Trong một quyết định mang tính bước ngoặt, Tòa án Tối cao đã ra phán quyết có lợi cho cựu Tổng thống Donald J. Trump, thiết lập tiền lệ về quyền miễn trừ của tổng thống trong các vụ án hình sự liên quan đến các hành vi chính thức trong nhiệm kỳ của tổng thống.
Phán quyết, xuất phát từ vụ Trump kiện Hoa Kỳ , nhấn mạnh các biện pháp bảo vệ hiến pháp dành cho chức vụ cao nhất đất nước, đảm bảo rằng một cựu tổng thống không thể bị truy tố hình sự vì những hành động được thực hiện trong phạm vi nhiệm vụ chính thức của họ.
Vụ việc phát sinh từ bản cáo trạng của Công tố viên đặc biệt Jack Smith chống lại Trump, cáo buộc ông âm mưu lật ngược kết quả bầu cử tổng thống năm 2020. Các cáo buộc bao gồm việc phát tán "tuyên bố" gian lận bầu cử và cố gắng cản trở việc chứng nhận kết quả bầu cử.
Đội ngũ pháp lý của Trump lập luận rằng những hành động này nằm trong phạm vi nhiệm vụ chính thức của ông với tư cách là Tổng thống, và do đó, ông nên được miễn truy tố.
Phán quyết của Tòa án Tối cao:
Trong ý kiến chi tiết, Chánh án Roberts, viết cho đa số, nhấn mạnh sự cần thiết phải bảo vệ khả năng của Tổng thống trong việc thực thi nhiệm vụ của văn phòng mà không cần thận trọng quá mức hoặc lo sợ bị truy tố trong tương lai. Tòa án cho rằng theo Hiến pháp, Tổng thống phải có một mức độ miễn trừ nhất định để đảm bảo cơ quan hành pháp hoạt động hiệu quả.
“Chính những nguyên tắc lâu dài này đã dẫn dắt quyết định của chúng tôi trong trường hợp này. Tổng thống không được hưởng quyền miễn trừ đối với các hành động không chính thức của mình và không phải mọi việc Tổng thống làm đều là chính thức. Tổng thống không đứng trên pháp luật. Nhưng Quốc hội có thể không hình sự hóa hành vi của Tổng thống trong việc thực hiện trách nhiệm của Cơ quan hành pháp theo Hiến pháp,” theo ý kiến được The Gateway Pundit xem xét.
“Và hệ thống quyền lực tách biệt do những Người lập quốc thiết kế luôn đòi hỏi một Cơ quan hành pháp năng động, độc lập. Do đó, Tổng thống không thể bị truy tố vì thực hiện các quyền hiến định cốt lõi của mình và ông có quyền, tối thiểu, được miễn trừ truy tố đối với mọi hành vi chính thức của mình. Quyền miễn trừ đó áp dụng như nhau đối với tất cả những người làm việc tại Phòng Bầu dục, bất kể chính trị, chính sách hay đảng phái nào”, ý kiến nêu rõ.
Những điểm chính từ phán quyết:
1-Quyền miễn trừ tuyệt đối đối với các Quyền Hiến pháp cốt lõi:
Tòa án tái khẳng định rằng Tổng thống được hưởng quyền miễn trừ tuyệt đối đối với các hành động được thực hiện trong phạm vi quyền hạn hiến định độc quyền của mình, chẳng hạn như quyền ân xá hoặc quyết định công nhận của nước ngoài. Điều này nhằm đảm bảo rằng Tổng thống có thể thực hiện nhiệm vụ của mình mà không sợ bị truy tố hình sự làm suy yếu khả năng hành động quyết đoán và vì lợi ích tốt nhất của quốc gia.
2-Quyền miễn trừ giả định đối với các hành vi chính thức khác:
Đối với những hành động nằm trong phạm vi trách nhiệm của tổng thống nhưng không phải là quyền hạn độc quyền theo hiến pháp, Tòa án đã cấp ít nhất quyền miễn trừ giả định. Điều này có nghĩa là mặc dù Tổng thống thường được bảo vệ khỏi bị truy tố vì những hành vi này, nhưng quyền miễn trừ này có thể bị thách thức nếu chính phủ có thể chứng minh rằng việc truy tố những hành động này không xâm phạm đến chức năng của nhánh hành pháp.
3-Không có quyền miễn trừ cho các hành vi không chính thức:
Phán quyết nêu rõ rằng các hành vi không chính thức, ngay cả khi được thực hiện trong khi đang tại nhiệm, cũng không được hưởng quyền miễn trừ. Phần này của phán quyết phù hợp với các phán quyết trước đây, chẳng hạn như trong vụ Clinton kiện Jones, trong đó xác định rằng một Tổng thống đương nhiệm không được miễn trừ khỏi các vụ kiện dân sự đối với hành vi không chính thức.
Roberts cho biết, “các tòa án cấp dưới đã đưa ra quyết định của họ một cách rất nhanh chóng” và “không phân tích hành vi bị cáo buộc trong bản cáo trạng để quyết định hành vi nào nên được phân loại là chính thức và hành vi nào là không chính thức” — và bản cáo trạng này không được báo cáo lên Tòa án Tối cao.
Vụ việc đã được chuyển lại cho các tòa án cấp dưới để xác định hành động nào của Trump đủ điều kiện là chính thức và hành động nào không. Sự khác biệt này rất quan trọng vì nó sẽ quyết định phạm vi quyền miễn trừ của anh ta và liệu cơ quan công tố có thể tiến hành bất kỳ cáo buộc nào hay không.
Nhớ lại vào tháng 2, Tổng thống Trump đã yêu cầu Tòa án Tối cao Hoa Kỳ tạm dừng phán quyết miễn trừ trong vụ án Jack Smith ngày 6 tháng 1 tại DC sau khi tòa phúc thẩm liên bang có nhiều thẩm phán Biden bác bỏ tuyên bố miễn trừ của tổng thống Trump.
Hội đồng gồm ba thẩm phán của Tòa phúc thẩm DC đã ra phán quyết về các khiếu nại miễn trừ của Trump: Florence Pan (người được Biden bổ nhiệm), Michelle Childs (người được Biden bổ nhiệm) và Karen Henderson (người được George W. Bush bổ nhiệm).
Phán quyết của SCOTUS không chỉ là một chiến thắng cá nhân của Trump mà còn là sự củng cố khuôn khổ hiến pháp do các Nhà lập quốc thiết kế để bảo vệ nhánh hành pháp khỏi sự can thiệp quá đáng của tư pháp và lập pháp.
Trump ca ngợi quyết định của Truth Social, đồng thời nêu rõ: “THẮNG LỚN CHO Hiến pháp và nền dân chủ của chúng ta. TỰ HÀO LÀ MỘT NGƯỜI MỸ!"
