạc nhiên nên trên đường về tôi đã hỏi:
- “Tại sao bạn cho rằng đó là một thứ tình thương tuyệt đối?”
Hắn trả lời ngay không do dự:
- “Khi cho mà không suy nghĩ, không đòi hỏi gì trả lại, không hối tiếc hay phân biệt một cái gì đó mới thật là tuyệt đối”.
Tôi đã suy nghĩ về vấn đề này rất lâu và không biết có người nào thực sự bố thí một cách tuyệt đối như vậy không? Tôi đã đi khắp nơi và chỉ thấy bất cứ cái gì cho ra cũng đều hy vọng một điều gì trả lại, đôi lúc điều muốn đạt được lại nhiều hơn điều người ta cho ra là đàng khác…
Sự ích kỷ được che đậy khéo léo và nguỵ tạo dưới nhiều danh nghĩa tốt đẹp nhưng tựu chung vẫn là một hình thức ích kỷ”....”...
Thời xưa, giới tu sĩ nhà Phật sống rất thanh bạch, mỗi vị chỉ sở hữu 3 tấm y và một bình bát. Ấy vậy mà hằng ngày quý vị tu sĩ vẫn thực hiện được hạnh bố thí bằng cách trước khi thọ thực, quý vị lấy từ bát của mình ra 7 hạt cơm, gửi vào đó những lời thành tâm chú nguyện, rồi tung ra ngoài không gian để bố thí cho các loài chúng sinh vô hình mà mắt người không nhìn thấy.
Nhà Phật có câu “Tác ý là Nghiệp”. Khi tâm đã khởi lên một ý, thì tùy theo ý tốt hay xấu mà Nghiệp đã được tạo. Chỉ cần khởi lên một ý tốt, muốn giúp đỡ người, dù cho hoàn cảnh không làm được, ý nghiệp thiện cũng đã thành hình. Trong sự bố thí cũng vậy, khởi lên ý muốn bố thí, là Nghiệp tốt đã hình thành, không căn cứ vào sự bố thí nhiều hay ít.
Trong lễ Vu Lan, Phật tử vì lòng hiếu thảo với cha mẹ, thân nhân, mà dâng lễ cúng dường trai tăng, tạo duyên lành với nhà Phật, mở lòng ra thực hiện hạnh xả bỏ là điều rất đáng quý.
Mặt khác, nhờ người Phật tử cúng dường những nhu cầu cần thiết mà chư Tăng Ni có thể an tâm tu hành cho tới giác ngộ để cứu độ chúng sinh bằng phương tiện bố thí Pháp, giữ cho ngọn Tuệ Đăng luôn luôn chiếu sáng con đường giải thoát trên thế gian.
Như thế, người Phật tử cúng dường cũng là thực hiện hạnh tu xả bỏ, có đà rồi, sẽ tiếp tục đi thêm những bước trì giới, nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định, trí tuệ.... vân vân...
Có một thắc mắc được nêu lên rằng:
- Nếu nhờ lễ Vu Lan cúng dường trai tăng mà thân nhân thoát khỏi địa ngục, thì đó có phải là một hình thức hối lộ không?
Đạo Phật quan niệm rằng tất cả pháp giới đều chỉ do tâm tạo. Thế thì địa ngục cũng do tâm tạo. Tâm tham lam, bủn xỉn, độc ác thì tạo thành cảnh giới địa ngục. Tâm chuyển thì cảnh giới địa ngục tan rã.
Theo đúng giới luật, khi chư vị Tăng Ni thọ thực thì không được "tán tâm tạp thoại", nghĩa là nghĩ vẩn vơ, nói chuyện lăng nhăng, bởi vì nếu phạm giới này thì "tín thí nan tiêu", nghĩa là phẩm vật dâng cúng mà mình thụ hưởng sẽ khó mà tiêu hóa được.
Cho nên, chính là lúc thụ trai đó, chư vị Tăng Ni lặng lẽ không nghĩ thiện, ác, một hình thức thiền định, là lúc tâm lực mạnh nhất.
Như câu “Cuồng tâm ngưng nghỉ tức là Bồ Đề”, khi tâm tất cả mọi người đều lặng lẽ, không suy nghĩ, thì sức tâm thanh tịnh đó tỏa ra, ảnh hưởng vào pháp giới, chuyển hóa được những tâm tham lam, keo kiệt, bủn xỉn đang trong cảnh giới địa ngục kia. Và ngay chính sát-na tâm chuyển đó, địa ngục tự tan rã, chứ không phải là do chư Tăng Ni "ăn hối lộ rồi xin xỏ" cho thân nhân gia chủ được ra khỏi địa ngục. Vì thế mới có câu: "Tâm được tịnh rồi tội liền tiêu".
Vậy thì, là Phật tử, nhân lễ Vu Lan, rất nên cúng dường trai tăng để giúp chư vị Tăng Ni khỏi lo lắng về phần vật chất, an tâm tu hành đến giải thoát.
Phẩm vật cúng dường ít nhiều không khác gì nhau. Chỉ có cái niệm tâm lúc cúng dường, kính trọng người tu hành, mong cho chư vị đạt đạo để Phật pháp trường tồn mới là quan trọng. Nếu không có tiền để cúng dường mà chỉ có lòng vui mừng theo, gọi là tùy hỉ khi thấy có người làm việc thiện, thì phước đức cũng bằng người cúng dường, đó là lời Phật dậy. Câu này rất có ý nghĩa, vì người có tâm tùy hỉ là đã hóa giải được tâm ganh tị nhỏ mọn rồi!
Ngoài sự cúng dường trai tăng hoặc tùy hỷ với người cúng dường, xin đừng giết loài vật để cúng cô hồn. Niệm tâm thanh tịnh tỏa trong không gian không chỉ hạn hẹp chuyển hóa thân nhân mình, mà chuyển hóa tất cả pháp giới. Nếu mình lại giết chúng sinh để cúng, thì mình lại làm cho pháp giới ô nhiễm vì tăng thêm sự đau khổ, thêm lòng thù hận.
Nếu tin lời Phật nói: "Tất cả chúng sinh đều là cha mẹ đời quá khứ, và sẽ là Phật trong tương lai", mà mình còn giết chúng sinh thì hóa ra mình giết cha mẹ đời quá khứ.
Cho nên, có nhiều người đã sáng suốt nhận định ra việc này, họ ăn chay tháng bảy để từ từ tăng thêm đến ăn chay trường, đó là hình thức báo hiếu rộng lớn nhất, không chỉ đối với cha mẹ đời này, mà với cả cha mẹ đời quá khứ nữa.
Trong cuộc sống, chúng ta không thể thiếu cái đẹp, cái đẹp bất biến trường tồn, cái đẹp tiềm ẩn trong con người được biểu hiện qua văn hóa ứng xử, qua nét cao quý của tâm hồn, qua cái đạo đức trí tuệ. Cái đẹp giúp con người xây dựng nhân cách ngày càng hoàn thiện hơn. Cái đẹp được nói đến ở đây chính là cái đẹp tâm hồn của người phụ nữ. Đặc biệt là cái đẹp trong lễ giáo xưa, đó là Tứ Đức: Công, Dung Ngôn, Hạnh. Trải qua dòng lịch sử, liệu Tứ Đức có lạc hậu trong thời đại ngày nay không?
1. Đòi hỏi của Tứ Đức trong thời đại hiện nay
Công đối với người phụ nữ ngày nay, là vừa khéo quán xuyến công việc nhà vừa lo công tác ngoài xã hội, biết sắp xếp công việc sao cho hợp lý, cẩn thận và chu đáo, biết nuôi con khỏe, dạy con ngoan: “Đảm việc nhà, giỏi việc xã hội”. Ngoài ra, phải có nghề nghiệp ổn định và làm tốt nghề của mình. Làm tốt công việc của mình sẽ giúp người phụ nữ tự tin, khẳng định được khả năng của mình, góp phần vào kinh tế cho gia đình và đóng góp tài năng, trí tuệ cho xã hội.
Dung của người phụ nữ thời nay, không còn là nét đẹp “yểu điệu thục nữ, liễu yếu đào tơ” mà là khỏe và đẹp. Khỏe để làm việc tốt, để giữ gìn hạnh phúc gia đình và để sinh ra những đứa con thông minh, khỏe mạnh. Đồng thời, dung còn là nét đẹp nữ tính: gọn gàng, tinh tế trong cách ăn mặc và trang điểm; là vẻ mặt tươi tắn, linh hoạt; là phong thái cởi mở, hòa nhã; là cử chỉ thân mật, chân thành; nhất là luôn biết nhu hòa, khiêm tốn. Vì thế, dung là vẻ đẹp của sự hài hòa giữa hình thức và tâm hồn. Sắc đẹp là diễm phúc, nhưng bản thân sắc đẹp không phải là đức tính, mà là cái nết: “Cái nết đánh chết cái đẹp”.
Ngôn là lời nói có duyên, gây được thiện cảm với người nghe. Lời nói dịu dàng, giọng nói nhẹ nhàng thì hiệu quả càng lớn khi dạy bảo con cái, khi khuyên nhủ người chồng và cả khi dàn xếp công việc xã hội, thương lượng trong kinh doanh. Ngày nay, người phụ nữ không chỉ cần nói năng lịch thiệp, mà rất cần sự thẳng thắn, chống lại sự bất công trong gia đình và ngoài xã hội. Lời nói của người phụ nữ càng dịu dàng, tinh tế thì sức thuyết phục càng cao.
Hạnh của người phụ nữ ngày nay, tuy không “xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử”, nhưng đức hạnh của người phụ nữ muôn đời vẫn là yêu chồng, thương con, giàu đức hy sinh, chung thủy trong hôn nhân, không đua đòi trong cuộc sống. Đồng thời, người phụ nữ cần có lòng vị tha, độ lượng với mọi người; có ước mơ, hoài bão trong nghề nghiệp và biết nỗ lực biến ước mơ, hoài bão ấy thành hiện thực. Hơn nữa, cần có lòng nhân ái, chia ngọt sẻ bùi với nỗi bất hạnh của tha nhân, có tinh thần trách nhiệm với bản thân, gia đình và cộng đồng.
2. Nguyên nhân khiến phụ nữ ngày nay không coi trọng Tứ Đức
Ngày nay với sự phát triển của kinh tế, nhất là sự phát triển vượt bậc của khoa học kỹ thuật và đời sống hưởng thụ đã làm cho Công, Dung, Ngôn, Hạnh đang bi xói mòn. Một số chị em không còn coi trọng “Tứ Đức” của ông cha nữa.
Công: Trước hết, do đời sống khá giả nên chữ Công đang có nguy cơ bị phai mờ. Một số chị em không biết đến cái cơ bản nhất là giặt đồ, vì “nhà em có máy giặt nó lo rồi”, thậm chí nấu ăn cũng là cực hình với các chị em, trong khi đó nếu không biết nữ công gia chánh, không thể là một người giữ hạnh phúc gia đình.
Bên cạnh đó, nhiều chị em hiện nay cũng không màng đến công việc, chỉ chăm lo nhan sắc để tìm một người chồng giàu có…Hơn nữa, một số chị em không giỏi chữ Công: không biết hát ru, không biết kể truyện cổ tích cho con nghe, không biết nấu những món ăn dân tộc...
Dung: Người đẹp của Việt Nam ngày nay nhìn mỏi cả mắt, có thể do kinh tế phát triển nên chị em dành ưu tiên cho việc đầu tư ngoại hình không thua chị kém em. Nhưng cái đáng buồn là nét đẹp bên trong lại tỉ lệ nghịch với cái đẹp bên ngoài. Xem những cuộc thi Hoa hậu mới cảm nhận rõ hơn; chỉ vào phần ứng xử mới thấy: xem “Hoa hậu” mà như đang xem “Gala cười”…Cái đẹp bề ngoài dễ tu dưỡng hơn cái đẹp bên trong, nhưng phụ nữ thời nay thích cái dễ, vì họ đang sống trong thời đại “mì ăn liền”.
Ngôn: Phụ nữ ngày nay, ít chú ý rèn luyện ngôn từ, nói năng rất tuỳ tiện. Hay nói to, cười to, kể cả trước mặt người lớn tuổi. Ngày xưa, nếu con gái nói to là bị mẹ mắng ngay. Bây giờ thì ít gia đình dạy con được kỹ như thế. Đó là một thiệt thòi của con gái ngày nay. Vì khi ra ngoài đời, mọi lời thủ thỉ, nhỏ nhẹ đều hiệu quả hơn cách nói oang oang. Có phải thời đại ngày nay nam nữ bình đẳng thì chị em được thể hiện những từ ngữ của cánh mày râu, ngày càng xuất hiện nhiều lời lẽ thô tục từ miệng các chị em, hoặc nói năng thiếu suy nghĩ, không hiểu biết, cứ như đang ở cung trăng.
Hạnh: Đức hạnh của người con gái ngày nay giảm rất nhiều. Trên các phương tiện thông tin cũng nói nhiều về các "hot girl" hay "sành điệu," chứ ít đưa mẫu hình các bạn gái lý tưởng như học giỏi, chăm ngoan, dịu dàng… Thành ra, một số bạn gái tưởng lầm rằng phải biết uống rượu, đánh nhau, đi hoang qua đêm, bỏ học, chửi thề và yêu nhiều mới là "người phụ nữ lý tưởng." Theo Thạc sĩ tâm lý Đinh Đoàn một trong những nguyên nhân dẫn đến giảm đức hạnh của các bạn gái là cha mẹ chưa quan tâm hướng dẫn con đúng mức; nhất là sự hiền dịu và sự chung thủy trong tình cảm. Các bạn gái đâu có biết rằng, khi lập gia đình thì mọi buồn vui, sướng khổ, thành công hay thất bại đều do cái đức hạnh của người phụ nữ quyết định cả.
Về trinh tiết: Ngày nay, có nhiều bạn gái thích sống thử trước hôn nhân. Một số bạn rất ngây thơ trong chuyện này: Ai sẽ là người chịu thiệt thòi? Người bạn trai ư? Không, nạn nhân chính là người con gái. Con trai vốn ích kỷ, họ chỉ muốn được thỏa mãn nhu cầu xác thịt nhưng khi cưới vợ, họ chỉ muốn người con gái ấy hoàn toàn trinh nguyên. Đến một ngày nào đó, bạn sẽ gặp một người mà bạn thật sự yêu thương, liệu bạn có đủ dũng cảm để đối mặt với người ấy và liệu người ấy có chấp nhận bạn khi bạn không còn trong trắng? Chính vì thế, người con gái phải tự biết bảo vệ cái quý giá nhất của mình. Sống thử, nếu dính bầu thì đơn giản là đi phá thôi sao? Đừng chỉ vì một giây phút nông nổi mà bạn phải ân hận suốt đời khi mất luôn thiên chức làm mẹ.
Các bạn gái Việt Nam trong thời đại ngày nay, đúng là có rất nhiều cám dỗ và cạm bẫy nhưng xin các bạn hãy tự bảo vệ chính mình, đừng tự hủy hoại bản thân và cuộc sống sau này. Tiêu chuẩn tối cao của cái đẹp muôn thuở vẫn là sự hài hòa. Hài hòa giữa sắc đẹp thân thể và đức hạnh, nếp sống văn hoá, văn minh. Hãy để cho hình ảnh người phụ nữ Việt Nam duyên dáng trong tà áo dài, xinh tươi bên đóa sen thuần khiết mãi là hình ảnh tượng trưng cho vẻ đẹp phụ nữ Việt Nam, đừng để cho nó bị một vết dơ nào.
Tứ Đức của người phụ nữ không thời nào có thể xem nhẹ được. Trong các gia đình ở Hàn Quốc, Nhật Bản, Tứ Đức của người phụ nữ đang ngày càng được đề cao, mặc dù hai quốc gia này có nền kinh tế rất phát triển. Việt Nam ta gần đây, do mãi chăm lo đến đời sống kinh tế mà các gia đình xem nhẹ việc giáo dục tứ đức cho con gái. Vì thế, xu hướng nam tính trong phụ nữ nước ta gần đây đã tăng lên. Nhiều bạn gái, sống như con trai và nếu như thế thì không còn là phụ nữ nữa.
3. Để giữ được Tứ Đức, người phụ nữ phải làm gì?
Công, dung, ngôn, hạnh mãi mãi là "khuôn vàng thước ngọc" của người phụ nữ ở mọi thời đại. Có điều phải hiểu nội hàm, tức là ý nghĩa của bốn cái đức đó đã có nhiều thay đổi để phù hợp với thời đại mới.
Công: Để giữ được chữ Công, người phụ nữ không chỉ khéo léo trong mọi công việc mà còn phải có đầu óc tổ chức làm cho cuộc sống gia đình luôn hạnh phúc, nuôi dạy con cái khỏe mạnh, chăm ngoan. Ngoài ra, phụ nữ còn phải là người lao động giỏi giang, có nghề nghiệp ổn định; phải có sự nghiệp riêng, có công ăn việc làm, không phụ thuộc hay ỉ lại vào người chồng.
Một người đàn ông có một người vợ giỏi nữ công gia chánh là một niềm hạnh phúc lớn. Họ và con cái sẽ được ăn ngon, mặc ấm, gia đình sẽ ngăn nắp, nề nếp. Đặc biệt là việc giáo dục con cái. Nếu người mẹ không giỏi nữ công gia chánh thì con cái, nhất là con gái sẽ rất thiệt thòi, không biết làm những công việc gia đình. Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành phố Hồ Chí Minh đã có sáng kiến mở lớp dạy làm vợ, trong đó chủ yếu là dạy làm các món ăn, dạy hát ru, kể truyện cổ tích, dạy kế hoạch chi tiêu gia đình... Đó là một sáng kiến hay, nhưng đó cũng là một điều xấu hổ của phụ nữ thời nay. Phụ nữ ngày xưa, chưa xuất giá đã thuộc lòng những kỹ năng đó rồi. Cuộc sống hiện đại rất sẵn các món ăn liền: mì ăn liền, phở ăn liền, cháo gà ăn liền, cơm hộp, thực phẩm chín... Nhưng nếu phụ nữ ỉ lại vào những thứ đó thì vai trò người mẹ, người vợ trong gia đình để làm gì?
Dung: Napoleon gọi “Phụ nữ là những bông hoa có linh hồn”. Vì thế, chữ Dung đối với phụ nữ rất quan trọng. Suốt cuộc đời, phụ nữ phải luôn chăm lo đến dung nhan của mình, không ăn mặc cẩu thả, không đầu bù tóc rối, nhưng nên ăn mặc làm sao để cho mọi người coi được. Người đời thường nói: “Không có người phụ nữ xấu, chỉ có người phụ nữ không biết làm đẹp mình”. Đồng thời, cái đẹp không phải cứ chân dài, lưng ong, da trứng gà bóc mới là phụ nữ đẹp. Cái đẹp từ tâm hồn còn hơn nhiều lần cái đẹp hình thức bên ngoài. Vợ Khổng Minh hình thức không đẹp, nhưng ông rất yêu vợ vì tâm hồn của bà rất thanh cao.
Nếu xưa kia lý tưởng của cái đẹp là “mắt bồ câu, lông mày lá liễu”, “thắt đáy lưng ong”, “tóc dài da trắng, yểu điệu thục nữ”, … thì ngày nay, vẻ đẹp phụ nữ đa dạng hơn. Có vẻ đẹp kiêu sa, quý phái; có vẻ đẹp khoẻ khoắn, năng động; cũng có cả vẻ đẹp “bốc lửa”. Nhiều phụ nữ ngày nay, cao ráo nhờ guốc dép, trắng trẻo nhờ kem dưỡng da, hồng hào nhờ mỹ phẩm, lộng lẫy nhờ thời trang... Những thứ đó cứ có tiền là mua được, song vẻ đẹp trong tâm hồn thì không tiền nào mua được. Một số phụ nữ rất chăm chú đầu tư về “bao bì”, “vôi ve” nhưng họ không biết rằng, đàn ông thích mộc mạc, “tốt gỗ hơn tốt nước sơn”. Nếu người phụ nữ chỉ là người duyên dáng, ăn mặc đúng mốt thời trang, nhưng không có tâm hồn cao thượng, vị tha thì thật sự không có vẻ đẹp. Cái đẹp hoàn hảo là cái đẹp cả hình thức bề ngoài lẫn bên trong tâm hồn. Cái đẹp là biết thông cảm với mọi người, sống kính trên nhường dưới, biết tôn trọng người khác, biết quảng đại trao ban.
Ngôn: Người xưa có câu: “Chim khôn kêu tiếng rảnh rang, người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe”. Lời nói có duyên bao giờ cũng gây được thiện cảm với người nghe. Ngôn trong Tứ Đức là lời nói dịu dàng, có duyên. Không thể phủ nhận sức thuyết phục của người phụ nữ mỗi khi lên tiếng khuyên chồng, dạy con ở nhà, cho đến dàn xếp công việc, thương lượng trong kinh doanh, buôn bán. Hơn nữa, ngôn còn là cách nói năng, không nhất thiết phụ nữ lúc nào cũng phải e lệ, nói năng nhỏ nhẹ, miệng cười chúm chím mới gọi là đẹp. Nói năng rõ ràng, mạch lạc, ngôn từ chuẩn mực, dễ nghe, truyền cảm và phù hợp với từng hoàn cảnh là quan trọng nhất.
Quan niệm về Ngôn của người con gái thời nay kế thừa của người xưa, để phát triển cho phù hợp với sự giao lưu rộng rãi với thế giới hôm nay. Phụ nữ ngày nay vẫn “học ăn, học nói” để nói năng lịch thiệp, xã giao khéo léo, mạnh dạn, ứng xử thông minh và có kiến thức. Lời nói, ngôn ngữ của một bạn gái cũng phải giàu nữ tính, có sự mềm mại, dịu dàng, tinh tế và chọn lọc. Một cô gái có văn hóa không thể nói năng bỗ bã, vung vít, càng không thể văng tục chửi thề hoặc nói năng thiếu suy nghĩ. Nhưng đó cũng chỉ là yêu cầu cơ bản, một bạn gái muốn vươn cao, thành đạt phải có khả năng ứng xử duyên dáng, thông minh và có tính thuyết phục trên nền tảng của sự hiểu biết sâu sắc và cái tâm trong sáng. Người xưa có câu: “Tú khẩu cẩm tâm”, nghĩa là lời nói hay phải đi đôi với tấm lòng đẹp như hoa gấm.
Nhiều người thắc mắc tại sao Khổng Tử lại để chữ Ngôn trước chữ Hạnh? Nhưng để như thế mới đúng. Lời nói không bao giờ chỉ đơn thuần là lời nói. Nó biểu hiện tâm hồn con người. Người nhân đức, tiếng nói trong sáng, ấm áp. Người cay nghiệt, tiếng nói rin rít qua kẽ răng. Người đanh đá, tiếng nói the thé. Người hay văng tục chứng tỏ rất ít được giáo dục từ bé. Người nói năng lễ độ, đúng mực chứng tỏ đấy là con nhà gia giáo. Phụ nữ nói oang oang như lệnh vỡ là người bộc tuệch, ruột để ngoài da...
100 đàn ông thì cả 100 người mong muốn mình cưới được vợ hiền. Ông cha ta có một câu ngạn ngữ rất nặng nề để cảnh cáo những người vợ kém đức hạnh: “Chó dữ mất láng giềng, vợ dữ mất chị em”. Đức hạnh là điều rất căn bản của người phụ nữ. Đời sống của người phụ nữ chỉ sống với bố mẹ đẻ của mình có 1/3 thời gian, còn lại là sống với chồng và họ hàng nhà chồng. Đây là mối quan hệ không hề dính dáng đến máu mủ ruột rà. Do đó, mọi buồn vui, sướng khổ, thành công, thất bại đều do cái đức của người phụ nữ quyết định. Xinh đẹp mà không có đức hạnh thì khó được nhà chồng yêu quý. Không xinh đẹp nhưng có đức hạnh thì cả nhà chồng sẽ quý mến, tôn trọng.
Hạnh: Phẩm hạnh của người phụ nữ, dù ngày nay có ít nhiều thay đổi nhưng vẫn được đưa lên hàng đầu, đó là sự nết na, chung thủy...
Kết luận
Công, Dung, Ngôn, Hạnh vẫn mãi hòa quyện, kết hợp với nhau và trở thành chuẩn mực nhân cách của người phụ nữ Việt Nam. Công, Dung, Ngôn, Hạnh không chỉ là nền tảng giá trị của người phụ nữ mà còn giúp cho phụ nữ sống tự tin vào chính mình. Để phấn đấu rèn luyện có được nhân cách ấy, xã hội cần phải tạo môi trường lành mạnh, bản thân người phụ nữ cũng phải có nghị lực, cố gắng tự hoàn thiện bản thân mình. Đồng thời mọi người không chỉ giúp đỡ mà còn tạo mọi điều kiện nâng đỡ để chị em phát huy thế mạnh của mình. Hơn nữa, xã hội và các tổ chức nên cung cấp kiến thức, những thông tin về gia đình, về nghệ thuật giao tiếp, về lối ứng xử để người phụ nữ biết sống thích hợp, sống có ích trong thời đại hôm nay.
“Sai một ly, đi một dặm”, Ông Bà ta vẫn dạy thế. Hai khái niệm “ly” và “dặm” mang ý nghĩa đối nghịch nhau. Một ly (1/10 cm) thì rất nhỏ, rất gần; mà một dặm thì rất lớn, rất xa. Ấy thế mà chỉ sai có một ly thôi thì ta phải vượt chặng đường xa vô ích tới một dặm. Lối so sánh ấy nói lên hậu quả nghiêm trọng của những quyết định hay chọn lựa. Nếu không cẩn thận từng ly, ta sẽ chuốc lấy thiệt thòi hằng dặm. “Đi một dặm” là cái giá phải trả cho sự nông nổi cầu thả của mình.
Trong cuộc sống thông thường, vì thiếu ý thức hay bất cẩn, không những chúng ta phải trả giá về những hành động của mình, mà còn làm cho nhiều người bị ảnh hưởng thiệt thòi lây. Một ông giám đốc ký những quyết định vội vàng thiếu tính khả thi là làm thiệt thòi những số tiền khổng lồ vì một dự án bị thất bại. Một nhà đầu tư còn quá non trẻ trong lãnh vực kinh doanh, vội vàng trong những quyết định với đối tác mình chưa hiểu biết sẽ chuốc lấy những thất bại đắng cay cho mình và cho biết bao người có liên quan. Gần đây, khắp nơi rộ lên hiện tượng “tín dụng đen” làm điêu đứng biết bao người đã cho thấy hậu quả tai hại của sự nông nổi và hám lợi trước mắt.
Có những khi chúng ta sai một ly trong việc kết luận về tư cách một con người hay bản chất một sự việc. Những nhận định chủ quan dễ làm chúng ta sai lầm. Người Việt mình hễ nghe có tin đồn là dễ tin và rất nhiệt tình loan truyền cho nhau, không cần cân nhắc và kiểm chứng. Điều tệ hại là những tin tiêu cực thì loan truyền nhanh hơn những tin tích cực. Kết luận vội vàng về tư cách một cá nhân sẽ dễ dàng làm cho họ bị tổn thương. Nhiều người vì những dư luận vô cớ mà con đường tiến tới tương lai của họ bị khép lại.
Ngày nay, có nhiều bạn trẻ rất vội vàng trong việc chọn cho mình người bạn đời. Khi chọn ai làm chồng hay vợ là họ quyết định gắn bó cả đời với người ấy. Vì thế, hậu quả của những quyết định nông nổi là những gia đình tan vỡ, hoặc có cố níu kéo thì cũng căng thẳng và đau khổ như địa ngục trần gian. Cũng do quan niệm lệch lạc về hôn nhân mà có những mối tình chỉ tồn tại trong một thời gian rất ngắn, thậm chí chỉ vài tuần. Điều đáng nói đương sự không phải là những người ít học, mà họ là trí thức, thương nhân, những “ngôi sao” và những người nối tiếng. Một hôn nhân không đặt nền tảng trên tình yêu và sự tôn trọng lẫn nhau thì đổ vỡ là điều khó tránh khỏi.
Trong xã hội ta, số những vụ tai nạn giao thông được nhắc tới thường xuyên như lời cảnh tỉnh cho những ai lưu thông trên đường. Vậy mà số tai nạn vẫn không giảm vì vẫn có những người bất chấp mọi luật lệ, cố len cố vượt, đánh võng trong khi đi đường. Vì muốn nhanh chóng đến đích, nhiều người đã phải gánh chịu hậu quả nặng nề cho chính bản thân, phải trả giá bằng mạng sống của mình hoặc suốt đời thương tật. Vì sai một ly, họ đã phải đi không chỉ một dặm, mà suốt cả đời. Cuộc sống này cũng giống như giao thông đường bộ, nếu mỗi người biết tôn trọng “phần đường” của mình trong lãnh vực gia đình, bè bạn và đồng nghiệp thì sẽ hạnh phúc biết bao.
“Sai một ly, đi một dặm”, lời khuyên khôn ngoan của Tiền Nhân luôn có giá trị với mỗi chúng ta, trong đời sống đức tin cũng như trong đời sống hằng ngày.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. Vì một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hãy ghé thăm chúng tôi, hãy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
