Sứ mệnh cứu những gương mặt không nguyên vẹn ở Ukraine. Anh Roman Belinsky, 42 tuổi, không thể quên ngày anh bị mất một mắt khi trúng đạn pháo tại chiến trường ở miền trung Ukraine.
Belinsky cho biết anh gia nhập lữ đoàn bộ binh cơ giới Ukraine vào năm 2020. Khi Nga mở chiến dịch tấn công hồi tháng hai năm ngoái, đây là một trong những đơn vị đầu tiên tham gia chiến đấu.
Tháng 5/2022, Belinsky và lữ đoàn của anh được giao nhiệm vụ bảo vệ thành phố Huliaipole, miền trung Ukraine. Quân đội Nga lúc bấy giờ dồn mọi hỏa lực về phía họ. "Chúng tôi gần như không có thời gian tìm nơi trú ẩn khi họ bắt đầu ném bom. Nhưng chúng tôi đã kịp xuống chiến hào", anh kể lại.
Tuy nhiên, xe tăng Nga tấn công họ từ hai phía. Chiến hào của Belinsky bị trúng hai quả đạn pháo trực tiếp. "Tôi không biết mình sống sót bằng cách nào sau trận pháo kích. Tôi bị mất một mắt và chấn động não. Cả khuôn mặt tôi bê bết máu. Mảnh đạn xuyên qua áo giáp, đâm vào phổi tôi", anh nói.
Các bác sĩ phẫu thuật dã chiến đã cứu mạng Belinsky. Nhưng sau đó anh phải đối mặt với hàng loạt ca mổ đau đớn và đòi hỏi kỹ thuật cao để chỉnh hình cho gương mặt không còn nguyên vẹn. Belinsky giờ đây đã xuất ngũ và đang tìm đến nhóm chuyên gia từ Mỹ và Canada.
Roman Belinsky tại nhà riêng ở Ukraine. Ảnh: CNN.
Thành lập vào năm 1996 bởi bác sĩ người Canada Peter Adamson, Face the Future là nhóm gồm các chuyên gia đến từ Mỹ và Canada hoạt động trên toàn cầu, tập trung vào phẫu thuật tái tạo. Sau khi chiến sự Ukraine bùng phát, nhiều nguồn lực của tổ chức đã được dồn đến đây.
Ukraine có hệ thống y tế hiện đại và các bác sĩ phẫu thuật được đào tạo bài bản nhưng nhóm chuyên gia vẫn phải vắt kiệt sức để điều trị cho các bệnh nhân khi số lượng binh lính và dân thường bị thương không ngừng tăng lên.
"Chúng tôi thường gặp những vết thương do nổ với nhiều mức độ tổn thương ở mô mềm, xương và tất cả cấu trúc xung quanh. Vì vậy, xử lý chúng rất phức tạp", Anthony Brissettm, giám đốc chi nhánh Ukraine của tổ chức y tế Face the Future, cho biết.
Adamson cho hay ông luôn lựa chọn cẩn thận các bác sĩ phẫu thuật cho từng vết thương cụ thể. Nhóm bác sĩ sẽ lên kế hoạch từ xa trong nhiều tháng với một đội phẫu thuật Ukraine.
Các ca mổ thường được thực hiện ở thành phố Ivano-Frankivsk, miền tây Ukraine, nơi tương đối an toàn. Trước khi tiến hành, họ tổ chức các cuộc gọi video, trao đổi ảnh chụp X-quang và CT.
"Chúng tôi cần những người có tinh thần nhân đạo và thái độ nghiêm túc. Không có chỗ cho những người nửa vời", Adamson nói.
Các bác sĩ tham gia vào ca phẫu thuật chỉnh hình gương mặt cho Belinsky. Ảnh: CNN.
Vào ngày hội chẩn tại bệnh viện vùng Ivano-Frankivsk hôm 27/3, các bác sĩ phẫu thuật đã thay phiên nhau đánh giá khoảng 35 bệnh nhân.
Dima, 27 tuổi, lo lắng bước vào phòng gặp các bác sĩ. Theo lời Dima, đoàn xe của anh đã bị trúng mìn. Vụ nổ xé toác phần bên trái gương mặt anh. Một bên mắt Dima bị hỏng và các bác sĩ đã phải khâu da lên che lại. "Các bác sĩ có thể tạo mí mắt cho tôi không", anh hỏi thông qua người phiên dịch.
Raymond Cho, được đồng nghiệp ca ngợi là một trong những bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ mắt giỏi nhất, dừng lại giây lát trước khi trả lời. "Tôi có thể tạo ra hốc mắt và đặt mắt thủy tinh vào, nhưng chúng sẽ không bao giờ trông giống như mí mắt bình thường", ông nói.
"Ổn thôi", Dima đáp, giọng run run.
"Nó rất khó. Đây là một trong số những ca khó khăn nhất mà tôi phải xử lý. Cá nhân tôi chỉ tự nhủ rằng tất cả những gì mình làm đều là tốt nhất có thể và hy vọng bệnh nhân hiểu", bác sĩ Cho, người có hơn 20 năm làm bác sĩ quân đội Mỹ, chia sẻ.
Một số ca phẫu thuật mà nhóm Face the Future thực hiện ở Ukraine có kết quả ngay lập tức. Nhưng có những trường hợp, như của Belinsky, cần nhiều ca mổ khác và quá trình phục hồi cũng lâu hơn. Bác sĩ Brissett cho biết ông rất mong những chuyên gia tham gia vào sứ mệnh ở Ukraine có thể cam kết đồng hành 5-10 năm.
Belinsky bước vào phòng hội chẩn và bắt tay bác sĩ John Frodel đến từ New York, người sẽ làm phẫu thuật lần ba cho anh. "Chúng tôi sẽ cố gắng nâng con mắt lên để nó cân xứng hơn với mắt còn lại. Đó có phải điều anh muốn không?", bác sĩ Frodel hỏi.
Belinsky nhún vai và nói thêm rằng anh muốn chỉnh sửa cả phần má cấy ghép, nhưng anh cần thêm thời gian trước khi bước vào các ca phẫu thuật tiếp theo.
"Hy vọng của chúng tôi là đến một lúc nào đó, các bệnh nhân sẽ bước ra khỏi bệnh viện với một gương mặt hạnh phúc và họ không phải gặp lại chúng tôi nữa", Frodel nói thêm.
Belinsky đứng dậy, kéo chiếc băng đeo quân phục màu đỏ và đen khỏi vai để đưa cho bác sĩ rồi ôm lấy ông.
Đối với Belinsky và những người khác có hoàn cảnh giống anh, các ca phẫu thuật không chỉ đơn giản là để chữa lành những vết thương thể chất.
"Vẻ ngoài phản ánh tinh thần bên trong. Đây không phải điều phù phiếm. Nó là một yếu tố quan trọng", Adamson, người sáng lập tổ chức Face the Future, nói về sứ mệnh phẫu thuật tạo hình của họ. "Những người này đã phải chịu tổn thương nặng nề và chúng tôi phải giúp họ vượt qua về mặt tâm lý".
Sáng hôm sau, Belinsky bước vào phòng mổ trong chiếc quần soóc và áo phông, bọc giày bằng ni lông. Các bác sĩ phẫu thuật phát sóng trực tiếp ca mổ để giúp những bác sĩ Ukraine khác học hỏi. Bác sĩ gây mê đặt mặt nạ lên mặt Belinsky và anh chìm vào giấc ngủ. Frodel rạch vết mổ đầu tiên.
Trước ca phẫu thuật, Belinsky cho biết anh thường không thể ngủ vào ban đêm vì tâm trí luôn nhớ về những trận đánh. Anh muốn quay trở lại tiền tuyến nhưng biết rằng mình sẽ chỉ trở thành gánh nặng.
Belinsky cho hay nhiều người trong lữ đoàn ban đầu của anh đã thiệt mạng hoặc bị thương. Nhưng anh không cảm thấy may mắn vì sống sót. "Chúng tôi giống như gia đình. Đôi khi tôi cảm thấy tội lỗi vì mình đã không đi cùng họ", anh chia sẻ.
VietBF@ sưu tập
